Αγαπητέ μου Jan, καλώς ήρθες στην Αθήνα. Θα ήταν χαρά μου να σε υποδεχόμουν υπό άλλες συνθήκες, υπό κανονικές συνθήκες προκειμένου να εξετάσουμε κατ’ αρχήν, τις προοπτικές ενίσχυσης της διμερούς μας συνεργασίας σε όλους τους τομείς, αλλά και τις προτεραιότητες της Προεδρίας σας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2ο εξάμηνο του 2022.
Δυστυχώς όμως αντιμετωπίζουμε την πιο μεγάλη πρόκληση που αντιμετώπισε η Ευρώπη στον 21ο αιώνα. Κατά συνέπεια, όπως ήταν φυσιολογικό, η Ουκρανία βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεών μας σήμερα.
Στο πλαίσιο αυτό είχα την ευκαιρία να υπογραμμίσω 3 βασικά σημεία. Πρώτον, την ανάγκη προστασίας του άμαχου πληθυσμού. Θρηνήσαμε ήδη θύματα από την Ελληνική ομογένεια στην Ανατολική Ουκρανία και σε ευχαριστώ θερμά για τα αισθήματα συμπάθειας που εξέφρασες σε εμάς.
Όπως ξέρεις διαμαρτυρηθήκαμε έντονα στη Ρωσική πλευρά για αυτό και ζητήσαμε να επιτρέψει τη δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων προκειμένου να δοθεί διέξοδος στον άμαχο πληθυσμό που θα ήθελε να μετακινηθεί.
Και καταβάλλουμε μέσα στο πλαίσιο των πολύ δύσκολων αυτών συνθηκών, προσπάθεια, προκειμένου να διασφαλίσουμε την προστασία της ομογένειάς μας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Όπως είχα την ευκαιρία να σου πω στην ευρύτερη περιοχή της Μαριούπολης ζουν 150.000 περίπου ομογενείς και η προστασία τους αποτελεί βασική προτεραιότητα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Για αυτό άλλωστε είχα επισκεφθεί την περιοχή λίγες μέρες πριν από τη Ρωσική εισβολή. Επίσης, οι ελληνικές Προξενικές Αρχές βρίσκονται στο πλευρό τόσο των Ελλήνων πολιτών, όσο και της ομογένειάς μας, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, θα έλεγα με αυτοθυσία.
Αυτή τη στιγμή που συζητάμε, βρίσκεται σε εξέλιξη η 3η μας επιχείρηση «Νόστος 3» για την εκκένωση Ελλήνων πολιτών, αυτή τη φορά από τη Μαριούπολη, υπό τον συντονισμό του Πρέσβη Φραγκίσκου Κωστελλένου, ο οποίος μετέχει στην επιχείρηση εκκένωσης στην αυτοκινητοπομπή.
Οι δύο προηγούμενες επιχειρήσεις «Νόστος 1», «Νόστος 2» αφορούσαν στο Κίεβο και την Οδησσό. Βεβαίως θέλω να επισημάνω ότι το Υπουργείο Εξωτερικών είχε εκδώσει δυο ανακοινώσεις. Μια στις 14 Φεβρουαρίου και μια στις 22 Φεβρουαρίου συμβουλεύοντας τους Έλληνες πολίτες να εγκαταλείψουν αμέσως την Ουκρανία και επίσης συμβουλεύοντας τους Έλληνες πολίτες να μην πάνε στην Ουκρανία.
Αλλά μέσα σε αυτές τις δύσκολες συγκυρίες, θέλω να πω ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διατηρεί ανοιχτά τα Γενικά Προξενεία της στην Οδησσό και στη Μαριούπολη.
Ο Γενικός Πρόξενός μας ο κύριος Δημήτρης Δόχτσης είναι στην Οδησσό και ο Γενικός μας Πρόξενος ο κύριος Μανώλης Ανδρουλάκης είναι στην Μαριούπολη.
Και θέλω να σας πω ειλικρινά ότι είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος για αυτούς τους τρεις διπλωματικούς μας υπαλλήλους, τους τρεις διπλωμάτες μας οι οποίοι βρίσκονται σε ζώνη κινδύνου και με υψηλή αίσθηση καθήκοντος εκτελούν την αποστολή τους.
Και είχα τη χαρά να τους μεταφέρω τα ίδια αισθήματα του Πρωθυπουργού του κυρίου Μητσοτάκη και της ελληνικής Κυβέρνησης.
Γενικά, ως προς την κρίση στην Ουκρανία, η θέση μας είναι σαφής, είναι μια θέση αρχών. Εμείς στηρίξαμε και στηρίζουμε την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία, την ανεξαρτησία όλων των χωρών. Είναι προφανές ότι η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να αποτελέσει για την Ελλάδα εξαίρεση μια και η αρχή αυτή αποτελεί θεμελιώδη κανόνα του Διεθνούς Δικαίου.
