Άρθρο ΥΠΕΞ Σ. Λαμπρινίδη στην ε/φ Κοσόβου “Koha Ditore” με τίτλο «Η Ελλάδα, το Κόσοβο και η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων»
Η επίσκεψή μου στο Κόσοβο λαμβάνει χώρα σε μια κρίσιμη και δύσκολη χρονική συγκυρία για το Κόσοβο και για ολόκληρη την περιοχή, την κοινή μας γειτονιά. Βρίσκομαι εδώ, πρώτα απ’όλα, για να υπογραμμίσω τη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσόβου.
Τα πρόσφατα γεγονότα έχουν οξύνει τις εντάσεις, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη να υπάρξει ψυχραιμία και προσπάθεια για συμφιλίωση και κατανόηση, δύο στοιχεία που αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της ειρήνης και της σταθερότητας. Ωστόσο, άλλες πρόσφατες εξελίξεις εμπνέουν κάποια αισιοδοξία: οι συμφωνίες που επιτεύχθησαν στις Βρυξέλλες κατά τις συνομιλίες μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας – συνομιλίες που η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά – ιδιαίτερα εκείνες που αφορούν τις τελωνειακές σφραγίδες και τα κτηματολόγια. Αυτές οι συμφωνίες θα βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των λαών και των δύο πλευρών και αποτελούν ένα σταθερό βήμα προς την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της περιοχής.
Η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ αποτελεί το θεμέλιο της πολιτικής και του οράματος της Ελλάδας για αυτή την περιοχή. Ως μακροχρόνιο μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ αλλά κι άλλων ευρωατλαντικών θεσμών, η Ελλάδα επιδιώκει την εδραίωση της σταθερότητας, της ασφάλειας και την ανάπτυξη της περιοχής μέσω της σφυρηλάτησης σχέσεων καλής γειτονίας και του σεβασμού των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου και τάξης – όπως αυτά ορίζονται από τον χάρτη των Ηνωμένων Εθνών – αλλά και μέσω της πλήρους ενσωμάτωσης της περιοχής μας στους ευρωπαϊκούς και ευρωατλαντικούς θεσμούς.
Σε αυτό το πλαίσιο εγκαινιάσαμε την επονομαζόμενη πρωτοβουλία μας «Ατζέντα 2014». Μέχρι το 2014, θέλουμε να εξασφαλίσουμε την πορεία των Δυτικών Βαλκανίων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και η «Ατζέντα 2014» έχει ακριβώς ως στόχο την αναβίωση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Η δυναμική αυτής της προοπτικής αποδυναμώθηκε σε κάποιο βαθμό λόγω της «διευρυνσιακής κόπωσης» στην ΕΕ και αυτό συνδυάστηκε και με μια μείωση του ενδιαφέροντος για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Αυτό οφείλετο στην έλλειψη συγκεκριμένου χρονικού ορίζοντα για ένταξη στην ΕΕ και, σε κάποιες περιπτώσεις, στον καιροσκοπισμό και τις πολιτικές σκοπιμότητες στις εσωτερικές υποθέσεις. Η πρωτοβουλία μας έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει και να αντιστρέψει και τις δύο αυτές αρνητικές τάσεις.
Ως μέρος της «Ατζέντας 2014», η Ελλάδα προτείνει τη σύγκληση μια Συνόδου Κορυφής μεταξύ της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων, δηλαδή μια «Θεσσαλονίκη ΙΙ», κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ το 2014. Στόχος μας είναι στο πλαίσιο αυτής της Συνόδου Κορυφής να υιοθετηθεί μια πολιτική δήλωση που θα θέτει μια συγκεκριμένη, φιλόδοξη και ρεαλιστική καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.
