Ενιαία Αγορά - Τομεακές Πολιτικές

Πολιτισμός – Οπτικοακουστικά – Αθλητισμός

Πολιτισμός - Οπτικοακουστικά

Η ΕΕ υιοθετεί την αρχή της επικουρικότητας με τα κράτη μέλη στον τομέα του πολιτισμού, αναγνωρίζοντας την εγγενή σημασία του στη διαμόρφωση τόσο της εθνικής, όσο και της ευρωπαϊκής ταυτότητας, το ρόλο του στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης και τη συμβολή του στην ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην κοινωνική συνοχή. Περαιτέρω, η Ε.Ε. πιστεύει στη δυναμική των πολιτιστικών σχέσεων για την ενίσχυση των εξωτερικών σχέσεων της Ε.Ε. και την προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου. Στην Παγκόσμια Στρατηγική της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας τονίζεται ο ρόλος της πολιτιστικής διπλωματίας. Στο πλαίσιο αυτό, η Κοινή Ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου «Προς μία Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» αποτελεί σημαντικότατη εξέλιξη στον τομέα των ευρωπαϊκών εξωτερικών σχέσεων. Ο σκοπός της Στρατηγικής είναι διττός, α) να προωθήσει τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις της Ε.Ε. μέσω της υποστήριξης και αναπτυξιακής βοήθειας που προσφέρει η Ε.Ε. στις τρίτες χώρες και β) να θεσμοθετήσει και να καταστήσει αποτελεσματική την πολιτιστική διπλωματία της Ε.Ε. για την προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας της Ε.Ε. και των κρατών μελών, με κύριο εργαλείο το Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Ιδρυμάτων Πολιτισμού – EUNIC. Οι προβλεπόμενες δράσεις θα αφορούν στη σχέση πολιτισμού και ανάπτυξης, στην επίδραση του πολιτισμού στην κοινωνική ενσωμάτωση και στην αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, καθώς και στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, το έτος 2018 ανακηρύχτηκε «Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς».

Το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Ιδρυμάτων Πολιτισμού – EUNIC που υλοποιεί τα τελευταία χρόνια δράσεις για την προώθηση των πολιτιστικών σχέσεων της Ε.Ε. με τρίτες χώρες αλλά και μεταξύ των κρατών μελών, βρίσκεται στη διαδικασία θεσμοθέτησης των σχέσεών του με την Ε.Ε. Το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών συμμετέχει ως πλήρες μέλος στο EUNIC, εκ παραλλήλου με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και στους Πυρήνες του Δικτύου ανά τον κόσμο συμμετέχουν αρκετές Ελληνικές Πρεσβείες. Ειδικότερα, ο Πυρήνας Αθηνών υιοθέτησε 3ετή Στρατηγική για την ενσωμάτωση μεταναστών και προσφύγων μέσω του πολιτισμού κατόπιν πρότασής μας και βρίσκεται στη διαδικασία υλοποίησης σχετικών δράσεων (πληροφορίες για τις δράσεις του Δικτύου, βλ. http://www.eunicapp.eu/).

Το πρόγραμμα για τον πολιτισμό «Δημιουργική Ευρώπη 2014-2020» (http://ec.europa.eu/programmes/creative-europe/) επιδιώκει την επιβράβευση των επιδόσεων και της αριστείας και την προβολή του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, με στόχο την αναβάθμιση της συνεισφοράς τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής ΕΕ 2020. Αντιστοίχως, οι συνέργειες του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα με άλλους τομείς αναμένεται να προωθήσουν την καινοτομία, την οικονομική βιωσιμότητα και την κοινωνική ενσωμάτωση. Δίνεται έμφαση στην ψηφιοποίηση της πολιτιστικής και κινηματογραφικής κληρονομιάς, στοχεύοντας στην προστασία και συντήρησή της, καθώς και στη διασφάλιση της πολιτιστικής πολυμορφίας της ΕΕ. Στον τομέα του κινηματογράφου, ειδικότερα, η ΕΕ ενδιαφέρεται για τη βελτίωση της μετάδοσης ευρωπαϊκών έργων και την προστασία των σχετικών πνευματικών δικαιωμάτων. Για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, τροποποιήθηκε το Εκτελεστικό Πρόγραμμα του Πολιτισμού 2015-2018 με αναβάθμιση του διαπολιτισμικού διαλόγου. Η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς και η παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών από χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση έχει επίσης απασχολήσει την ΕΕ (για τη διακίνηση βλ. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014L0060&from=EN)

