Συνέντευξη του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στην εφημερίδα Die Presse (28.02.2016)

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί δεν δεχθήκατε την Υπουργό Εσωτερικών, κ. Johanna Mikl-Leitner; Ήταν αυτό ανταπόδοση για τη μόνιμη κριτική της στην Αθήνα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Δεν πρόκειται για ρεβανσισμό. Η Αυστρία είναι καλή φίλη, συμπαθώ πολύ τους Αυστριακούς και την αυστριακή κουλτούρα ακόμη περισσότερο. Όμως δεν μπορεί κανείς να κομπάζει και να λαμβάνει αποφάσεις, προσπαθώντας να πνίξει ένα μέλος της ΕΕ. Και μετά εξ αιτίας του show να έρχεται στην Αθήνα. Δεν χρειαζόμαστε show, αλλά μια πολιτική, η οποία προτάσσει την ολοκλήρωση και υπερασπίζεται την ενότητα της Ευρώπης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιός θέτει σε κίνδυνο την ενότητα της Ευρώπης;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η Αυστρία ασκεί μια πολιτική, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει τη διαίρεση της ΕΕ, και αυτό με ανησυχεί. Η οικοδόμηση της ΕΕ έχει χρειασθεί πολύ προσπάθεια και αγωνία και δεν θα επιτρέψω να καταρρεύσει με αντιπαραθέσεις σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες λάβαμε ομόφωνες αποφάσεις. Το βρίσκω πρωτοφανές να θεωρούνται τώρα πιο σημαντικές αποφάσεις, τις οποίες έλαβαν αστυνομικοί υπάλληλοι, από αυτές των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η βαλκανική διάσκεψη στη Βιέννη ήταν αυτή, η οποία εν τέλει οδήγησε σε αναταραχή και σε ανάκληση της Ελληνίδας Πρέσβεως. Αισθάνεστε προσβεβλημένος;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτός δεν είναι τρόπος για την προώθηση καλών σχέσεων. Αυτό το δήλωσα και στον Υπουργό Εξωτερικών, κ. Kurz: συζητάτε για τα σημεία συνοριακής διέλευσης και με την πρώτη ματιά μπορεί κανείς να το θεωρήσει αυτό δικαίωμά σας. Όμως το κλείσιμο των συνόρων στη FYROM επηρεάζει και την Ελλάδα. Αυτό αντίκειται στο ευρωπαϊκό Δίκαιο. Εν τέλει πρέπει κανείς να λαμβάνει υπόψη του τη Δημοκρατία και το Δίκαιο. Δεν μπορεί ο καθένας να κάνει ό,τι του αρέσει, γιατί έτσι θα καταρρεύσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αληθεύει η κατηγορία, την οποία η Βιέννη υποστηρίζει ως θέσφατο, ότι η Ελλάδα δεν διασφαλίζει επαρκώς τα εξωτερικά σύνορα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών στις Βρυξέλλες επανειλημμένως έχω απαντήσει: πρέπει να βομβαρδίσουμε τους πρόσφυγες; Αυτοί, οι οποίοι τάσσονται υπέρ, πρέπει να το εφαρμόσουν και να αναλάβουν την ευθύνη. Στον γερμανόφωνο χώρο υπήρχαν αρκετές δυνάμεις, οι οποίες είχαν ταχθεί υπέρ της χρήσης όπλων κατά των προσφύγων. Μετά από μερικές ώρες ή ακόμη και ημέρες το πήραν πίσω.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί τώρα η διπλωματική κλιμάκωση;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Με ενοχλούν τα ψέματα. Πριν από μερικές ημέρες συναντήθηκαν οι Υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης η Υπουργός Εσωτερικών της Αυστρίας βγήκε έξω και δήλωσε ότι ο Έλληνας Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι η Ελλάδα και η FRONTEX δεν είναι σε θέση να προστατεύσουν τα σύνορα. Αυτό δεν το δήλωσε ποτέ ο Υπουργός μας. Οι δηλώσεις αυτές κατασκευάστηκαν, για να διατυπωθούν κατηγορίες εναντίον μας. Αυτό δεν το θεωρώ κομψό. Δεν επιθυμούμε μοναχική πορεία, αλλά μια λογική συνεργασία μεταξύ των κρατών της ΕΕ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο Πρωθυπουργός Τσίπρας έκανε λόγο για ντροπή και ο Αναπληρωτής Υπουργός σας για εχθρική ενέργεια. Αυτή είναι, τρόπον τινά, στρατιωτική ρητορική. Πόσο κακό είναι το κλίμα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ο Πρόεδρος της Αυστρίας εξέδωσε μια πολύ καλή ανακοίνωση. Ο κ. Heinz Fischer έχει ευρωπαϊκή εμπειρία, ιστορική συνείδηση και κατανόηση για το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Υπάρχουν φυσικά στην Αυστρία, όπως και σε άλλες χώρες, πολιτικοί, οι οποίοι δεν διαθέτουν ανάλογο αίσθημα ευθύνης. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να μην προκαλέσουμε μια ιστορική ζημιά στην Ευρώπη. Εάν καταρρεύσει η Ευρώπη, δεν γνωρίζω τι θα συμβεί με την ήπειρό μας στον 21ο αιώνα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε, λοιπόν, θα επιστρέψει η Ελληνίδα Πρέσβης στη Βιέννη;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτό δεν μπορώ να το πω. Την ανακάλεσα, για να αποφορτίσω τις εντάσεις και να ηρεμήσω τις σχέσεις. Ελπίζω ότι η αυστριακή πλευρά δεν θα διαδώσει περαιτέρω ψεύδη για εμάς και θα συνταχθεί στη γραμμή του κ. Fischer. Γνωρίζει ακριβώς τι είναι η Ευρώπη και τι χρειάζεται. Εάν ήμουν Αυστριακός, θα ήμουν πολύ περήφανος για έναν τέτοιο πολιτικό.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι απομονωμένη η Ελλάδα στην προσφυγική κρίση; Αισθάνεστε ότι έχετε αφεθεί μόνοι;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η Ελλάδα με τα χιλιάδες όμορφα νησιά της, τα οποία μας χάρισαν οι θεοί, έχει μια ιδιαίτερη γεωγραφική θέση. Στην παρούσα φάση προκαλούν προβλήματα, διότι βρίσκονται πολύ κοντά στην Τουρκία. Πολιτικά η Ελλάδα σίγουρα δεν είναι απομονωμένη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το 80% των μελών της ΕΕ ευρίσκονται στη δική μας γραμμή. Μόνο γεωγραφικά είμαστε απομονωμένοι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα πράγμα είναι περίεργο. Μόλις πριν από έναν χρόνο η κυβέρνηση της κυρίας Merkel ήταν αυστηρή έναντι της Ελλάδος στην οικονομική κρίση. Τώρα είναι σχεδόν σαν σύμμαχος.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η κυρία Merkel ακολουθεί έναν πολύ ρεαλιστικό δρόμο στην πολιτική για τους πρόσφυγες και ως προς αυτό το πρόβλημα κατανοούμε ο ένας τον άλλον καλύτερα. Συνομίλησα πρόσφατα στο Βερολίνο με τον Υπουργό Εξωτερικών, Steinmeier, για το αξιοσημείωτο γεγονός ότι ούτε η Ελλάδα ούτε η Γερμανία είναι υπεύθυνες για την προσφυγική κρίση και παρ’ όλα αυτά υποφέρουν περισσότερο από αυτή. Το προσφυγικό πρόβλημα είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκο. Χρειάζονται πολύπλοκες, λογικές, δημοκρατικές απαντήσεις και όχι μονοδιάστατες κατηγορίες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπορείτε να προτείνετε μία ιδιαίτερη συμφωνία με τη Γερμανία;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Το πιο λογικό θα ήταν να παίρνουμε τους πρόσφυγες απ’ ευθείας από την Τουρκία. Έτσι δεν θα διακινδύνευαν τη ζωή τους στο Αιγαίο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μετά το κλείσιμο των συνόρων στα Βαλκάνια θα καταστεί η Ελλάδα χώρος στάθμευσης για τους πρόσφυγες; Παραμένετε στη θέση σας για τους πρόσφυγες;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Μπορεί να προκύψει ανθρωπιστική κρίση, δεδομένου ότι έχουν καθηλωθεί στην Ελλάδα χιλιάδες. Ταυτόχρονα οι πρόσφυγες θα βρουν άλλους δρόμους, για να φθάσουν στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Πρόκειται για ανθρώπους, οι οποίοι χρησιμοποιούν όλα τα μέσα, για να έλθουν στην Ευρώπη. Δεν θα επιστρέψουν στον πόλεμο στη Συρία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Οι ΗΠΑ είναι με διαφορά η πιο εξελιγμένη τεχνολογικά χώρα στον κόσμο, έχουν κτίσει το καλύτερο τείχος στα μεξικανικά σύνορα και πίσω από αυτό ευρίσκονται δεκάδες χιλιόμετρα έρημος. Και παρ’ όλα αυτά έχουν καταφθάσει στη χώρα 14 εκατομμύρια παράνομοι μετανάστες. Όταν οι άνθρωποι λόγω ανάγκης, εξαιτίας κάποιου πολέμου, πείνας ή έλλειψης προοπτικής αποφασίζουν να μεταναστεύσουν, βρίσκουν πάντα κάποιο δρόμο. Όποιος νομίζει ότι με το κλείσιμο συνόρων θα συγκρατήσει το ρεύμα έχει διαταραγμένη ιστορική αντίληψη. Πώς μπορεί κανείς αυτό να το εμποδίσει; Όλα τα σύνορα κλειστά με στρατιωτικά μέτρα; Αυτό δεν είναι και πολύ λογικό. Είναι αυταπάτη να νομίζει κανείς ότι, εάν η Ελλάδα αποκλεισθεί με στεγανά, δεν θα έρχονται πλέον πρόσφυγες στην Ευρώπη».