Δήλωση Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια μετά το πέρας της συνάντησης με την Αναπληρώτρια Προέδρο του Συμβουλίου Υπουργών και Υπουργό Εξωτερικών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Δρ. Bisera Turković (Σεράγεβο, 29.01.2021)

    Δήλωση Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια μετά το πέρας της συνάντησης με την Αναπληρώτρια Προέδρο του Συμβουλίου Υπουργών και Υπουργό Εξωτερικών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Δρ. Turković (Σεράγεβο, 29.01.2021)«Αγαπητή κυρία Υπουργέ,

Dobro jutro. Hvala na gostoprimstvu [Καλημέρα. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία]

Χαίρομαι ιδιαίτερα που είμαι σήμερα εδώ στην ιστορική πόλη του Σεράγεβο, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.

Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω επίσης για την ευγενική χειρονομία με το μαντήλι, που έχει τα χρώματα της χώρας μου. Το εκτιμώ πολύ. Ευχαριστώ.

Η Ελλάδα έχει προσπαθήσει και έχει συνεισφέρει όλα αυτά τα χρόνια στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, όπως η Υπουργός είχε την ευγένεια να αναγνωρίσει, κατόπιν της καταστροφικής σύγκρουσης τη δεκαετία του ’90. Για την ακρίβεια, μεταξύ άλλων, η Ελλάδα έχει συμμετάσχει στην ανοικοδόμηση του κτιρίου φιλίας μεταξύ της Ελλάδας και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, που τώρα θα έχουμε την τιμή και τη χαρά να επισκεφθούμε σε λίγο.

Ευτυχώς σήμερα οι συνομιλίες μας δεν εστιάσθηκαν μόνον στις προσπάθειες ανοικοδόμησης του παρελθόντος. Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης της σημαντικής διμερούς μας συνεργασίας σε όλους τους τομείς, ξεκινώντας από τον πολιτικό διάλογο.

Αυτή είναι η πρώτη επίσκεψή μου στο Σεράγεβο με την παρούσα ιδιότητά μου. Και η πρώτη επίσκεψη ενός Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών εδώ  και πέντε χρόνια. Και πρέπει να πω, έχουμε αργήσει, είμαι σίγουρος γι’ αυτό κυρία Υπουργέ. Αλλά θα έχω και έχω μία σειρά από σημαντικές συναντήσεις. Θα συναντηθώ με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Υπουργών. Και μετά θα συναντηθώ με το Προεδρείο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

Σε όλες τις συνομιλίες μου σήμερα δίνεται και θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική συνεργασία, καθώς επίσης στην προώθηση των σχέσεών μας στον τομέα του πολιτισμού.

Ως προς τούτο, είναι ιδιαίτερη χαρά για μένα να υπογραμμίσω ότι διδάσκονται μαθήματα Νέων Ελληνικών στο Σεράγεβο και στη Μπάνια Λούκα. Ελπίζω ότι, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, η διδασκαλία θα επαναληφθεί με φυσική παρουσία όλων των μαθητών βέβαια.

Όπως παρατήρησε προηγουμένως και η Υπουργός, η πανδημία είναι ένας παράγων που πρέπει να  αντιμετωπίσουμε και έχει πλήξει σκληρά ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ο ορισμός μιας παγκόσμιας πρόκλησης. Και αυτό αποτελεί επίσης ένα τεστ αλληλεγγύης.

Όπως έχουμε επανειλημμένως τονίσει, χρειάζεται να στηρίξουμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας.

Υπό το πρίσμα αυτό έχουμε αποφασίσει να παράσχουμε σαφή και απτή στήριξη στα νοσοκομεία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.

Έχει αποφασισθεί, όπως είχα τη χαρά να ανακοινώσω στην ομόλογό μου λίγο πριν, να παρασχεθεί οικονομική βοήθεια σε τρία νοσοκομεία. Πρώτα απ’ όλα, θα υποστηρίξουμε το νοσοκομείο «Abdullah Nakas» στο Σεράγεβο μέσω μίας δωρεάς 50.000 Ευρώ. Θα στηρίξουμε επίσης με αντίστοιχο ποσό το Πανεπιστημιακό Κλινικό Κέντρο στη Μπάνια Λούκα ("University Clinical Centre of the Republika Srpska"). Και τέλος, θα χορηγήσουμε 30.000 Ευρώ στο Πανεπιστημιακό Κλινικό Κέντρο του Μόσταρ ("University Clinical Centre of Mostar").

