Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Καλημέρα σας. Ξεκινάμε εκ νέου τον γύρο των τακτικών ενημερώσεων τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας βεβαίως λόγω της πανδημίας. Δυστυχώς η πανδημία φοβάμαι ότι θα συνεχίσει, ζητώ και την κατανόησή σας. Όσο διαρκεί τουλάχιστον, θα συνεχίσουμε να κάνουμε τις ενημερώσεις σε αυτήν την αίθουσα, ακριβώς για να υπάρχει δυνατότητα για όλους όσους θέλουν να έρχονται, να μπορούν να έρχονται.
Είναι αρκετά μεγάλη η αίθουσα. Πρόθεσή μου είναι, πλην βεβαίως από κάτι εξαιρετικά απρόοπτο, να συνεχίζονται να γίνονται τακτικές ενημερώσεις κάθε δύο εβδομάδες. Τετάρτη στις 11:00 η ώρα, οπότε έτσι θα μπορείτε και εσείς να το προγραμματίζετε. Βέβαια, πάντα, και το υπογραμμίζω αυτό, θα βγαίνει σχετική ανακοίνωση. Οπότε θα είστε ενήμεροι. Θα δούμε πως θα εξελιχθεί.
Κατ’ αρχήν, σήμερα γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας. Από αυτό θα ήθελα να ξεκινήσω. Θα υπάρξει και σχετική ανακοίνωση και μάλιστα και μήνυμα του Υφυπουργού του κυρίου Κατσανιώτη για αυτό το θέμα.
Και μάλιστα υπάρχει και σχετική οδηγία, ότι η αλληλογραφία με τις εδώ Πρεσβείες να γίνεται κατ’ εξαίρεση για αυτήν την εβδομάδα στα ελληνικά, για να γιορτάσουμε την ελληνική γλώσσα.
Ήθελα λίγο να σας πω τρία πράγματα για τα τελευταία ταξίδια του Υπουργού Εξωτερικών, του κυρίου Δένδια, χθες και προχθές στο Λονδίνο και στη Ρώμη. Και, στη συνέχεια, θα σας μιλήσω για το πρόγραμμα, τόσο του Υπουργού όσο και του Αναπληρωτή Υπουργού και των Υφυπουργών, και, στη συνέχεια, όπως πάντα, για όποιες ερωτήσεις έχετε, είμαι στη διάθεσή σας.
Μόνη παράκληση είναι στον πρώτο γύρο, ούτως ώστε να μπορέσουν να μιλήσουν όλοι, μία ερώτηση ο καθένας. Εφόσον υπάρχει χρόνος, μπορείτε και μετά να κάνετε και άλλες ερωτήσεις. Αυτό είναι το ένα και, επίσης, επειδή για την ανακοίνωση μετά, βγάζουμε το transcript, αν γίνεται παρακαλώ να λέτε το όνομά σας και το μέσο το οποίο εκπροσωπείτε.
Ο Υπουργός Εξωτερικών βρισκόταν στο Λονδίνο προχθές και χθες στη Ρώμη, όπου είχε σειρά από επαφές. Θα μου επιτρέψετε κατ’ αρχήν να επισημάνω τρία σημεία.
Στο Λονδίνο είδε δύο Πρέσβεις. Πρέσβεις οι οποίοι είναι διαπιστευμένοι στην Ελλάδα, αλλά έχουν έδρα στο εξωτερικό. Αυτό συμβαίνει πάρα πολύ, και σε εμάς συμβαίνει στο ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών. Δεν έχουμε Πρεσβείες σε όλα τα κράτη του κόσμου. Έχουμε Πρεσβείες οι οποίες εκπροσωπούν και είναι διαπιστευμένες και σε άλλα κράτη.
Στο Λονδίνο είδε, συγκεκριμένα, τον Πρέσβη των Μπαχαμών, μάλλον για την ακρίβεια όπως τον λένε, τον Ύπατο Αρμοστή, High Commissioner, γιατί είναι μέρος της Κοινοπολιτείας οι Μπαχάμες. Όπως, επίσης, και τον αντίστοιχο Ύπατο Εκπρόσωπο του Μπρουνέι, του Σουλτανάτου του Μπρουνέι.
Στη Ρώμη είδε συνολικά γύρω στους 35 πρέσβεις, κυρίως 20 περίπου από την Αφρική, 8 ή 9, δεν θυμάμαι τώρα ακριβώς το νούμερο, από τη Λατινική Αμερική. Αυτούς τους είδε σε ομάδες. Και μετά είχε σύντομες συναντήσεις με τον Πρέσβη του Ουζμπεκιστάν, τον Πρέσβη του Ομάν και την Πρέσβη της Υεμένης. Αυτό έγινε για πρώτη φορά. Υπουργός, τουλάχιστον εξ όσων γνωρίζω εγώ, δεν το έχει ξανακάνει. Υπουργός Εξωτερικών να ενημερώνει τους πρέσβεις για τις θέσεις μας, να τους κάνει μία γενικότερη ενημέρωση για την ελληνική εξωτερική πολιτική, τις προτεραιότητές της και ούτω καθεξής. Βεβαίως, και αυτό το είπανε αρκετοί, η πανδημία δεν τους έχει επίσης επιτρέψει, αν και θα το θέλανε, να επισκεφτούν την Ελλάδα ή τουλάχιστον να έρθουν τόσο συχνά όσο θα ήθελαν. Ορισμένοι μάλιστα μας είπαν ότι έχουν έρθει μόνο μία φορά, όταν επέδωσαν τα διαπιστευτήριά τους στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Και αυτό ήταν μία ευκαιρία, να ξαναπιάσουμε το νήμα με αυτούς γιατί αυτές οι Πρεσβείες, όπως είπα, είναι Πρεσβείες διαπιστευμένες στην Ελλάδα και παρακολουθούν και τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Άρα είναι σημαντικό να διατηρούμε μία επαφή μαζί τους.
Τους ενημέρωσε για όλα τα θέματα, τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής για, και αυτό είναι σημαντικό, την υποψηφιότητά μας για μία θέση μη μονίμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026. Ορισμένες από αυτές τις χώρες, βέβαια, ήδη έχουν δεσμευτεί, και μάλιστα γραπτώς, να μας υποστηρίξουν, αλλά είναι πάντα σημαντικό αυτό να το τονίζουμε.
Επίσης, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από διάφορες διεθνείς προκλήσεις. Μιλήσαμε για την πανδημία, για την κλιματική αλλαγή. Έγινε μάλιστα και από ορισμένες χώρες έκκληση για βοήθεια, θα έλεγα, όχι μόνο προς την Ελλάδα, αλλά γενικότερα και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για βοήθεια για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αυτές οι χώρες.
Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή σκέφτομαι τη Μαδαγασκάρη. Πραγματικά ήταν πάρα πολύ ενδιαφέροντα αυτά που είπε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή η χώρα και πως η κλιματική αλλαγή ουσιαστικά έχει επιφέρει τεράστια προβλήματα επιβίωσης για τον πληθυσμό της.
