Είχαμε δύο σημαντικές συνεδριάσεις και του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων όπως είχαμε και την ευκαιρία να έχουμε ένα πολύ ενδιαφέρον γεύμα με τον Πρόεδρο Van Rompuy ειδικότερα για τα ζητήματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Παρασκευής, για το οποίο θα αναφερθώ και λίγο πιο αναλυτικά.
Για τα τέσσερα θέματα που θα ήθελα να σας ενημερώσω: Όσον αφορά το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων έγινε μία κουβέντα για τις προτεραιότητες της ουγγρικής προεδρίας όπως επίσης και για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Παρασκευής, που όπως ξέρετε είναι κυρίως αφιερωμένο στην ενέργεια και στην καινοτομία.
Στο γεύμα με τον Πρόεδρο Van Rompuy έγινε μία ειδικότερη συζήτηση όσον αφορά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και τη συζήτηση που θα γίνει σχετικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όπως καταλαβαίνετε το ζήτημα των εξελίξεων στη Βόρεια Αφρική και ειδικότερα στην Αίγυπτο είναι αυτή τη στιγμή η μεγάλη προτεραιότητα της ημέρας. Η συζήτηση θα συνεχιστεί και με ένα δείπνο.
Θα ήθελα να ξεκινήσω με τα θέματα της Αιγύπτου και λόγω επικαιρότητας και σημασίας. Με τον αιγυπτιακό λαό ο ελληνικός λαός συνδέεται με μακρά παράδοση φιλίας. Η κατάσταση στη χώρα παραμένει εξαιρετικά ρευστή. Πρέπει να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την κατάσταση από κοντά. Δεν πρέπει όμως να υπαγορεύσουμε ή να υποδείξουμε την τελική διευθέτηση. Είναι σημαντικό αυτή να προκύψει από τις εσωτερικές διεργασίες που συντελούνται μέσα στην ίδια την Αίγυπτο από τον ίδιο το λαό της Αιγύπτου. Η σταθερότητα και η αλλαγή απαιτούν θεσμικές μεταρρυθμίσεις και την εμφάνιση πραγματικών πολιτικών κομμάτων και ιδεολογιών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να συνδράμει σε αυτή τη διαδικασία αξιοποιώντας τα εργαλεία που διαθέτει, ακόμα και αναπτύσσοντας καινούρια, όλα αυτά ως ένα πακέτο για να ανταποκριθεί στις ανάγκες του αιγυπτιακού λαού και της προοπτικής του. Η Αίγυπτος είναι πολύ σημαντική χώρα και δεν μπορεί να αφεθεί αυτή τη στιγμή στο περιθώριο. Γι ’ αυτό όλες οι δυνατότητες συμμετοχής μας σε αυτά που συμβαίνουν εκεί πρέπει να παραμείνουν ενεργές. Μία επίσης πολύ σημαντική παράμετρος και αυτό είναι κάτι που τονίσαμε ιδιαίτερα και στο πλαίσιο του Συμβουλίου είναι η επίδραση που θα έχουν αυτές οι εξελίξεις στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Όπως καταλαβαίνετε έχει σημαντικές προεκτάσεις σε αυτές τις εξελίξεις τόσο στην ευρύτερη περιοχή μας όσο βέβαια και γενικότερα στη διεθνή σκηνή. Πέρα από τις πολιτικές πτυχές πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η ρευστή κατάσταση στην Αίγυπτο και τη μέση Ανατολή γενικά – και αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο επιμείναμε ιδιαίτερα στη συνεδρίαση του Συμβουλίου – μπορεί να έχει σημαντικές ανθρωπιστικές συνέπειες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να δούμε μία πολύ μεγάλη αύξηση σε πρόσφυγες, σε μετανάστες που αιτούνται πολιτικό άσυλο και γενικά ροές που αυτή τη στιγμή η χώρα μας μπορεί να αισθανθεί και ιδιαίτερη πίεση. Γι’ αυτό το λόγο εμείς καλέσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πρέπει να σας πω ότι ο Επίτροπος Fule που ήταν παρών είπε ότι θα ανταποκριθεί, προκειμένου να αναλάβει να επεξεργαστεί συγκεκριμένους τρόπους ανταπόκρισης σε πιθανές καταστάσεις μαζικής ροής μεταναστών και προσφύγων καθώς και διευθετήσεις που θα συνεπάγονται καλύτερη κατανομή βαρών γιατί βέβαια δεν είναι δυνατόν να επωμιστούν μόνες το βάρος υποχρέωσης παροχής ασύλου οι χώρες πρώτης εισόδου όπως είναι η δική μας χώρα. Και γνωρίζω ότι και σήμερα έγινε στην Αθήνα στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μία ειδική διϋπουργική σύσκεψη γι’ αυτό το θέμα και την αντιμετώπιση αυτών των εξελίξεων.
Από την πλευρά μας τονίσαμε ρητά αυτή την ανάγκη και τη σημασία προληπτικών κινήσεων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και όντως ο αρμόδιος Επίτροπος είπε ότι θα επεξεργαστεί συγκεκριμένο σχέδιο για το συντονισμό των εργαλείων που έχουμε. Η Ελλάδα ως γειτονική χώρα και με ζωτικά συμφέροντα στην ασφάλεια και στη σταθερότητα της περιοχής, θα είναι πλάι στην Αίγυπτο σε κάθε βήμα στην προσπάθειά της, αναλαμβάνοντας κάθε δυνατή πρωτοβουλία που μπορεί να συμβάλει στην εξομάλυνση της κατάστασης και στην οικοδόμηση ενός μέλλοντος που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του αιγυπτιακού λαού.
Όσον αφορά το ζήτημα των ομογενών όπως επίσης και των Ελλήνων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Αίγυπτο, εργάζονται, διαμένουν εκεί, όπως γνωρίζετε έχει ήδη αποφασιστεί από το Υπουργείο Εξωτερικών και αύριο το πρωί πρόκειται να μεταβούν εκεί τρία αεροσκάφη της πολεμικής αεροπορίας στην Αλεξάνδρεια προκειμένου ακριβώς να διευκολύνουν τον επαναπατρισμό των Ελλήνων πολιτών που το επιθυμούν. Η πρεσβεία και τα προξενεία μας είναι σε συνεχή επικοινωνία με τις κοινότητες των Ελλήνων. Υπάρχει ήδη και μία γραμμή ανάγκης που λειτουργεί στο Υπουργείο Εξωτερικών προκειμένου ακριβώς να υπάρχει η συνεχής επαφή και διευκόλυνση των ομογενών μας σε αυτές τις δύσκολες ώρες. Θα ήθελα επίσης να πω κλείνοντας το θέμα της Αιγύπτου ότι υιοθετήσαμε στο Συμβούλιο συμπεράσματα σε σχέση με την κατάσταση στην Αίγυπτο . Νομίζω ότι είναι θετικά και ισόρροπα συμπεράσματα και στέλνουν ένα μήνυμα σαφές στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι αυτή τη στιγμή ο στόχος είναι μία ομαλή, συντεταγμένη μετάβαση σε μία σταθερή , πλουραλιστική και δημοκρατική Αίγυπτο, μία διαδικασία που θα οδηγήσει σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, φυσικά υπογραμμίζοντας πάντα ότι τον πρώτο λόγο για τις εξελίξεις τον έχει ο ίδιος ο αιγυπτιακός λαός.
31 Ιανουαρίου, 2011