Εξοχότατε,
Είναι πολύ μεγάλη μου χαρά που σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα σε μια ιστορική επίσκεψη.
Είναι η πρώτη επίσκεψη Υπουργού Εξωτερικών της Ρουάντα στην Ελλάδα και γίνεται σε συνέχεια της δικής μου επίσκεψης στο Κιγκάλι τον περασμένο Νοέμβριο.
Η επίσκεψή σου αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της εντατικοποίησης των επαφών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ελλάδας με την Υποσαχάρια Αφρική.
Το τελευταίο διάστημα, όπως ξέρετε, έχω μεταβεί μετά τη Ρουάντα, σε άλλες 6 Αφρικανικές χώρες και αυτό γιατί η Αφρική αναπτύσσεται ραγδαία.
Αναπτύσσεται ραγδαία τόσο οικονομικά όσο και πληθυσμιακά. Υπάρχουν σημαντικές οικονομίες, και ένα εξαιρετικά ταλαντούχο και νέο ανθρώπινο δυναμικό.
Είναι μια περιοχή γεμάτη δυναμισμό, αλλά και με πολλά προβλήματα. Περιοχή, με την οποία, η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμούν να σφυρηλατήσουν πολύ ισχυρούς δεσμούς.
Όπως είπα, αγαπητέ μου Vincent, η πρώτη χώρα που επισκέφθηκα ήταν η Ρουάντα γιατί είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχίας. Σε αυτό το παράδειγμα η ελληνική κυβέρνηση, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, αποδίδει μεγάλη σημασία. Έχετε αναδειχθεί σε πυλώνα σταθερότητας και σε πυλώνα ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή σας, και συνεισφέρετε στην επίλυση των προβλημάτων και στην περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση. Επίσης, εσείς, η Ρουάντα, διαδραματίζετε σημαντικό ρόλο σε διεθνείς οργανισμούς.
Συζητήσαμε, και θα συνεχίσουμε κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας, να μιλάμε για τις προοπτικές ανάπτυξης των διμερών σχέσεων, οι οποίες αποκτούν επιπλέον δυναμική μετά τα δύο Μνημόνια που υπογράψαμε στο Κιγκάλι και τα δύο σημαντικά Μνημόνια για την αθλητική και την πολιτιστική συνεργασία, που υπογράφηκαν πριν λίγο, και θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Υπουργό Πολιτισμού, την κα Λίνα Μενδώνη, η οποία είναι σήμερα μαζί μας και που υπέγραψε αυτά τα Μνημόνια.
Αυτά τα Μνημόνια δεν είναι αποκομμένα από τις γενικότερες πρωτοβουλίες προώθησης που έχουμε αναλάβει στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών: Προώθηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προώθηση αθλητισμού, προώθηση του ολυμπιακού ιδεώδους. Είναι κάτι το οποίο το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και η κα Μενδώνη έχουν τοποθετήσει πολύ ψηλά στις προτεραιότητές τους.
Επίσης, εργαζόμαστε για να υπογράψουμε και επιπλέον συμφωνίες σε άλλους τομείς, όπως στον τομέα του τουρισμού που νομίζω είναι κάτι που θα μπορέσουμε να υπογράψουμε στην επόμενη συνάντησή μας, καθώς επίσης και «το Μνημόνιο αποφυγής διπλής φορολογίας» που είναι το απαραίτητο υπόβαθρο για τις αμοιβαίες μας επενδύσεις.
Οι συνομιλίες μας κάλυψαν, και θα συνεχίσουν να καλύπτουν και κατά τη διάρκεια του γεύματος, διάφορα διεθνή και περιφερειακά θέματα. Μιλήσαμε για τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής, για τις μεγάλες προκλήσεις στην ασφάλεια και σταθερότητα που αντιμετωπίζει η Υποσαχάρια Αφρική και το Σαχέλ, και εξέφρασα την εκτίμησή μου για τον εποικοδομητικό ρόλο της Ρουάντα στις προσπάθειες για την παγίωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Υποσαχάρια Αφρική.
Πρέπει να σημειώσω ότι η Ρουάντα είναι η τέταρτη χώρα σε συνεισφορά ειρηνευτικών δυνάμεων στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, η τέταρτη χώρα στον πλανήτη.
Οι δύο χώρες, οι δύο Δημοκρατίες μας, μοιράζονται την ίδια προσήλωση στις αρχές της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου. Απορρίπτουμε και οι δύο την απειλή χρήσης βίας ή τη χρήση βίας και πιστεύουμε ότι οι Συνθήκες πρέπει να τηρούνται, ότι ο αναθεωρητισμός δεν μπορεί να έχει θέση στον 21ο αιώνα.
Και πρέπει εδώ να αναφερθώ στο γεγονός ότι η Ρουάντα έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο πρότυπο εθνικής συμφιλίωσης.
Το Μνημείο Γενοκτονίας στο Κιγκάλι, το οποίο είχα την τιμή να επισκεφτώ το Νοέμβριο, όταν επισκέφτηκα τη χώρα, είναι μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας. Ένα μνημείο στο οποίο είναι θαμμένα χιλιάδες θύματα της γενοκτονίας που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 800.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
Η Ρουάντα, όμως, κατάφερε μέσα από τη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης και συμφιλίωσης, και κυρίως αναγνώρισης των φρικαλεοτήτων που διαπράχθηκαν, να δώσει ένα παράδειγμα αντιμετώπισης εγκλημάτων γενοκτονίας.
Κατά τη διάρκεια της ζωής μιας γενιάς, σε ελάχιστο δηλαδή χρόνο, ο Πρόεδρος Kagame κατάφερε να ενώσει τη χώρα μετά από μία τόσο τραυματική εμπειρία, διατηρώντας, παράλληλα, ζωντανή τη μνήμη, ώστε να μην επαναληφθούν ποτέ στο μέλλον τέτοιες φρικαλεότητες.
Αγαπητέ μου Vincent, η επίσκεψή σου σήμερα λαμβάνει χώρα μόλις μια ημέρα μετά την Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας των Ποντίων. Την ημέρα αυτή εμείς τιμάμε τη μνήμη των άνω των 350.000 Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι πριν από 103 χρόνια σφαγιάστηκαν ή εκτοπίστηκαν από τις οθωμανικές Αρχές.
Και θα θέλαμε και άλλα κράτη στη δική μας ευρύτερη περιοχή να ακολουθήσουν το λαμπρό δικό σας παράδειγμα, το παράδειγμα της Ρουάντα. Να αναγνωρίσουν τις μελανές σελίδες, να συμφιλιωθούν με το παρελθόν, να ζητήσουν συγγνώμη από τις οικογένειες των θυμάτων των θηριωδιών.
Αγαπητέ μου Vincent, θα ήθελα και πάλι να σε καλωσορίσω στην πρώτη σου, αλλά είμαι σίγουρος όχι την τελευταία, επίσκεψή σου στην Αθήνα. Να σε ευχαριστήσω για αυτήν. Να σου πω ότι, εκ μέρους της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, θα ήταν μεγάλη μου χαρά να διαβιβάσεις πρόσκληση στον Πρόεδρο Kagame να επισκεφθεί την Αθήνα και την Ελλάδα.
Να σου πω ότι προσβλέπω στη συνεργασία μας, όχι μόνο σε διμερές επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο του Συμβουλίου Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου θα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον να εξηγήσεις εσύ, και όχι δι΄ εμού, τα προβλήματα ασφάλειας που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και της Υποσαχάριας Αφρικής.
Και να σε ευχαριστήσω και πάλι θερμά για την παρουσία σου σήμερα εδώ.
20 Μαΐου, 2022