Επίσης μιλήσανε βέβαια και ο Υπουργός, αναφέρθηκε, στα εμβόλια. Αν δεν απατώμαι ήδη η Ελλάδα έχει δώσει μέχρι στιγμής γύρω στα 7 εκατομμύρια εμβόλια, έχει κάνει δωρεές ανά τον κόσμο. Στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική κυρίως. Είτε διμερώς είτε μέσω του μηχανισμού COVAX. Και έχετε δει και τις σχετικές ανακοινώσεις.
Επίσης αναφέρθηκε στις πρόσφατες επισκέψεις που έχει κάνει ειδικά στις αφρικανικές χώρες. Στις επερχόμενες επισκέψεις που θέλει να κάνει. Επίσης και με τους εκπροσώπους της Λατινικής Αμερικής, τους εξέφρασε την επιθυμία να επισκεφτεί την περιοχή. Προγραμματίζεται ήδη ένα ταξίδι, δεν θα το ανακοινώσω τώρα γιατί είναι αρκετά μακριά, στο τέλος του Μαρτίου, αλλά ήδη έχουμε βάλει στα σκαριά κάποια πράγματα.
Αρκετούς επίσης υπουργούς Εξωτερικών των χωρών αυτών τους είχε συναντήσει στη Νέα Υόρκη. Τόσο αφρικανικών χωρών όσο και λατινοαμερικάνικων χωρών. Και, βεβαίως, θέλουμε να δώσουμε μια συνέχεια. Εδώ έχω σημειώσει, για παράδειγμα, ότι ήταν εκεί η Πρέσβης της Αγκόλας η οποία εξέφρασε ιδιαίτερη ικανοποίηση, μίλησε με πάρα πολύ θερμά λόγια, για την πρώτη επίσκεψη Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στην Αγκόλα, που έγινε πριν λίγες εβδομάδες.
Μίλησε με τον Πρέσβη του Ομάν, το οποίο είχαμε επισκεφτεί τον περασμένο Νοέμβριο. Την Πρέσβη της Γκάνας. Μάλιστα στην Πρέσβη της Γκάνας είπε «να μεταφέρετε και τα χρόνια πολλά στην Υπουργό Εξωτερικών».
Ή επίσης τον Πρέσβη του Ουζμπεκιστάν με τον οποίο συζήτησαν, θα σας το πω στο πρόγραμμα, για την επερχόμενη επίσκεψη στην Τασκένδη, η οποία θα γίνει σε λίγες εβδομάδες.
Κοινό σημείο, επίσης, όλων των συναντήσεων ήταν, όπως θα αναμένατε, η προσήλωση στο διεθνές δίκαιο. Ειδικά με ορισμένες χώρες έγινε και ιδιαίτερη αναφορά, μιλήσαμε αρκετά εκτεταμένα. Σε όλους το είπαμε, αλλά έγινε εκτεταμένη συζήτηση για το Δίκαιο της Θάλασσας, την προσήλωση τόσο της Ελλάδας, αλλά και των χωρών αυτών, στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Και, βεβαίως, υποσχεθήκαμε ότι αυτό θα συνεχίσει, θα συνεχίσει αυτή η επαφή, δεν θέλουμε να θεωρούν ότι επειδή δεν έχουν έδρα στην Αθήνα δεν τους μιλάμε.
Θεωρώ ότι ήταν πάρα πολύ σημαντικές αυτές οι επαφές.
Δεύτερον, στο Λονδίνο είδε τον εκτελούντα χρέη Υπουργού Εξωτερικών ,καθώς η Υπουργός Εξωτερικών βρισκόταν στο σπίτι και, μάλιστα, μετέφερε και τους χαιρετισμούς της καθώς είχε προσβληθεί από τον κορωνοϊό.
Τον κύριο Heaton-Harris ο οποίος, παρεμπιπτόντως, εχθές σε έναν μικρό ανασχηματισμό άλλαξε θέση, δεν ξέρω αν αυτό, η επίσκεψη, προφανώς τον αναβάθμισε. Απλώς να τονίσω εδώ ότι είναι η τρίτη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών στο Λονδίνο το περασμένο έτος, η τρίτη, να το πω κιόλας, μετά από το Brexit. Να υπενθυμίσω ότι η τελευταία επίσκεψη Υπουργού Εξωτερικών πριν την επίσκεψη του κυρίου Δένδια τον Φεβρουάριο του 2021 είχε γίνει το 2014, αν δεν απατώμαι, και μου φαίνεται ο τότε Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, ο νυν Πρωθυπουργός, ο Boris Johnson είχε έρθει στην Αθήνα το 2016. Αυτό και μόνο δείχνει τη σημασία που αποδίδουμε τόσο εμείς όσο και η Μεγάλη Βρετανία στις σχέσεις μας τη σήμερον ημέραν.
Συζήτησαν, βεβαίως, την εφαρμογή του Μνημονίου που είχε υπογραφεί τον περασμένο Οκτώβριο, γιατί αυτό πλέον αποτελεί το πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας.
Και από εκεί και πέρα, βεβαίως, έγινε μία ενδελεχής ενημέρωση, κυρίως από την πλευρά μας, για τις προτεραιότητές μας, μίλησαν πάρα πολύ για Ανατολική Μεσόγειο, Τουρκία, Κυπριακό. Έγινε αρκετά εκτεταμένη συζήτηση, είπαμε τις απόψεις μας, τις γνωστές μας θέσεις. Οι Βρετανοί ήταν σε αυτό που λένε και οι ίδιοι, σε listening mode, άκουσαν πολύ προσεκτικά τις θέσεις μας.
Η συνάντηση έγινε σε εξαιρετικό κλίμα και, αν μη τι άλλο, αυτή η επίσκεψη εργασίας ήταν ένα ακόμα λιθαράκι στην περαιτέρω ενδυνάμωση των σχέσεών μας με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τώρα, όσον αφορά το τρίτο κομμάτι, ήθελα να σας πω ότι στη Ρώμη χθες το πρωί, αρκετά νωρίς, o Υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με την κυρία Stefanie Williams, την Ειδική Σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, όπου βεβαίως κυρίως η συζήτηση περιεστράφη γύρω από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη Λιβύη.
Όπως ίσως γνωρίζετε, η λιβυκή Βουλή ανακοίνωσε ότι αύριο θα ψηφίσει για νέο Πρωθυπουργό, τουλάχιστον, θα ανακοινώσει νέο Πρωθυπουργό. Υπάρχουν 7 υποψήφιοι, από ό,τι γνωρίζω αυτή τη στιγμή, θα δούμε τι θα γίνει.
Από πλευράς δικής μας, και αυτό ήθελα να το υπογραμμίσω, αυτό που είπε ο Υπουργός και το τόνισε, είναι ότι για εμάς η Λιβύη είναι μία χώρα η οποία είναι του άμεσου ενδιαφέροντός μας, δεν μπορούμε να απέχουμε, να μην παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις. Η σταθερότητα και η ευημερία αυτής της χώρας έχει άμεση επίπτωση στην ασφάλεια της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης γενικότερα.
Στο πλαίσιο αυτό, επανέλαβε ο Υπουργός την θέση μας για την ακυρότητα του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού “μνημονίου”. Εξάλλου θα είδατε ίσως ότι και ο Eπιτετραμμένος μας στην Τρίπολη, ο κύριος Σταματέκος, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο του λιβυκού Κοινοβουλίου, τον κύριο Aguila Saleh την περασμένη Δευτέρα, αν δεν απατώμαι. O κύριος Saleh του επανέλαβε για μια ακόμη φορά ότι το Kοινοβούλιο δεν πρόκειται να επικυρώσει αυτό το “Mνημόνιο”.
