Κοινές Δηλώσεις Υπουργού Εξωτερικών, κ. Νίκου Κοτζιά και Υπουργού Εξωτερικών της Βουλγαρίας κ. Daniel Mitov, μετά τη συνάντησή τους (Αθήνα, 21.10.2015)

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Είναι μεγάλη μου χαρά να έχω μαζί μου σήμερα τον Υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας τον κ. Daniel Mitov, που παρά τη διαφορά της ηλικίας μας είμαστε μπορώ να πω και φίλοι. Άρα με τιμά εμένα. Άρα με μεγάλη μου χαρά τον καλωσορίζω στην Αθήνα και εδώ στο Υπουργείο Εξωτερικών και θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας στο γεύμα αλλά και στο δείπνο το βράδυ.

Η Ελλάδα και η Βουλγαρία είναι δύο χώρες που συνδέονται με 1600 χρόνια τουλάχιστον σχέσεων και το απαύγασμα αυτής της σχέσης είναι η σημερινή ειλικρινής φιλία που υπάρχει ανάμεσά μας.

Συζητήσαμε ασφαλώς για το συριακό και πως μπορούμε να συμβάλλουμε μαζί στη λύση του, διότι αυτό συνδέεται με το κύριο και φλέγον θέμα του μεταναστευτικού και των προσφύγων. Είμαστε και οι δύο πύλες του προσφυγικού και συμφωνούμε ότι πρέπει τα προσφυγικά μεταναστευτικά ρεύματα να αντιμετωπίζονται πριν εισέλθουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό είναι και πιο ορθολογικό αλλά σώζει και τις ζωές των ανθρώπων που όταν η τακτοποίησή τους γίνεται σε γειτονικές χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αναγκάζονται να περάσουν -υπό κακές μάλιστα συνθήκες- τη θάλασσα και να βλέπουμε το σπαραγμό των ανθρώπων που χάνουν παιδιά, κορμάκια παιδιών και όλη αυτή τη βαρβαρότητα. Είπαμε και για την ανάγκη να στηριχθεί η Ιορδανία και ο Λίβανος με καταυλισμούς των προσφύγων εκεί, και για την ανάγκη στήριξη της σταθερότητας άλλων κρατών όπως είναι η Τυνησία και η Αίγυπτος.

Το δεύτερο πολύ βασικό μας θέμα είναι η συνεργασία στα Βαλκάνια, που δεν μπορεί να υπάρχει η ευρωπαϊκή-βαλκανική πολιτική χωρίς τα τρία κράτη-μέλη της Ένωσης στα Βαλκάνια. Συζητήσαμε, επίσης, για την ανάγκη στήριξης της Βουλγαρίας για την ένταξή της στη Σένγκεν, που αυτό είναι κι ένα ζήτημα που απασχολεί και τη Ρουμανία όπως ξέρετε.

Αυτό που θέλω να πω εγώ από την Αθήνα για άλλη μια φορά είναι ότι υποστηρίζουμε την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά αυτό πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με τις άλλες ενδιαφερόμενες χώρες με μας.

Θέλω επίσης να πω ότι συζητήσαμε για την ανάπτυξη της πολιτικής μας συνεργασίας και για τα διμερή μας θα συνεχίσουμε στις δυο συναντήσεις που έχουμε ακόμα στη διάρκεια της ημέρας. Έχουμε ιδιαίτερα κοινά συμφέροντα και ενδιαφέροντα για τα ενεργειακά και για τον κάθετο διάδρομο και συζητάμε τον τρόπο διασφάλισης και εξασφάλισης της δημιουργίας και της λειτουργίας του.

Ο κ. Mitov είχε την καλοσύνη να με ενημερώσει για τις πρωτοβουλίες της Βουλγαρίας στη διαδικασία συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ξέρετε ότι ήδη συμφωνήθηκε επίσης να πάει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας 14 με 15 του Δεκέμβρη προς τη Σόφια, που είναι μια άλλη απόδειξη ότι η Βουλγαρία είναι ένας στρατηγικός μας εταίρος. Και θα ετοιμάσουμε και τη συνάντηση Κυβέρνησης προς Κυβέρνηση στον επόμενο χρόνο.

Επίσης συζητήσαμε για την ανάγκη διαχείρισης διασυνοριακών ζητημάτων, όπου έγινε αναφορά από τη διαχείριση υδάτων μέχρι τη δημιουργία νέων δρόμων και περασμάτων.

