Εξωτερικές Σχέσεις με κυριότερους εταίρους της ΕΕ

Κίνα

Η Κίνα έχει χαρακτηρισθεί από το 2003 στρατηγικός εταίρος της ΕΕ. Οι σχέσεις Ε.Ε.-Κίνας, οι οποίες αντανακλώνται σε ένα ευρύ δίκτυο συνεργασίας, που αφορά σε θεσμοθετημένους Διαλόγους, Ομάδες Εργασίας και Επιτροπές Παρακολούθησης, θεσμοθετήθηκαν το 1975 και διέπονται από τη Συμφωνία Εμπορικής και Οικονομικής Συνεργασίας (1985), αλλά και από τομεακές συμφωνίες. Από το 1998 πραγματοποιούνται ετήσιες Σύνοδοι Κορυφής, ενώ από το 2008 διεξάγεται ετήσιος Εμπορικός και Οικονομικός Διάλογος Υψηλού Επιπέδου, με τη συμμετοχή του Ευρωπαίου Επιτρόπου Εμπορίου και του Κινέζου Αντιπροέδρου, καθώς και ο ετήσιος Στρατηγικός Διάλογος Υψηλού Επιπέδου μεταξύ της ΥΕ/ΑΕ από πλευράς ΕΕ και του Κινέζου Υπουργού Εξωτερικών.

Πάγιο αίτημα της κινεζικής πλευράς αποτελεί η αναγνώριση καθεστώτος οικονομίας της αγοράς, για την οποίαν ήδη από το 2003 η Κίνα έχει υποβάλει σχετικό αίτημα στην ΕΕ. Εκ των πέντε κριτηρίων που απαιτούνται για την παραχώρηση του καθεστώτος αυτού, η Κίνα πληροί μόνον αυτό της απουσίας κρατικών πρακτικών ως προς τις ιδιωτικοποιήσεις.

Η 18η Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε. – Κίνας πραγματοποιήθηκε στις 12-13 Ιουλίου 2016 στο Πεκίνο, σηματοδοτώντας τη συμπλήρωση 40 ετών διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο μερών. Την Ε.Ε. εκπροσώπησαν ο Πρόεδρος του Ευρ. Συμβουλίου κ. Τουσκ, ο Πρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής κ. Γιουνκέρ και η ΥΕ/ΑΕ κα Μογκερίνι. Η Σύνοδος Κορυφής επικεντρώθηκε στις διμερείς πολιτικές και οικονομικές σχέσεις, αλλά και σε θέματα αμοιβαίου παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Παράλληλα πραγματοποιήθηκε Επιχειρηματική Σύνοδος Ε.Ε. – Κίνας, ενώ λίγες μέρες μετά υιοθετήθηκαν Συμπεράσματα Συμβουλίου επί τη βάσει Κοινής Ανακοίνωσης της Ευρ. Επιτροπής και της ΕΥΕΔ για τη νέα στρατηγική της Ε.Ε. για την Κίνα.

Επίσης, η Κίνα και η ΕΕ εξακολουθούν να διεξάγουν διαπραγματεύσεις προς τον σκοπό της σύναψης Περιεκτικής Συμφωνίας Επενδύσεων (Comprehensive Investment Agreement). Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τον Οκτώβριο 2013. Η Συμφωνία αυτή αποσκοπεί στη σταδιακή φιλελευθεροποίηση των επενδύσεων, καθώς και στην απάλειψη των περιορισμών που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές όταν επιδιώκουν να δραστηριοποιηθούν στην εγχώρια αγορά εκάστου μέρους. Η Κίνα είναι επιφυλακτική σε θέματα «market access», ενώ ο επιδιωκόμενος σκοπός της είναι η εξασφάλιση των επενδύσεών της στο εξωτερικό. H EE επιθυμεί μία Συμφωνία που θα διασφαλίζει την προβλεψιμότητα για τους επενδυτές και θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων τόσο στην Κίνα όσο και στην ΕΕ. Μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί δέκα (10) διαπραγματευτικοί γύροι). Η ΕΕ έχει γνωστοποιήσει την πρόθεσή της για ολοκλήρωση της Επενδυτικής Συμφωνίας με την Κίνα, ει δυνατόν, εντός του 2016.

Αναφορικά με την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων (ΓΕ) η ΕΕ και η Κίνα διαπραγματεύονται για τη σύναψη διμερούς Συμφωνίας που θα κατοχυρώνει την αμοιβαία αναγνώριση και προστασία των ΓΕ, καθώς και την αποτροπή των φαινομένων παραποίησης και πειρατείας. Το υφιστάμενο σχέδιο της Συμφωνίας παρέχει υψηλού επιπέδου προστασία των ευρωπαϊκών Γεωγραφικών Ενδείξεων. Εντούτοις, η κύρια προβληματική των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων έγκειται στη διευθέτηση του ζητήματος της συνύπαρξης Γεωγραφικών Ενδείξεων και αλληλοσυγκρουόμενων εμπορικών σημάτων (TMs).
H Ελλάδα αποδίδει πρωταρχική σημασία στην αποτελεσματική προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ), έχει δε επιτύχει τη συμπερίληψη 10 ελληνικών ΓΕ εκ του συνόλου των 262 ευρωπαϊκών που έχουν αναγνωρισθεί, από κινεζικής πλευράς. Πάντως, η αυξημένη προστασία των ελληνικών Γεωγραφικών Ενδείξεων καθίσταται επιτακτική δεδομένου ότι, έχουν ήδη διαπιστωθεί κακόβουλες προσπάθειες κατοχύρωσης ελληνικών ποικιλιών αμπέλου ως εμπορικά σήματα κινεζικών επιχειρήσεων (π.χ. Roditis, Agiorgitiko, Mavrodaphne).

Η ΕΕ και η Κίνα εξετάζουν, ως μακροπρόθεσμη επιδίωξη, εφόσον οι συνθήκες καταστούν κατάλληλες, να προβούν στη σύναψη Προωθημένης και Περιεκτικής Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου (Deep and Comprehensive Free Trade Agreement).

Εντός του πλαισίου του ASEM (Asia-Europe Meeting), η Ελλάδα έχει συγκηδεμονεύσει με τη Σιγκαπούρη, την πρωτοβουλία της Κίνας για τη σύσταση «Κέντρου Συνεργασίας για την Επιστήμη, την Τεχνολογία και την Καινοτομία», με έδρα το Πεκίνο και επιδιώκει την ανάθεση στη χώρα μας περιφερειακού συντονιστικού ρόλου. Η Τελική Δήλωση της 12ης Συνόδου Υπουργών Εξωτερικών ASEM (Λουξεμβούργο, 5-6 Νοεμβρίου 2015) περιλαμβάνει αναφορά σε σχετικό επί του θέματος Σεμινάριο.