Και στη συνέχεια, και αυτό ήθελα να το πω επίσης, μετά τη συνάντηση με την κα Williams το πρωί είχε συνάντηση με τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Παγκοσμίου Επισιτιστικού Προγράμματος, το World Food Programme. Τον κύριο Beasley.
Το βασικό σημείο της συνάντησης ήταν ότι θα γίνει μια δωρεά της Ελλάδας προς το πρόγραμμα, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα, για την ανοικοδόμηση, επισκευές, πείτε το όπως θέλετε, του λιμένα της Βεγγάζης, το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί από εκεί ουσιαστικά το Πρόγραμμα μπορεί να μεταφέρει τρόφιμα στη Λιβύη.
Και αυτή η πρόταση, είναι ανθρωπιστικής φύσης, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι μια ακόμα συνεισφορά της Ελλάδας στην ανοικοδόμηση της Λιβύης.
Αυτά. Δεν θέλω να μακρηγορώ πάρα πολύ για το τι έγινε. Θέλω να σας πω λίγο το τι θα γίνει, γιατί έχουμε αρκετά γεμάτο πρόγραμμα.
Την επόμενη Τρίτη και Τετάρτη ο Υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στη Φινλανδία και στη Νορβηγία, διαδοχικά, την Τρίτη στη Φινλανδία και την Τετάρτη στη Νορβηγία.
Την Τρίτη στη Φινλανδία θα συναντηθεί με τον Φινλανδό ομόλογο του, ο οποίος παρεμπιπτόντως ήταν, όπως είδατε χτες βεβαίως, στην Άγκυρα.
Τα θέματα που θα συζητήσουν, βεβαίως είναι η εμβάθυνση των διμερών σχέσεων, η συνεργασία μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ευρύτερες εξελίξεις στην Ανατολική Ευρώπη και γενικότερα όλα τα ζητήματα αυτά.
Μετά θα μεταβεί στη Νορβηγία. Εκεί θα έχει ένα πιο εκτεταμένο πρόγραμμα. Θα έχει κατ’ αρχήν συνάντηση με την ομόλογο Υπουργό Εξωτερικών. Θα συναντήσει τον Υπουργό Οικονομικών, θα κάνει μια ομιλία σε ένα think tank Νορβηγικό.
Έχει ένα αρκετά μεγάλο πρόγραμμα, το οποίο βρίσκεται ακόμα υπό διαμόρφωση. Θα μιλήσει επίσης με την Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Νορβηγικής Βουλής και ίσως και Βουλευτές.
Πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής ήταν η πρώην Υπουργός Εξωτερικών μέχρι πριν λίγους μήνες και την οποία γνωρίζει πολύ καλά ο Υπουργός. Η ατζέντα θα είναι περίπου η ίδια. Μπορεί να μιλήσουν για τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Νορβηγίας, αλλά βεβαίως η Νορβηγία είναι επίσης Νατοϊκός σύμμαχος.
Αυτά για την Τρίτη 15 και Τετάρτη 16. Μετά, την Πέμπτη 17, θα αναχωρήσει το απόγευμα προκειμένου να έχει την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του, τον κύριο Sergey Lavrov στη Μόσχα.
Ο κύριος Δένδιας μεταβαίνει στη Μόσχα κατόπιν προσκλήσεως του κυρίου Lavrov. Να υπενθυμίσω ότι είναι στα τελευταία δύο χρόνια η 3η επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών στη Ρωσία. Έχουν συναντηθεί και σε πολλές άλλες περιπτώσεις. Είχε έρθει και ο κύριος Lavrov πέρσι στην Αθήνα.
Είναι μία επίσκεψη την οποία προετοιμάζουμε. Είναι ιδιαίτερα σημαντική, όπως καταλαβαίνετε. Στην επίσκεψη αυτή, στη συνάντηση που θα έχει με τον κύριο Lavrov βεβαίως θα συζητήσουν για τις διμερείς σχέσεις υπό το φως της επίσκεψης και της συζήτησης που είχε ο Πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τον περασμένο Δεκέμβριο.
Διμερή συνεργασία, η οποία βεβαίως καλύπτει μια ευρύτατη γκάμα θεμάτων, οικονομικά, εμπορικά, πολιτιστικά. Να υπενθυμίσω ότι το 2022 είναι το έτος ιστορίας Ελλάδας-Ρωσίας.
Θα συζητήσουν επίσης, ως συνήθως, τις διάφορες εξελίξεις, Ανατολική Μεσόγειο, Κυπριακό. Να υπενθυμίσω επίσης ότι η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και έχει σημαίνοντα ρόλο, ειδικά σε αυτά τα θέματα. Θα μιλήσουν και για τις εξελίξεις στην Ανατολική Ευρώπη.
Και θα μου επιτρέψετε εδώ ένα πολύ μικρό σχόλιο, κάτι το οποίο έχουμε πει επανειλημμένα, ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, του ΝΑΤΟ, και βεβαίως δεσμεύεται από τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε αυτούς τους οργανισμούς. Αλλά πάντα τονίζουμε σε όλους τους συνομιλητές μας ότι τη διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας και έναν συνεχή διάλογο με τη Ρωσία, τα κρίνουμε απαραίτητα.
Θεωρούμε ότι στην ευρύτερη αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι. Και αυτά θα συζητηθούνε εκτενώς κατά τις επαφές αυτές.
Πάμε μετά στη μεθεπόμενη εβδομάδα. Λοιπόν, έχουμε ένα πάρα πολύ βαρύ πρόγραμμα. Τη Δευτέρα 21 ο κύριος Υπουργός θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες, θα συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Αυτή τη στιγμή δεν έχω την ημερήσια διάταξη μπροστά μου, αλλά εν καιρώ θα την ανακοινώσουμε.
Την Τρίτη θα μεταβεί στο Παρίσι, όπου ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, ο κύριος Le Drian, διοργανώνει μία υπουργική διάσκεψη για τη συνεργασία στον Ινδο- Ειρηνικό. Προγραμματίζονται, δεν έχουμε ακόμα οριστικοποιήσει, και διμερείς επαφές του Υπουργού με Υπουργούς από την περιοχή αυτή. Το λέω προγραμματίζουμε γιατί βεβαίως δεν ξέρουμε μέχρι τελευταία στιγμή ποιος θα είναι παρών και ποιος όχι. Αλλά βεβαίως θα σας κρατήσουμε ενήμερους.
Τέλος, την Τετάρτη 23 και την Πέμπτη 24, ο Υπουργός θα μεταβεί διαδοχικά στη Σενεγάλη στο Ντακάρ, όπου, όπως γνωρίζετε, έχουμε ήδη ανοίξει Πρεσβεία. Θα γίνουν τα επίσημα πλέον εγκαίνια της Πρεσβείας, του κτιρίου της Ελληνικής Πρεσβείας.