Περιέχεται στο Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τον ίδιο Χάρτη που απαγορεύει την χρήση βίας και απαγορεύει και την απειλή της χρήσης βίας. Κατά συνέπεια η Ελλάδα πάντοτε για λόγους αρχής, και τώρα, καταδικάζει τη χρήση βίας από όπου και αν προέρχεται. Καταδικάζει την απειλή της χρήσης βίας από όπου και αν προέρχεται.
Καλούμε για την άμεση κατάπαυση του πυρός και καλούμε για την αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων από το έδαφος της Ουκρανίας.
Πρέπει όμως αγαπητέ μου κύριε συνάδελφε, αγαπητέ Υπουργέ, αγαπητέ μου Jan, να επαινέσω την Τσεχία. Γιατί είναι μια χώρα, η οποία προσυπογράφει απολύτως το διεθνές δίκαιο. Και είχα την ευκαιρία και κατ΄ ιδίαν, αλλά θα ήθελα και δημόσια, να χρησιμοποιήσω την Τσεχία σαν παράδειγμα μιας χώρας που έχει κυρώσει και την UNCLΟS, δηλαδή την Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που υποδηλώνει την προσήλωση της Τσεχίας στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου έστω και αν δεν είναι μία χώρα που συνορεύει με τη θάλασσα.
Επανέρχομαι για να δηλώσω ότι, όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα μετέχει στους Ευρω- Ατλαντικούς θεσμούς. Συνδιαμορφώνουμε, λοιπόν, μαζί με τους Ευρωπαίους εταίρους μας και τους Νατοϊκούς συμμάχους μας την κοινή αντίδραση και θα εφαρμόσουμε πλήρως τις αποφάσεις που πήραμε όλοι οι Ευρωπαίοι μαζί.
Και καλούμε όλες τις άλλες χώρες, που διατηρούν σχέση ή θέλουν να αποτελέσουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συνταχθούν απολύτως μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς αστερίσκους, στην προσπάθεια προστασίας του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Τσεχία, βεβαίως, έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει, διότι εκτός από το ότι είναι η επόμενη Προεδρία βρίσκεται γεωγραφικά δίπλα στην περιοχή των εξελίξεων και έχει βαθιά κατανόηση της περιοχής αυτής της Ευρώπης και του κόσμου.
Ήταν για εμένα, λοιπόν, πολύ σημαντικό να συνομιλήσω μαζί σου και να μπορέσω να πάρω από εσένα τα στοιχεία της δικής σου εμπειρίας. Ούτως ή άλλως αύριο θα συναντηθούμε πάλι στις Βρυξέλλες δύο φορές στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και στο Συμβούλιο του ΝΑΤΟ.
Και στα δύο αναμένουμε ότι θα παρίσταται και ο Αμερικανός ομόλογός μας, ο κύριος Tony Blinken.
Επίσης Ελλάδα και Τσεχία, έχουμε κοινή στάση και σε διάφορους άλλους οργανισμούς, όπως για παράδειγμα στο Συμβούλιο της Ευρώπης που ψηφίσαμε μαζί, συνολικά περισσότερα από 40 κράτη, για την αναστολή της ρωσικής συμμετοχής γιατί θέλουμε να δηλώσουμε με τον πιο καθαρό τρόπο ότι οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Ρωσία περνάνε μέσα από το σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Παρά το περιβάλλον κρίσης, είχαμε και την ευκαιρία να εξετάσουμε τις διμερείς μας σχέσεις, την ενδυνάμωσή τους. Ξαναλέω ότι προσβλέπουμε στην Προεδρία σας, προσβλέπουμε στην επερχόμενη Τσεχική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συζητήσαμε για την πρωτοβουλία των τριών θαλασσών, τη συνεργασία μας μέσα σε αυτό το πλαίσιο.
Συζητήσαμε, επίσης, για τη συνεργασία μας στον τομέα της οικονομίας.
Συζητήσαμε αναλυτικά τα ζητήματα ενέργειας που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και επίσης συζητήσαμε τα θέματα πολιτικής προστασίας στα οποία μπορούμε να έχουμε μία πολύ στενή συνεργασία, όπως και στα ευρύτερα θέματα άμυνας και παραγωγής ή συμπαραγωγής διαφόρων συστημάτων.
Ούτως ή άλλως υπάρχει η ελληνική παρουσία στη Τσεχία. Αποτελεί γέφυρα μεταξύ των δύο λαών μας και θέλω να σε ευχαριστήσω, διότι πάρα πολύ Τσέχοι επιλέγουν την Ελλάδα κάθε καλοκαίρι ως τόπο των διακοπών τους και αυτό είναι μία γέφυρα ανάμεσα στις χώρες μας.
Σε ευχαριστώ θερμά για την επίσκεψή σου σήμερα στην Αθήνα.
3 Μαρτίου, 2022