Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, στο Ραδιόφωνο του «Alpha», «Πρόσωπα του Σ/Κ», με τη δημοσιογράφο Μ. Νικόλτσιου

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Υπουργέ καλή σας μέρα, ευχαριστούμε για την παρουσία σας.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Καλημέρα από την Κοζάνη, εύχομαι να είναι όμορφο το Σάββατό μας.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Και καλοκαιρινό, να σταματήσουν και οι βροχές. Λοιπόν, Υπουργέ συνέβησαν πάρα πολλά αυτές τις μέρες: είχαμε την επίσκεψη Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, αμέσως μετά το Κατάρ απομονώνεται..

N. ΚΟΤΖΙΑΣ: Κοιτάξτε, η διεθνής πολιτική είναι σαν την καρδιά, κινείται εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο και βάζει σε όλους εμάς ανάλογα καθήκοντα. Για να καταλάβετε, η τελευταία συνομιλία που είχα με Υπουργό Εξωτερικών φίλης χώρας ήταν στις τέσσερις το πρωί, με Υπουργό από την περιοχή του Κόλπου. Μάλιστα, μίλησα με όλους, αλλά λόγω των θρησκευτικών εορτασμών, οι συζητήσεις γίνονται μετά τα μεσάνυχτα μέχρι τις πρωινές ώρες.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Να ρωτήσω τι είδηση βγήκε από αυτή τη συζήτηση;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Κοιτάξτε να δείτε, πρώτα από όλα εμείς είμαστε μία χώρα που έχουμε καλές σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο και προσπαθούμε να κρατήσουμε τις σωστές και δίκαιες, ταυτόχρονα, ισορροπίες, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα μας δεν υπήρξε ποτέ μια αποικιοκρατική δύναμη, ότι τα ενδιαφέροντά μας είναι να υπάρχει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή. Όλες οι εμπλεκόμενες χώρες σ’ αυτή την κρίση ήταν πριν λίγες εβδομάδες στη Ρόδο και συνέβαλαν στην επιτυχία της Διεθνούς Διάσκεψης της Ρόδου, προς την κατεύθυνση να φτιάξουμε έναν ειδικό οργανισμό ασφάλειας και σταθερότητας για την Ανατολική Μεσόγειο. Και κατά συνέπεια, σ’ αυτή τη βάση κινούμαστε. Βέβαια, υπάρχουν χώρες με τις οποίες έχουμε εξαιρετικές σχέσεις και το αποδεικνύει το γεγονός ότι η Αίγυπτος μας ζήτησε να εκπροσωπούμε τα πρεσβευτικά, πολιτικά και προξενικά της συμφέροντα στο Κατάρ, γιατί υπάρχουν πάνω από 250.000 Αιγύπτιοι εργαζόμενοι. Το ίδιο νομίζω ότι θα συμβεί με άλλη μία χώρα ακόμα, αλλά είναι πρόωρο να το ανακοινώσω.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Περιμένουμε λοιπόν να μας την ανακοινώσετε. Υπουργέ, εσείς πως τις διαβάζετε αυτές τις εξελίξεις που είναι τόσο ραγδαίες; Ξαναγράφεται ο χάρτης στην περιοχή;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτές οι εξελίξεις είχαν μια προϊστορία, θα έλεγα 15-20 χρόνων. Είναι μία συζήτηση για τις σχέσεις που έχει ο Αραβικός κόσμος με το Ιράν, για το ποια είναι η πηγή της τρομοκρατίας και ποια μπορεί να είναι -ή δεν μπορεί να είναι- η κοινή στάση των Αραβικών κρατών. Σας θυμίζω ότι υπήρξε το 2014 μια ανάλογη παρέμβαση, όχι ίδιας έντασης και έκτασης, όταν είχε αλλάξει ο Επικεφαλής της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ και προσπεράστηκαν τρεις διάδοχοι στη σειρά διαδοχής και τελικά τέθηκε ο επόμενος, ο οποίος είναι ο σημερινός Επικεφαλής του κράτους του Κατάρ. Απ’ ότι καταλαβαίνετε από τις δηλώσεις που κάνουν οι εμπλεκόμενοι από την άλλη πλευρά, το πρόβλημά τους δεν είναι η αλλαγή προσώπου αλλά η αλλαγή της πολιτικής. Δηλαδή, να ευθυγραμμισθεί περισσότερο το Κατάρ με την κοινή εξωτερική πολιτική των άλλων χωρών, που είναι βασικά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, αλλά, όπως είδατε, έχουν πάρει και πολλές άλλες χώρες θέση. Τελευταία ήταν το Τζιμπουτί.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Ο ρόλος της Τουρκίας και του Ερντογάν, ποιος μπορεί να είναι; Γιατί βλέπουμε ότι προσπαθεί..