Να υπενθυμίσω επίσης ότι η Σενεγάλη πριν από λίγες ημέρες ανέλαβε την προεδρία της Αφρικανικής Ένωσης. Άρα είναι ιδιαίτερα σημαντική χώρα και για αυτό το λόγο. Αλλά υπάρχει και ένας άλλος λόγος, αυτό για όσους ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, κέρδισε και το Κύπελλο Εθνών Αφρικής. Αλλά αυτό είναι μόνο για τους ποδοσφαιρόφιλους. Νίκησε βέβαια μία άλλη ιδιαίτερα στενή φίλη – χώρα, πάρα πολύ στενή φίλη, την Αίγυπτο.
Λοιπόν, να υπενθυμίσω επίσης ότι ο Πρέσβης μας στη Σενεγάλη, ο κύριος Κωστόπουλος, πέρα από Πρέσβης εκεί είναι και ο Ειδικός Απεσταλμένος της Ελλάδας για την περιοχή του Σαχέλ. Και άρα η επίσκεψη στη Σενεγάλη και το άνοιγμα της Πρεσβείας είναι άμεσα συνυφασμένα με τη σημασία που αποδίδουμε στην ευρύτερη αυτή περιοχή και στην οποία ακριβώς παρακολουθούμε τις εξελίξεις.
Και, στη συνέχεια, αν και από ότι γνωρίζω δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμα, υπάρχει ένα ενδεχόμενο να μεταβεί στην Γκάμπια και στο Πράσινο Ακρωτήρι. Το Πράσινο Ακρωτήρι το οποίο ίσως είναι βέβαια γνωστότερο για αυτούς που ασχολούνται με τα καλλιτεχνικά, με την Cesaria Evora ή για αυτούς που ασχολούνται με τα ποδοσφαιρικά με τον Ντανιέλ Μπατίστα. Αλλά, βεβαίως, δεν θα μιλήσει ούτε για τη Cesaria Evora, ούτε για τον Μπατίστα.
Θα πάει στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης των σχέσεων με τις χώρες της Αφρικής και σε αυτό εντάσσεται και η υποψηφιότητά μας για το Συμβούλιο Ασφαλείας. Επίσης, να υπενθυμίσω ότι το Πράσινο Ακρωτήρι, πρώην πορτογαλική αποικία, είναι μέλος της Κοινότητας των Λουζοφώνων κρατών, στην οποία η Ελλάδα είναι παρατηρητής από τον περασμένο Ιούλιο.
Άλλη χώρα της εν λόγω Κοινότητας που επισκέφτηκε πρόσφατα ο Υπουργός είναι η Αγκόλα. Οπότε όλα αυτά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανοίγματος. Δεν είναι δηλαδή τυχαίο που πηγαίνουμε σε αυτές τις χώρες.
Αυτά όσον αφορά το πρόγραμμα του κυρίου Υπουργού. Μου φαίνεται ότι έχουμε αρκετά. Θα μου επιτρέψετε τώρα να σας πω δυο κουβέντες για το πρόγραμμα του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών, του κυρίου Βαρβιτσιώτη.
Λοιπόν, αύριο Πέμπτη 10 του μηνός, ο Αναπληρωτής Υπουργός θα συνοδεύσει τον Πρωθυπουργό σε επίσκεψη εργασίας στο Ζάγκρεμπ, στην Κροατία.
Το Σάββατο 12 του μηνός ο κύριος Βαρβιτσιώτης, ο Αναπληρωτής Υπουργός, θα συμμετάσχει και θα μιλήσει σε εκδήλωση με τίτλο «Η νησιωτικότητα ως προτεραιότητα για το μέλλον της Ευρώπης» που θα πραγματοποιηθεί στο Καστελλόριζο στο πλαίσιο της διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, σε συνεργασία με την Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου.
Τέλος, την Πέμπτη 17 του μηνός, ο Αναπληρωτής Υπουργός, ο κύριος Βαρβιτσιώτης, θα συνοδεύσει τον Πρωθυπουργό στη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής που θα λάβει χώρα, αν δεν απατώμαι, στις Βρυξέλλες. Μια άλλη εκδήλωση η οποία μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα λόγω της συμμετοχής αφρικανικών κρατών.
Τώρα, όσον αφορά το πρόγραμμα του Υφυπουργού Εξωτερικών, του κυρίου Φραγκογιάννη. Καταρχήν αύριο μεταβαίνει στα Σκόπια στη Βόρεια Μακεδονία, όπου θα έχει μια σειρά συναντήσεων, θα είναι εκεί αύριο και μεθαύριο.
Επιγραμματικά εδώ να αναφέρω θα συναντηθεί καταρχήν με τον Υπουργό Οικονομικών τον κύριο Fatmir Besimi, αυτά αύριο. Θα του παρατεθεί γεύμα από τον Aντιπρόεδρο της κυβέρνησης αρμόδιο για ευρωπαϊκά θέματαόπου θα είναι επίσης παρόντες και ο Aντιπρόεδρος της κυβέρνησης για οικονομικά θέματα, ο κύριος.
Την Παρασκευή, πάντα στα Σκόπια, ο κύριος Φραγκογιάννης θα έχει συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, τον κύριο Osmani. Στην συνέχεια θα έχει χωριστή συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης για ευρωπαϊκά ζητήματα.
Θα συναντηθεί με τον Υπουργό Οικονομίας. Μετά θα έχει χωριστή συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης για οικονομικά θέματα και τέλος, πάντα την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου, θα γίνει δεκτός από τον Πρωθυπουργό, τον κύριο Dimitar Kovacevski.
Λοιπόν, αυτά όσον αφορά τη Βόρεια Μακεδονία. Την επίσκεψη του κυρίου Φραγκογιάννη. Ο κύριος Φραγκογιάννης θα βρίσκεται επίσης στο Όσλο. Θα πάει μια μέρα νωρίτερα από τον Υπουργό στο Όσλο, θα βρίσκεται εκεί στις 14 και 15 Φεβρουαρίου.
Θα έχει συνομιλίες με τον νορβηγικό όμιλο Grieg που δραστηριοποιείται στη ναυτιλία και στα logistics και επενδύει στην καινοτομία και μετά θα ακολουθήσει και μέρος του προγράμματος του Yπουργού Εξωτερικών την Πέμπτη, την Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου.
Τώρα, όσον αφορά το πρόγραμμα του Υφυπουργού, του κυρίου Κατσανιώτη. Ο κύριος Κατσανιώτης αυτή την στιγμή μεταβαίνει στην Γαλλία. Αν δεν απατώμαι στη Λυών, όπου θα συμμετάσχει στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών και Υγείας των κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και στην συνέχεια θα συναντηθεί με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας και της τοπικής αυτοδιοίκησης στη Λυών και στη Μασσαλία.
Την άλλη εβδομάδα, από Πέμπτη 17 μέχρι 20 Φεβρουαρίου, θα μεταβεί στην Μεγάλη Βρετανία. Θα παρευρεθεί σε εκδηλώσεις που κάνει εκεί η ομογένεια, σε Λονδίνο και Εδιμβούργο.
Και τέλος, στις 24 Φεβρουαρίου, ο κύριος Κατσανιώτης θα απευθύνει χαιρετισμό σε εκδήλωση στο Ντουμπάι, στα Εμιράτα, η οποία θα λάβει χώρα στις εγκαταστάσεις της EXPO, πλησίον του ελληνικού περιπτέρου. Με τον τίτλο “Universal Narrative On Light From Apollo’s Birthplace Delos, To A Brighter Future”.
