Συνέντευξη του Πρέσβη της Ελλάδας στη Σόφια, Θρασύβουλου Σταματόπουλου, στο περιοδικό «Βαλκανικοί Ορίζοντες»
Σας αποστέλλουμε το πλήρες κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε στις 29/11/2012 στο περιοδικό «Βαλκανικοί Ορίζοντες», που εκδίδεται από το Ελληνικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο της Βουλγαρίας (HBCB), ο Έλληνας Πρέσβης στη Σόφια κ. Θρασύβουλος Σταματόπουλος. Ο δημοσιογράφος ο οποίος πραγματοποίησε τη συνέντευξη κ. Βεσελίν Μίτκοφ θέτει ως γενικό τίτλο της συνέντευξης «Είμαστε φίλοι στις δύσκολες στιγμές» και υπότιτλους στο κείμενο «η κρίση δεν αφορά αποκλειστικά την ελληνική οικονομία», «οι διμερείς οικονομικοί δεσμοί Ελλάδος-Βουλγαρίας παραμένουν ισχυρότατοι» και «σημαντικό έργο αποτελεί η σχεδιαζόμενη σιδηροδρομική διασύνδεση κομβικών λιμανιών», ενώ παραθέτει και σύντομο βιογραφικό του Πρέσβη:
Εξοχότατε κύριε Πρέσβη, με ποιον τρόπο οι τελευταίες εξελίξεις στην ελληνική οικονομία αλλάζουν την οικονομία στη χώρα;
Χωρίς αμφιβολία η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει μία αρκετά δύσκολη κατάσταση και το έργο της δεν είναι καθόλου εύκολο. Η παρούσα περίοδος που διανύουμε απαιτεί την λήψη κρίσιμων και ορισμένες φορές επίπονων αποφάσεων για το λαό, όπως το πακέτο μέτρων που ψήφισε η Βουλή τον περασμένο Νοέμβριο. Ο ελληνικός λαός έχει υποστεί μεγάλες θυσίες και έχει αντιδράσει αρκετά ώριμα απέναντι στα μέτρα, αναμένει όμως να δει και τα απτά αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας, κάτι που πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους τους εταίρους. Στόχος είναι η ελληνική οικονομία να καταστεί περισσότερο ανταγωνιστική, να δημιουργηθούν πρωτογενή πλεονάσματα, να τονωθούν οι εξαγωγές και να προσελκύσουμε περισσότερες επενδύσεις στη χώρα. Πιστεύω ότι η τρέχουσα δύσκολη συγκυρία θα ξεπεραστεί και η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στο εγγύς μέλλον, ιδιαίτερα μετά τις θετικές αποφάσεις του eurogroup της 26ης Νοεμβρίου.
Βέβαια, η κρίση στην Ελλάδα δεν αφορά αποκλειστικά την ελληνική οικονομία, αλλά είναι το αποτέλεσμα μίας ευρύτερης παγκόσμιας και ακολούθως ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης, η οποία ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια και βρίσκεται σε εξέλιξη. Άλλωστε για αυτό το λόγο αρκετές χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο, προβαίνουν στην λήψη μέτρων λιτότητας, ενώ έχει καταστεί πλέον κοινή συνείδηση στο πλαίσιο της Ε.Ε. ότι αυτή η κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο συνολικά, με αλληλεγγύη και με εναρμονισμένες πολιτικές από τους εταίρους.
Πώς, κατά τη γνώμη σας, αναπτύσσονται οι πολιτικές σχέσεις μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας; Τις επηρεάζει η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα;
Θεωρώ ότι οι διμερείς πολιτικές σχέσεις Ελλάδας και Βουλγαρίας ήταν και παραμένουν σε υψηλό επίπεδο. Ιδιαίτερα μετά την είσοδο της Βουλγαρίας στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι σχέσεις αυτές έχουν ενδυναμωθεί, αφού πλέον έχουμε καταστεί σύμμαχοι και εταίροι. Οι σχέσεις αυτές δεν έχουν επηρεαστεί από την οικονομική κρίση γιατί έχουν βαθιές ρίζες και βασίζονται στην ειλικρινή διάθεση των πολιτικών ηγεσιών μας να εργαστούν από κοινού για την αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων προς όφελος των δύο λαών μας. Άλλωστε, όπως λέμε και στην Ελλάδα, οι «φίλοι στις δύσκολες στιγμές φαίνονται». Η Ελλάδα στήριξε τη Βουλγαρία κατά τη δύσκολη δεκαετία του ‘90 στους στρατηγικούς της στόχους όπως η ένταξη στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ και αυτή η στενή σχέση που δημιουργήθηκε συνεχίζει να υφίσταται μέχρι σήμερα.
