Αξιότιμε κύριε Ύπατε Αρμοστή, αγαπητοί φίλοι,
είναι σήμερα μια σπουδαία μέρα για το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα 2024-2027 αποτελεί, νομίζω, την επιτομή μιας νέας φιλοσοφίας και λογικής, η οποία διαπνέει το Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά διαπνέει και συνολικά την ελληνική Δημόσια Διοίκηση.
Από το 2019 και εντεύθεν, η επιλογή ήταν να καταστούν οριζόντιες δράσεις με τη μορφή των σχεδίων κυβερνητικών δράσεων που θα καταλάβουν την ύλη εκείνη, η οποία διαπερνά περισσότερα Υπουργεία. Με τον τρόπο αυτό, έχουμε την Εθνική Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, έχουμε την Εθνική Στρατηγική για την προστασία των γυναικών, των παιδιών, την Εθνική Στρατηγική για τα άτομα λοατκι+. Μια λογική, η οποία φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη για προστασία των ευάλωτων κατηγοριών πολιτών. Εκείνων, οι οποίοι για πολλές δεκαετίες είχαν τεθεί στο περιθώριο, είχαν στοχοποιηθεί ή υποεκπροσωπούνταν. Και με τον τρόπο αυτό αναδεικνύουμε την ανάγκη για μια κοινωνία, η οποία δεν θα είναι μόνο ισότιμη κατά το δίκαιο, αλλά θα είναι ισότιμη στην πράξη, στην εφαρμογή της.
Και για τον λόγο αυτό είναι μεγάλη μου χαρά σήμερα να παρουσιάσω το Εθνικό Σχέδιο, το οποίο - να το τονίσω αυτό και το λέω πάντοτε με υπερηφάνεια - είναι προϊόν της δουλειάς των εργαζομένων, των στελεχών του Υπουργείου Εξωτερικών. Μόνοι σας, ιδίως η κυρία Αγγελάτου, ο κύριος Ακτύπης, που είναι ο προϊστάμενος του Γραφείου Ισότητας - μια καινοτομία την οποία έχουμε εισαγάγει τον τελευταίο χρόνο - έκαναν τη δουλειά σε συνεργασία με το άξιο προσωπικό του Υπουργείου Εξωτερικών. Έτσι ώστε σήμερα να έχουμε αυτό το κείμενο, το οποίο θα αποτελέσει στην πραγματικότητα τον οδηγό μας για τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες.
Θέλω να επισημάνω ότι είναι σήμερα μια ιδιαιτέρως ευτυχής συγκυρία να έχουμε εδώ σε επίσημη επίσκεψη, τον κ. Volker Türk, τον Ύπατο Αρμοστή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Και νομίζω δεν θα μπορούσαμε να βρούμε καλύτερη συγκυρία από αυτή, αξιότιμε κύριε Ύπατε Αρμοστή, αγαπητέ Volker. Ένας άνθρωπος, ο οποίος έχει αφιερώσει τη ζωή του στην προστασία των δικαιωμάτων.
Θέλω όμως να πω - είχαμε μια εκτενή κατ’ ιδίαν συζήτηση με τον κ. Ύπατο Αρμοστή - ότι δεν είναι μια καλή εποχή για τα δικαιώματα. Και δεν είναι μια καλή εποχή για την ισότητα. Δυστυχώς, εν μέσω πολλαπλών πολέμων, εν μέσω εχθροπραξιών σε πολλά μέρη της γης, εν μέσω καταστάσεων εμφυλίων πολέμων, ανέχειας, φτώχειας, μεγάλα κομμάτια του παγκόσμιου πληθυσμού, που δεν έχουν καν τις βασικές υποδομές, δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχειώδη, σε μια εποχή, κατά την οποία οι ανισότητες διευρύνονται και τα δικαιώματα πλήττονται, είναι ανάγκη να υψώσουμε ένα ανάχωμα. Να επιστρέψουμε στα θεμελιώδη των ελευθεριών. Να αναζητήσουμε την πραγματική έννοια ενός κράτους, το οποίο δεν είναι μόνο επιφανειακά κράτος, το οποίο στηρίζει τους πολίτες, αλλά είναι ένα κράτος, το οποίο απευθύνεται στους πολίτες. Και το οποίο είναι με τέτοιο τρόπο συμπεριληπτικό, ώστε να μην αφήνει κανέναν πίσω. Και αυτή πρέπει να είναι η δική μας επιδίωξη.
