Ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, Ιωάννης Χρυσουλάκης, απηύθυνε χαιρετισμό και εγκαινίασε την έκθεση «Θαλασσοπόροι της Γηραιάς Ηπείρου - Έλληνες Ναυτικοί με τον Κολόμβο και τον Μαγγελάνο», η οποία αναδεικνύει την καθοριστική συμβολή των Ελλήνων θαλασσοπόρων και της ελληνικής ναυτοσύνης στην ανακάλυψη του Νέου Κόσμου κατά τον πρώτο περίπλου της γης πριν από πέντε αιώνες.
Η έκθεση αποτελεί πρωτοβουλία του Δήμου Παπάγου-Χολαργού σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Θερβάντες, την Πρεσβεία της Ιταλίας στην Αθήνα και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο και τέθηκε υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας. Κατά την τελετή εγκαινίων προβλήθηκε το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ του Ισπανού Ελληνιστή, Pedro Olaya, «Francisco Albo, οι Έλληνες ναυτικοί του πρώτου περίπλου της Γης». Χαιρετισμό απηύθυναν, επίσης, ο Δήμαρχος Παπάγου–Χολαργού, Ηλίας Αποστολόπουλος, ο Διευθυντής του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών, Φραντσέσκο Νέρι και η Διευθύντρια του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας, Πιλάρ Τένα. Παρέστησαν εκπρόσωποι των διπλωματικών Αρχών της Ιταλίας και της Ισπανίας, ΜΜΕ, δημότες και πλήθος προσκεκλημένων.
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, εκ μέρους του Υφυπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Κώτσηρα, ο Γενικός Γραμματέας υπογράμμισε την εξέχουσα σημασία της για την κατανόηση των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών των λαών της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας και της ιστορικής ελληνικής Διασποράς. Όπως τόνισε:
«Η έκθεση αναδεικνύει και διαφωτίζει με τρόπο άμεσο και συναρπαστικό, μέσα από τα λόγια των πρωταγωνιστών της, μια μεγάλη και ευρέως γνωστή στιγμή της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ιστορίας, του πρώτου περίπλου της γης (1519-1522), αλλά και μια σχετικά άγνωστη ιστορική πτυχή της ελληνικής Διασποράς.
Εννιά τουλάχιστον Έλληνες ναυτικοί, από τη Ρόδο, τη Χίο, το Ναύπλιο και την Κέρκυρα, ετάχθησαν στην ασύλληπτη σε τόλμη αποστολή, με σκοπό να διασχίσουν όλους τους μεσημβρινούς της Γης. Πέντε από αυτούς κατάφεραν να συγκαταλεχθούν στους ελάχιστους επιζώντες της. Μεταξύ αυτών ο Φρανθίσκο Άλμπο, τηρητής του Ημερολογίου Ναυσιπλοΐας και αρχιπλοηγός του πλοίου Βικτόρια, του μοναδικού που επέστρεψε στο ασφαλές λιμάνι της Σεβίλλης. Επέζησε, μετρώντας τον ήλιο στη θάλασσα, αναμετρώμενος με κάθε λογής δυσκολίες. Οδηγός των Ελλήνων στην πρωτόγνωρη αυτή ρότα υπήρξε η μοναδική γνώση της θάλασσας και η εγγεγραμμένη στο κύτταρό τους δύναμη της επιβίωσης. Μια δύναμη που την μετέτρεψαν σε ισχύ ενάντια στον φόβο. Έγιναν έτσι οι νέοι Αργοναύτες, άχρονοι εξερευνητές αψηφώντας τον χρόνο και άχωροι αναζητητές στις άγνωστες και σκοτεινές θάλασσες του κόσμου.
Η έκθεση αναδεικνύει επίσης την δύναμη των ιδεών και της συνεργασίας της ίδιας της Ευρώπης με συνεκτικό ιστό τον κλασσικό πολιτισμό: Η οδυσσειακή ελληνική ναυτοσύνη, ως απαύγασμα πολιτισμικής εμπειρίας και γνώσεων, συναντά στην Αναγέννηση - όπως συνέβη νωρίτερα στην Αρχαία Ρώμη και αργότερα στον Διαφωτισμό - τον πολιτισμό της Λατινικής Ευρώπης. Μεταλαμπαδεύει έτσι νέες αξίες και ιδέες: κυρίως, αυτή της αναζήτησης της γνώσης και της αυτογνωσίας μέσω μιας νέας «πορείας» ή “derrotero”, με την υπέρβαση του mare nostrum και τον αυτοπροσδιορισμό της νέας αναδυόμενης Ευρώπης στον μεγάλο «καθρέφτη» του Νέου Κόσμου.
Συγχαίρω θερμά τον Δήμο Παπάγου-Χολαργού που είχε την πρωτοβουλία της διοργάνωσης και της ανά χείρας έκδοσης, καθώς και τους συνδιοργανωτές, την Πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Θερβάντες, την Πρεσβεία της Ιταλίας στην Αθήνα και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο».
17 Ιανουαρίου, 2024