Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά να καλωσορίζω σήμερα στο Υπουργείο Εξωτερικών τον Αναπληρωτή Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών του Χασεμιτικού Βασιλείου της Ιορδανίας, τον κύριο Ayman Al Safadi.
Η πολιτιστική και οικονομική αλληλεπίδραση των δύο λαών μας έχει ιστορία δέκα χιλιάδων ετών, ενώ η ίδρυση της Δεκάπολις, των δέκα νέων πόλεων κατά τους ελληνιστικούς χρόνους έχει αφήσει ένα ιστορικό ελληνικό αποτύπωμα στην ευρύτερη περιοχή. Είναι εκεί που έλαβε χώρα η πρώτη περιοδεία του Ιησού εκτός Γαλιλαίας.
Σήμερα οι διμερείς μας σχέσεις, κύριε Υπουργέ, βρίσκονται σε ένα εξαιρετικό επίπεδο, με υψηλή δυναμική στην οικονομία, στο εμπόριο, στην άμυνα, στον πολιτισμό, ενώ σημαντικό κεφάλαιο για τις σχέσεις μας αποτελεί η τριμερής συνεργασία με την Κύπρο. Αλλά και πολυμερώς, η Ελλάδα προωθεί σταθερά την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιορδανίας, ενώ συμμετέχουμε από κοινού με κοινές ιδέες σε πολλαπλά διεθνή φόρα και περιφερειακούς οργανισμούς.
Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να εκφράσω, κύριε Υπουργέ, τη διαχρονική εκτίμηση της Ελλάδας για τη στάση της Ιορδανίας σε ό, τι αφορά την προστασία των μουσουλμανικών και χριστιανικών προσκυνημάτων στους Αγίους Τόπους. Η Ιορδανία συμβάλλει ενεργά και ευεργετικά στη διαφύλαξη της πολυπολιτισμικότητας, της θρησκευτικής ανεκτικότητας σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περιοχή.
Κύριε Υπουργέ, η Ιορδανία έχει επηρεαστεί καίρια από τις αλλεπάλληλες περιφερειακές κρίσεις, φιλοξενώντας εκατομμύρια Παλαιστινίων προσφύγων στο έδαφός της. Παρέχει με γενναιόδωρο τρόπο, αλλά ενίοτε και με ένα υψηλό τίμημα, ασφαλές καταφύγιο σε κατατρεγμένους ανθρώπους.
Στη σημερινή τραγική κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η Ιορδανία εργάζεται συστηματικά, με σύνεση και μετριοπάθεια για την ειρήνευση και τη σταθερότητα στην περιοχή, για την απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και για τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Πιο πρόσφατη σημαντική πρωτοβουλία, η συνδιοργάνωση με την Αίγυπτο και με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών της Υψηλής Διεθνούς Διάσκεψης στο Αμμάν για την Επείγουσα αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή, ως χώρα που προωθεί την ειρήνη και ως αξιόπιστος συνομιλητής όλων των μερών, τήρησε μια στάση αρχής στο Μεσανατολικό. Όπως ανέφερα και στη Διάσκεψη πιστεύω ακράδαντα ότι είναι καθολική απαίτηση όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου ολόκληρου να σταματήσει αυτός ο εφιάλτης. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν υπάρξει ένα σαφές και βιώσιμο όραμα για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους που θα εγγυάται ταυτόχρονα την ασφάλεια του Ισραήλ.
Στο πλαίσιο αυτό, τις τελευταίες εβδομάδες υπέβαλα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεκριμένες προτάσεις.
Πρώτον, να υποδεχθούμε, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έως το τέλος του πολέμου παιδιά από τη Γάζα, τα οποία είτε είναι τραυματισμένα, είτε είναι σε κατάσταση έλλειψης βασικών βιοτικών αγαθών.
Δεύτερον, από κοινού με τους ομολόγους μου της Δανίας και της Πορτογαλίας, την παροχή τεχνικής βοήθειας για την εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας στη διακυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής.
Και τρίτον, τη συγκρότηση μιας task force αποτελούμενης από Άραβες και Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών, οι οποίοι θα έχουν έναν διαμεσολαβητικό ρόλο, καταγράφοντας το πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας, ένα πλάνο για την ειρήνευση. Και βεβαίως να συντονιστούν οι πολύπλευρες προσπάθειες που λαμβάνουν χώρα σήμερα για την κατάπαυση των εχθροπραξιών στη Μέση Ανατολή. Καίριο ρόλο σε αυτήν την κοινή task force προφανώς θα έχει η Ιορδανία ως ένας ενεργός δρων στην περιοχή.
