Ομιλία του Πρέσβη της Ελλάδος στην Αλβανία κ. Λ. Ροκάνα στους Βουλιαράτες επ’ ευκαιρία της επετείου 28ης Οκτωβρίου

Σεβασμιώτατε Μητροπολίτη Αργυρόκα- στρου, κ. Aντιπρόεδρε του Αλβανικού Κοινοβουλίου και Αρχηγέ του ΚΕΑΔ κ. Ευάγγελε Ντούλε, κ.κ. αρχηγοί κομμάτων, κ.κ. Βουλευτές, κ. Γενικέ Πρόξενε, κ. Δήμαρχε Αργυροκάστρου, κα Περιφε- ρειάρχη,

Η συγκίνηση, η συντριβή, αλλά και η υπερηφάνεια που νιώθω είναι μεγάλη, καθώς είναι μοναδική στιγμή και μεγάλη η τιμή που μου δίνετε να πάρω πρώτος το λόγο, για να μπορέσω να τιμήσω, έστω με λίγα λόγια, τα οποία είναι φτωχά, τα ανδραγαθήματα και την παρουσία αυτών των ανθρώπων, οι οποίοι ήταν πολύ νέοι την εποχή που κλήθηκαν να πραγματοποιήσουν την υπέρτατη θυσία, που θεωρείται ως μια μεγάλη μαρτυρία, όχι μόνο εθνική, αλλά, κυρίως, πνευματική.

Σήμερα, τιμούμε την μνήμη όλων αυτών, αμούστακων παιδιών, τα οποία υπέφεραν, αγωνίστηκαν και έδωσαν τα πάντα. Τους τιμούμε από την καρδιά μας γιατί αυτοί μας έδειξαν τον δρόμο, όχι απλώς για την ζωή, όχι απλώς για το ζην, αλλά για το ευ ζην. Για μία ζωή που είναι αδύνατον να την διανοηθεί κανείς χωρίς ελευθερία, χωρίς αξιοπρέπεια. Αυτός είναι ο ελληνικό τόπος, η ελληνική φιλοσοφία. Δεν νοείται ζωή χωρίς αξιοπρέπεια και χωρίς ελευθερία. Και η ζωή για να έχει αξιοπρέπεια πρέπει να είναι ελεύθερη. Αυτό είναι το μήνυμα του ελληνικού πολιτισμού μέσα στους αιώνες. Πρόκειται για μια ακόμη μαρτυρία στα ματωμένα αλβανικά βουνά από Έλληνες στρατιώτες και από Έλληνες πολίτες για τα ιδανικά και τις αξίες του ανθρώπου.

Ποίο είναι το μήνυμα που μας έρχεται μέσα από την ιστορία; Το μήνυμα που έρχεται μέσα από την ιστορία από αυτά τα παιδιά δεν είναι ένα μήνυμα πολέμου, είναι κυρίως ένα μήνυμα ειρήνης. Είναι παράδοξο αλλά οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι θυσιάσθηκαν με ηρωικό τρόπο, ευκρινή και τιμημένο, ηρωικό και σεπτό, έδωσαν ένα μήνυμα κατά του πολέμου. Έδωσαν ένα μήνυμα στις επόμενες γενιές σηματοδοτώντας όλη την ελληνική ιστορία. Για την ειρήνη πολέμησαν, για την επίτευξη και την εδραίωσή της, για την συνύπαρξη των λαών, για τις θετικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού, τις οποίες διέδωσαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, για τις οποίες είμαστε σήμερα υπερήφανοι, καθώς αποτελούν κτήμα της ανθρωπότητας.  Θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για αυτούς που πολέμησαν για όλους τους λαούς και έδωσαν ένα παράδειγμα σε όλο τον κόσμο. Ένα παράδειγμα αυτοθυσίας, ηρωισμού και έντιμης ζωής, σε όλους τους λαούς που αγωνίστηκαν εναντίον του φασισμού και του ναζισμού στην Ευρώπη. Έδωσαν ένα μήνυμα υπέρ όλων αυτών που αγωνιστήκαν, αγωνίζονται και θα αγωνίζονται για την ειρήνη. Πιστεύω ότι όλοι μας θα θέλαμε να συγκαταλεγόμαστε σε αυτή την τελευταία κατηγορία, γιατί πρόκειται για έναν τίμιο και άξιο αγώνα.