Αυτά όσον αφορά το πρόγραμμα της πολιτικής ηγεσίας. Έχουμε και εκεί αρκετά. Και τώρα θέλω να κλείσω την εισαγωγική μου παρέμβαση και να με συγχωρείτε που μακρηγορώ με ένα τελευταίο ζήτημα το οποίο αφορά και εμένα προσωπικά.
Εδώ και κάποιες μέρες ο υπουργός Εξωτερικών, ο κύριος Δένδιας, μου ζήτησε, πέρα από τα καθήκοντα που εκτελώ ως Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών να αναλάβω, και αυτό θα επισημοποιηθεί εντός των επομένων ημερών, ήδη εδώ προκαταλαμβάνω, αλλά αφού γίνεται η ενημέρωση θα ήθελα να το πω σήμερα, θα βγει η σχετική Υπουργική Απόφαση, να αναλάβω τον ρόλο του συντονιστή για τη μεταρρύθμιση του Υπουργείου Εξωτερικών.
Για εμάς, βεβαίως, τους υπαλλήλους του Υπουργείου Εξωτερικών, όλους τους υπαλλήλους, είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό το οποίο και θεωρώ ότι είναι τιμή μου που μου ζήτησε να συντονίζω, δεν θα κάνω εγώ τη μεταρρύθμιση αλλά να έχω ένα ρόλο συντονιστικό μεταξύ των διαφόρων ομάδων εδώ στο Υπουργείο Εξωτερικών που έχουν αναλάβει τη μεταρρύθμιση. Είναι ένα δύσκολο έργο το οποίο βέβαια θα συνεχιστεί στο διηνεκές, δεν είναι κάτι το οποίο έχει αρχή και τέλος, μάλλον αρχή έχει, τέλος δεν θα έχει.
Επιγραμματικά να αναφέρω εδώ 7 τομείς όπου θεωρούμε ότι πρέπει να γίνουν αρκετές πρωτοβουλίες, να αναληφθούν πρωτοβουλίες στον τομέα της μεταρρύθμισης, θα τις αναφέρω επιγραμματικά.
Ο ένας είναι ο στρατηγικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός. Ήδη έχουμε προχωρήσει, έχει δημιουργηθεί η Διεύθυνση Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού στο Υπουργείο Εξωτερικών, έχει ήδη εγκριθεί στρατηγικό σχέδιο το οποίο δίνει ένα ορίζοντα με τις βασικές προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής. Και αυτή τη στιγμή συντάσσεται το Επιχειρησιακό Σχέδιο, 4ετές είναι, το οποίο ουσιαστικά θα λέει με αρκετές λεπτομέρειες σε κάθε δομή του Υπουργείου Εξωτερικών, είτε είναι Διεύθυνση στο Υπουργείο, είτε είναι Πρεσβεία, είτε Προξενείο ποιες δράσεις θα πρέπει να αναλάβει.
Και βάσει αυτού θα γίνεται και μία αξιολόγηση μετά κατά πόσον επιτεύχθηκαν οι στόχοι ή όχι και αν όχι γιατί.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Είχα ασχοληθεί πριν αναλάβω ως Εκπρόσωπος και εγώ με αυτό, είχα «στήσει» την ομάδα και θεωρώ ότι είναι μία ιδιαίτερα σημαντική πρωτοβουλία.
Το δεύτερο είναι η αναβάθμιση του παλαιού Κέντρου Ανάλυσης και Σχεδιασμού, το οποίο λέγεται πλέον Κέντρο Σχεδιασμού Εξωτερικής Πολιτικής, το think tank του Υπουργείου Εξωτερικών, δεν θα μπω σε πολλές λεπτομέρειες.
Τρίτον, είναι η αναδιάρθρωση των Αρχών Εξωτερικού από πολλές απόψεις, οικονομική, πού θα βρισκόμαστε, πού έχουμε πρεσβείες, πού έχουμε Γραφεία Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων, πού έχουμε Γραφεία Δημόσιας Διπλωματίας, πόσα άτομα χρειάζονται. Και αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τον στρατηγικό σχεδιασμό. Άλλες Πρεσβείες χρειάζονται ενίσχυση, άλλες ίσως όχι.
Το τέταρτο, είναι η ανάπτυξη η του ανθρωπίνου δυναμικού και η εκπαίδευση.
Είναι επίσης κάτι το οποίο εμένα με αγγίζει προσωπικά γιατί θεωρώ ότι η εκπαίδευση, όχι μόνο η αρχική εκπαίδευση των νέων υπαλλήλων, αλλά και η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των υπαλλήλων στη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για να μπορούν να ανταποκρίνονται.
Γιατί η εκπαίδευση την οποία έλαβα εγώ όταν μπήκα στη Διπλωματική Ακαδημία πριν 24 χρόνια, ήταν ίσως χρήσιμη τότε, αλλά δεν είναι απαραίτητα χρήσιμη τώρα. Άλλο επίσης σημαντικότατο κομμάτι είναι η εξωστρέφεια, το οικονομικό κομμάτι, για το οποίο γίνονται ήδη πάρα πολλά πράγματα. Και εδώ να μου επιτρέψετε να πω ότι η εξωστρέφεια δεν είναι μόνο ένα κεφάλαιο μόνη της. Η εξωστρέφεια ακουμπάει όλα τα άλλα πράγματα τα οποία ανέφερα. Θα ήθελα να το τονίσω αυτό.
Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο είναι η δημόσια διπλωματία. Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στην ανάπτυξη της δημόσιας διπλωματίας και, τέλος, και αυτό είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό, είναι οι υπηρεσίες προς τον πολίτη.
Πώς δηλαδή ειδικά οι προξενικές μας αρχές θα μπορούν και με τη χρήση των νέων τεχνολογιών να είναι πιο φιλικές με την έννοια, να διευκολύνουμε την πρόσβαση των πολιτών και δη των αποδήμων, αλλά και όχι μόνο στις Αρχές μας.
Και σε αυτό βρισκόμαστε σε διαρκή συνεργασία με άλλα Υπουργεία. Αρχής γενομένης βεβαίως από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το Υπουργείο Εσωτερικών, για παράδειγμα για τα ληξιαρχικά.
Και θέλουμε να προχωρήσουμε, θέλουμε να διευκολύνουμε τους πολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω και της πανδημίας, αλλά και των αποστάσεων, η πρόσβαση στα Προξενεία δεν είναι πάντα εύκολη.
Εν κατακλείδι, είναι μια τεράστια προσπάθεια, κάποιος σοφός συνάδελφος μου είπε ότι είναι σισσύφειο έργο. Εγώ προσπαθώ να είμαι πιο αισιόδοξος. Μια τεράστια προσπάθεια, η οποία θα απασχολήσει ένα μεγάλο μέρος του χρόνου μου.