Σήμερα αποτελεί επίσης ευκαιρία να επαναβεβαιώσω τη σταθερή προσήλωση της χώρας μου στην ενσωμάτωση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα προσχώρησε στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα πριν από τέσσερεις δεκαετίες, όντας η πρώτη χώρα της Βαλκανικής Χερσονήσου που το έκανε αυτό.

Σε μερικά χρόνια, θα μπορούσαμε να δούμε μία Ένωση, στην οποία  τουλάχιστον το ένα τέταρτο των μελών της να είναι Βαλκανικές χώρες. Κάτι που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε τριάντα χρόνια πριν.

Η δέσμευσή μας είναι μακροπρόθεσμη. Αυτό αντικατοπτριζόταν στην Ατζέντα της Θεσσαλονίκης που υιοθετήθηκε από το 2003. Παραμένουμε πλήρως αφοσιωμένοι στη διαδικασία αυτή. Επειδή πιστεύουμε ότι συνιστά τη μόνη οδό για ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία στην περιοχή, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά.

Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε σε φαντάσματα του παρελθόντος να στοιχειώνουν και να απειλούν το κοινό μας μέλλον.

Οι χώρες της περιοχής θα πρέπει να ενταχθούν κάποια στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στη βάση βέβαια της αιρεσιμότητας και των αρχών της ατομικής επίδοσης. Ελπίζουμε συνεπώς ότι η Βοσνία και Ερζεγοβίνη θα προβεί στα αναγκαία βήματα που θα βοηθήσουν τη χώρα να έλθει πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είμαι εδώ σήμερα προκειμένου να υποβάλω προτάσεις σχετικά με τεχνική βοήθεια όσον αφορά στην υλοποίηση των πολιτικών της Ε.Ε.

Ως προς αυτό, επιτρέψτε μου να επαινέσω όλες τις πλευρές για την πολιτική συμφωνία που επέτρεψε τη διεξαγωγή δημοτικών εκλογών στο Μόσταρ. Επιτρέψτε μου επίσης να υπογραμμίσω τη σημασία που αποδίδουμε στην ανάγκη να ευθυγραμμίζεται η Βοσνία και Ερζεγοβίνη με τις θέσεις και αποφάσεις της Ε.Ε. Και ιδίως αυτές που αφορούν στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τέλος, αλλά σε καμία περίπτωση ήσσονος σημασίας, είχα και θα έχω σήμερα την ευκαιρία να συζητήσω με όλους τους συνομιλητές μου τις περιφερειακές εξελίξεις.

Εκτιμούμε τη συνεργασία μας στο πλαίσιο του Περιφερειακού Συμβουλίου Συνεργασίας (Regional Cooperation Council) που έχει την έδρα του εδώ στο Σεράγεβο. Προσβλέπουμε επίσης στην περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας αυτής κατά τη διάρκεια της Ελληνικής προεδρίας της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (South-East European Cooperation Process) που ξεκινά τον Ιούλιο.

Καταλήγοντας, θα ήθελα να αναδείξω τη σημασία της προώθησης σχέσεων καλής γειτονίας επί του στέρεου θεμελίου του Διεθνούς Δικαίου. Αυτή είναι εδώ και δεκαετίες η θέση της Ελλάδας και πρέπει να πω ότι είμαστε ικανοποιημένοι να βλέπουμε ότι οι περισσότερες - δυστυχώς όχι όλες, αλλά οι περισσότερες - χώρες της ευρύτερης περιοχής ενστερνίζονται τις ίδιες θεμελιώδεις αρχές. Ως φαίνεται η Ελλάδα και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι στο ίδιο μήκος κύματος επ’ αυτού.

Και στο πλαίσιο αυτό, θα είμαι πολύ ευτυχής να υποδεχθώ την κύρια υπουργό στην Αθήνα στο πολύ προσεχές μέλλον. Θα ήταν μεγάλη χαρά να την φιλοξενήσω και θα μου δώσει την ευκαιρία από την επόμενη συνάντησή μας να σταματήσω να την προσφωνώ κυρία Υπουργό και να την προσφωνώ Bisera στον ενικό.
Ευχαριστώ πολύ για την ευγενή φιλοξενία.»

29 Ιανουαρίου, 2021