Δήλωση Αν. Υπουργού Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλου, σε Έλληνες ανταποκριτές μετά το πέρας της Υπουργικής Συνόδου Ε.Ε. - Αραβικού Συνδέσμου (Βρυξέλλες, 04.02.2019)

Είχαμε μία ιδιαίτερα σημαντική συνάντηση Υπουργών σήμερα, μεταξύ του Αραβικού Συνδέσμου και των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα θεωρεί τον εαυτό της μία φυσική «γέφυρα» ανάμεσα στο «σπίτι» μας, την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τον αραβικό κόσμο, όχι μόνον για λόγους γεωγραφικούς, αλλά και για λόγους ιστορικούς. Δεν είναι, άλλωστε, σύμπτωση, το ότι ανακοινώθηκε η έναρξη του Στρατηγικού Διαλόγου ανάμεσα στον Αραβικό Σύνδεσμό και την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Υπουργική Σύνοδο της Αθήνας το 2014. Έχουμε, επομένως, κοινά στρατηγικά συμφέροντα με τους γείτονές μας του αραβικού κόσμου, να διαμορφώσουμε μία περιοχή με ειρήνη, σταθερότητα, και κυρίως εμείς οι Ευρωπαίοι να προωθήσουμε τις ευρωπαϊκές αξίες του κράτους Δικαίου, της Δημοκρατίας και των δικαιωμάτων.

Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατόν να έχουμε μία κοινή, αναλυτική δήλωση, κυρίως λόγω αντιθέσεων που προέκυψαν στο εσωτερικό του δικού μας κόσμου, της Ευρώπης. Και μάλιστα, λόγω αμφισβητήσεων που δεν αφορούν απλώς πλευρές της πολιτικής, αλλά τις ίδιες τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς θεωρούμε ιδιαίτερα λυπηρό αυτό το γεγονός, θα προσπαθήσουμε στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης να το αντιμετωπίσουμε στο μέλλον, και ελπίζουμε ότι μέχρι την επικείμενη Συνάντηση Κορυφής –την πρώτη Συνάντηση Κορυφής που πρόκειται να γίνει στην Αίγυπτο-, θα έχουμε τη δυνατότητα να διαμορφώσουμε μία θέση τέτοια που ταιριάζει στην ψυχή της Ευρώπης, της Ευρώπης των δικαιωμάτων, των ελευθεριών και των ανοιχτών κοινωνιών.

Θέλω να πω και δύο λόγια για τη Βενεζουέλα, μολονότι αποφεύγω να απαντώ σε θέματα που ανακινούνται στο εσωτερικό της χώρας, ακριβώς γιατί βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μπαράζ παρερμηνευτικών δηλώσεων εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας -και λυπάμαι που το λέω- και του ίδιου του αρχηγού της με ένα πρόσφατο tweet.

Η αλήθεια είναι ότι όχι απλώς δεν αποκλίνει η θέση μας από τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά συνδιαμορφώσαμε τις θέσεις αυτές, ακριβώς γιατί θέλουμε η Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι παγκόσμιος παίκτης, αυτόνομος, με τη δική της παρουσία βασισμένη στις δικές της αξίες, της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.

Και ποιές ήταν οι προτεραιότητές μας στη Βενεζουέλα; Να υπάρχει δημοκρατική και ειρηνική λύση της έντασης που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη χώρα. Και με την έννοια δημοκρατία εννοούμε ότι θα πρέπει να αφεθεί μόνος του ο λαός της Βενεζουέλας να αποφασίσει για το μέλλον του μέσω ελεύθερων και δίκαιων εκλογών. Όταν αναφερόμαστε στην ανάγκη να υπάρχει ειρηνική διέξοδος εννοούμε ότι θα πρέπει να αποκλιμακωθεί η ένταση, να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος εμφυλίου πολέμου και ακριβώς εκεί έγκειται ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας, να μεσολαβήσει ώστε να υπάρχουν δίκαιες, τίμιες εκλογές που θα εκτονώσουν την ένταση με τον τρόπο που ο ίδιος ο λαός της Βενεζουέλας θα αποφασίσει.

Στο πλαίσιο αυτό, από την αρχή η θέση της χώρας μας ήταν να αναπτυχθεί μια ευρωπαϊκή, διπλωματική πρωτοβουλία, που θα συνίστατο στο ότι μια ομάδα ευρωπαϊκών κρατών -σε συνδυασμό και με άλλα κράτη, όπως το Μεξικό, η Ουρουγουάη, η Βολιβία- θα μεσολαβούσαν για να υπάρξει ο αναγκαίος πολιτικός διάλογος για την εκτόνωση της έντασης και για τη δημιουργία συνθηκών που θα οδηγήσουν το λαό της Βενεζουέλας σε τίμιες και ελεύθερες εκλογές.

Με βάση τα ανωτέρω, είναι αυτονόητο ότι σεβόμαστε και υποστηρίζουμε τις αρμοδιότητες και της Εθνοσυνέλευσης της Βενεζουέλας και του Προέδρου της στην άσκηση των συνταγματικών τους αρμοδιοτήτων προς την κατεύθυνση διεξαγωγής εκλογών με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε. Ευελπιστούμε ότι στην προσεχή συνάντηση της ερχόμενης Πέμπτης, στο Μοντεβιδέο, αυτή η ομάδα κρατών -η διεθνής ομάδα επαφής που συστάθηκε και με δική μας πρωτοβουλία και επιμονή- θα δημιουργήσει τις αναγκαίες συνθήκες διαλόγου που θα εκτονώσουν την ένταση και που θα μπορέσουν πράγματι να δώσουν στο λαό της Βενεζουέλας την ευκαιρία να αποφασίσει μόνος του.

Όλα τα άλλα αποτελούν αποπροσανατολισμό και θέλω να προειδοποιήσω όλους ότι η εξωτερική πολιτική δεν πρέπει ποτέ να γίνεται παίγνιο εσωτερικών, μικροκομματικών λόγων. Πρέπει όλοι να ξέρουμε ότι όταν μιλάμε για τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, πρέπει να μιλάμε με υπευθυνότητα και να αποφεύγουμε να τη χρησιμοποιούμε για οποιαδήποτε μικροκομματικά οφέλη.