Η Βουλγαρία είναι ένας σπουδαίος εταίρος για μας και ο συνάδελφός μου Υπουργός Εξωτερικών ο κ. Daniel Mitov είναι σημαντικός Υπουργός για μας και τον καλωσορίζω για άλλη μια φορά.

Daniel καλώς όρισες στην Αθήνα.

D. MITOV: Καλημέρα κι από μένα αγαπητοί συνάδελφοι, Νίκο είναι για μένα τιμή και χαρά για εμένα προσωπικά αλλά και για όλη την αντιπροσωπεία το γεγονός ότι βρισκόμαστε εδώ. Και είναι επίσης ιδιαίτερη τιμή και χαρά για μένα το γεγονός ότι σας επισκέπτομαι και είμαι ο πρώτος Υπουργός που σας επισκέπτεται μετά την επανεκλογή σας.

Είναι πολύ συμβολική αυτή η κίνηση και η επίσκεψη και από πλευράς των διμερών μας σχέσεων και είναι πολύ σημαντικό εμείς να είμαστε σε συχνότατη επαφή, ούτως ώστε να συντονίζουμε τις θέσεις και τις δράσεις μας και τούτο μάλιστα δεδομένης μιας πολύ δυναμικά μεταβαλλόμενης αλλά και σύνθετης γεωπολιτικής καταστάσεως.
Σας είμαστε ιδιαιτέρως ευγνώμονες για την υποστήριξή σας, προκειμένου η Βουλγαρία να ενταχθεί στη Ζώνη Σένγκεν και βεβαίως συμφωνούμε και οι δύο χώρες και οι δύο πλευρές ότι έχει ιδιαίτερη αξία όσον αφορά την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων εμείς να συντονιζόμαστε ούτως ώστε αυτό να γίνει με ασφάλεια.
Πρέπει να εξεύρουμε εμείς οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης χώρες των Βαλκανίων τρόπους με τους οποίους θα μπορούμε να συνεργαζόμαστε στενότερα κι έτσι να μεταφέρουμε καλύτερα στους εταίρους μας τα όσα μας απασχολούν.

Βεβαίως, το μεταναστευτικό και το προσφυγικό είναι ζητήματα που βρίσκονται στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης. Προσφάτως και ο Βούλγαρος Πρωθυπουργός απέστειλε σχετική επιστολή απευθυνόμενος στους Αρχηγούς κρατών και Κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφερόμενος ακριβώς στα προαναφερθέντα ζητήματα. Η εν λόγω επιστολή μάλιστα αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στην τελευταία Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και σε ένα βαθμό αξιοποιήθηκε με τρόπο ώστε τελικώς να αποτελέσει ένα από τα βασικά στοιχεία της μελλοντικής μας πολιτικής και με την Ελλάδα. Πολλές από τα σημεία, τα οποία αναφέρθηκαν σε εκείνη την επιστολή, βρίσκουν σύμφωνες και τις δυο χώρες.

Όπως ακριβώς ανέφερε και ο Έλληνας Υπουργός έχει σημασία να προσφέρουμε βοήθεια και στην Τουρκία και στο Λίβανο και στην Ιορδανία για να βοηθήσουμε εκείνες τις χώρες, οι οποίες βρίσκονται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και από όπου διέρχονται πρόσφυγες και μετανάστες.

Επίσης, θα πρέπει να καταβληθούν από κοινού προσπάθειες προκειμένου να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια στο κομμάτι της φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων του εξωτερικού και υπάρχει και το απάνθρωπο, το κτηνώδες, φαινόμενο της διακίνησης ανθρώπων, φαινόμενο το οποίο θα συνεχίσει να παρατηρείται ακόμη κι αν διακοπεί αν σταματήσει ο πόλεμος στη Συρία.

Θα πρέπει να καταλύσουμε ή να διαλύσουμε αυτά τα δίκτυα των διακινητών και τούτο είναι ζωτικής σημασίας για κάθε μία από τις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς θα πρέπει να υπάρξει προς την κατεύθυνση αυτή στενή συνεργασία όχι μόνο μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και μεταξύ αυτών και των υποψηφίων προς ένταξη χωρών.