Νομίζω ότι το πρώτο και το κύριο μήνυμα των παιδιών είναι αντιπολεμικό, είναι υπέρ του πολιτισμού μας. Θα έλεγα ότι όλοι θα πρέπει να είναι περήφανοι, όχι μόνο αυτοί που πολέμησαν τον φασισμό και τον ναζισμό. Όλη η ανθρωπότητα θα πρέπει να είναι υπερήφανη για τέτοιους αγώνες. Οι τιμημένοι ήρωές μας σηματοδοτούν την ενότητα της ελληνικής ιστορίας, από την εποχή της Σαλαμίνας και του Μαραθώνα, από την εποχή του Λεωνίδα, από την εποχή του ’21 από την εποχή του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Εάν ανατρέξει κανείς στο νήμα της ιστορίας, είναι ίδια και απαράλλακτη, καθώς με τις ίδιες αξίες και τα ίδια ιδανικά διεκδικήθηκε μια έντιμη και αξιοπρεπή ζωή. Επαναλαμβάνω ότι χωρίς αυτά για τον ελληνικό λαό η ζωή δεν αξίζει. Η ενότητα της ελληνικής ιστορίας στην διάρκεια του χρόνου, αλλά και η ενότητα σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι μεγάλο μάθημα. Για μας σήμερα, αποτελεί μάθημα, ο τρόπος με τον οποίο όλοι οι Έλληνες ανέβηκαν με ενθουσιασμό στο μέτωπο, ενωμένοι χωρίς να διατυπώσουν ερωτήματα και κυρίως χωρίς να κατηγορήσουν κανένα. Και χωρίς υπερβολή, θυσιαστήκαν με το χαμόγελο στα χείλη. Αυτό σημαίνει κάτι βαθύτερο για την ενότητα, η οποία πρέπει πάντα να επικρατεί.

Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να υπενθυμίσω για λόγους ανθρωπισμού, ότι όλοι αυτοί οι χιλιάδες τίμιοι αγωνιστές της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας εναντίον του φασισμού, δυστυχώς βρίσκονται ακόμη άταφοι σε αυτήν την γη που ήρθαμε και εμείς να τους τιμήσουμε. Αυτό συμβαίνει γιατί, δυστυχώς, δεν υλοποιήθηκε το όνειρο, όχι μόνο των οικογενειών των πεσόντων και ολόκληρου του ελληνικού λαού, αλλά και το δικό μας, ως πολιτών και ως εκπρόσωπων στην χώρα αυτή.

Από πολύ παλαιά, από την εποχή της Αντιγόνης και νωρίτερα, οι Έλληνες τιμούσαν τους νεκρούς τους. Οφείλουμε κι εμείς να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και στην εμβέλεια αυτών των ανθρώπων και να φροντίσουμε για μια άξια και έντιμη ταφή τους. Το έχω ήδη ξαναπεί και θα το επισημάνω για ακόμη μια φορά, ότι η Αλβανική Κυβέρνηση έχει δώσει δείγματα σοβαρής πολιτικής βούλησης προς την κατεύθυνση της κοινής συνεργασίας, φροντίζοντας για την ταφή αυτών των ηρώων, κάτι που αποτελεί στοιχειώδες ανθρωπιστικό καθήκον.

Ταυτόχρονα, να σημειώσω ότι υπάρχει πρόοδος, μετά την πρόσκληση για τη σύγκληση της μεικτής στρατιωτικής επιτροπής. Καλέσαμε, επίσης, την αλβανική κυβέρνηση να προχωρήσει στις πρώτες εργασίες σε έξι σημεία προτεραιότητας. Υπάρχουν 126 τοποθεσίες, οι οποίες έχουν, ήδη, εντοπισθεί και εργαζόμαστε εντατικά για να επαναφέρουμε τα πράγματα στην τάξη που απαιτεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ο αγώνας και οι θυσίες όλων των ηρώων. Και πάλι θα υπογραμμίσω ότι δείχνουμε εμπιστοσύνη για την ορθή εξέλιξη όλων των παραπάνω, όπως και την προώθηση των Ελληνοαλβανικών σχέσεων.

Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας, ευρίσκονται σε ανοδική πορεία, καθώς προς τον σκοπό αυτό εργάστηκαν εντατικά οι κυβερνήσεις και των δυο κρατών. Βεβαίως, θα εργασθούμε ακόμα περισσότερο, καθώς χρειάζεται και άλλη δουλειά και ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια. Επίσης να πω ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, ελπίζω σύντομα θα έχουμε αποτέλεσμα για την ταφή των νεκρών.

Θα ήθελα να χαιρετήσω όλους τους παρόντες λέγοντας, ότι, ως Έλληνας, ως διπλωμάτης, αλλά και ως απλός πολίτης, αισθάνομαι υπερήφανος, όπως πρέπει να αισθάνονται όλοι οι άνθρωποι σε αυτόν τον πλανήτη, για αυτές τις θυσίες. Επαναλαμβάνω για ακόμη μια φορά ότι αυτές οι πράξεις αποτελούν για εμένα μέγιστο μήνυμα ελευθερίας και ειρήνης. Να είστε καλά όλοι. Χρόνια πολλά σε όλους και στα παιδιά μας.

Τιμή και δόξα στους ήρωες και ποτέ ξανά μην υπάρξει πόλεμος.