Διαπεριφερειακή Συνεργασία

Συνάντηση Ασίας - Ευρώπης (Europe-Asia Metting / ASEM)

Η “Συνάντηση Ασίας-Ευρώπης” (Asia-Europe Meeting, ASEM) αποτελεί διαδικασία διαλόγου και συνεργασίας ασιατικών και ευρωπαϊκών χωρών, τόσο σε επίπεδο τεχνικό, όσο και πολιτικής ηγεσίας, που στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό. Στόχος της συνεργασίας, η οποία εγκαινιάστηκε το 1996, είναι η ενίσχυση των σχέσεων των δύο περιοχών, βάσει αμοιβαίου σεβασμού και ισοτιμίας.|

Το ASEM απαρτίζεται από 51 κράτη-εταίρους. Tα 28 κ-μ της ΕΕ , μαζί με τη Νορβηγία και την Ελβετία, που συνθέτουν την Ευρωπαϊκή Ομάδα. Στην Ασιατική Ομάδα μετέχουν 20 χώρες, δηλαδή τα 10 κράτη-μέλη του ASEAN (Καμπότζη, Λάος, Μυανμάρ, Ταϋλάνδη, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Μπρουνέι, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ), καθώς και η Κίνα, η Μογγολία, το Καζακστάν, η Ιαπωνία, η Ν. Κορέα, η Ινδία, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, η Ρωσία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.

Ανά διετία συνέρχονται Υπουργικές Σύνοδοι καθώς και Σύνοδοι Κορυφής. Η 12η Σύνοδος Υπουργών Εξωτερικών ASEM πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, στις 5 και 6 Νοεμβρίου 2015, με θέμα: «Working together for a sustainable and secure future». Τη χώρα μας εκπροσώπησε ο Υπουργός Εξωτερικών, κ. Ν. Κοτζιάς. Σημαντική καινοτομία, στο πλαίσιο της διαδικασίας του ASEM, αποτέλεσε η σύγκληση, για πρώτη φορά, της Διάσκεψης των Νέων Ηγετών (Young Leaders) που έλαβε χώρα την προτεραία της Συνόδου, υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Ασίας Ευρώπης (ASEF).

Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, οι εταίροι του ASEM επιδεικνύουν ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον στην προώθηση της έννοιας της συνδεσιμότητας (connectivity), ως καθοριστικού πλέον παράγοντα για την ενίσχυση των σχέσεων Ασίας και Ευρώπης. Κατά τη Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών ASEM στο Λουξεμβούργο, απεδόθη ιδιαίτερη έμφαση στην αναγκαιότητα σύστασης και βελτίωσης υφισταμένων δικτύων επικοινωνίας και υποδομών, στην ανάδειξη του σημαντικού ρόλου των θαλασσίων οδών και την εγκαθίδρυση συναφούς καθεστώτος ασφαλείας για την άνευ προκομμάτων πραγμάτωση των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, την προβολή της θεσμικής συνδεσιμότητας, καθώς και την εντατικοποίηση των επαφών μεταξύ των πληθυσμών των δύο ηπείρων.

Πρόσφατα (15-16 Ιουλίου 2016) πραγματοποιήθηκε στην πρωτεύουσα της Μογγολίας, η 11η Σύνοδος Κορυφής ASEM, η οποία σηματοδότησε τη συμπλήρωση 20 ετών λειτουργίας του θεσμού. Τη χώρα μας εκπροσώπησε ο κ. Υπουργός Εξωτερικών.

Δεν θα πρέπει να παραβλέπεται ότι οι χώρες που μετέχουν στη διαδικασία του ASEM αντιπροσωπεύουν το 62,5% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 57% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Επίσης, ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων Νορβηγίας και Ελβετίας) και ασιατικών χωρών του ASEM υπερέβη, το 2012, το ποσό των 1,37 τρισεκατομμυρίων ευρώ.

Ο μόνος διαρκής θεσμός που λειτουργεί στο πλαίσιο του ASEM, και δη στον τρίτο πυλώνα του, είναι το Ίδρυμα Ασίας-Ευρώπης (Asia-Europe Foundation, ASEF). Το ASEF εδρεύει στη Σιγκαπούρη και λειτουργεί με χρηματοδότηση των κ-μ σε εθελοντική βάση, ενώ έχει ως κύριο στόχο την προώθηση των επαφών της κοινωνίας των πολιτών. To ASEM αποτελείται από δύο γεωγραφικές ομάδες, την Ευρωπαϊκή και την Ασιατική . Ρόλο συντονιστή στην πρώτη επιτελεί η ΕΥΕΔ, καθώς και η χώρα που ασκεί την εξάμηνη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Ως προς την Ασιατική Ομάδα, ρόλο συντονιστή επιτελούν δύο ασιατικά κράτη που επιλέγονται από την ίδια την Ομάδα, σε ετήσια βάση (για το 2015 είχαν επιλεγεί η Μυανμάρ και η Νέα Ζηλανδία). Ο Γενικός Γραμματέας του ΑSEAN (Ένωση Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας) προσκαλείται στις εργασίες των Συνόδων του ASEM.

Κατά τη διάρκεια του Asia Europe Cooperation Forum (AECF 2000), κωδικοποιήθηκαν οι ισχύοντες κανόνες λειτουργίας του ASEM. Σύμφωνα με αυτούς, τα ενδιαφερόμενα για ένταξη κράτη υποβάλουν αίτημα σε μία από τις Ομάδες, η οποία αποφασίζει για την ένταξη ή μη στους κόλπους της. Μετά από θετική απόφαση σε επίπεδο Ομάδας, η τελική απόφαση λαμβάνεται με διαδικασία συναίνεσης, από τη Σύνοδο Κορυφής. Το Καζακστάν και η Κροατία κατέστησαν επισήμως μέλη κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ASEM, που συνήλθε τον Οκτώβριο 2014 στο Μιλάνο. Επί του παρόντος, εκκρεμούν οι αιτήσεις από μέρους της Τουρκίας, της Ουκρανίας και της Σερβίας, επί των οποίων δεν έχει ληφθεί απόφαση.
Η Διακοινοβουλευτική Συνάντηση Ασίας –Ευρώπης (Asia-Europe parliamentary Partnership) αποτελεί μέρος της διαδικασίας του ASEM και εντάσσεται στο πλαίσιο της εν γένει συνεργασίας των δύο μερών. Η λειτουργία της αποσκοπεί στην πραγματοποίηση επαφών μεταξύ εκπροσώπων των Κοινοβουλίων από τις δύο ηπείρους, προς το σκοπό περαιτέρω προώθησης των σχέσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών και των ασιατικών χωρών. Οι Συναντήσεις του ASEP πραγματοποιούνται ανά δύο έτη, εναλλακτικώς στην Ασία ή την Ευρώπη και, μάλιστα, λαμβάνουν χώρα προς της καθορισθείσης Συνόδου Κορυφής του ASEM.