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ο Ερντογάν και η Τουρκία θέλουν να εμφανισθούν ως διαμεσολαβητές, ένα ρόλο που εμείς τον έχουμε, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν γιατί θεωρούνται από τις χώρες που βρίσκονται από την άλλη πλευρά ότι είναι ταυτισμένοι με το Κατάρ και με τους Αδερφούς Μουσουλμάνους.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Κουρδικό κράτος θα δημιουργηθεί; Γιατί βλέπουμε και τις δηλώσεις από Αμερική - όχι εάν, αλλά πότε, είπαν οι Αμερικάνοι πια.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Το κουρδικό ζήτημα έχει δύο συνιστώσες αυτή τη στιγμή. Το ένα είναι το Κουρδιστάν στο βόρειο Ιράκ, όπου η Ευρωπαϊκή Ένωση προσβλέπει στην ενότητα της χώρας, αλλά όπως ξέρετε, η ενότητα της χώρας πρέπει να αποτελεί επιθυμία των ίδιων των πολιτών της και όχι επιθυμία τρίτων. Θα το δούμε. Έχει προκηρυχθεί ένα δημοψήφισμα για τον Σεπτέμβριο φέτος στο βόρειο Κουρδιστάν, δηλαδή στο βόρειο Ιράκ. Το δημοψήφισμα αυτό σας θυμίζω προβλεπόταν από την αρχική συνταγματική συμφωνία του Ιράκ, αλλά δεν τέθηκε ποτέ η επιλογή πρακτικής άσκησης αυτού του δικαιώματος. Υπάρχει και το ζήτημα της ζώνης των Κούρδων στη βόρεια Συρία, το οποίο αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα για την ίδια την Τουρκία.

Οι δυτικές χώρες δεν θέλουν να σπάσει η ενότητα της Συρίας, γιατί αυτή τη στιγμή όλοι τασσόμαστε υπέρ της ήττας των αντιδραστικών ισλαμοφασιστικών δυνάμεων αλλά και υπέρ της ήττας του αυταρχισμού στο εσωτερικό της Συρίας. Υπάρχει ένα σχέδιο συνταγματικό από πλευράς ορισμένων δυνάμεων της Δύσης, που δεν έχει δημοσιοποιηθεί, όπως και ένα συνταγματικό σχέδιο από την πλευρά της Ρωσίας που έχει δημοσιοποιηθεί και το οποίο προβλέπει να γίνει η Συρία ένα ομοσπονδιακό κράτος με συνιστώσα πολιτεία ένα κουρδικό κράτος. Εγώ γενικά θέλω να πω -επειδή η Τουρκία αντιτίθεται σε αυτά όλα, είναι δικαίωμά της και επιλογή της εξωτερικής της πολιτικής- σε όλες αυτές τις χώρες, οι Κούρδοι να έχουν τα δικαιώματα που έχει την πρόθεση να αποδώσει η Κυπριακή Δημοκρατία στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Γιατί κάποτε πρέπει να συγκρίνουμε τι διεκδικούν κάποιοι πάνω στην Μεγαλόνησο και τι είναι διατεθειμένοι να δώσουν σε πολύ μεγαλύτερες δικές τους κοινότητες στο εσωτερικό τους.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Πριν σας αφήσουμε Υπουργέ και σας ευχαριστούμε για τον χρόνο σας θα θέλαμε και ένα σχόλιο για το αποτέλεσμα των εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Οι εκλογές τα τελευταία χρόνια παίζουν περίεργα παιχνίδια στις δημοσκοπήσεις. Σας θυμίζω ότι οι δημοσκοπήσεις δίνανε 20% προβάδισμα στο Συντηρητικό κόμμα, αλλά έπεσαν παντελώς έξω. Αυτό ας το λάβουν υπ’ όψιν όσοι πιστεύουν ότι αυτά που δίνουν οι ελληνικές δημοσκοπικές εταιρείες για μεγάλα προβαδίσματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι και πραγματικά και θα εκφραστούν στις επόμενες εκλογές. Ας μη βιάζονται, οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους και το αποτέλεσμα θα τους καταπλήξει, τόσο εκείνους όσο και τις δημοσκοπικές εταιρείες που τους στηρίζουν.