Αυτό βέβαια θα έχει και επιπτώσεις στην δυνατότητά μου να ασχολούμαι με την καθημερινότητα όσον αφορά τα άλλα θέματα. Θα προσπαθώ να είμαι πάντα στη διάθεση όλων, αλλά επίσης να τονίσω ότι έχω και μια εξαιρετική ομάδα. Οι συνεργάτες μου όλοι είναι εξαιρετικοί και βεβαίως βρίσκονται και αυτοί στη διάθεσή σας, όποτε εγώ δεν είμαι διαθέσιμος για λόγους υπηρεσιακούς φυσικά.
Αυτά ήθελα να πω. Με συγχωρείται πάλι που μίλησα πολύ. Είχαμε αρκετά. Και όπως πάντα είμαι στη διάθεσή σας, εφόσον έχετε ερωτήσεις. Παρακαλώ, όπως σας είπα, να αναφέρετε το όνομα και το μέσο που εκπροσωπείτε.
Γνωριζόμαστε, αλλά δεν είναι για μένα. Είναι για την καταγραφή μετά, το transcript που θα γίνει μετά, που θα βγει ως Ανακοίνωση, όπως πάντα.
Λοιπόν, ναι, κυρία Σταμούλη και μετά η κυρία Τασούλη.
Ν. ΣΤΑΜΟΥΛΗ: Νεκταρία Σταμούλη από το «Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων» και από το «Politico».
Ήθελα να ρωτήσω, είδαμε κάποια καινούργια Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που κατέθεσε ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών και ήθελα να ρωτήσω αν αυτά ήτανε, συζητήθηκαν στη συνάντηση με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, αν ήταν σε συνεννόηση με την Ελλάδα και αν υπάρχουν κάποια επόμενα βήματα προγραμματισμένα όσον αφορά το Κυπριακό. Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εγώ ευχαριστώ. Εννοείτε τη συνάντηση που είχε ο κ. Δένδιας με τον κύριο Κασουλίδη εδώ στην Αθήνα. Βεβαίως, βεβαίως και συζητήθηκαν. Βεβαίως και ο κύριος Κασουλίδης τον ενημέρωσε για τις προτάσεις τις οποίες θα κατέθετε. Έκανε μία ενδελεχή ενημέρωση.
Με την κυπριακή πλευρά βρισκόμαστε σε πλήρη συντονισμό και αρμονική συνεργασία. Βεβαίως την πρωτοβουλία την έχει η κυπριακή πλευρά. Αλλά ήμασταν και είμαστε ενήμεροι και στηρίζουμε τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και όπως σας λέω, είμαστε σε συνεχή επαφή.
Κυρία Τασούλη, ναι.
Α. ΤΑΣΟΥΛΗ: Αλεξία Τασούλη από το «OPEN».
Ήθελα να ρωτήσω αν έχουμε κάτι νεότερο για τις διερευνητικές συνομιλίες με την Τουρκία. Αν θα γίνει δηλαδή ο επόμενος γύρος των επαφών εδώ στην Αθήνα στις 24 Φεβρουαρίου και αν περιμένουμε και τον κύριο Onal μία ημέρα πριν για συνομιλίες εδώ στην Αθήνα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Όντως ο επόμενος γύρος των διερευνητικών επαφών, όταν γίνει, θα γίνει στην Αθήνα γιατί είναι η σειρά μας να τους φιλοξενήσουμε. Όσον αφορά την ημερομηνία πότε θα γίνουν οι επαφές αυτές θα υπάρξει, ως είθισται, Ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών. Την κάνουμε πάντα παράλληλα με το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών. Επομένως, όποτε έχω κάτι νεότερο επί τούτου, θα σας ενημερώσω.
Όσον αφορά την επίσκεψη του κυρίου Onal, δεν έχω αυτή τη στιγμή κάτι ανακοινώσιμο.
Ο κύριος Μέλνικ.
ΓΚ. ΜΕΛΝΙΚ: Καλημέρα. Γκενάντι Μέλνικ από το Ρωσικό Πρακτορείο Ειδήσεων «RIA Novosti». Κύριε Παπαϊωάννου, στις 31 του Δεκεμβρίου η Πρεσβεία της Ρωσίας παρέδωσε στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας την επιστολή του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας, του κυρίου Lavrov με την ερώτηση σχετικά με τη τήρηση από την πλευρά της Ελλάδας της Συνθήκης του ΟΑΣΕ, η οποία υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη 1999. Δεν μου λέτε, ποια είναι η απάντηση της Ελλάδας;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κοιτάξτε, είναι πάρα πολύ απλό. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι δεν δύναμαι να σχολιάζω την εσωτερική αλληλογραφία μεταξύ κρατών. Οπότε θα μείνω σε αυτό.
Ευχαριστώ πάρα πολύ.
ΓΚ. ΜΕΛΝΙΚ: Αλλά ποια είναι η θέση της Ελλάδας αν δεν θα μιλούμε για την αλληλογραφία, θα..
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Η θέση της Ελλάδας είναι αυτό που είπα νωρίτερα. Με συγχωρείτε, δεν έχω κάτι να προσθέσω.
ΓΚ. ΜΕΛΝΙΚ: Ποια είναι η θέση της Ελλάδας;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Αυτό που είπα νωρίτερα στην εισαγωγική μου παρέμβαση. Ήταν ξεκάθαρο.
ΓΚ. ΜΕΛΝΙΚ: Αλλά η απάντηση ρώτησαν ως μέλος της οργάνωσης όχι ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είτε του ΝΑΤΟ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κύριε Μέλνικ σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ερώτησή σας. Απάντησα ήδη, δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο. Παρακαλώ η επόμενη ερώτηση.
ΜΠ. ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΣ: Αγρολάμπος από την Εφημερίδα των Συντακτών.
Συμπληρωματική στην ερώτηση του συναδέλφου θα έλεγα ότι είναι η δική μου. Προ ημερών, δύο εβδομάδων, ο κύριος Lavrov είχε αναφερθεί και στο θέμα της Αλεξανδρούπολης σε συνέντευξη τύπου που είχε δώσει. Και αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ενόχληση, μπορώ να πω ότι διατύπωσε έναν προβληματισμό με αρνητικό πρόσημο αναφορικά με τη χρήση του λιμένα και για μετακίνηση αμερικανικών δυνάμεων αλλά και γενικότερα για τις υπηρεσίες προς το ΝΑΤΟ.
Αυτό είχε συνέχεια σε επίπεδο Υπουργείων, Διπλωματικών Αρχών ή και Υπουργών Εξωτερικών; Και η πρόσκληση Lavrov περιλαμβάνει στην ατζέντα το συγκεκριμένο θέμα;
Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Οι σχέσεις μας με τη Ρωσία όπως σας είπα είναι ιστορικές. Αγγίζουν μια ευρύτατη γκάμα θεμάτων. Είναι αγαστές, έχουμε ανοιχτούς διαύλους, μιλάμε συνέχεια, έχουμε ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο με τη Ρωσία και στο πλαίσιο αυτό συζητάμε για το πώς θα μπορούμε να προχωρήσουμε τη συνεργασία μας περαιτέρω.
Θα επαναλάβω για μια ακόμα φορά, η Ελλάδα είναι χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ και έχει την υποχρέωση να τηρεί τις δεσμεύσεις της. Παράλληλα, όμως, επιθυμεί και προβάλλει πάντα την ανάγκη διατήρησης διαύλων και επικοινωνίας και διαλόγου με τη Ρωσία.
