Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που βρίσκομαι ξανά εδώ στη Βάρνα, εδώ που έναν χρόνο πριν ξεκινήσαμε τις προσπάθειές μας γι αυτόν τον θεσμό, γιατί πια έχει γίνει θεσμός, η τετραμερής Διάσκεψη Κορυφής ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και τη Ρουμανία. Και, βεβαίως, είναι ιδιαίτερη η χαρά μου που έχουμε την ευκαιρία σήμερα, σε αυτή την τετραμερή Διάσκεψη, να έχουμε και τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, έναν σημαντικό συνομιλητή, αλλά και έναν πολύ σημαντικό φίλο, με τον οποίο θα κουβεντιάσουμε για τις δυνατότητες ευρύτερης συνεργασίας των χωρών μας, αλλά και της σταθερής, πια, τετραμερούς συνεργασίας των τεσσάρων Βαλκανικών χωρών με μια χώρα, με έναν εταίρο που μπορεί να παίξει κρίσιμο ρόλο στην περιοχή, όπως είναι το Ισραήλ.
Θα ήθελα να θυμίσω ότι, όταν ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια έναν χρόνο πριν, τα πράγματα στα Βαλκάνια και την περιοχή δεν ήταν τόσο αισιόδοξα. Σήμερα, παραμένουν οι δυσκολίες –δεν υπάρχει αμφιβολία ότι παραμένουν οι δυσκολίες- αλλά έχουμε κάνει και πάρα πολύ σημαντικά βήματα.
Να θυμίσω, βεβαίως, πού βρισκόμασταν και τέσσερα χρόνια πριν, όπου ο Πρόεδρος Γιούνκερ είχε ανακοινώσει ότι δεν θα υπήρχε καμία προοπτική διεύρυνσης της Ε.Ε. για τα επόμενα πέντε χρόνια, όπου βρισκόμασταν λίγο πριν τη μεγάλη προσφυγική κρίση και τις πολύ μεγάλες δυσκολίες που περάσαμε, αντιμετωπίζοντάς την και βεβαίως αντιμετωπίζοντας και τις επιπτώσεις που αυτή είχε στις κοινωνίες μας. Είχαμε αργότερα, το καλοκαίρι του 2017 -μια πολύ δύσκολη χρονιά για την περιοχή- σοβαρές πολιτικές κρίσεις στην Αλβανία, στην ΠΓΔΜ. Και βεβαίως, αυτές τις δύσκολες στιγμές, ακολούθησε η πολύ πετυχημένη Βουλγαρική Προεδρία, την οποία εμείς εδώ αποφασίσαμε να την ονοματίσουμε «Βαλκανική Προεδρία», να είναι Προεδρία όλων μας, δηλαδή. Και σήμερα, έχουμε την ευκαιρία να συνομιλούμε για την επικείμενη Ρουμανική Προεδρία, που ευελπιστούμε να οδηγήσει σε μια νέα περίοδο για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Και βεβαίως, στο μεσοδιάστημα, είχαμε και ένα ιστορικό γεγονός –επιτρέψτε μου αυτόν τον χαρακτηρισμό- που είναι η συμφωνία των Πρεσπών, που σηματοδοτεί την επίλυση ενός χρόνιου προβλήματος, δίνοντας μια νέα προοπτική για ολόκληρη της περιοχή μας. Μια συμφωνία που θα έχει πολλαπλά οφέλη για την ευημερία και την οικονομική συν-ανάπτυξη στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και μπορεί να συνεισφέρει, βεβαίως, και στην αναβάθμιση ολόκληρης της περιοχής και ιδιαίτερα της Βορείου Ελλάδας, της Μακεδονίας, μετατρέποντάς τες σε ένα σημαντικό, περιφερειακό, ενεργειακό, εμπορικό, ναυτιλιακό και μεταφορικό διαμετακομιστικό κόμβο.
Σήμερα, λοιπόν, είχαμε την ευκαιρία να τονίσουμε τη σημασία που αποδίδουμε στην ενταξιακή πορεία όλων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αλλά ειδικότερα της Σερβίας, η οποία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των υποψήφιων προς ένταξη χωρών. Και δίνει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό το γεγονός ότι είμαστε εδώ τρεις βαλκανικές χώρες-μέλη της Ε.Ε. και η Σερβία.
Στηρίξαμε παράλληλα τις σημαντικές προσπάθειες του Προέδρου Βούτσιτς και τον κρίσιμο διάλογο με την Πρίστινα.
Συζητήσαμε, επίσης, σήμερα και το πώς θα προχωρήσουμε τα projects, τα οποία έχουμε συναποφασίσει και αφορούν τόσο την ενέργεια, όσο και τα projects της διασυνδεσιμότητας. Σήμερα, μάλιστα, με τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό θα υπογράψουμε μια κοινή διακήρυξη, στην οποία θα ορίζονται όλα τα βήματα και τα σχετικά χρονοδιαγράμματα, για την υλοποίηση δύο σημαντικών έργων, του εκσυγχρονισμού της σιδηροδρομικής διασύνδεσης Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς – Βάρνας, που μαζί με τη γραμμή από Θεσσαλονίκη μέχρι Αλεξανδρούπολη και από Αλεξανδρούπολη έως Μπουργκάς, αντιλαμβάνεστε ότι θα έχουμε ένα πολύ σύγχρονο και ταχύ σιδηροδρομικό δίκτυο.