Το δεύτερο και πιο ουσιαστικό, νομίζω είναι ότι το βρετανικό ζήτημα και το ζήτημα του Brexit θα γίνει πιο πολύπλοκο. Η κα May πήγε στις εκλογές ζητώντας πιο ισχυρή πλειοψηφία προκειμένου να διαπραγματευτεί από πιο ισχυρή θέση ένα σκληρό Brexit. Από ό,τι είδαμε, αυτή η ισχυροποίησή της δεν έγινε. Οι Βρετανοί ψηφοφόροι δεν της δώσανε αυτή τη δυνατότητα και θα πρέπει νομίζω να κάνει μια στροφή προς ένα πιο απαλό, ήπιο να το πούμε ορθότερα, Brexit. Αλλά θα δείξει, να δούμε και τι κυβέρνηση συνασπισμού θα συγκροτηθεί διότι δεν υπάρχουν απόλυτες πλειοψηφίες.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Φαίνεται ότι θα κάνει κυβέρνηση με τους ενωτικούς της Βόρειας Ιρλανδίας

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εκείνοι διαπραγματεύονται, αλλά το τρίτο έχει μια σημασία: ξέρετε, το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας είναι το πιο ακραίο πλειοψηφικό σύστημα. Μπορεί με 30% να πάρεις 70% των εδρών. Αποδείχτηκε ότι στις στιγμές της ιστορίας που έχουμε μετασχηματισμούς και μεταλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, στη διεθνή πολιτική σκηνή, ούτε οι πιο ακραίοι πλειοψηφικοί νόμοι μπορούν να δώσουν πλειοψηφία σε κάποιο κόμμα.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Για την Ελλάδα, μπορεί το αποτέλεσμα των εκλογών στην Μεγάλη Βρετανία να έχει κάποια επίπτωση; Σε ό,τι αφορά δηλαδή στις διεκδικήσεις μας για το χρέος, κατά πόσον ο ρόλος της Βρετανίας...

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ο ρόλος της Βρετανίας ως προς το ζήτημα του χρέους δεν είναι όσο ισχυρός όσο είναι η οικονομία της εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί δεν ανήκει στην ευρωζώνη. Αυτό που έχει σημασία είναι, πιστεύω, ότι θα είναι πιο ήπια η διεκδίκηση -ή θα ήταν πιο ρεαλιστικό να είναι πιο ήπια, γιατί δεν ξέρει κανείς- η διεκδίκηση του Brexit. Και να θυμούνται πάντα οι Βρετανοί αυτό που τους λέω, ότι από την στάση τους απέναντι στο Κυπριακό, θα εξαρτηθούν και σε μεγάλο βαθμό οι δικοί μας χειρισμοί σε ζητήματα μεγάλου δικού τους ενδιαφέροντος.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Εκεί, επειδή εσείς μου δίνετε την πάσα, έχουμε εξελίξεις. Θα έχουμε νέες εξελίξεις;

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Θα έχουμε, αλλά θέλει μεγάλη συζήτηση. Σας ευχαριστώ πολύ.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ: Να είστε καλά Υπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ.

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Καλό Σαββατοκύριακο.

Μ. ΝΙΚΟΛΤΣΙΟΥ:  Να είστε καλά, ευχαριστώ.