Ως απόδειξη των ανωτέρω, θα ήθελα να αναφέρω ενδεικτικά την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια στη Βουλγαρία το 2010 και την ανταπόδοσή της από τον Βούλγαρο ομόλογό του κ. Ρόσεν Πλεβνελίεφ το 2012, που μάλιστα ήταν από τους πρώτους ευρωπαίους πολιτικούς που επισκέφτηκαν την Ελλάδα μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου στη χώρα μου. Επίσης η πρόσφατη επίσκεψη στη Σόφια του Έλληνα ΥΠΕΞ κ. Αβραμόπουλου είχε ως στόχο την ενδυνάμωση της συνεργασίας των χωρών μας σε μία σειρά ζητημάτων, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες της θητείας σας στη Σόφια;
Παρά το υφιστάμενο υψηλό επίπεδο των διμερών σχέσεων, πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετά περιθώρια βελτίωσης της συνεργασίας σε τομείς όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η κατασκευή έργων υποδομής, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η ενέργεια (με παράδειγμα τον αγωγό διασύνδεσης των συστημάτων αερίου Ελλάδας και Βουλγαρίας), το εμπόριο και οι εξαγωγές, η άμυνα και η από κοινού αντιμετώπιση φαινομένων τρομοκρατίας, οργανωμένου και κοινού εγκλήματος και λαθρομετανάστευσης.
Όλοι οι ανωτέρω τομείς είναι σημαντικοί για την πρόοδο των σχέσεων και των κοινωνιών μας και θέτουν προκλήσεις τις οποίες πρέπει συνεχώς να αντιμετωπίζουμε. Μετά τα πολύ θετικά αποτελέσματα της επίσκεψης του Προέδρου της Βουλγαρίας στην Ελλάδα, η οποία αποτέλεσε και έναν προπομπό της προώθησης διμερών ζητημάτων, πρόκειται να πραγματοποιηθεί εντός των επομένων ημερών η κοινή συνεδρίαση των κυβερνήσεών μας στην Αθήνα (Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας), η οποία αναμένεται να προσδώσει μία ισχυρή ώθηση στη διμερή συνεργασία σε όλους τους τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
Εργαστήκαμε εντατικά για την όσο το δυνατόν καλύτερη προετοιμασία της εν λόγω συνάντησης. Προωθούμε μία σειρά θεμάτων που εστιάζουν κυρίως στην προώθηση της κατασκευής σημαντικών έργων υποδομής και τη σύσφιξη των πολιτικών και οικονομικών μας σχέσεων, μέσω εναρμονισμένων ενεργειών για κοινά ζητήματα που μας απασχολούν. Αναμφίβολα η ουσιαστική επιτυχία της συνεδρίασης και η περαιτέρω προώθηση και υλοποίηση των συμπεφωνηθέντων στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, θα αποτελέσουν μία από τις κύριες προκλήσεις της θητείας μου στη Βουλγαρία, η οποία ξεκίνησε στις αρχές του έτους.
Πώς αξιολογείτε το ρόλο του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου στη Βουλγαρία (HBCB) για την υποστήριξη των επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών;
Ήδη από την ίδρυσή του το 2005, το Ελληνικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο στη Βουλγαρία (HBCB) καθιερώθηκε ως ένας από τους πιο ευυπόληπτους, σοβαρούς και αξιόπιστους επιχειρηματικούς φορείς στη Βουλγαρία. Με τις συνεχείς και πρωτοπόρες δράσεις του, που αγγίζουν και τομείς όχι στενά οικονομικούς/επιχειρηματικούς, όπως ο πολιτισμός, η ιστορία και εκδηλώσεις φιλανθρωπικού περιεχομένου, το HBCB κερδίζει την εμπιστοσύνη όλο και περισσότερων μελών, ενώ προσφέρει μια σταθερή γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών. Το HBCB επιτελεί, συνεπώς, καίριο ρόλο σε ότι έχει να κάνει με την προώθηση των διμερών οικονομικών/εμπορικών σχέσεων, την αμοιβαία κατανόηση και την εκπόνηση κοινών σχεδίων και πρωτοβουλιών με στόχο την περαιτέρω σύσφιξη των διμερών επιχειρηματικών δεσμών.
