Εξωτερικές Σχέσεις – Διεύρυνση Ε.Ε.: μια επιτυχημένη πολιτική

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ήδη, από τη δημιουργία της, βρίσκεται σε διαδικασία αλλεπάλληλων διευρύνσεων (1973: Δανία, Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, 1981: Ελλάδα, 1986: Ισπανία, Πορτογαλία, 1995: Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία, 2004: Κύπρος, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία, 2007: Βουλγαρία, Ρουμανία, 2013: Κροατία). Η Διεύρυνση έχει καταστεί μία από τις πιο επιτυχημένες πολιτικές της Ε.Ε., αποδεικνύοντας τον ελκυστικό χαρακτήρα της Ένωσης και εξασφαλίζοντας σταθερότητα και ασφάλεια.

Η ευρωπαϊκή προοπτική αποτελεί βασικό κίνητρο για τις υποψήφιες και εν δυνάμει υποψήφιες χώρες προκειμένου να καταβάλουν συνεχείς προσπάθειες για εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο την υιοθέτηση των ευρωπαϊκών προτύπων και των κοινών αξιών της Ένωσης.

Η ενταξιακή διαδικασία διέπεται από το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι αρχές και οι κανόνες, που τη διέπουν, αλλά και η ουσία της διαπραγματευτικής διαδικασίας αποτυπώνονται, αναλυτικά, στοιαπραγματευτικό Πλαίσιο, που διαμορφώνεται για κάθε μία ξεχωριστά από τις υποψήφιες χώρες που εκκινούν ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 15/12/15 επανέλαβε ότι η Διεύρυνση αποτελεί κεντρική πολιτική της Ε.Ε. στα πλαίσια προηγούμενων Συμπερασμάτων και της «ανανεωμένης συναίνεσης» (Συμπεράσματα Ευρ. Συμβουλίου 14-15/12/2006) Παράλληλα χαιρέτισε νέα μεθοδολογία Επιτροπής για τη σύνταξη του Διευρυνσιακού Πακέτου και συγκεκριμένα αυξημένη έμφαση σε τρέχουσα κατάσταση, μέριμνα για μεγαλύτερη καθοδήγηση καθώς και περαιτέρω εναρμόνιση της ενημέρωσης. H νέα μεθοδολογία αφορά πιο κατανοητά από ΜΜΕ και κοινή γνώμη κείμενα που αποτυπώνουν πιο στοχευμένα και με βελτιωμένο τρόπο παρούσα κατάσταση υποψηφίων και εν δυνάμει υποψηφίων, ενώ περιέχουν βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες προτεραιότητες χωρών αυτών. Η νέα μεθοδολογία εστιάζει σε τρεις θεμελιώδεις πυλώνες (κράτος δικαίου/θεμελιώδη δικαιώματα, οικονομική ανάπτυξη/ανταγωνιστικότητα και λειτουργία δημοκρατικών θεσμών/μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης.Έμφαση σε θεμελιώδεις πυλώνες, οι οποίοι θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της Πολιτικής Διέυρυνσης για την εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης/Μαδρίτης, επιβεβαιώνεται και από το Συμβούλιο.

Στην παρούσα φάση διεξάγουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις η Τουρκία, το Μαυροβούνιο και η Σερβία. Υποψήφιες χώρες είναι η πΓΔΜ και η Αλβανία. Εν δυνάμει υποψήφια χώρα είναι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων συνδέονται με την Ε.Ε. με τη Διαδικασία Σταθεροποίησης (όπως αυτή ενισχύθηκε με την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης) το οποίο αποτελεί το κοινό πλαίσιο των σχέσεων με την Ε.Ε. στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Διαδικασία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης αφορά και το Κόσοβο χωρίς να θίγονται οι θέσεις των ΚΜ για το καθεστώς. H Ισλανδία είχε μεν εκκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις τον Ιούνιο του 2010 αλλά ανεσταλησαν μετά από σχετική απόφαση της κυβέρνησης που προέκυψε από τις εκλογές του Απριλίου του 2013.