Είναι πάντα μεγάλη μου χαρά να συναντώ τον αγαπητό φίλο, Josep Borrell, Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας.
Αυτή τη φορά, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στις Καστανιές, το χερσαίο σύνορο της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία.
Στο μέρος αυτό, πριν από λιγότερο από 4 μήνες, Έλληνες, Ευρωπαίοι και η διεθνής κοινότητα έγιναν μάρτυρες μιας αδιανόητης κατάστασης: της εκμετάλλευσης από την Τουρκία της ελπίδας χιλιάδων ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή.
Εκμετάλλευσης ανθρώπων που είχαν ενεργά καθοδηγηθεί εδώ, προκειμένου να διέλθουν τα σύνορα, παραπλανημένοι από εκστρατείες παραπληροφόρησης που είχαν ενορχηστρωθεί από Τούρκους αξιωματούχους στο υψηλότερο επίπεδο, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι τα σύνορα αυτά ήταν ανοικτά και ότι περισσότεροι από εκατό χιλιάδες τα είχαν διασχίσει μεταβαίνοντας στην Ελλάδα και την ΕΕ.
Αυτή η θλιβερή απόπειρα εκβιασμού της ΕΕ για απόσπαση παραχωρήσεων, απέτυχε.
Εδώ στον Έβρο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με τους Προέδρους του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ε. Κοινοβουλίου και της Ε. Επιτροπής, καθώς και με τον Πρωθυπουργό της Κροατίας, εξέφρασαν στις 3 Μαρτίου την αποφασιστικότητα της ΕΕ να προστατέψει αποτελεσματικά τα εξωτερικά της σύνορα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο.
Κατά τις ημέρες που ακολούθησαν, οι δυνάμεις της FRONTEX αναπτύχθηκαν στην περιοχή και παραμένουν εδώ, έως σήμερα.
Η ΕΕ απέρριψε την παραβίαση από την Τουρκία της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου 2016 και καταδίκασε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την εργαλειοποίηση αθώων ανθρώπων.
Σήμερα, μετά από μια σύντομη ανάπαυλα εξ αιτίας της πανδημίας, η Τουρκία δήλωσε εκ νέου ότι τα χερσαία σύνορά της με την Ευρώπη είναι ανοικτά.
Ταυτόχρονα, η ακτοφυλακή της συνοδεύει σκάφη γεμάτα μετανάστες με κατεύθυνση τα ελληνικά νησιά.
Αλλά, επίσης, εμμένει στην υπονόμευση της ασφάλειας και της σταθερότητας, καθώς και της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έχει προκαλέσει προβλήματα σε όλους τους γείτονές της.
Παραβιάζει συστηματικά την κυριαρχία της Λιβύης, της Συρίας, του Ιράκ και του ευρωπαϊκού μας εταίρου, της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Παραβιάζει σχεδόν καθημερινά τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας και τα χωρικά της ύδατα, πραγματοποιώντας, μεταξύ άλλων, υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές εδώ στον Έβρο και το Αιγαίο με οπλισμένα πολεμικά αεροσκάφη.
Στην Κύπρο, για έκτη συνεχή φορά στο διάστημα ενός έτους, πραγματοποιεί παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Στη Λιβύη, περιφρονώντας και πάλι τη διεθνή νομιμότητα, παραβιάζει κατάφωρα το εμπάργκο όπλων των Ηνωμένων Εθνών με σκοπό να επιτύχει τις νέο-οθωμανικές της βλέψεις.
Βασιζόμενη σε ένα παράνομο μνημόνιο που υπέγραψε μαζί με τη διοίκηση της Τρίπολης, αποσκοπεί στο να αποστερήσει την Ευρώπη από τις θαλάσσιες ζώνες της, σφετεριζόμενη περιοχές που βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, σε
απόσταση 6 ναυτικών μιλίων από νησιά όπως η Κρήτη και η Ρόδος.
Αγνοεί κατάφωρα τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρώπης για σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας.
Η Ελλάδα έχει επιδείξει έμπρακτα τη βούλησή της και την ικανότητά της να επιλύει μακροχρόνιες διαφορές με τους γείτονές της, με βάση το διεθνές δίκαιο, το δίκαιο της θάλασσας και τις αρχές των σχέσεων καλής γειτονίας.
Προϋποθέσεις sine qua non για κάθε μέλος της ΕΕ, αλλά και για τις χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν σε αυτή.
Είμαστε πάντα ανοικτοί στο διάλογο, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε υπό καθεστώς απειλών ή να βοηθήσουμε στη νομιμοποίηση των συνεχών παραβιάσεων της νομιμότητας εκ μέρους της Τουρκίας.
Ο διάλογος μεταξύ γειτονικών χωρών με αντικείμενες ακτές για την οριοθέτηση των ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη ενδεδειγμένη οδός, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
Η Ελλάδα έχει επανειλημμένως υπογραμμίσει στο υψηλότερο επίπεδο τη βούλησή της να συζητήσει καλή τη πίστει το ζήτημα αυτό με την Τουρκία και παραμένει έτοιμη να το κάνει.
Όμως, αυστηρά εντός πλαισίου του διεθνούς δικαίου και τους δικαίου της θάλασσας.
Κάτι τέτοιο όμως, μπορεί να εξεταστεί μόνον αν η Άγκυρα ανταποκριθεί στις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας και της ΕΕ για αποκλιμάκωση των εντάσεων, αποχή από μονομερείς ενέργειες και επιστροφή στη νομιμότητα.
Η μεταμφίεση, σήμερα, των κανονιοφόρων του 19ου και 20ου αιώνα σε κόκκινα και άσπρα γεωτρητικά πλοία, δεν μπορεί να ξεγελάσει τη διεθνή κοινότητα.
Οι πρόσφατες παρατηρήσεις του Προέδρου Emmanuel Macron αναφορικά με την Τουρκία ήταν οι πλέον εύστοχες και επίκαιρες.
Η Άγκυρα πρέπει να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό παράδειγμα και να αποστεί από την άσκηση της διπλωματίας των κανονιοφόρων, όπως εκδηλώθηκε με το πρόσφατο περιστατικό όπου τουρκικές φρεγάτες δεν δίστασαν να βάλουν στο σκόπευτρο πλοίο του Γαλλικού Ναυτικού που συμμετείχε σε αποστολή του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο.
Αγαπητέ Josep, παρακαλώ επίτρεψέ μου να σε ευχαριστήσω για μία ακόμα φορά για την παρουσία σου εδώ. Εκτιμάται ιδιαιτέρως.
[H δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών έγινε στην Αγγλική]
24 Ιουνίου, 2020