Χαίρομαι, μάλιστα, ιδιαιτέρως, διότι, εν προκειμένω, υπάρχει μια συναντίληψη μεταξύ μας, με αποτέλεσμα η Πρεσβεία της Ελλάδος στη Σόφια να διατηρεί την τελευταία οκταετία σταθερή και εποικοδομητική συνεργασία με το Ελληνικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο, με ιδιαιτέρως θετικά αποτελέσματα. Είμαι δε σίγουρος ότι το HBCB θα συνεχίσει ακόμη πιο δυναμικά στη θετική πορεία που έχει χαράξει, ενώ, παράλληλα, η μεταξύ μας συνεργασία θα ενισχύεται και θα εξελίσσεται δημιουργικά.
Ποια νομίζετε ότι είναι η τάση των ξένων άμεσων επενδύσεων από την Ελλάδα στη Βουλγαρία; Θα αυξηθούν με την πάροδο των χρόνων και σε ποιους τομείς;
Οι διμερείς οικονομικοί δεσμοί Ελλάδος – Βουλγαρίας παραμένουν ισχυρότατοι. Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στις ελληνικές επιχειρήσεις που τις τελευταίες δύο δεκαετίες διατηρούν μια συνεχή, σταθερή και επωφελή για τις δύο χώρες οικονομική παρουσία στη Βουλγαρία. Έχουν συμβάλει στη δημιουργία περίπου 100.000 θέσεων εργασίας, στη γενικότερη ανάπτυξη της βουλγαρικής οικονομίας και στη θεμελίωση μιας μακρόχρονης, πλέον, και καρποφόρας συνεργασίας μεταξύ των επιχειρηματικών κοινοτήτων των δύο χωρών. Από την πλευρά μας, η περαιτέρω ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών δεσμών των δύο χωρών αποτελεί στρατηγική επιλογή. Στην προσπάθειά μας αυτή, ξεκινάμε από μια πολύ καλή αφετηρία, καθώς, παρά την διεθνή κρίση και τις επιπτώσεις αυτής στην παγκόσμια οικονομία, οι ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία παραμένουν υψηλές – σε όρους Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, η Ελλάδα διατηρεί την τρίτη θέση στη γενική κατάταξη με συνολικές επενδύσεις κοντά στα 3 δισ. ευρώ. Παράλληλα, ο όγκος του διμερούς εμπορίου παρουσιάζει αύξηση (18% το 2011) και καλύπτει μια ευρύτατο φάσμα προϊόντων και τομέων οικονομικής δραστηριότητας.
Τα ως άνω στοιχεία μάς δημιουργούν την αισιοδοξία πως μπορούμε, σε πρώτη φάση, να διατηρήσουμε τις ελληνικές Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στα ήδη υψηλά επίπεδα και, ακολούθως και με την σταδιακή απομάκρυνση της βαριάς σκιάς της οικονομικής κρίσης, να τις ενισχύσουμε περαιτέρω. Οι τομείς που θα μπορούσαν να αποτελέσουν την ατμομηχανή μιας νέας δυναμικής πορείας των ελληνικών Άμεσων Ξένων Επενδύσεων είναι αυτοί που και σήμερα κυριαρχούν στις ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία, αποδεικνύοντας τα γερά θεμέλιά τους και επιδεικνύοντας εξαιρετική αντοχή σε μια δυσμενή χρονική συγκυρία και σε ένα οικονομικό περιβάλλον άκρως απαιτητικό: ο χρηματοπιστωτικός κλάδος, το χονδρεμπόριο, οι κατασκευές, ο τουρισμός, οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, η ενέργεια, η βιομηχανία, η χαλυβουργία, το λιανικό εμπόριο, κ.α. Να σημειώσω τέλος, ότι εάν έχει την επιθυμητή κατάληξη η διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), θα ενισχυθεί η ρευστότητα σε ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε χώρες της περιοχής των Βαλκανίων, της Ανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου. Στο πλαίσιο συνεργασίας με την EBRD ομιλούμε για τις εξής πρωτοβουλίες:
- Πρόγραμμα χρηματοδότησης επιχειρήσεων στα Βαλκάνια, ύψους 4 δισ. ευρώ, από τα οποίαοι ελληνικές επιχειρήσεις εκτιμάται ότι μπορούν να απορροφήσουν έως 1,5 δισ. ευρώ.