Βεβαίως το στοιχείο – κλειδί αφορά κατ' αρχήν την επίλυση του προβλήματος στη Συρία. Οφείλουμε να εξεύρουμε μια λύση ούτως ώστε να είναι ελεγχόμενη η πολιτική μετάβαση, μια λύση που θα διασφαλίσει την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και βεβαίως μια λύση η οποία θα απαλείψει και θα οδηγήσει στην ήττα του ISIS.

Ωστόσο αυτό μπορεί να γίνει μόνο σε στενή συνεργασία με όλες εκείνες τις χώρες που επιθυμούν να υπάρξει σταθερότητα στη Συρία. Μονομερείς δράσεις δεν πρόκειται να βοηθήσουν και δεν βοηθούν. Γι' αυτό ακριβώς και εδώ θα πρέπει να πω ότι και η Ρωσία έχει ένα ρόλο στην επίλυση του προβλήματος στη Συρία, παρά ταύτα η λύση δεν μπορεί να βρεθεί εφόσον υπάρξουν προϋποθέσεις που θα αφορούν τον Μπασάρ αλ Άσαν.

Γιατί ακριβώς αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει σε τεράστια χάσματα σε διαίρεση στη Συρία και διαίρεση ή διχασμό στο σύνολο της Μέσης Ανατολής. Που σημαίνει ότι χρειαζόμαστε ότι απαιτείται μια πολιτισμένη λύση. Είναι σαφές ότι θα πρέπει να συνδιαλεχτούμε, να μιλήσουμε με τον Μπασάρ αλ Άσαντ, ωστόσο η ελεγχόμενη πολιτική μετάβαση θα πρέπει να αφορά την έξοδό του.

Παρά ταύτα ελπίζουμε κάτι τέτοιο να καταστεί εφικτό στο μέλλον. Συνομιλήσαμε επί μακρόν σχετικά με το δικό μας μέλλον σε επίπεδο συνεργασίας διακυβερνητικής, μιλήσαμε για το διασυνδετήριο αγωγό για τα ενεργειακά και βεβαίως αναφερθήκαμε σε ζητήματα περιφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της διαδικασίας συνεργασίας Ν.Α. Ευρώπης.

Κύριε Υπουργέ, Νίκο, για άλλη μια φορά επιτρέψτε μου να σας εκφράσουμε την ειλικρινή μας ευγνωμοσύνη για τη θερμή φιλοξενία και την υποδοχή και προσβλέπουμε σε μια ενδελεχή συνεργασία προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις κοινές προκλήσεις ενώπιόν μας.

Σ. ΑΡΑΒΟΠΟΥΛΟΥ («Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων»): Καλημέρα σας. Ουσιαστικά η ερώτηση αφορά και τους δύο, γιατί έχει να κάνει με τον αγωγό IGB και τα ενεργειακά. Θα θέλαμε περισσότερες πληροφορίες για τις συζητήσεις που κάνατε και σε ποια φάση βρίσκεται το εγχείρημα. Ευχαριστώ.

D. MITOV: Ο συνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας ίσως είναι ο πιο σημαντικός συνδετικός κρίκος όσον αφορά το μέλλον της ευρωπαϊκής ενέργειας. Μιλούμε για διαφοροποίηση, μιλούμε για διασύνδεση. Αυτές οι δυο λέξεις είναι λέξεις – κλειδιά όταν μιλούμε για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενεργειακής Ένωσης και η Ελλάδα είναι θεμελιώδης, βασικός εταίρος στο πλαίσιο αυτό, κυρίως όσον αφορά την εξασφάλιση πολλών διαφορετικών πηγών ενέργειας.

Βασιζόμαστε και ποντάρουμε σε μεγάλο βαθμό σε θέματα υγροποιημένου φυσικού αερίου αλλά και στο νότιο διάδρομο του φυσικού αερίου. Η κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού θα εξασφαλίσει την παροχή προς τον βορρά, ήτοι μέσω Βουλγαρίας μέχρι τη Ρουμανία και πιο βόρεια, αλλά και δυτικά, προς τη Σερβία και μέσω Σερβίας προς τη δυτική Ευρώπη.

