Σύμφωνο για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση

ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

ΓΕΝΙΚΑ

Το «Σύμφωνο για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση» (Compact for Growth and Jobs) υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης-29ης Ιουνίου 2012 (βλ. Παράρτημα Συμπερασμάτων), ως απάντηση στο φλέγον ζήτημα της ανεργίας και των παρεπόμενων κοινωνικών προβλημάτων και αναγκαίο συμπλήρωμα της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Η τελευταία εξακολουθεί, και μετά την υιοθέτηση του Συμφώνου, να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη, με το Σύμφωνο να συνιστά, κυρίως, το πλαίσιο για τις αναπτυξιακές πολιτικές της ΕΕ και τη βιώσιμη απασχόληση. Ειδικότερα, η πράξη αυτή δεσμεύει τους Ευρωπαίους ηγέτες αναφορικά με την ενίσχυση των κεφαλαίων και της δανειοδοτικής ικανότητας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), διαθέτοντας 120 δισ. ευρώ για τη στήριξη αναπτυξιακών μέτρων ταχείας δράσης. Επιπροσθέτως, η πρωτοβουλία «Ομολόγων Έργου» (Project bonds) προσφέρει τη δυνατότητα κοινοτικών εγγυήσεων για προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων σε έργα υποδομής, ώστε να εξασφαλισθεί η υλοποίηση μείζονος σημασίας για την Ευρώπη έργων στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και της ψηφιακής τεχνολογίας. Η πρώτη «Έκθεση Εφαρμογής του Συμφώνου για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση» υποβλήθηκε από την Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 18ης – 19ης Οκτωβρίου 2012, ενώ η επόμενη αναμένεται τον Ιούνιο 2013. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» παρακολουθεί τακτικά την πρόοδο επί των προνοιών του Συμφώνου.

ΔΡΑΣΗ ΣΕ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

Σε εθνικό επίπεδο, εκτός της επίτευξης των στόχων της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020», τα κράτη μέλη δεσμεύονται να επιδιώξουν τα ακόλουθα κατά την εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων – επιδιώξεις που ταυτίζονται με τις προτεραιότητες της Ετήσιας Επισκόπησης της Ανάπτυξης 2012 και 2013:

1. διαφοροποιημένη φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, στο πλαίσιο του «Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης», λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας,

2. αποκατάσταση της κανονικής δανειακής ροής στην οικονομία (ρευστότητα στην αγορά) και την επείγουσα ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα,

3. προώθηση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας, μέσω της αντιμετώπισης διαχρονικών ανισορροπιών και της εμβάθυνσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων,

4. αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανεργίας και των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης,

5. εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, μέσω και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών.

ΔΡΑΣΗ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΕ

Σε επίπεδο ΕΕ, το Σύμφωνο απαιτεί ειδικότερα μέτρα στα ακόλουθα πεδία πολιτικής, προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση, να ενισχυθεί η χρηματοδότηση της οικονομίας βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα και να καταστεί η Ευρώπη ανταγωνιστικότερη ως τόπος παραγωγής και επενδύσεων:

1. Εμβάθυνση της Ενιαίας Αγοράς, με έγκριση της προτεινόμενης νομοθεσίας για το σύνολο των δράσεων της «Πράξης για την Ενιαία Αγορά Ι» και άμεση υποβολή των νομοθετικών προτάσεων που υπολείπονται από την «Πράξη για την Ενιαία Αγορά ΙΙ»,
2. Ολοκλήρωση ψηφιακής ενιαίας αγοράς έως το 2015, με προτεραιότητα σε μέτρα που στοχεύουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου και στον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού καθεστώτος πνευματικής ιδιοκτησίας και με σαφές μήνυμα του χρηματοδοτικού εργαλείου «Συνδέοντας την Ευρώπη» (connecting Europe facility) για την πραγματοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων στους τομείς της ενέργειας, των ψηφιακών υποδομών και των μεταφορών,
3. Δημιουργία του κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου για την ανάπτυξη, προωθώντας τις εργασίες για την «έξυπνη νομοθεσία» και την απλούστευση των κανόνων και τη μείωση του κανονιστικού κόστους (αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος των «ελέγχων καταλληλότητας του κανονιστικού πλαισίου» - «REFIT»),
4. Ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας μέχρι το 2014, ώστε κανένα κράτος μέλος της ΕΕ να μην παραμένει απομονωμένο από τα ευρωπαϊκά δίκτυα αερίου και ηλεκτρισμού μετά το 2015,
5. Οικοδόμηση μιας ένωσης καινοτομίας, με στόχο, μεταξύ άλλων την έγκριση πρότασης της Επιτροπής για μια φιλόδοξη στρατηγική σχετικά με τις βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής,
6. Επενδύσεις για την ανάπτυξη, μετά και την πρόσφατη αύξηση του κεφαλαίου της ΕΤΕπ κατά 10 δισ. ευρώ, ώστε δανείσει επιπλέον 60 δισ. ευρώ προς υποστήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης,
7. Η φορολογική πολιτική στην υπηρεσία της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της βιώσιμης ανάπτυξης, μέσω κυρίως της αναθεώρησης της Οδηγίας, αλλά και της σύναψης Συμφωνιών με τρίτες χώρες, για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από τις αποταμιεύσεις,
8. Τόνωση της απασχόλησης και δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, κυρίως μετά τη Συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 7ης – 8ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων, τη Συμφωνία του Συμβουλίου της 28ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την «Εγγύηση για τη νεολαία» (youth guarantee) και τη δυνατότητα χρηματοδότησης από όλα τα σχετικά διαρθρωτικά ταμεία κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων (COM 2013/146 τελ),
9. Αξιοποίηση του δυναμικού του εμπορίου, επιδιώκοντας σύναψη συμφωνιών με βασικούς εταίρους, με προτεραιότητα, στις διαπραγματεύσεις με τα μεγαλύτερα οφέλη για την ανάπτυξη και την απασχόληση, όπως αυτές για μία ολοκληρωμένη εμπορική Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ.

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ

Η ελληνική Προεδρία προτίθεται να επιδιώξει την εξισορρόπηση του χρονοδιαγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης με ένα ουσιαστικά ενισχυμένο και ρεαλιστικό Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση, το οποίο να μπορεί να μετατραπεί σε ένα πολυσχιδές ευρωπαϊκό πρόγραμμα επενδύσεων-με αντίκτυπο στην απασχόληση. Η ΕΤΕπ θα μπορεί να έχει ισχυρό ρόλο αναφορικά με τα έργα εντάσεως εργασίας (π.χ. προγράμματα για τα ΜΜΕ, βασικές υποδομές, ενέργεια και κλίμα). Ένας συγκεκριμένος τρόπος για να τονωθεί η ευρωπαϊκή ανάπτυξη είναι να αυξηθεί σημαντικά η δανειοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), έτσι ώστε να χρηματοδοτήσει αυξανόμενες επενδύσεις, ιδιαίτερα, αλλά όχι μόνο, στις χώρες που περισσότερο υποφέρουν από την κρίση. Έχουν ήδη δημοσιευθεί σχετικές μελέτες από έμπειρους αναλυτές.

Εκτιμώντας ότι, το «Σύμφωνο για το Ευρώ+», η Στρατηγική «Ευρώπη 2020» και το εν θέματι Σύμφωνο πρέπει να ενσωματωθούν στο δίκαιο της ΕΕ και να προλειάνουν το έδαφος για τη θέσπιση ενός κώδικα σύγκλισης των οικονομιών των κρατών μελών, η Ελληνική Προεδρία προτίθεται να εστιάσει στην ενίσχυση του Συμφώνου για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση, δίνοντας έμφαση στα ακόλουθα σημεία: Πολιτική συνοχής, για την επίτευξη σύγκλισης σε όλη την ΕΕ, εμπλοκή όλων των Διαρθρωτικών Ταμείων στη χρηματοδότηση των πρωτοβουλιών για την καταπολέμηση της ανεργίας (στο πρότυπο της χρηματοδότησης της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των νέων), ενιαία αγορά (κυρίως μεταφορές – ναυτιλία), ενίσχυση των ΜΜΕ και της καινοτομίας (θα έχει προηγηθεί θεματικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο 2013). Στο τελευταίο εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η χώρα μας έθεσε ήδη το θέμα της αξιοποίησης των δυνατοτήτων των τομέων που προσφέρουν απασχόληση, όπως οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις και ο τουρισμός.