- Χρηματοδότηση διασυνοριακών επενδυτικών σχεδίων ανάμεσα στην Ελλάδα και γειτονικές χώρες, στην ενέργεια, τις υποδομές μεταφορών, τη διαχείριση αποβλήτων, κλπ.
- Νέα ώθηση της συνεργασίας της EBRD με τις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια. Συνεργασία της EBRD με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός προγράμματος χρηματοδότησης των ελληνικών εξαγωγών.
Η Βουλγαρική κυβέρνηση εργάζεται για πολλά έργα υποδομής στο νότιο μέρος της χώρας. Πόσο σημαντικά είναι αυτά για τις δύο χώρες;
Όπως ήδη ανέφερα, η προώθηση των έργων υποδομής διμερούς αλλά και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων μας. Η επίσπευση κατασκευής και βελτίωσης των οδικών αξόνων σε βουλγαρικό έδαφος που θα συνδέουν τα οδικά δίκτυα των χωρών μας είναι σημαντική. Κυρίως γιατί θα τονώσει το διμερές εμπόριο και τον τουρισμό συνδέοντας βουλγαρικούς οδικούς άξονες, σύγχρονους πλέον, με το υπάρχον ελληνικό οδικό δίκτυο όπως ο αυτοκινητόδρομος Εγνατία, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα της ταχύτερης μεταφοράς εμπορευμάτων και ανθρώπων.
Επίσης σημαντικό έργο αποτελεί η σχεδιαζόμενη σιδηροδρομική διασύνδεση κομβικών λιμανιών των χωρών μας, της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας με εκείνα του Μπουργκάς και της Βάρνα. Βρίσκεται επίσης πολύ κοντά στην ολοκλήρωσή του και το έργο της κατασκευής της νέας συνοριακής διόδου Κομοτηνής-Μακάζα, η οποία θα προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες.
Αναφέρθηκα ήδη και θέλω να τονίσω τη στρατηγική σημασία της κατασκευής του αγωγού διασύνδεσης των συστημάτων αερίου που θα συμβάλλει στην ασφάλεια και διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας αερίου των χωρών μας.
Υπάρχει τέλος, περαιτέρω δυνατότητα συνεργασίας και πραγματοποίησης έργων υποδομής τοπικού και διασυνοριακού χαρακτήρα, τα οποία θα συνεχίσουν να προωθούν οι χώρες μας μέσω πρωτοβουλιών των τοπικών αυτοδιοικήσεων των χωρών μας, αφορούν για παράδειγμα το περιβάλλον, τον τουρισμό κλπ. και μπορούν μέσω κατάλληλων μελετών να ενταχθούν σε προγράμματα που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε.
Και τέλος, τι θα θέλατε να ευχηθείτε στα μέλη του HBCB;
Θα ήθελα να ευχηθώ και λόγω των ημερών των εορτών που πλησιάζουν, χρόνια πολλά στα μέλη του HBCB και τις οικογένειές τους με υγεία και περισσότερη αισιοδοξία και επιτυχίες σε όλα τα επίπεδα για τη νέα χρονιά που έρχεται.
Εύχομαι να συνεχίσουν με την ίδια δυναμική και πρόοδο τη δραστήρια επιχειρηματική τους παρουσία, και όχι μόνο, στη χώρα, συμβάλλοντας στην περαιτέρω προσέγγιση και κατανόηση μεταξύ των δύο γειτονικών μας λαών.