1. Πάγια θέση της Ελλάδος είναι η μη χρήση πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η χώρα μας υποστηρίζει ότι, σε περίπτωση επιλογής της χρήσης πυρηνικής ενέργειας από μία άλλη χώρα, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση η Τουρκία, πρέπει απαραιτήτως να τηρούνται με απόλυτη αυστηρότητα οι κανόνες και η νομοθεσία που απορρέουν από τις διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, της Παγκόσμιας Συνθήκης μη-διασποράς των Πυρηνικών Όπλων (ΝΡΤ), του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου (Additional Protocol) και των Συμφωνιών Διασφαλίσεων (Safeguards Agreements) που καθιστούν υποχρεωτικό τον αυστηρό έλεγχο (inspections) και επιβάλλουν διαρκή και επισταμένη παρακολούθηση των ειρηνικών πυρηνικών προγραμμάτων.
2. Μας απασχολεί, επομένως, σοβαρά το ζήτημα κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων στην Τουρκία και θέτουμε το ζήτημα ελέγχου των επιπέδων ασφάλειας των εγκαταστάσεων. Ζητούμε την εφαρμογή ανάλογων κριτηρίων και προϋποθέσεων ασφάλειας με αυτές που θέτει η Euratom και την εκ νέου διεξαγωγή ελέγχων στα πυρηνικά εργοστάσια από την Ευρωπαϊκή Ομάδα Ρυθμιστικών Αρχών Πυρηνικής Ασφάλειας (ENSREG), σε συνεργασία με το Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.
3. Περαιτέρω, το ζήτημα της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων που σχεδιάζει να κατασκευάσει η Τουρκία αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα αξιοποιεί συστηματικά και στο ακέραιο όλες τις δυνατότητες που παρέχονται. Ειδικότερα, το ζήτημα της πυρηνικής ασφάλειας έχει ενταχθεί υπό το πρίσμα της προστασίας του περιβάλλοντος, ήδη από το 2005, στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο της Τουρκίας (που αποτελεί το πλαίσιο αρχών και κανόνων, στη βάση των οποίων διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης). Συνεπώς το ζήτημα εγείρεται μετ΄ επιτάσεως στο πλαίσιο του διαπραγματευτικού κεφαλαίου 27 «Περιβάλλον», με έμφαση κυρίως στην ανάγκη συμμόρφωσης της Τουρκίας με το κοινοτικό κεκτημένο, που προβλέπει την υποχρέωση εκπόνησης από την ίδια, Έκθεσης αξιολόγησης περιβαλλοντικών συνεπειών, συμπεριλαμβανομένων των σεισμικών κινδύνων, πριν την υλοποίηση σχεδίων κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων. Επιπλέον, το εν λόγω ζήτημα παρακολουθείται κατά τις ετήσιες Εκθέσεις Προόδου που εκπονεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Τουρκία.
4. Σημειώνεται ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για την Εκτίμηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε Διασυνοριακά πλαίσια (ESPOO) προβλέπει διαδικασίες για την ανταλλαγή στοιχείων και τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων μεταξύ χωρών σε περίπτωση ενδεχόμενων διασυνοριακών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες θα πρέπει να πηγάζουν από συγκεκριμένη σχεδιαζόμενη δραστηριότητα. Η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στην Σύμβαση ESPOO. Η εν λόγω Σύμβαση αποτελεί τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου και συζητείται στα πλαίσια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση στο κεφάλαιο 27 «Περιβάλλον».
5. Παράλληλα, η χώρα μας πρωτοστάτησε στη διαμόρφωση των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης-25ης Μαρτίου 2011 για την πυρηνική ασφάλεια, που ακολούθησαν τον καταστροφικό σεισμό στην Ιαπωνία, ώστε να συμπεριληφθεί πρόβλεψη για τη διενέργεια προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων σε υφιστάμενες και σχεδιαζόμενες πυρηνικές εγκαταστάσεις και σε γειτονικές, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χώρες.
6. Τέλος, το Συμβούλιο έχει απευθύνει αυστηρή σύσταση προς την Τουρκία να θέσει ως βασική προτεραιότητά της τη διαμόρφωση κατάλληλου πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια, ενώ την έχει καλέσει να προσαρμοσθεί με τις Οδηγίες περί θεσπίσεως κοινοτικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων (2009) και για την υπεύθυνη και ασφαλή διαχείριση των αναλωθέντων καυσίμων και ραδιενεργών αποβλήτων (2011).
7. Εν κατακλείδι, οι τουρκικοί σχεδιασμοί εν προκειμένω παρακολουθούνται και αξιολογούνται, οι δε ελληνικές θέσεις και ανησυχίες για το ζήτημα αυτό αναδεικνύονται σταθερά, αξιοποιώντας συστηματικά όλες τις δυνατότητες προς τούτο, στα αρμόδια fora, σε οικείες συζητήσεις σε διεθνείς και περιφερειακούς Οργανισμούς καθώς και κατά τις διμερείς επαφές της χώρας.
17 Μαΐου, 2013