Αναγνωρίζοντας ότι κάθε χώρα θα κριθεί με βάση τη δική της αξία, αυτή η καταληκτική ημερομηνία θα συμβάλλει καταλυτικά υπέρ της αλλαγής και της προόδου για όλους. Θα αποτελέσει ένα κίνητρο για μεταρρυθμίσεις και ένα σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση των κυβερνήσεων της περιοχής. Θα είναι η ζωντανή δέσμευση της Ευρώπης υπέρ της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Ποια θέση έχει το Κόσοβο σε αυτή την Ατζέντα; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι αυτονόητη: το μέλλον του Κοσόβου βρίσκεται στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν δεσμευτεί για το ευρωπαϊκό μέλλον του Κοσόβου και επενδύουν σε πολύ μεγάλο βαθμό σε αυτό, παρέχοντας βοήθεια και υποστήριξη στις προσπάθειες που καταβάλλετε για την υιοθέτηση και την εφαρμογή όλων των απαιτούμενων μεταρρύθμισεων. Το Κόσοβο χρειάζεται επίσης να συνεχίσει τις προσπάθειές του για την υιοθέτηση μέτρων και πολιτικών που θα εξασφαλίσουν το ευρωπαϊκό μέλλον του. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα βελτιώσουν άμεσα κάθε πτυχή της ζωής των πολιτών.
Προώθηση του ευρωπαϊκού μέλλοντος σημαίνει συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, και ιδιαίτερα με τους θεσμούς που βρίσκονται στο Κόσοβο. Κατά συνέπεια η βέλτιστη συνεργασία του Κοσόβου με την EULEX είναι πρωταρχικής σημασίας: η Ευρώπη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εγκαθίδρυση του δικαίου.
Ο σεβασμός και η προστασία όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων και εθνοτήτων στο Κόσοβο – και ιδιαίτερα των μειονοτήτων – είναι ζωτικής σημασίας στο πλαίσιο της ΕΕ. Και σχετικά με αυτό, η Ελλάδα μαζί με τους ευρωπαίους εταίρους της και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προστασία της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομίας της σερβικής ορθόδοξης εκκλησίας στο Κόσοβο.
Ο λαός του Κοσόβου μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη της Ελλάδας, φίλης και γείτονος χώρας. Σεβόμαστε τις ευαισθησίες όλων των πλευρών σχετικά με το Κόσοβο, ενώ ταυτόχρονα ακολουθούμε μια πολιτική που διευκολύνει την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και συνεργασίας μεταξύ των λαών μας. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η πολιτική θεωρήσεων που εφαρμόζουμε: από πολύ νωρίς εκδίδουμε θεωρήσεις για τους κατόχους διαβατηρίων του Κοσόβου.
Αυτή η πολιτική έχει σχεδιαστεί για να προωθήσει τις επαφές μεταξύ των λαών. Ενθαρρύνουμε τις επισκέψεις σας στην Ελλάδα, με σκοπό τον τουρισμό, την επιχειρηματική δραστηριότητα, την εκπαίδευση. Ενθαρρύνουμε επίσης τους Έλληνες να επισκεφθούν το Κόσοβο, ιδιαίτερα εκείνους που επιθυμούν να αναπτύξουν επιχειρηματική δραστηριότητα και να επενδύσουν εδώ, δημιουργώντας έτσι θέσεις εργασίας και συνθήκες ευημερίας για το λαό του Κοσόβου.
Το ζήτημα των μετακινήσεων μεταξύ Ελλάδας και Κοσόβου συνδέεται στενά με ένα άλλο ζήτημα που γνωρίζω ότι είναι μείζονος σημασίας για τον λαό του Κοσόβου: την απελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων. Μαζί με τους εταίρους μας στην ΕΕ ενθαρρύνουμε και υποστηρίζουμε τη διαδικασία εφαρμογής μέτρων που θα σας βοηθήσουν να επιτύχετε αυτό το στόχο. Η Ελλάδα έχει διαδραματίσει σταθερά εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση της απελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων για το Κόσοβο και η θέση μας σχετικά με το καθεστώς δεν υπήρξε ποτέ εμπόδιο σε αυτό.
Η εδραίωση της σταθερότητας και της ευημερίας στα Βαλκάνια, την κοινή μας περιοχή με την ταραχώδη ιστορία της, αποτελούν ζωτικό συμφέρον της Ελλάδας. Η ιστορία συνεχίζει να μας επηρεάζει όλους. Είναι επίσης κοινό μας καθήκον να βρούμε τρόπους να προχωρήσουμε - να γράψουμε τη δική μας ιστορία αντί να παραμένουμε δέσμιοί της.
8 Σεπτεμβρίου, 2011