Δηλώσεις Υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά μετά το πέρας των εργασιών της Τριμερούς Υπουργικής Συνάντησης Ελλάδας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας (Βουκουρέστι, 12.03.2018)
Να ευχαριστήσω τον φίλο μου, Θεόδωρο, για την πρόσκληση και τη φιλοξενία, την καλοσύνη του και τη σοφία με την οποία έβαλε τα θέματα που συζητήσαμε. Θα ευχαριστήσω τη διερμηνέα - μεταφράστρια και τους άλλους μεταφραστές γιατί χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε τη δουλειά μας τώρα.
Θα ήθελα να εκφράσω την υποστήριξή μου για την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη Ζώνη του Σένγκεν. Θα νιώθουμε στην Ευρώπη πολύ καλύτερα μαζί τους και στη Ζώνη του Σένγκεν. Να ευχαριστήσω τη βουλγαρική Προεδρία και να ευχηθώ καλή επιτυχία στη ρουμάνικη.
Εγώ καταλαβαίνω σήμερα, όταν συζητάμε για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι θα πρέπει να σκεφτόμαστε και τον τρόπο που θα εμβαθύνει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Και εγώ την καταλαβαίνω τη σύγχρονη ιστορία των κρατών μας στην περιοχή σε τρεις περιόδους. Την πρώτη περίοδο με την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, κοιτάξαμε να φτιάξουμε τις σχέσεις μας πάλι εδώ στα Βαλκάνια, τα δίκτυά μας τα επενδυτικά, τα τραπεζικά, τα ανθρώπινα, τα οικογενειακά. Τα 15 πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα όλοι κοίταξαν πώς να ετοιμαστούν και να γίνουν κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η συνάντησή μας σήμερα και η δουλειά που γίνεται, επιδιώκει να συνδυάσει αυτές τις δύο περιόδους. Να γίνει όλη η περιοχή κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και να αναπτύξουμε τις μεταξύ μας σχέσεις με τρόπο που να είναι ωφέλιμος και στην παρουσία όλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και γι’ αυτό υπογραμμίζουμε, με τον τόπο μας ο καθένας, ότι η διεύρυνση και η Ανατολική Γειτονία είναι και μια υπόθεση δική μας. Γι’ αυτό, εμείς κάνουμε στις 11-12 Μαΐου μια διεθνή διάσκεψή -η δεύτερη που κάνουμε- μαζί με τα υποψήφια κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μέλλον της Ευρώπης. Γιατί θέλουμε το μέλλον να το φτιάξουμε μαζί. Εμείς που είμαστε κράτη-μέλη και αυτοί που έρχονται.
Σημαντικό ρόλο παίζουν για εμάς τα δέκα χρόνια –που κλείνουν του χρόνου- από την αρχή της Ανατολικής Γειτονίας και είναι μεγάλη χαρά που συμφωνήσαμε μια σειρά από πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα να στηρίξουμε τα κράτη που είναι δίπλα μας και ανήκουν στην Ανατολική Γειτονία.
Άκουσα με μεγάλη προσοχή και υποστηρίζω τις σκέψεις του Υπουργού Εξωτερικών της Ρουμανίας, ιδιαίτερα για τη Μολδαβία. Επίσης χαίρομαι που θα συζητήσουμε για τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής. Ξέρετε ότι έχουμε ως Ελλάδα, με τρεις χώρες,πέντε συνεργασίες στη Μέση Ανατολή και τις φέρνουμε μαζί στη Ρόδο κάθε χρόνο, όπου συμμετέχουν και οι φίλοι Υπουργοί. Είναι όλες οι αραβικές χώρες της περιοχής και οκτώ ευρωπαϊκές.
Άρα έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας, θα βρισκόμαστε συχνά μαζί για να υλοποιήσουμε τις πρωτοβουλίες μας για τις χώρες της Ανατολικής Γειτονίας, για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, σε μια συνεργασία τριών κρατών που έρχεται από πολύ μακριά από την ιστορία και θα πάει πολύ μακριά και στο μέλλον. Ευχαριστώ πολύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου)
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Δεν έχω παρά να συμφωνήσω με όσα άκουσα. Το ζήτημα των χρημάτων συνδέεται με το τί Ευρώπη θέλουμε. Πίσω από το μέγεθος του προϋπολογισμού κρύβεται τί μοντέλο Ευρώπης θέλεις. Άμα θέλεις μια πιο ομοσπονδιακή Ευρώπη, τον αυξάνεις τον προϋπολογισμό. Αν κάνεις βήματα πίσω στην Ευρώπη, σκέπτεσαι πώς να μειώσεις τα κονδύλια. Αυτό είναι άλλο ζήτημα από την καλή διαχείριση των χρημάτων. Αλλά μερικές φορές τα μπερδεύουν κάποιοι. Η καλή διαχείριση εννοούν τη μείωση. Έχουμε το ζήτημα ότι τις δύο πρώτες διευρύνσεις, δηλαδή από 10 σε 12 που ήταν Ισπανία-Πορτογαλία και από 12 σε 15 που ήταν Αυστρία – Φινλανδία – Σουηδία, τα λεφτά αυξήθηκαν, τότε με τα Μεσογειακά Προγράμματα και με τα Ταμεία Συνοχής, γιατί μπήκαν πλούσιες χώρες. Τώρα οι πλούσιες χώρες δεν θέλουν να αυξήσουν τα κονδύλια που παίρνουν οι πιο φτωχές. Για αυτό επιμένω, «ναι» στους κανόνες του κράτους δικαίου, αλλά αυτά να εφαρμόζονται σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση που θα αναπτύσσεται και δεν θα υποχωρεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα της Ελλάδας σε συνέχεια της έντασης που καταγράφεται από πλευράς Τουρκίας;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Δεν κουβεντιάζαμε για τρίτες χώρες έξω από την Νοτιοανατολική Ευρώπη. Είναι λογικό γιατί πρέπει να αναπτύξουμε τις ευθύνες μας και τις πρωτοβουλίες μας στην άμεση περιοχή μας. Για την Τουρκία, όπως είπε σωστά και η Ε. Ζαχαρίεβα, κουβεντιάσαμε στο άτυπο Συμβούλιο [Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ] στη Σόφια. Εκεί υπογράμμισα ότι στα κριτήρια της Κοπεγχάγης πρέπει να προστεθεί κι ένα κριτήριο ακόμα. Ότι υποψήφιο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή κράτος που θέλει να έχει Τελωνειακή Ένωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει: Πρώτον, να έχει φιλειρηνική και όχι επιθετική πολιτική -και δη εξωτερική πολιτική. Δεύτερον, να εφαρμόζει το Διεθνές Δίκαιο και να το δέχεται δημιουργικά. Τρίτον, να εφαρμόζει και το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης. Είναι ζήτημα της ίδιας της Τουρκίας αν θα σταματήσει να παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Θαλάσσης και τους κανόνες της φιλειρηνικής εξωτερικής πολιτικής ή όχι. Τα άλλα σχόλιά μου δεν είναι γι’ αυτή τη συνάντηση.