Κυρίες και κύριοι,
Οι εκπαιδευτικοί και πολιτιστικοί μας δεσμοί με τα Πανεπιστήμια της Ρωσίας είναι άρρηκτοι και διαχρονικοί. Ένα παράδειγμα της στενής και ουσιαστικής συνεργασίας μας είναι το Πρόγραμμα «Ιάσων» του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που εδώ και 22 χρόνια προωθεί τις ελληνικές σπουδές σε Πανεπιστήμια των παρευξείνιων χωρών, έχοντας προσφέρει εκατοντάδες υποτροφίες, όπως και ερευνητικές επισκέψεις και διαπανεπιστημιακές συμφωνίες.
Αυτήν την παρακαταθήκη επιθυμώ να ενισχύσω ακόμη περισσότερο και με τη σημερινή μου παρουσία στο πανεπιστήμιο Lomonosov, χαιρετίζοντας το διεθνές συνέδριο, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του αφιερωματικού έτους Ελλάδας – Ρωσίας, αλλά και με άλλες πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εξωτερικών.
Κυρίες και Κύριοι,
Ένα από τα παλαιότερα ερωτήματα στην ιστορία της επιστημονικής και ακαδημαϊκής σκέψης εδράζεται στο εάν η φύση ή η ανατροφή είναι ο κυρίαρχος παράγοντας διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ανθρώπου.
Σε αυτό το καίριο ερώτημα, η επίδραση της παράδοσης, του παραδοσιακού μας πολιτισμού στις ποικίλες εκφάνσεις του και μέσω της λαογραφίας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας, δεν μπορεί παρά να είναι καθοριστική των αρχετύπων που διαμορφώνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε κοινωνίας, πέρα από τις βιολογικές επιταγές που ορίζουν το σύνολο της ανθρωπότητας.
Πράγματι, η παράδοση αποτελεί την συσσωρευμένη γνώση, την οποία η κοινωνία των ανθρώπων παραδίδει από τη μία γενιά στην άλλη. Ο ελληνικός παραδοσιακός πολιτισμός, με τον πλούτο μιας πολιτιστικής παράδοσης που χάνεται στα βάθη των χιλιετιών, προβάλλει τη μοναδικότητα της εθνικής μας κληρονομίας έκδηλη στην διασύνδεση της ορθόδοξης χριστιανικής πραγματικότητας και της αρχαίας παράδοσης, στην παράδοση των εθνικών εορτασμών και της ονοματοδοσίας των σύγχρονων Ελλήνων.
Η χιλιετής αυτή ελληνική παράδοση, είναι εξίσου έκδηλη και στην αναπόφευκτη αναφορά όχι μόνο στις πανανθρώπινες αρχές και τις αξίες που ορίζουν τη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, αλλά και σε αυτή την καθημερινότητα της ευρωπαϊκής ζωής και σκέψης η οποία δεν μπορεί να αρνηθεί τις παραδοσιακές της καταβολές στις χιλιετίες ελληνικής πολιτιστικής παράδοσης.
Οι συγκρούσεις και οι προκλήσεις δεν εκλείπουν στην ευρωπαϊκή μας ιστορία. Το ελληνικό πνεύμα, ωστόσο, ως απότοκο των βιωμάτων της μακραίωνης ιστορίας και παράδοσης, δεν μπορεί παρά να αποτελεί οδηγό και συνοδοιπόρο στις κοινές μας προσπάθειες, ως αόρατη γραμμή της ιστορικής συνέχειας των βαθύτερων αναγκών και ονείρων των ανθρώπων στα βάθη της ιστορίας.
Σας ευχαριστώ.
5 Απριλίου, 2016