Οι πρωτοβουλίες αυτές αποκτούν, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, κύριε Υπουργέ, ιδιαίτερη αξία. Πρωτίστως διότι βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον ανθρωπιστικής καταστροφής. Κάθε μέρα που περνάει είναι μια μέρα την οποία δεν μπορεί να ανεχθεί η ανθρωπότητα. Επιπλέον όμως, διότι ο κύκλος των εχθροπραξιών, αντί να συρρικνώνεται, διαρκώς διευρύνεται στη Δυτική Όχθη, στην Ερυθρά Θάλασσα, στο νότιο Λίβανο. Ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ο φαύλος κύκλος των απαράδεκτων απειλών για περαιτέρω πολεμικές συρράξεις, όπως συμβαίνει για παράδειγμα, με την κυνική και ωμή απειλή κατά της υπόστασης της Κύπρου.
Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια, η Ελλάδα αναλαμβάνει, κ. Υπουργέ, καθήκοντα αιρετού μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα έτη 2025 και 2026. Ευχαριστώ θερμά για την υποστήριξη της Ιορδανίας στην ελληνική υποψηφιότητα.
Δεσμεύομαι να εργαστούμε από κοινού και συστηματικά για να αποκαταστήσουμε το αληθινό νόημα του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την ειρηνική επίλυση των διαφορών και βεβαίως για την αποφυγή χρήσης βίας υπό οποιαδήποτε συνθήκη.
Η ανθρωπότητα δεν αντέχει περαιτέρω διχασμό. Το μήνυμά μας για δημοκρατία, διάλογο, διπλωματία θα πρέπει να πρυτανεύσει.
Σε αυτό το δύσκολο μονοπάτι θα πορευτούμε από κοινού με τη φίλη χώρα της Ιορδανίας σε αγαστή συνεργασία με τον κύριο Ayman Al Safadi , του οποίου η σοφία και η διεθνής απήχηση είναι αναγκαία για την εκπλήρωση του κοινού μας οράματος για έναν κόσμο ειρήνης και ευημερίας των λαών.
Αγαπητέ Ayman, καλωσόρισες στην Αθήνα. Η παρουσία σου αποτελεί τιμή για το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκτιμάτε ότι υπάρχει κίνδυνος διάχυσης του πολέμου και των εχθροπραξιών και σε άλλες χώρες; Και το ρωτώ αυτό μετά και τις δηλώσεις που έγιναν για την Κύπρο συγκεκριμένα. Αν θέλει βέβαια να απαντήσει και ο Ιορδανός ομόλογός σας.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ Υφίσταται ήδη διάχυση των εχθροπραξιών δυστυχώς και είναι κάτι το οποίο εγκαίρως είχε επισημανθεί. Πρόκειται για μία περιοχή, η οποία είναι εξαιρετικά ευάλωτη, έχει τεράστια ιστορικά βάρη και γι’ αυτό τον λόγο η οποιαδήποτε ανάφλεξη ουσιαστικά οδηγεί και σε ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα εχθροπραξιών. Ήδη το έχουμε βιώσει στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου αυτή τη στιγμή έχουμε σοβαρά επεισόδια σε ό,τι αφορά την ελευθερία της ναυσιπλοΐας. Έχουμε μία σοβαρά επιδεινούμενη κατάσταση στον νότιο Λίβανο. Έχουμε τα γεγονότα στη Δυτική Όχθη. Γενικά είναι μία κατάσταση, η οποία είναι μία βραδυφλεγής βόμβα. Για τον λόγο αυτό κάθε μέρα που περνάει δημιουργεί και περισσότερες και εντονότερες συνθήκες για την περαιτέρω επέκταση των εχθροπραξιών. Αυτό καλεί για μία άμεση αντίδραση. Δεν έχουμε κανένα χρονικό περιθώριο για περαιτέρω καθυστέρηση, διότι η τυχόν επέκταση των εχθροπραξιών θα καταστήσει σχεδόν αδύνατη την οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία. Και αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι πέρα από το μείζον ζήτημα της ανθρωπιστικής κρίσης, από την τυχόν επέκταση των εχθροπραξιών, υφίστανται βεβαίως και σοβαρές παράπλευρες συνέπειες, όπως για παράδειγμα είναι οι οικονομικές συνέπειες, ιδίως από τον περιορισμό της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, αλλά και σημαντικές συνέπειες σε ό,τι αφορά τους ίδιους τους πληθυσμούς με μετακινήσεις με μεταναστευτικά ρεύματα που θα δημιουργηθούν εξαιτίας της κατάστασης αυτής. Γι’ αυτό τον λόγο, συμφωνήσαμε με τον κύριο Υπουργό ότι θα πρέπει να συντονιστούμε χωρίς καμία καθυστέρηση, έτσι ώστε από κοινού να δράσουμε για να μπορέσουμε να διακόψουμε οριστικά, βιώσιμα αυτόν τον εφιάλτη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακούσαμε και την προηγούμενη εβδομάδα και σήμερα για την πρωτοβουλία που σχεδιάζετε μαζί με την Δανία και την Πορτογαλία για την παροχή ενός συμβουλευτικού πλαισίου όσον αφορά τη θεσμική θωράκιση, αν μπορώ να το πω έτσι, της Παλαιστινιακής Αρχής. Και ήθελα να ρωτήσω δύο πράγματα. Πρώτον, αν πράγματι υπάρχει ένα ρεαλιστικό σχέδιο για την επόμενη μέρα της διοίκησης, τόσο στην Λωρίδα της Γάζας, όσο και στην Δυτική Όχθη και αν θα μπορούσε να εξειδικεύεται, με δύο κουβέντες, τι είναι αυτό το οποίο θα μπορούσε να είναι αυτό το θεσμικό πλαίσιο.