Και επίσης, τη δημιουργία ενός δρόμου ταχείας κυκλοφορίας από την Αλεξανδρούπολη έως την περιοχή Μαριτσα, που είναι στα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα και από εκεί, βεβαίως, με τις ήδη υπάρχουσες οδούς, προς Σόφια ή προς Βάρνα και Μπουργκάς.
Θα υπογράψουμε, λοιπόν, και θα υπογραμμίσουμε την επιθυμία μας να προχωρήσουμε γρήγορα στην κατασκευή αυτού του έργου και γι’ αυτό το λόγο προχωρούμε και στη δημιουργία μιας κοινής εταιρείας, η οποία θα αναλάβει την κατασκευή και τη διαχείριση του έργου.
Επίσης, σήμερα, μιλήσαμε για τις μεγάλες δυνατότητες που υπάρχουν, μέσα από τη συνεργασία μας, να επενδύσουμε σε αυτό που ονομάζουμε «ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή». Ο IGB, ο Κάθετος Άξονας, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο και θα συνδέει την Αλεξανδρούπολη με τη βουλγαρική αγορά, είναι ένα έργο υψηλής σημασίας -και με την παρουσία, σήμερα εδώ, του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, του Μπένζαμιν Νετανιάχου, είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε και τη δυνατότητα- ένα έργο μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας, ένα project μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας, όχι μόνο για τις χώρες μας, ευρύτερα –θα έλεγα- για την Νοτιοανατολική Μεσόγειο, που είναι ο East–Med, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Νοτιοανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη, θα έχει τη δυνατότητα να πάει και προς τα Βόρεια, μέσω των ήδη υπαρχουσών υποδομών στην Ελλάδα. Να μεταφερθεί στη Βουλγαρία και από εκεί στη Ρουμανία, σε άλλες χώρες. Ένα έργο ιδιαίτερης αξίας, ιδιαίτερης γεωπολιτικής, αλλά και οικονομικής αξίας.
Βεβαίως, είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε και για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν την οικονομική συνεργασία των χωρών μας, την εμπορική συνεργασία. Σήμερα, βεβαίως, αυτό σκεφτόμαστε, για το πώς θα μπορέσουμε να μην αποτελεί απλά μια συζήτηση κάθε φορά που θα βρισκόμαστε οι τέσσερις ηγέτες, αλλά να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μιας μόνιμης συνεργασίας σε επίπεδο βάσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, πιστεύουμε ότι το επόμενο διάστημα θα μπορούμε να έχουμε πιο συχνά τη δυνατότητα μιας μόνιμης ανταλλαγής απόψεων. Καταθέσαμε, δε, και την πρόταση της δημιουργίας ενός μόνιμου Οργανισμού συνεργασίας και ανάπτυξης ανάμεσα στις τέσσερις χώρες μας. Μια ιδέα, την οποία θα την επεξεργαστούμε σε βάθος το επόμενο διάστημα, για να δούμε εάν μπορεί αυτό να γίνει πράξη.
Τέλος, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος της Σερβίας σε μια ιδέα που κουβεντιάσαμε μαζί. Η ιδέα είναι, αυτή η τετραμερής συνεργασία να εμβαθύνει και να δώσει και ένα μήνυμα ότι έχει στρατηγικό βάθος. Η ιδέα είναι να αναλάβουμε, να συζητήσουμε, μάλλον, μαζί, την πιθανότητα να διεκδικήσουν οι τέσσερις χώρες μας, να είναι υποψήφιες, μάλλον, για μια μεγάλη αθλητική διοργάνωση σε βάθος δεκαετίας, όχι άμεσα. Μια ιδέα, την οποία θα την επεξεργαστούμε ακόμη περισσότερο.
Ξέρουμε ότι εκτός από την οικονομική συνεργασία, την εμπορική συνεργασία, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός ενώνουν τους λαούς μας και δίνουν και το μήνυμα της αναγκαιότητας στα Βαλκάνια, να μην αναγνωρίζονται στον κόσμο ως μια περιοχή εντάσεων, αλλά και ως μια περιοχή συνεργασίας, φιλίας, ευγενούς άμιλλας. Και αυτή την ιδέα, θα την επεξεργαστούμε το επόμενο διάστημα από κοινού, προκειμένου να μπορέσουμε να έχουμε περισσότερες ανακοινώσεις, σε μια από τις επόμενες συναντήσεις μας.
Με αυτές τις σκέψεις, λοιπόν, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό για τη θερμή φιλοξενία. Να καλωσορίσω στην παρέα μας τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, όπου η παρουσία του σήμερα εδώ μας δίνει τη δυνατότητα να κουβεντιάσουμε, όχι μόνο για το πολύ σημαντικό project του East–Med, αλλά συνολικότερα για την προοπτική της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας και να ευχηθώ η επόμενη συνάντησή μας, να είναι μια συνάντηση όπου θα έχουμε να ανακοινώσουμε, όχι μόνο μελλοντικά projects, αλλά και έναν πολύ σημαντικό απολογισμό, που θα έχει ήδη αποφέρει πάρα πολύ θετικά οφέλη για τους λαούς μας, τόσο σε οικονομικό, εμπορικό επίπεδο, όσο όμως και σε κάτι το οποίο είναι ανεκτίμητο, και αυτό είναι η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή.
2 Νοεμβρίου, 2018