H πολιτική της ΕΕ στον τομέα των οπτικοακουστικών μέσων υλοποιείται με την ευρωπαϊκή οδηγία του 2010 για τις Υπηρεσίες Οπτικοακουστικών Μέσων, που ρυθμίζει την παροχή των οπτικοακουστικών υπηρεσιών στα κράτη μέλη της ΕΕ. Επίσης, έμφαση δίνεται στην ασφαλή πρόσβαση των παιδιών στο ψηφιακό διαδικτυακό περιβάλλον, στην ψηφιοποίηση της πολιτιστικής και κινηματογραφικής κληρονομιάς, στοχεύοντας στην προστασία και συντήρηση τους, καθώς και στη διασφάλιση της πολιτιστικής πολυμορφίας της ΕΕ, που υποστηρίζει την αποτελεσματικότητα του πολιτιστικού τους ρόλου. To Πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη 2014-2020» παρέχει δυνατότητες χρηματοδότησης του οπτικοακουστικού τομέα και του τομέα των πολυμέσων (http://ec.europa.eu/avservices/).

Αθλητισμός

Η ενασχόληση της ΕΕ με τον αθλητισμό αφορά στον κοινωνικό τομέα (δημόσια υγεία, φαρμακοδιέγερση, φυσική δραστηριότητα, εθελοντισμός, βία, ισότητα, κ.α.), στον οικονομικό τομέα (επιπτώσεις στην οικονομία, βιώσιμη χρηματοδότηση, κρατική ενίσχυση, αθλητισμός και ΜΜΕ κ.α.) και στον τομέα της οργάνωσης (χρηστή διακυβέρνηση, στημένα παιχνίδια, ελεύθερη διακίνηση αθλητών, διεθνής συνεργασία κ.α.). Δίνεται έμφαση στις συνέργιες της εκπαίδευσης με τους διάφορους τομείς του ερασιτεχνικού αθλητισμού για την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας και την βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων αλλά και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νέων στα πλαίσια της άτυπης μάθησης, που θα είναι χρήσιμες, μεταξύ άλλων, για την αγορά εργασίας και τη δια βίου μάθηση. Περαιτέρω, η ΕΕ έχει ως προτεραιότητα την ενίσχυση της ακεραιότητας στον αθλητισμό μέσω της ανάπτυξης δράσεων για την καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών αποτελεσμάτων και των φαινομένων παρανομίας, βίας και διακρίσεων.

Το Πρόγραμμα «Erasmus+» στοχεύει στην υποστήριξη δράσεων για την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και πρακτικών σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και δράσεις που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης του αθλητισμού και στη συνεργασία μεταξύ των αθλητικών οργανώσεων (για πληροφορίες, βλ. http://ec.europa.eu/sport/opportunities/sport_funding/index_en.htm). Υιοθετήθηκαν Συμπεράσματα Συμβουλίου «για την προώθηση των κινητικών δεξιοτήτων, των σωματικών και αθλητικών δραστηριοτήτων των παιδιών». To Συμβούλιο έχει ασχοληθεί, επίσης, με τον παιδευτικό ρόλο του αθλητισμού στην κοινωνική ενσωμάτωση των μειονεκτούντων νέων και, ειδικότερα, των μεταναστών και των προσφύγων.