N. ΔΕΝΔΙΑΣ: Αγαπητέ μου Κωνσταντίνε, σε καλωσορίζω στην Αθήνα, στην πρώτη σου επίσκεψη με την ιδιότητα του Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, και θα ήθελα και από κοντά να σε συγχαρώ και να σου ευχηθώ κάθε επιτυχία στα νέα σου καθήκοντα.
Δυστυχώς, η σημερινή μας συνάντηση λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο που η Ελλάδα και ο Ελληνισμός πενθούν εξαιτίας του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Ανάμεσα στα θύματα τα οποία θρηνούμε, συγκαταλέγονται και δύο Κύπριοι φοιτητές.
Θέλω, με αυτήν την ευκαιρία, να ευχαριστήσω τους ομολόγους μου από όλες τις χώρες που από την πρώτη στιγμή έδειξαν την αλληλεγγύη τους. Το Υπουργείο Εξωτερικών και οι Αρχές μας έλαβαν πλήθος μηνυμάτων συμπαράστασης και ήταν δεκάδες οι ξένοι ομόλογοι που επικοινώνησαν μαζί μου – συμπεριλαμβάνεσαι και εσύ και σε ευχαριστώ – για να εκφράσουν τα συλλυπητήριά τους στην πατρίδα μας.
Κινήσεις, όπως της αλβανικής και της κυπριακής κυβέρνησης να κηρύξουν εθνικό πένθος, μας συγκινούν βαθύτατα.
Κυρίες και κύριοι, η σημερινή μας συνάντηση εντάσσεται στο πλαίσιο της διαρκούς συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για ζητήματα διμερών σχέσεων, αλλά και για τις σημαντικές διεθνείς εξελίξεις, με έμφαση, όπως καταλαβαίνετε - και είναι φυσικό - στις προσπάθειες για την επίλυση του Κυπριακού.
Το Κυπριακό αποτελεί κορυφαία εθνική προτεραιότητα, κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Εμείς συνεχίζουμε την αμέριστη στήριξή μας για την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, βασισμένης στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Μίας λύσης, δηλαδή, δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας, συμβατής με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Συζητήσαμε, επίσης, για τις προσπάθειες να αποτρέψουμε την αναβάθμιση του ψευδοκράτους διεθνώς. Επίσης, συζητήσαμε για την κινητοποίησή μας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στους στρατηγικούς και περιφερειακούς μας εταίρους.
Είχα την ευκαιρία να δηλώσω στον Κωνσταντίνο ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στέκεται αρωγός της Κυπριακής Δημοκρατίας στην προσπάθειά της για την αποφυγή νέων τετελεσμένων. Άλλωστε, ως προς το καθεστώς των Βαρωσίων, οι σχετικές Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών είναι απολύτως ξεκάθαρες.
Βασική παράμετρος, βεβαίως, για αμοιβαία αποδεκτή εξεύρεση λύσης για το Κυπριακό αποτελεί η τουρκική στάση.
Η Τουρκία, κυρίες και κύριοι, βιώνει μια ανθρωπιστική τραγωδία. Η Ελλάδα έσπευσε να βοηθήσει την Τουρκία με ειλικρινή διάθεση. Μαζί με τον Τούρκο ομόλογό μου, Mevlüt Çavuşoğlu, επισκέφθηκα ως πρώτος Ευρωπαίος Υπουργός Εξωτερικών τις πληγείσες περιοχές, όπου ήδη επιχειρούσαν κλιμάκια της ελληνικής ΕΜΑΚ. H Ελλάδα συνέχισε και συνεχίζει να αποστέλλει ανθρωπιστική βοήθεια στην Τουρκία.
Ανώτατοι Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν δημοσίως εκφράσει ευχαριστίες προς την ελληνική κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό για την έμπρακτη αλληλεγγύη μας και τα αισθήματα που εκφράσαμε.
Από την πλευρά της, θέλω να το αναγνωρίσω, η Τουρκία, μόλις έγινε γνωστό το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, απέστειλε αντίστοιχα μηνύματα συμπαράστασης. Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο πρώτος ομόλογός μου που με κάλεσε για να μου εκφράσει τα συλλυπητήρια του.
Τα τραγικά γεγονότα σε Ελλάδα και Τουρκία έφεραν τις δύο κοινωνίες μας κοντά και δημιούργησαν ένα κλίμα μεταξύ μας. Είναι νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα αν αυτό το κλίμα θα διατηρηθεί και στο πολιτικό επίπεδο. Όμως, πιστεύω ότι πρέπει να το αξιοποιήσουμε για την ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, κάτι που θα έχει, πιστεύω, θετικό αντίκτυπο και στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος.
Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ του διαλόγου, με βάση, βεβαίως, τον Καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, την καταδίκη της απειλής ή της χρήσης βίας.
Με τον Κωνσταντίνο είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για την προοπτική, επίσης, περαιτέρω ενδυνάμωσης των σχέσεων Ελλάδας και Κύπρου σε διαφορετικούς τομείς. Στην οικονομία, στο εμπόριο, στις επενδύσεις.
Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας στα ζητήματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος, όπως το μεταναστευτικό, η κλιματική αλλαγή και η ενέργεια.
Είχα την ευκαιρία να τον ενημερώσω για τη διοργάνωση, από την Ελλάδα, της διάσκεψης "Our Ocean 2024". Θα επαναληφθεί αυτή η συζήτηση τη Δευτέρα κατά την επίσκεψη του Προέδρου Χριστοδουλίδη.
Τώρα, η "Our Ocean 2024" αναδεικνύει την Ανατολική Μεσόγειο σε περιοχή με καταλυτικό ρόλο στην προστασία του περιβάλλοντος και, βέβαια, στην ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα και η Κύπρος μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση.
Είχαμε την ευκαιρία, επίσης, να συζητήσουμε για τα τριμερή σχήματα και τα πολυμερή σχήματα στα οποία μετέχουμε στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου: Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος, Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ, 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή 3+1 με τη Γαλλία.
Συζητήσαμε για τη συνεργασία μας, άριστη όπως είναι, στους διεθνείς οργανισμούς. Ευχαριστώ δημοσίως τον Κωνσταντίνο για την κυπριακή στήριξη της υποψηφιότητάς μας για το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών την περίοδο 2025-2026. Θα έχω την ευκαιρία να παρουσιάσω στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα την ελληνική υποψηφιότητα.
Και, βέβαια, μιλήσαμε για την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία απειλεί την ασφάλεια της Ευρώπης, θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη, θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια σταθερότητα. Παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο, παραβιάζει κατάφωρα τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Αμφισβητεί συνολικά το πολυμερές σύστημα διεθνών κανόνων.
Ο αναθεωρητισμός, ο επεκτατισμός πρέπει, κυρίες και κύριοι, να ηττηθούν. Το Διεθνές Δίκαιο, το απαραβίαστο των συνόρων πρέπει να γίνουν σεβαστά.
Αγαπητέ μου Κωνσταντίνε, επίτρεψέ μου να σε ευχαριστήσω θερμά για τη σημερινή σου πρώτη επίσκεψη – είμαι βέβαιος ότι θα ακολουθήσουν πολλές άλλες – ως Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Καλώς ήρθες στην Ελλάδα.
Σε ευχαριστώ πολύ.
9 Μαρτίου, 2023