Στρατηγική "ΕΕ 2020"

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» [COM/2010/2020], υιοθετήθηκε επίσημα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 17ης Ιουνίου 2010, όπου θεσπίσθηκε και ο μηχανισμός υλοποίησής της προκειμένου να αποτελέσει, με ορίζοντα το 2020, μια νέα Στρατηγική για την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρώπη του 21ο αιώνα.
Η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» περιλαμβάνει τους αναπτυξιακούς στόχους της ΕΕ και εστιάζει σε νευραλγικούς τομείς (γνώση και καινοτομία, βιώσιμη οικονομία, υψηλό ποσοστό απασχόλησης και αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού), στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού, των τεχνολογικών εξελίξεων, της στενότητας πόρων και της δημογραφικής γήρανσης.
Η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» προτάσσει τρεις αμοιβαία ενισχυόμενες προτεραιότητες, ως χαρακτηριστικά της σκοπούμενης ανάπτυξης: 1) έξυπνη, βασισμένη στη γνώση και την καινοτομία· 2) βιώσιμη, περισσότερο πράσινη και ανταγωνιστική, καθώς και αποδοτικότερη στη χρήση πόρων και, 3) χωρίς αποκλεισμούς, με υψηλή απασχόληση και ενισχυμένη κοινωνική και εδαφική συνοχή. Ως προϋπόθεση για την επιτυχία της Στρατηγικής τίθεται η πλήρης ενεργοποίηση του συνόλου των πολιτικών και μηχανισμών που διαθέτει ΕΕ, όπως: η ενιαία αγορά, οι μηχανισμοί χρηματοδότησης της ΕΕ και τα μέσα εξωτερικής πολιτικής (πχ σύναψη Συμφωνιών ελευθέρου εμπορίου, ανάπτυξη στρατηγικών σχέσεων με αναδυόμενες οικονομίες και εταιρικών σχέσεων με αναπτυσσόμενες χώρες).

ΣΤΟΧΟΙ

Η Στρατηγική θέτει πέντε πρωταρχικούς στόχους (targets) με ορίζοντα το 2020:
1. Αύξηση του ποσοστού Απασχόλησης του πληθυσμού ηλικίας 20 έως 64 ετών σε 75 %,

2. Αύξηση του επιπέδου επενδύσεων σε 3 % του ΑΕΠ στον τομέα της Έρευνας & Ανάπτυξης,

3. Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% σε σχέση με το 1990 (ή και 30%, υπό τον όρο ότι και άλλες ανεπτυγμένες χώρες θα δεσμευθούν για ανάλογες μειώσεις και ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα συμβάλουν επαρκώς, ανάλογα με τις ευθύνες και τις αντίστοιχες δυνατότητές τους), β. αύξηση κατά 20% του ποσοστού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γ. αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης,

4. Μείωση των ποσοστών πρόωρης εγκατάλειψης της σχολικής εκπαίδευσης σε λιγότερο από 10% και αύξηση του ποσοστού των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε 40 % και,

5. Απεγκλωβισμό 20 εκατομμυρίων ανθρώπων από τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό ή την απειλή τους.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (Ανακοίνωση της Ε.Επιτροπής COM(2014) 130 19.3.2014)

Στην Ανακοίνωση που δημοσίευσε η Ε. Επιτροπή, τον Μάρτιο 2014, επισημαίνει τη διαφοροποιημένη επίτευξη των στόχων ανάμεσα στα Κ-Μ. Παρατηρείται προσέγγιση στην επίτευξη των στόχων που αφορούν στους τομείς της εκπαίδευσης, κλιματικής αλλαγής και ενέργειας, αλλά απόκλιση από στόχους που αφορούν στην απασχόληση, στη μείωσης της φτώχειας, στην έρευνα. Βασική αιτία της μη επίτευξης των στόχων αποτελεί η οικονομική κρίση η οποία σε συνδυασμό με την ανάγκη δημοσιονομικής εξυγίανσης είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θα οδηγούσαν στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής 2020. Ιδιαίτερα ανησυχητική θεωρείται η παρατηρούμενη απόκλιση από τους κοινωνικούς στόχους και κυρίως την αύξηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Εντός του 2015 αναμένεται η Ανακοίνωση της Ε. Επιτροπής για τη Μεσοπρόθεσμη Αναθεώρηση της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 που θα λαμβάνει υπόψη τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου (από τη συζήτηση που διεξήχθη σε όλες τις αρμόδιες συνθέσεις του Συμβουλίου) και τη Δημόσια Διαβούλευση που ολοκληρώθηκε το παρελθόντα Οκτώβριο.

Η Ελλάδα εκτιμά ότι η στρατηγική θα πρέπει να διατηρήσει τους μεσοπρόθεσμους στόχους μέσω των οποίων επιδιώκεται η ισόρροπη ανάπτυξη της ΕΕ στον οικονομικό, κοινωνικό, ερευνητικό, περιβαλλοντικό τομέα. Η επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής εξετάζεται στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης και του συντονισμού της δημοσιονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής των Κ-Μ. Με γνώμονα την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης ανάμεσα στα Κ-Μ, είναι αναγκαίο να αναζητηθεί ένα μίγμα πολιτικής με ισόρροπη έμφαση σε όλες τις πτυχές της Στρατηγικής, οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική.

Η πολιτική Συνοχής είναι σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» κυρίως στα Κ-Μ που έχουν περιορισμένους πόρους για επενδύσεις. Οι πολιτική Συνοχής και η Στρατηγική 2020 λειτουργούν συνεργατικά και θα πρέπει να συνεχίσουν και στο μέλλον καθότι συμβάλουν στο στόχο της αειφόρου ανάπτυξης και της αρμονικής ανάπτυξης όλων των περιφερειών της ΕΕ.