1. Ο παράνομος και προκλητικός αλβανικός σχεδιασμός για τη κατεδάφιση των κτιρίων (οικιών, καταστημάτων) των ομογενών μας στη Χειμάρρα και η απόπειρα υλοποίησής του συνιστούν κατάφωρη παραβίαση των ανθρώπινων, μειονοτικών και περιουσιακών δικαιωμάτων των μελών της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην περιοχή. Οι κινήσεις αυτές διαψεύδουν καταφανώς τον αλβανικό ισχυρισμό ότι τα μειονοτικά δικαιώματα είναι σεβαστά σε όλη τη χώρα.
2. Δυστυχώς, η αλβανική πλευρά εξακολουθεί να ακολουθεί τη χοτζική, αναχρονιστική πρακτική των «μειονοτικών ζωνών», πέραν των οποίων δεν αναγνωρίζει μειονοτικά δικαιώματα. Έτσι, σε περιοχές όπως η Χειμάρρα, στις οποίες παραδοσιακά διαβιοί σημαντικός ελληνικής καταγωγής πληθυσμός, δεν αναγνωρίζονται μειονοτικά δικαιώματα. Πρόκειται για διαχρονική προσπάθεια των Τιράνων να προωθήσουν την «αλβανοποίηση» των περιοχών αυτών και την εξάλειψη του ελληνικού στοιχείου τους.
3. Στις παράνομες αλβανικές μεθοδεύσεις στη Χειμάρρα, το Υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε άμεσα. Αρχικώς, σε δύο ανακοινώσεις του, εξέφρασε την ανησυχία του για τις εξελίξεις στη Χειμάρρα και κάλεσε την Αλβανία να αποδείξει στην πράξη ότι λειτουργεί ως κράτος δικαίου, προστατεύοντας όλους τους πολίτες της, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, από αυθαιρεσίες και παρανομίες. Ταυτόχρονα, υπενθύμισε τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η γειτονική χώρα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενταξιακής πορείας της, και ειδικότερα την ανάγκη να εκπληρώσει και τις πέντε Καίριες Προτεραιότητες.
4. Στη συνέχεια, συνεκτιμώντας τη συνεχιζόμενη αρνητική στάση της αλβανικής πλευράς στο όλο ζήτημα, το Υπουργείο Εξωτερικών προέβη σε αυστηρό διάβημα στον εδώ Πρέσβη της Αλβανίας.
5. Επιπροσθέτως, ενημερώθηκαν καταλλήλως οι αρμόδιοι διεθνών οργανισμών, εκπρόσωποι της Διεθνούς Κοινότητας και φυσικά οι εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων του Επιτρόπου για τη Διεύρυνση, κ. Χαν, και της Αντιπροέδρου της Ε. Επιτροπής και Υψηλής Εκπροσώπου, κας Μογκερίνι. Για το ζήτημα αυτό είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω τους ομολόγους μου κατά το πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
6. Τα ζητήματα της Ελληνικής Μειονότητας, περιλαμβανομένου του περιουσιακού, αποτελούν ουσιώδες συστατικό των ελληνο-αλβανικών σχέσεων και τίθενται σε σταθερή βάση στις διμερείς επαφές μας με την αλβανική πλευρά. Είναι επίσης συνδεδεμένα με την υφιστάμενη κατάσταση του κράτους δικαίου και της απονομής της δικαιοσύνης στη γείτονα καθώς και με την ανειλημμένη συμβατική υποχρέωσή της να σέβεται και να προστατεύει εμπράκτως τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα σε όλη την επικράτειά της.
7. Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δικαιοσύνης και η προστασία των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων αποτελούν, άλλωστε, τις δύο από πέντε Καίριες Προτεραιότητες, οι οποίες έχουν τεθεί ως προϋποθέσεις για την εξέταση της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε.-Αλβανίας. Και οι πέντε Καίριες Προτεραιότητες θα πρέπει να εφαρμοσθούν στο σύνολό τους και κατά άρτιο και βιώσιμο τρόπο.
1. Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές στην αλβανική πλευρά ότι η Ελληνική Κυβέρνηση και η κοινή γνώμη δίδουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην προάσπιση και την κατοχύρωση, στην πράξη, όλων των δικαιωμάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην περιουσία/ιδιοκτησία. Το Υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί στενά όλα τα θέματα που αφορούν τους ομογενείς μας στην Αλβανία και προβαίνει πάντοτε στις δέουσες ενέργειες για την κατοχύρωση και προστασία των δικαιωμάτων τους καθώς και για τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των εθνικών μας συμφερόντων εν γένει. Το εάν και σε ποιον βαθμό η Αλβανία τηρεί τις δεσμεύσεις της παρακολουθείται, αξιολογείται και αποτελεί πρόκριμα για την περαιτέρω συνέχιση της ευρωπαϊκής ενταξιακής πορείας της.
23 Νοεμβρίου, 2016