Γ. ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Πράγματι, από κοινού με τους ομολόγους μου από την Δανία και από την Πορτογαλία υποβάλαμε μία πρόταση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αφορούσε την παροχή τεχνικής βοήθειας προς την Παλαιστινιακή Αρχή, έτσι ώστε να ενδυναμωθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί και να υπάρξει μία ενίσχυση και θωράκιση σε ό,τι αφορά τους κανόνες καλής νομοθέτησης, λογοδοσίας, τους κανόνες διαφάνειας. Το ζήτημα είναι ότι θα πρέπει αυτή τη στιγμή να αποδώσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη νομιμοποίηση γίνεται στην Παλαιστινιακή Αρχή. Η Παλαιστινιακή Αρχή είναι αυτή τη στιγμή ο μόνος αξιόπιστος συνομιλητής, ο οποίος έχουμε στην ευρύτερη περιοχή και βεβαίως είναι αυτονόητο ότι θα έχει έναν σοβαρό λόγο στην επόμενη μέρα της διοίκησης στην Παλαιστίνη. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να ενεργήσουμε ήδη προληπτικά για να μπορέσουμε να αποδώσουμε σε επίπεδο τεχνογνωσίας ό, τι είναι δυνατόν για να καταστεί λειτουργική η επόμενη μέρα της Παλαιστίνης. Θέλω να τονίσω ότι συμφωνήσαμε και με τον κύριο Υπουργό ότι οι δράσεις αυτές είναι αναγκαίες προκειμένου η επόμενη μέρα να μας βρει έτοιμους, διότι η ειρήνη αυτή τη στιγμή είναι το άμεσο ζητούμενο.
Η επόμενη μέρα καταλαμβάνει αφενός την εδραίωση των θεσμών στην ευρύτερη περιοχή στην Παλαιστίνη, όπως επίσης και την επιχείρηση ανοικοδόμησης σε ολόκληρη την περιοχή. Αντιλαμβανόμαστε ότι έχει επέλθει μία πολύ μεγάλη καταστροφή σε ό,τι αφορά βασικές υποδομές και δίκτυα, άρα αυτή τη στιγμή θα πρέπει ήδη να ξεκινήσουμε την προσπάθειά μας για να υπάρχουν συνθήκες, οι οποίες θα είναι βιώσιμες για τον λαό της Παλαιστίνης, έτσι ώστε να μπορέσουν να εγκατασταθούν στις εστίες τους. Διότι ο κίνδυνος που πάντοτε υπάρχει είναι ότι ακριβώς λόγω της έλλειψης βιοτικών αγαθών και της έλλειψης των πολύ κρίσιμων υποδομών που είναι αναγκαίες για τη διαβίωση των ανθρώπων, να αναγκαστούν να εκπατριστούν οι Παλαιστίνιοι. Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν είναι αποδεκτό και νομίζω ότι είναι αντίθετο σε κάθε έννοια δικαίου και ανθρωπισμού. Για τον λόγο αυτό συντονίζουμε τις ενέργειές μας έτσι ώστε και παροχή τεχνογνωσίας να υπάρξει, αλλά και ένα συνολικό σχέδιο ανοικοδόμησης για την Παλαιστίνη.
26 Ιουνίου, 2024