Θα μου επιτρέψετε, δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο σε αυτό.
Παρακαλώ, η κυρία Κράτση.
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Χριστίνα Κράτση από την τηλεόραση του Alpha.
Στο πλαίσιο αυτού που είπατε, η Ελλάδα δηλαδή ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως μια χώρα που θέλει να έχει και ανοιχτούς διαύλους με τη Μόσχα, ο Νίκος Δένδιας θα κομίσει και κάποιο μήνυμα προς τον Ρώσο ομόλογό του στη συνάντηση που θα έχουν στις 18;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Το μήνυμα που θα κομίζει είναι αυτό το οποίο είπα. Δεν υπάρχει κάτι, δεν έχω κάτι άλλο παραπάνω. Εμείς, σας λέω και πάλι, ότι είμαστε σταθεροί στις θέσεις μας αυτές. Και βεβαίως το μήνυμα το οποίο μεταφέρουμε προς απάσας, και να το τονίσω αυτό, είναι η ανάγκη αποκλιμάκωσης. Αλλά αυτό δεν είναι ένα μήνυμα το οποίο μεταφέρουμε μόνο προς τη ρωσική πλευρά. Είναι ένα μήνυμα το οποίο μεταφέρουμε προς όλους.
Ο κύριος Δένδιας είχε και τηλεφωνική συνομιλία και με τον Ουκρανό ομόλογό του, τον κύριο Kuleba, όταν βρέθηκε στη Μαριούπολη πριν 10 ημέρες. Και αυτό το οποίο τονίζουμε προς όλους είναι η ανάγκη αποκλιμάκωσης γιατί οποιαδήποτε όξυνση της κατάστασης θα είναι εις βάρος όλων.
Και επίσης να μου επιτρέψετε και κάτι άλλο εδώ να τονίσω, την ιδιαίτερη ανησυχία που έχουμε όσον αφορά την ελληνική κοινότητα που βρίσκεται στην Ουκρανία, η οποία αριθμεί περίπου 120.000 ομογενείς και οι οποίοι βρίσκονται και από τις δύο μεριές της γραμμής επαφής στο ουκρανικό έδαφος. Και βεβαίως ελπίζουμε να μην υπάρξει, εμείς πραγματικά ευχόμαστε και ελπίζουμε, ότι δεν θα υπάρξει όξυνση της κατάστασης, καθώς οποιαδήποτε όξυνση θα θέση σε κίνδυνο και την ελληνική ομογένεια. Και αυτό ήταν και ένα μήνυμα που μετέφερε o Υπουργός όταν βρέθηκε στη Μαριούπολη.
Σ. ΡΙΣΤΟΦΣΚΑ: Αν κάποιος συνάδελφος θέλει να ρωτήσει για το ίδιο θέμα;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εννοείται.
Σ. ΡΙΣΤΟΦΣΚΑ: Για τη Ρωσία. Εντάξει. «Πρακτορείο ΜΙΑ».
Μπορείτε να μας πείτε κάποιες λεπτομέρειες για τα θέματα που θα είναι στην ατζέντα αύριο και μεθαύριο στην επίσκεψη του κυρίου Φραγκογιάννη στα Σκόπια; Θα είναι η οικονομία φαντάζομαι. Κάτι συγκεκριμένο; Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Λυπάμαι, δεν έχω κάποιες λεπτομέρειες. Βεβαίως ο κύριος Φραγκογιάννης είναι αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία και ς οι σχέσεις μας με τη Βόρεια Μακεδονία στον οικονομικό τομέα είναι, όπως ξέρετε, ιδιαίτερα ανεπτυγμένες.
Από εκεί και πέρα, δυστυχώς όχι, δεν γνωρίζω κάποιες λεπτομέρειες. Μπορώ, βεβαίως να ζητήσω από τον συνάδελφό μου στο γραφείο του κυρίου Φραγκογιάννη και θα επανέλθουμε με μεγάλη μου χαρά.
Α. ΜΠΑΡΑΚΑΤ: Ήθελα να ρωτήσω αν υπάρχει κάτι επίσημο, καινούργιο για τον αγωγό EastMed να μας πείτε σε αυτό. Και το άλλο μία διευκρίνιση για το Κύπελλο Αφρικής, άδικο ήταν η Αίγυπτος να χάσει από την Σενεγάλη. Γιατί ήταν τελευταία στιγμή και το έχει πάρει εφτά φορές περίπου.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα ξεκινήσω από το δεύτερο. Όντως η Αίγυπτος είναι μια μεγάλη ομάδα. Εγώ παρακολουθώ και τη Λίβερπουλ, οπότε καταλαβαίνετε ότι έχω μια συμπάθεια για το νούμερο 10 της αιγυπτιακής ομάδας και για όλη την ομάδα βέβαια αλλά σαν φίλαθλος, ναι, λυπάμαι, γιατί πραγματικά ήτανε μια ευκαιρία και ένας τόσο ταλαντούχος παίκτης να πάρει και ένα κύπελλο με την εθνική του ομάδα.
Όσον αφορά τον αγωγό EastMed, όχι, δεν έχω τίποτα να προσθέσω. Όπως έχει πει επανειλημμένα ο κύριος Υπουργός για αυτό το θέμα, το ζήτημα αυτό δεν είναι γεωστρατηγικό. Είναι θέμα οικονομικό και περιβαλλοντικό. Δεν έχω κάτι να προσθέσω επί τούτου. Παρακαλώ, ο κύριος Μίχος.
Π. ΜΙΧΟΣ: Καλημέρα. Παναγιώτης Μίχος από την εφημερίδα το Βήμα. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας εχθές επιτέθηκε και στην Ελλάδα με κατηγορίες για την διαχείριση της χώρας μας για το προσφυγικό- μεταναστευτικό.
Τις προηγούμενες μέρες είχε υπάρξει μια βεβήλωση ενός παγκόσμιου πολιτιστικού μνημείου, όπως αυτό της Παναγίας Σουμελά. Ήθελα να σας ρωτήσω αν στο πλαίσιο αυτό θα μπορούν να υπάρξουν διερευνητικές επαφές στη συνέχεια τους, δεδομένου ότι έχουν αυξηθεί και οι υπερπτήσεις στο Αιγαίο. Ευχαριστώ πολύ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κύριε Μίχο, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ερώτηση σας. Ατυχήσατε γιατί θα σας δώσω μια εκτεταμένη απάντηση. Γιατί μου φαίνεται ότι πρέπει να θέσουμε ορισμένα ζητήματα επί τάπητος.
Τρία πράγματα μου αναφέρατε. Το ένα ήταν η βεβήλωση του μνημείου της Παναγίας Σουμελά. Όπως θα είδατε, προχτές το πρωί βγάλαμε μια ανακοίνωση με την οποία εκφράσαμε, την τεράστια δυσαρέσκεια μας για αυτό το γεγονός, ότι οι αρμόδιες Αρχές, τώρα ποιές Αρχές δεν είμαι εγώ αρμόδιος να βρω και δεν με ενδιαφέρει ποιές Αρχές έδωσαν την άδεια. Γιατί όπως γνωρίζετε, αυτός ο χώρος είναι κλειστός. Και εκφράσαμε την δυσαρέσκειά μας, όπως σας είπα, στην Ανακοίνωση. Δεν έχω κάτι να προσθέσω επί τούτου.
