Η Ελλάδα ανέλαβε την Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. σε μία περίοδο μεταβατική, πολιτικά τεταμένη και σύντομη από πλευράς νομοθετικού χρόνου, λόγω των Ευρωεκλογών. Η βασική εθνική επιδίωξη στο πλαίσιο του θεσμικού μας ρόλου της εκ περιτροπής προεδρίας υπήρξε η ανάδειξη των πραγματικών προβλημάτων και η επιδίωξη απτών αποτελεσμάτων και λύσεων, στο μέτρο του δυνατού.
Υπό αυτό το πρίσμα η Ελλάδα, στο εξάμηνο της Προεδρίας κατάφερε τα εξής: (α) Ενίσχυσε την προσπάθεια για εμβάθυνση της ΟΝΕ προωθώντας ουσιαστικά την Τραπεζική Ένωση, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρχιτεκτονικές αδυναμίες του ευρώ που αναδείχθηκαν από την κρίση. Απώτερο στόχος, η δημιουργία μιας Τραπεζικής Ένωσης που αίρει εσωτερικές ανισότητες και εγγυάται τις καταθέσεις και τις ίσες δυνατότητες πρόσβασης των επιχειρήσεων σε πηγές χρηματοδότησης (β) Κατέβαλε προσπάθειες ανάσχεσης της ύφεσης και αντιμετώπισης της ανεργίας προωθώντας σε νομοθετικό επίπεδο εκείνες τις δράσεις και τα νομοθετήματα που διασφαλίζουν έγκαιρη και σταθερή χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Επεδίωξε την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας και της ποιότητας των παρεχόμενων προς τον πολίτη υπηρεσιών μέσω, μεταξύ άλλων, της επιτάχυνσης της ολοκλήρωσης της Ενιαίας Αγοράς και της σύνδεσης της καινοτομίας με τις επενδύσεις.
Κυρίως, όμως, η Ελληνική Προεδρία κατάφερε να αναδείξει την ανάπτυξη και την απασχόληση ως κορυφαίο πολιτικό ζητούμενο για την Ευρώπη σήμερα, για την Ευρώπη των 28 κρατών-μελών, τα οποία ένα χρόνο πριν δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν την πιεστική ανάγκη αντιμετώπισης της ύφεσης και της ανεργίας.
Παράλληλα, ανέδειξε την προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων και τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών σε ανθρωπιστική προτεραιότητα, αλλά και σε ευρωπαϊκό ζήτημα ασφαλείας για το σύνολο της Ευρώπης, αντιστρέφοντας το πολιτικό κλίμα, όπου η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών αποτελούσε πρόβλημα των χωρών του Νότου. Σημαντικό επίτευγμα της Προεδρίας στο πεδίο αυτό αποτελεί ο καθορισμός των Στρατηγικών Κατευθυντήριων Γραμμών για τον νομοθετικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (Post-Stockholm). Η πολιτική του σημασία έγκειται στην πρακτική εξειδίκευση της αρχής της αλληλεγγύης στους τομείς του ασύλου, της διαχείρισης συνόρων και μεταναστευτικών ροών, στην ένταξη της μετανάστευσης ως αναπόσπαστου τμήματος της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης, στην αναπτυξιακή συνεργασία και τη συνεργασία με τρίτες χώρες μέσω της αρχής της θετικής αιρεσιμότητας, καθώς και στην ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών επιστροφής, θεωρήσεων και επανεισδοχής.
Κορυφαίο επίτευγμα της Προεδρίας μας υπήρξε η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας, την οποία η Ελλάδα πρότεινε και, τελικώς, με επίπονες διαπραγματεύσεις δημιούργησε. Πρόκειται για επίτευγμα σταθμό για την Ελλάδα, αλλά και την Ε.Ε., καθώς πετύχαμε να εντάξουμε στη θαλάσσια ασφάλεια την προώθηση των στρατηγικών συμφερόντων στη θάλασσα για την οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε., των κρατών-μελών και την ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών. Με την υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Θαλάσσιας Ασφάλειας 28 κράτη-μέλη συμφωνήσαμε στη σημασία περιφρούρησης των εξωτερικών θαλάσσιων συνόρων της Ε.Ε., εξέλιξη σημαντική για την Ελλάδα με την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ε.Ε. και θαλάσσια σύνορα να ταυτίζονται εν πολλοίς με τα εξωτερικά θαλάσσια σύνορα της Ένωσης. Αναδείξαμε την αλληλεγγύη ως βασική αρχή, η οποία διατρέχει τη Στρατηγική, επιβεβαιώσαμε τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας στη θαλάσσια διακυβέρνηση και αναδείξαμε τη σημασία της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών για την οικονομία των κρατών-μελών και της Ένωσης. Επετεύχθη δε συμπερίληψη μνείας σε διαφορές επί οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν ως απειλή για την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών και των οικονομικών τους συμφερόντων στη θάλασσα.
Η προσπάθεια της Ελληνικής Προεδρίας καταβλήθηκε με τρόπο λιτό και ουσιαστικό, δίνοντας έμφαση στην επίτευξη ρεαλιστικών λύσεων σε πραγματικά προβλήματα. Όλα τα ανωτέρω αποτελούν αδιαμφισβήτητα εθνικές επιτυχίες. Σε πολιτικό επίπεδο η επιτυχία της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ένωσης αποτέλεσε ηχηρή απάντηση στην αμφισβήτηση των ικανοτήτων της χώρας μας, λόγω της οικονομικής κρίσης, να ανταπεξέλθει στις θεσμικές υποχρεώσεις του κράτους-μέλους της Ε.Ε., κατορθώνοντας, παράλληλα, να αλλάξει τη συζήτηση στην Ευρώπη και να θέσει την ανάπτυξη, την απασχόληση και τη διαχείριση του μεταναστευτικού στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Καταγράφουμε με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι η στρατηγική ατζέντα των ηγετών της Ευρώπης για την επόμενη πενταετία, όπως αυτή εκπονήθηκε και συμφωνήθηκε στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου, μπορεί, εάν συνοδευτεί από συγκεκριμένες πολιτικές και πράξη, να απαντήσει έμπρακτα στον ευρωσκεπτικισμό, με ουσιαστικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών οικονομιών, για την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, για την κοινωνική προστασία, για την ενεργειακή ασφάλεια, για την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού φαινομένου.
11 Ιουλίου, 2014