Τον Ιούλιο 2011 εξεδόθη από την Υπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου ΥΠΕΞ ένας νέος τόμος με διπλωματικά έγγραφα που επιμελήθηκε η Προϊσταμένη της ΥΔΙΑ Φωτεινή Τομαή. Έχει τίτλο «Documentary History of Greece: 1943-1951, Truman Doctrine and Marshall Plan» (Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα 2011) και αποτελεί τη μεταφρασμένη στα αγγλικά, αλλά συμπληρωμένη και ανανεωμένη, έκδοση ενός παλαιότερου έργου της Υπηρεσίας. Στον τόμο δημοσιεύονται 181 έγγραφα που σχετίζονται με την αμερικανική βοήθεια που δόθηκε μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών χωρών και στην Ελλάδα, αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μαζί με την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας, που πρωτίστως προβαλλόταν στο προοίμιο της σχετικής απόφασης του αμερικανικού Κογκρέσου, παρακολουθούνται οι πολιτικές, κοινωνικές και στρατιωτικές προεκτάσεις κατά την εφαρμογή του οικονομικού σχεδίου σε όλο το φάσμα της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Το εκτενές ιστορικό σημείωμα της επιμελήτριας της έκδοσης καλύπτει όλο το φάσμα, χρονολογικά και θεματικά των συγκεκριμένων παραμέτρων με πλούσιο σχολιασμό βάσει ελληνικών και αμερικανικών εγγράφων. Στην έκδοση περιλαμβάνονται ακόμη βιογραφικά σημειώματα, χρονολόγιο, πλούσιο φωτογραφικό υλικό, καθώς επίσης η καταγραφή προφορικής μαρτυρίας Έλληνα πολιτικού υπαλλήλου της Αμερικανικής Πρεσβείας, υπεύθυνου για την εφαρμογή συγκεκριμένου τμήματος της βοήθειας στη χώρα. Ιδιαίτερο κεφάλαιο αφορά στην κινηματογραφική παραγωγή μικρού μήκους ταινιών για την εφαρμογή του Σχεδίου στην Ευρώπη. Από τις 200 συνολικά διεσώθησαν 117 και από αυτές πάνω από δέκα αφορούσαν την Ελλάδα, με τίτλους: «The Story of Koula», «Victory at Thermopylae», «Return from the Valley». «Island Odyssey», «A Doctor for Ardaknos»,, «Corinth Canal», «ERP in Action» κ.ά. Πιο γνωστή παραμένει «Ο Δρόμος των 100 ημερών» που ακόμα προβάλλεται κάθε χρόνο στο πανηγύρι του χωριού Κοσμά στην Αρκαδία. Πρόκειται για τον δρόμο που ένωνε δύο χωριά, το ορεινό Κοσμά με το πεδινό Γεράκι, βγάζοντας τους κατοίκους του πρώτου από την απομόνωση στην οποία τους είχαν καταδικάσει οι καταστροφές του οδικού δικτύου από βομβαρδισμούς στη διάρκεια του πολέμου.
Η Ελλάδα εξήλθε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων βαθειά τραυματισμένη με βαρειές απώλειες ενόπλων και αμάχων, λεηλατημένο τον εθνικό και φυσικό της πλούτο, κατεστραμμένη εμπορική ναυτιλία και, φυσικά, ανύπαρκτη οικονομία. Ο ελληνικός λαός δεν θα μπορούσε να ορθοποδήσει χωρίς τη διεθνή υποστήριξη. Η ανθρωπιστική βοήθεια (κυρίως αμερικανική) που διετέθη μέσω της UNRRA διατήρησε στη ζωή εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες. Για να επιτευχθεί όμως η μαζική ροή της βοήθειας που χρειαζόταν για να ανοικοδομηθεί η ελληνική οικονομία και να καταστεί βιώσιμη, οι Έλληνες πολιτικοί δεν είδαν άλλη επιλογή από το να κατατάξουν τη χώρα στους ευρύτερους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς των Ηνωμένων Πολιτειών. Το Σχέδιο Μάρσαλ βοήθησε πραγματικά την Ελλάδα. Παραμένει ένας ισχυρός ιστορικός δεσμός ανάμεσα στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανάμεσα στην Αθήνα και την Ουάσιγκτων. Ανάμεσα στις ενθαρρυντικές διδαχές των εγγράφων αυτού του τόμου, είναι η υπενθύμιση του βάθους της δεξαμενής του ιδεαλισμού και της καλής θέλησης που συνδέει τους δύο λαούς τόσο σε καλές όσο και σε δύσκολες περιόδους.
5 Αυγούστου, 2011