Αγαπητέ μου Ivica θέλω κατ’ αρχάς να σε συγχαρώ για την ανάληψη των καθηκόντων του Υπουργού Εξωτερικών κι επίσης να δηλώσω τη χαρά μου που σε υποδέχομαι σήμερα, πάλι, σαν Υπουργό Εξωτερικών στην Αθήνα.
Εκτιμώ πάρα πολύ το γεγονός ότι επέλεξες την Αθήνα ως πρώτη πρωτεύουσα που επισκέπτεσαι. Ούτως ή άλλως, έχουμε συναντηθεί μεταξύ μας άπειρες φορές, όμως η σημερινή σου κίνηση έχει ένα συμβολικό χαρακτήρα και θα ήθελα δημοσίως να σε ευχαριστήσω γι’ αυτό.
Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις σχέσεις της με τη Σερβία. Σχέσεις ιστορικές, σχέσεις φιλικές. Έχω επισκεφθεί τη Σερβία τέσσερις φορές όσο είμαι Υπουργός Εξωτερικών, δύο τον τελευταίο χρόνο, και είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα θα την επισκεφθώ και μία ακόμη φορά για να επιβεβαιώσω κάτι που ξέρουμε όλοι: κατ’ αρχάς, ότι οι δεσμοί μας χάνονται στο βάθος της ιστορίας. Πολεμήσαμε μαζί, υπό δυσχερέστατες συνθήκες, σε δύο Βαλκανικούς Πολέμους, σε δύο Παγκόσμιους Πολέμους επίσης.
Όπως ξέρουν όλοι, εγώ κατάγομαι από την Κέρκυρα, η Κέρκυρα είναι συνυφασμένη με τη σερβική ιστορία. Ποτέ δεν πρόκειται να ξεχάσω στη ζωή μου τη γνωστή μπαλάντα όπου τραγουδάς καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον το «Tamο Daleko» («Εκεί Μακριά»), που αφορά, για όσους δεν ξέρουν την περίοδο αυτή, την παρουσία του σερβικού στρατού στην Κέρκυρα, τις τεράστιες θυσίες που υπέστη ο σερβικός λαός στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Άλλωστε, η έδρα της Σερβικής Κυβέρνησης στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και το Σερβικό Προξενείο είναι λίγα μέτρα από το δικηγορικό μου γραφείο στην Κέρκυρα. Αλλά οι δεσμοί μας δεν είναι μόνο ιστορικοί, δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στο παρελθόν, είναι εξαιρετικά ισχυροί και σήμερα.
Και σήμερα είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις προοπτικές ανάπτυξης των διμερών μας σχέσεων στην οικονομία, στην ενέργεια, στον πολιτισμό. Θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας στο γεύμα αμέσως μετά και θα μιλήσουμε για την άμυνα.
Συζητήσαμε για την προσεχή σύγκληση του 4ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, για την ελληνική οικονομική παρουσία στη Σερβία, σημαντική παρουσία, έχει δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Και, επίσης, θέλουμε να αναπτύξουμε την οικονομική μας παρουσία στη Σερβία, την επενδυτική ελληνική παρουσία στη Σερβία. Η Ελλάδα έχει βγει πια από την κρίση, αναπτύσσεται στα Βαλκάνια, αναπτύσσεται στον κόσμο.
Επίσης συζητήσαμε για την ενεργειακή ασφάλεια, την ανάγκη δημιουργίας πηγών εφοδιασμού της Σερβίας με ενέργεια, τις διόδους επικοινωνίας προς τη Σερβία.
Υπάρχει πολύ μεγάλο ελληνικό ενδιαφέρον για το δικό σας ευρωπαϊκό μέλλον, για τη δημιουργία των αξόνων επικοινωνίας, σιδηροδρομικών και οδικών, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Σερβίας, που να καταλήγουν στην Ελλάδα.
Τώρα, δυστυχώς, πρέπει να πω ότι η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων αντιμετωπίζει και σήμερα που συζητάμε πολύ σημαντικές προκλήσεις. Αποσταθεροποίηση, αναθεωρητικά αφηγήματα, αναθεωρητικές δυνάμεις υπάρχουν και δραστηριοποιούνται και στα Βαλκάνια, τη στιγμή, μάλιστα, που η προσοχή της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένη στην Ουκρανία.