Εδώ στο Υπουργείο Εξωτερικών, από την πρώτη ημέρα που αναλάβαμε, πέρα από τη δημιουργία του Γραφείου Ισότητας, το οποίο έχει μια ιδιαίτερα αξιοσημείωτη δράση, προσπαθήσαμε και στην πράξη να αναδείξουμε την ανάγκη να είναι ένα Υπουργείο, το οποίο να μην κάνει καμία απολύτως διάκριση. Να είναι ένα Υπουργείο στο οποίο όλοι θα εκπροσωπούνται, όλοι θα εκφράζονται και όλοι θα μπορούν να αισθάνονται ελεύθεροι να εργάζονται, να τοποθετούνται, να εκφέρουν την άποψή τους χωρίς τον φόβο της εργασιακής υπονόμευσης ή της οποιασδήποτε εχθροπάθειας.
Σε αυτό, όπως πάντα, αρωγός μας η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας, ανεξάρτητο, πολλές φορές κριτικό. Και η Πρόεδρος, η αγαπητή μου συνάδελφος, η κυρία Μαρία Γαβουνέλη, η οποία πάντοτε είναι στην αιχμή της προστασίας των δικαιωμάτων. Και αυτή η συνεργασία μας οδηγεί στην σημερινή εκδήλωση, ταυτόχρονα με την έκθεση για την πραγματική κατάσταση της ισότητας μεταξύ των φύλων, να έχουμε και την παρουσίαση του δικού μας Σχεδίου Δράσης.
Θέλω να επισημάνω ότι σε ό,τι αφορά ιδίως την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών, στο Υπουργείο Εξωτερικών νομίζω πρέπει να είμαστε πρωτοπόροι μεταξύ της Δημόσιας Διοίκησης. Έχουμε καταφέρει, υπό αντίξοες συνθήκες για την εκπροσώπηση των γυναικών, το εργασιακό δυναμικό του Υπουργείου Εξωτερικών να αποτελείται κατά μείζονα λόγο από γυναίκες, άνω του 50%, ενώ σε θέσεις ευθύνης είναι 46% γυναίκες. Και ήδη πλησιάζουμε το 40% στην εκπροσώπηση γυναικών στο διπλωματικό σώμα. Μια συνειδητή προσπάθεια, η οποία ξεκίνησε και η οποία θα συνεχιστεί. Με χαρά βλέπουμε ότι και στις εισαγωγικές εξετάσεις για το Διπλωματικό Σώμα η εκπροσώπηση γυναικών είναι τουλάχιστον ισότιμη. Και νομίζω ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και θα ενδυναμωθεί.
Θα δείτε στο Σχέδιο που θα παρουσιάσει η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου, η κυρία Αγγελάτου - η οποία έχει κάνει μια εξαίρετη προσπάθεια για να μπορέσει να αναβαθμίσει όχι μόνο τις υπηρεσίες, αλλά και τις πολιτικές του Υπουργείου Εξωτερικών - μια σειρά από δράσεις, οι οποίες είναι καινοτόμες σε αρκετά σημεία, αλλά και αυτονόητες. Για μας το όραμα είναι να φτάσουμε σε ένα σημείο κατανόησης, στο οποίο να μην απαιτείται κανένα Σχέδιο Δράσης, διότι πλέον δεν θα έχουν θέση οι ανισότητες. Θα έχουν ενσωματωθεί τόσο πολύ οι πολιτικές ισότητας που είναι αυτονόητες και είναι σύμφυτες με την ανθρώπινη αξία, ώστε να μην απαιτείται καμία ενεργητική δράση εκ μέρους της πολιτείας για το αυτονόητο. Για την ισότητα απέναντι στον νόμο, για την ίση εκπροσώπηση, για την απαγόρευση διακρίσεων για οποιονδήποτε λόγο. Και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε τη μεγάλη μας προσπάθεια για το κράτος συμπερίληψης, το οποίο όλοι οραματιζόμαστε.
Στο τέλος της ημέρας, εκείνο το οποίο διακρίνει ένα κράτος πολιτισμού, ένα κράτος δικαίου, είναι η στάση του απέναντι στην ελευθερία και στην ισότητα. Και απέναντι σε αυτό θα εργαστούμε με κάθε ικμάδα των δυνάμεών μας.
Σας ευχαριστώ θερμά. Ευχαριστώ, κύριε Ύπατε Αρμοστή.
19 Νοεμβρίου, 2024