Οι αντίστοιχες συνδέσεις θα εξασφαλίσουν παροχή αερίου και προς εμάς και αυτό ακριβώς θα εξασφαλίσει τη δημιουργία μιας αγοράς φυσικού αερίου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε θα συμπιεστούν οι τιμές λόγω ανταγωνισμού και έτσι κάποιες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως λόγου χάρη αυτή τη στιγμή συμβαίνει με τη Βουλγαρία, δεν θα εξαρτώνται πλήρως από μια πηγή όσον αφορά την παροχή και τροφοδοσία φυσικού αερίου.

Είναι ιδιαίτερα παραγωγικές και εποικοδομητικές οι συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα μεταξύ των αρμοδίων Υπουργών Ενέργειας ως προς το θέμα αυτό και ευελπιστούμε ότι τα τεχνικά στοιχεία θα αποσαφηνιστούν και θα οριστικοποιηθούν λίαν συντόμως, οπότε θα μπορέσουμε και αντίστοιχα να προχωρήσουμε στην υπογραφή της σχετικής συμφωνίας.

Θα προσθέταμε, όμως, στο σημείο αυτό, ότι θα μας ενδιέφερε να δούμε διευρυμένη, ενισχυμένη δυνατότητα ή χωρητικότητα της δικής μας διασύνδεσης. Γιατί αυτό που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι μια καλή αρχή, χρειαζόμαστε όμως περισσότερα γιατί ακριβώς θα είναι στρατηγικής σημασίας προκειμένου για τη μεταφορά φυσικών πόρων στην περιοχή μας στο μέλλον.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Συμφωνώ με τον Daniel, είναι ένα θέμα που μας απασχόλησε και σε μια πολύωρη συνάντηση στη Νέα Υόρκη. Πρέπει να πω ότι ο κόσμος αλλάζει. Και αλλάζουν και οι πηγές ενέργειας. Οι ΗΠΑ έχουν το πιο φθηνό φυσικό αέριο, η Ανατολική Μεσόγειος φέρνει καινούργιο αέριο, είδαμε στην Αίγυπτο βρέθηκε ένα τρομερά μεγάλο απόθεμα, το Κουρδιστάν και το Ιράκ μπαίνουν στο παιχνίδι. Ο τερματισμός του εμπάργκο στο Ιράν θα φέρει επίσης από εκεί φυσικό αέριο. Και αυτά μπορούν και είναι καλό να περάσουν από τις χώρες μας.

Αυτό θα χαμηλώσει τις τιμές, θα αυξήσει την ασφάλειά μας και την ανταγωνιστικότητά μας και γι’ αυτό η συνεργασία Ελλάδας – Βουλγαρίας είναι θεμελιακή και στρατηγική.

Ελπίζω το 2016 να αρχίσουμε και τα βασικά να έχουν τελειώσει το 2017. Όπως ξέρετε, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την προηγούμενη εβδομάδα στο συνέδριο του Economist στη Σόφια, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, ο κ. Τομισλάβ Ντόντσεφ δήλωσε ότι ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας για φυσικό αέριο καθυστερεί λόγω των υπερβολικών απαιτήσεων της Βουλγαρίας. Η ερώτησή μου είναι: Είναι έτοιμη η Βουλγαρία να υποχωρήσει από κάποιες απαιτήσεις της και από ποιες;

Και μια δεύτερη ερώτηση αν μου επιτρέπετε: Συζητήσατε κάποια πιο συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της κοινής προσπάθειας για την καταπολέμηση των δικτύων trafficking προσφύγων και μεταναστών;

D. MITOV: Όσον αφορά τα ενεργειακά, νομίζω ότι κι εγώ τοποθετήθηκα νωρίτερα και είπα με διαφορετικό τρόπο, αναδιατύπωσα κάτι που είπε και ο κ. Ντόντσεφ στο συγκεκριμένο συνέδριο: Χρειαζόμαστε τη διασύνδεση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία επ' αυτού. Ωστόσο χρειάζεται να συμφωνήσουμε και στο πώς ακριβώς θα επεκτείνουμε τον αγωγό.

Είναι προς το συμφέρον τόσο της Ελλάδας όσο και της Βουλγαρίας να υπάρχει μεγαλύτερη ποσότητα, να διατίθεται περισσότερο φυσικό αέριο μέσω αυτού του αγωγού. Και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τούτο θα εξυπηρετήσει όχι μόνο τα δικά μας συμφέροντα, αλλά εν γένει τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να υπάρχει τροφοδοσία με περισσότερο φυσικό αέριο από διαφορετικές πηγές, με διαφορετικές τιμές.

Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο κ. Ντόντσεφ, ο Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως, είχε δίκιο όταν τοποθετήθηκε όπως τοποθετήθηκε. Έχουμε ενισχύσει τις φιλοδοξίες μας, έχουμε αυξήσει τις απαιτήσεις μας, πράγματι χρειαζόμαστε περισσότερα, όχι λιγότερα.

Δεν εγκαταλείπουμε την προσπάθεια, δεν παραιτούμεθα του αγωγού. Οφείλουμε να το συνειδητοποιήσουμε αυτό και οφείλουμε να καταλάβουμε ότι έχουν αλλάξει οι διαστάσεις. Όλα έχουν μια αρχή, χρειαζόμαστε όμως και εγγυήσεις ότι θα υπάρξει αύξηση των ποσοτήτων.

Ωστόσο είναι γεγονός ότι δε μπορεί κανείς να τρέξει πριν ακόμα περπατήσει. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με μικρά βήματα για να εξασφαλίσουμε ότι έχουμε συμφωνήσει ως προς τη γενικότερη εικόνα.

Όσον αφορά τους διακινητές, τα Υπουργεία Εσωτερικών των δυο χωρών είναι σε στενή επικοινωνία. Γνωρίζω ότι πραγματοποιεί μηνιαίως επισκέψεις Αξιωματικός της Βουλγαρικής Αστυνομίας εδώ στην Ελλάδα, οπότε ενισχύουμε τη συνεργασία μας, εξελίσσεται η συνεργασία μας, προχωρεί από αυτή την άποψη.

Εγώ μπορώ να σας μιλήσω για τους διακινητές, οι οποίοι έχουν συλληφθεί στην επικράτεια της Βουλγαρίας και ολοένα αυξάνει ο αριθμός τους. Μάλιστα, προσφάτως, η Βουλγαρία προχώρησε σε αλλαγή του νομοθετικού της πλαισίου και πλέον ισχύουν πολύ αυστηρές κυρώσεις, αυξημένα πρόστιμα σε περίπτωση σύλληψης διακινητών. Νομίζω ότι το ίδιο οφείλουν να πράξουν τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γνωρίζω ότι η Ελλάδα έχει προσαρμόσει το νομοθετικό της πλαίσιο και είναι αυστηρή εξίσου.

Α. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ («ΤΟ ΒΗΜΑ»): Η ερώτηση απευθύνεται και στους δύο Υπουργούς. Θα ήθελα την άποψή σας για τη διαδικασία του Βερολίνου για τα Δυτικά Βαλκάνια και, συγκεκριμένα, θα ήθελα να μας πείτε αν πιστεύετε ότι υποκαθιστά τις κοινοτικές διαδικασίες γειτονίας και διεύρυνσης και αν πιστεύετε ότι υπάρχει διακριτική μεταχείριση, διότι κάποια βαλκανικά κράτη που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμμετέχουν σε αυτήν, όπως η Κροατία και η Σλοβενία, ενώ κάποια άλλα, όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, όχι. Ευχαριστώ πολύ.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση και για τον κ. Steinmeier, που θα μας επισκεφθεί την άλλη εβδομάδα. Γυρίζοντας την Τετάρτη από την επίσημη επίσκεψή μου στην Κύπρο, την Πέμπτη και την Παρασκευή θα είναι ο καλός φίλος και Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας στην Ελλάδα – την Παρασκευή θα πάει και στη Λέσβο.

Πρέπει να σας πω ότι η πρωτοβουλία του Βερολίνου είναι πρωτοβουλία στα πλαίσια των ιστορικών παραδόσεων της Γερμανίας και της Αυστρίας όσον αφορά τα Βαλκάνια. Και από αυτή την άποψη συμπεριλαμβάνει και την Κροατία και τη Σλοβενία, δύο κράτη που συχνά δεν θέλουν να ονομάζονται Βαλκανικά, αλλά κράτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και με τα οποία εμείς θέλουμε να συνεργαζόμαστε – και στα οικονομικά ζητήματα έχουμε καλή συνεργασία.

Υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες στην Ευρώπη όσον αφορά τα Δυτικά Βαλκάνια και σε όλες υπογραμμίζουμε ότι δεν μπορεί να γίνει βαλκανική πολιτική χωρίς τα βαλκανικά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Θέλω να πω και κάτι ιστορικό, ότι όταν συζητούσαμε σειρά Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την εξωτερική της πολιτική, επειδή μεγάλωνε η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπήρχε σκέψη να έχουν ειδική ευθύνη οι γείτονες των κρατών μελών των εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εμείς δεν ζητάμε κάτι τέτοιο, αλλά ούτε το αντίστροφο το επιτρέπουμε.

D. MITOV: Συμφωνώ απολύτως. Και όσον αφορά την ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή μάλλον την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων, συμφωνούμε ότι η Ευρώπη δεν θα είναι ποτέ πλήρης χωρίς αυτά, όμως η ολοκλήρωση των Δυτικών Βαλκανίων δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς τη συμμετοχή των Ανατολικών Βαλκανίων, των χωρών της Νότιας Βαλκανικής επίσης.

Και γι’ αυτό ακριβώς έχουμε απευθυνθεί πολλές φορές στους συναδέλφους που συμμετέχουν στη διαδικασία του Βερολίνου και τους έχουμε ζητήσει να εξεύρουν τους τρόπους ή τους όρους, ούτως ώστε να υπάρξει καλύτερη κατανόηση και συμπερίληψη των βαλκανικών κρατών που ήδη είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ν. ΖΗΡΓΑΝΟΣ («ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»): Ήθελα να ρωτήσω τον κ. Mitov, η Βουλγαρία, μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χώρα που θέλει να γίνει μέλος στη Σένγκεν, πώς στέκεται απέναντι στο γεγονός ότι η Ευρώπη αυτή τη στιγμή παζαρεύει μια σχεδόν πλήρη απελευθέρωση της διαδικασίας της βίζας για τους Τούρκους πολίτες; Ευχαριστώ.

D. MITOV: Ως προς την επικείμενη υποψηφιότητά μας για ένταξη στη Σένγκεν για άλλη μια φορά θα επαναλάβω τις ευχαριστίες μας προς την Ελλάδα για τη στήριξη.
Έχει ήδη εκφραστεί η συγκεκριμένη ιδέα και υπάρχει μια ολόκληρη συζήτηση σχετικά με το πώς θα μπορούσε να λάβει χώρα η ένταξή μας, ενδεχομένως σταδιακά, ανά φάσεις. Ξεκινούμε λοιπόν από τα θαλάσσια σύνορα, τα εναέρια σύνορα και σε υστερότερο στάδιο πάμε στα χερσαία.

Τώρα, όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις, ή, αν θέλετε, τις απόπειρες που γίνονται προκειμένου να δούμε κατά πόσον μπορεί να υπάρξει μια κάποια απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων σε σχέση με την Τουρκία, οι απόπειρές μας συνδέονται με το γεγονός ότι θα θέλαμε να υπάρξει επανεκκίνηση των σχετικών επαφών της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενδεχόμενη ένταξη νωρίτερα από το προγραμματισμένο – κι αν δεν απατώμαι, είναι προγραμματισμένο για το 2018.

Από την άλλη, αυτές οι απόπειρες συνδέονται επίσης με το γεγονός ότι τώρα, με δεδομένη τη μεταναστευτική κρίση, είναι πολύ σημαντική η στενότερη συνεργασία μας, γιατί υπάρχει συνεργασία με την Τουρκία – και, βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη σειρά της έχει απελευθερώσει το ζήτημα των θεωρήσεων με κάποιες άλλες χώρες που επίσης δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οπότε, δεν θα ήθελα να προδιαθέσω στη φάση αυτή οποιονδήποτε σχετικά με την έκβαση, με το αποτέλεσμα – κατά πόσον λοιπόν τα πράγματα θα συμβούν έτσι ή διαφορετικά είναι και κομμάτι της διαδικασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκείνο όμως που είναι σαφές είναι ότι απαιτείται διάλογος.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εγώ δεν θα φάω πολύ χρόνο, θα συμφωνήσω με το συνάδελφό μου τον Daniel Mitov, απλώς θέλω να πω ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε κράτος πρέπει να διαπραγματεύεται τις διμερείς του σχέσεις, αλλά κανείς δεν μπορεί να υποκαταστήσει τους ευρωπαϊκούς θεσμούς όταν συζητούνται ευρωπαϊκά θέματα. Ευχαριστώ.