Και υπάρχουν πολλές δυνάμεις οι οποίες θα ήθελαν η Σερβία να μην αποτελέσει τμήμα της ευρωπαϊκής οικογένειας, να μη γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελλάδα, το επαναλαμβάνω, θα βοηθήσει τη Σερβία στην ευρωπαϊκή της πορεία. Και πιστεύει ότι η Σερβία είναι ένα πολύ σημαντικό κράτος στα Βαλκάνια για να μείνει έξω από την κοινή μας ευρωπαϊκή οικογένεια.
Η Ελλάδα στηρίζει σθεναρά την ευρωπαϊκή προοπτική της Σερβίας. Και είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε κάθε τεχνική βοήθεια, εφόσον η Σερβία θεωρήσει ότι αυτό της είναι χρήσιμο.
Αναφορικά με το Διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας, η Ελλάδα υποστηρίζει την επίτευξη μιας πολιτικής συμβιβαστικής λύσης σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Και, βεβαίως, για την επίτευξη προόδου, οποιαδήποτε μονομερής απόφαση πρέπει να λαμβάνει χώρα εντός του συμφωνημένου πλαισίου του διαλόγου. Και κινήσεις που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την πολύ εύθραυστη ισορροπία που έχει επιτευχθεί θα πρέπει να αποφευχθούν.
Και εμείς παρακολουθούμε με πολύ μεγάλη προσοχή, συζητήσαμε και διμερώς, τις τελευταίες εξελίξεις.
Είχα, επίσης, την ευκαιρία - και θα το κάνω και στο γεύμα - να σε ενημερώσω για τις συνεχείς προκλήσεις που η Ελλάδα αντιμετωπίζει από την Τουρκία. Είναι βέβαιον ότι δεν είναι η Ελλάδα αυτή που επιθυμεί ή καλλιεργεί την ένταση, δεν είναι η Ελλάδα αυτή που επιθυμεί ή καλλιεργεί την κλιμάκωση.
Η Ελλάδα τάσσεται πάντα για λόγους αρχής υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου, πάντοτε όμως στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και στην περίπτωση αυτή, που έχει ιδιαίτερη σημασία, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Με μια βασική αρχή: τον σεβασμό στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών. Και ξέρω ότι αυτές ακριβώς τις αρχές τις ασπάζεται και η Σερβία.
Και θα ήθελα να σε ευχαριστήσω για την πολύ καθαρή γλώσσα που χρησιμοποίησες στη σημερινή σου συνέντευξη στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» και τη σθεναρή στήριξη προς την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και της Κύπρου στη θάλασσα, στον αέρα, στο έδαφος.
Και μάλιστα η δήλωση αυτή αποκτά μεγάλη σημασία όχι γιατί προέρχεται από τον Υπουργό Εξωτερικών μιας φίλης χώρας, αλλά διότι προέρχεται και από τον Υπουργό Εξωτερικών μιας χώρας που έχει υπογράψει τη Συνθήκη της Λωζάννης, τη Συνθήκη του Μοντρέ και τη Συνθήκη των Παρισίων. Αποκτά λοιπόν γι’ αυτό ιδιαίτερη βαρύτητα.
Αγαπητέ μου Ivica, θέλω να σε ευχαριστήσω και πάλι για την ιδιαίτερη τιμή που μου έκανες σήμερα, για την ιδιαίτερη τιμή που έκανες στη χώρα μου ερχόμενος εδώ στην πρώτη σου επίσκεψη.
Προσβλέπω να εργαστούμε πάλι από κοινού για να συνεισφέρουμε μαζί αφενός στην πρόοδο των χωρών μας και των λαών μας, αλλά κάτι παραπάνω από αυτό, στην εμπέδωση της ειρήνης, της ασφάλειας, της συνεργασίας στα Βαλκάνια και, τελικά, στην Ευρώπη γιατί τα Βαλκάνια είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την Ευρώπη. Η ιστορία το έχει αποδείξει αυτό κατά απόλυτο τρόπο.
Και πάλι καλώς ήρθες στην Αθήνα, είναι χαρά μας που σε έχουμε σήμερα μαζί μας.
8 Νοεμβρίου, 2022