Όσον αφορά τις παραβιάσεις του εναερίου χώρου μας ή ακόμα και τις υπερπτήσεις άνωθεν εδάφους της ελληνικής επικράτειας, θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν υπάρχει καμία διαφορά αν αυτές γίνονται από επανδρωμένο ή μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Η παραβίαση είναι παραβίαση και η υπέρπτηση είναι υπέρπτηση. Και η αντίδραση της Ελλάδας είναι ίδια και στις δύο περιπτώσεις.
Δεν μας ενδιαφέρει αν έχει πιλότο ή αν είναι drone. Βεβαίως μας προκαλεί κάποια, πέρα από τη δυσαρέσκεια, ανησυχία, η αύξηση, η ραγδαία, να το πω, αύξηση αυτών των υπερπτήσεων και παραβιάσεων και βεβαίως θα προβούμε σε διαμαρτυρία προς την Τουρκική πλευρά ως είθισται πάντα.
Και αυτό να το υπογραμμίσω και πάλι. Η ελληνική πλευρά απαντάει πάντα σε κάθε, μα κάθε παραβίαση και υπέρπτηση. Γίνεται διάβημα διαμαρτυρίας. Δεν έχει σημασία αν είναι τακτικό ή έκτακτο. Σημασία έχει ότι γίνεται, ότι καταγράφεται.
Είπατε για τις δηλώσεις, συγγνώμη κυρία Κράτση. Θέλετε να προσθέσετε κάτι;
Χ. ΚΡΑΤΣΗ: Όχι, συγγνώμη, θα γίνει διαμαρτυρία και για τη Σουμελά ή μόνο για τις υπερπτήσεις;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εγώ μιλάω για τις υπερπτήσεις, αυτή τη στιγμή για την Παναγία Σουμελά σας είπα, έχει υπάρξει Ανακοίνωση. Δεν έχω κάτι να προσθέσω για αυτό. Όπως βλέπετε, βέβαια έχουνε βγει και άλλες. Ναι κύριε Μίχο.
Π. ΜΙΧΟΣ: Όχι να σας υπενθυμίσω ήθελα το πρώτο σκέλος του ερωτήματος. Για τις αιτιάσεις του κυρίου Τσαβούσογλου. Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εκεί πήγαινα. Μην ανησυχείτε. Δεν το ξέχασα. Θα μου επιτρέψετε. Όταν ήμουνα πολύ νέος, κάποτε ήμουνα πολύ νέος διπλωματικός. Είχα έναν Πρέσβη ο οποίος είχε διατελέσει και Διευθυντής στη Διεύθυνση Τουρκίας, ο οποίος μου έλεγε, «ότι εγώ θεωρώ ότι οι σχέσεις Ελλάδας με την Τουρκία πρέπει να είναι στη βάση της σχέσης καλής γειτονίας.
«Και λέω όπως σε μια πολυκατοικία με το γείτονά σου θες να έχεις καλές σχέσεις, και αυτό τι σημαίνει; Μπορεί να είναι και φίλος, αλλά το αρχικό είναι ότι πρέπει να έχεις σχέσεις καλής γειτονίας, οι οποίες σημαίνει ότι αυτός θα πρέπει να σέβεται τους κανόνες, να σέβεται τον κανονισμό της πολυκατοικίας, να μη βάζει πολύ δυνατά τη μουσική, να μην πηγαίνει να μπαίνει στο μπαλκόνι σου και να λέει ότι αυτό είναι δικό του και ούτω καθ’ εξής».
Η Ελλάδα, όσον αφορά την σχέση της με την Τουρκία επιθυμεί σχέση καλής γειτονίας, έναν εποικοδομητικό διάλογο στη βάση πάντα του διεθνούς δικαίου, το οποίο σεβόμαστε πλήρως. Αυτή είναι η αρχή μας και αυτό επιθυμούμε.
Τώρα, θα έλεγα ότι είναι τουλάχιστον, και σε αυτό αν μου επιτρέψετε ήδη μίλησε επιγραμματικά χθες ο Υπουργός Εξωτερικών, ο κύριος Δένδιας, μίλησε και ο ίδιος ο Φινλανδός Υπουργός Εξωτερικών επί τούτου του ζητήματος. Θα έλεγα ότι είναι τουλάχιστον λυπηρές οι δηλώσεις Τούρκων Αξιωματούχων οι οποίοι δεν χρειάζεται να επαναλάβω τι λένε.
Θέλω όμως να τονίσω εδώ τρία πράγματα. Το πρώτο είναι ότι συνεχίζεται η τουρκική προσπάθεια παραπληροφόρησης και προβολής ψευδών ειδήσεων, να μην χρησιμοποιήσω άλλη λέξη, εναντίον της Ελλάδας με πραγματικά κατασκευασμένες ειδήσεις τις οποίες βεβαίως απορρίπτουμε στο σύνολό τους.
Και ειδικά όσον αφορά το μεταναστευτικό. Δεν θέλω να επεκταθώ σήμερα σε όλα τα άλλα. Δεν θα πάρουμε μαθήματα από καμία χώρα όταν μιλάμε για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου τη στιγμή την οποία η ίδια αυτή χώρα παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο όσον αφορά αυτό το ζήτημα. Και να αναφερθώ εδώ επιγραμματικά στο ότι η Τουρκία έχει παύσει να εφαρμόζει, αν εφάρμοζε ποτέ, τόσο τη Διμερή Σύμβαση Επανεισδοχής με την Ελλάδα όσο και τη Σύμβαση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας για την Επανεισδοχή.
Λοιπόν, μία χώρα η οποία παραβιάζει κατάφωρα, η οποία εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό, η οποία τους σπρώχνει προς τα σύνορά μας, και αυτό έχουμε αποδείξεις ότι το κάνει, να μιλάει για παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου είναι θα έλεγα τουλάχιστον οξύμωρο.
Το να λέει η ίδια χώρα ότι εμείς παραβιάζουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι επίσης κάτι το οποίο, θα μου επιτρέψετε να το πω πολύ διπλωματικά, ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Η χώρα την οποία σύμφωνα με το «Stockholm Center for Freedom», σύμφωνα λοιπόν με το Κέντρο της Στοκχόλμης για την Ελευθερία, άρα μιλάμε για ένα έγκριτο κέντρο, αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον μέχρι τις 17 Νοεμβρίου του 2021, υπάρχουν 72 καταδικασμένοι με φυλάκιση δημοσιογράφοι στην Τουρκία, συν 89 που έχουνε συλληφθεί και 167 οι οποίοι καταζητούνται.
Λοιπόν, αυτή είναι η χώρα που μιλάει για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η χώρα η οποία βγήκε από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης όσον αφορά τη βία κατά των γυναικών, την προστασία των γυναικών. Και η χώρα η οποία είδατε ποια ήταν η αντίδρασή τους στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την υπόθεση Καβάλα.
Λοιπόν, θα μου επιτρέψετε, αυτή η ίδια χώρα όταν μιλάει για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καλύτερα να βλέπει τα του οίκου της. Με συγχωρείτε, δεν θέλω να μακρηγορήσω, αλλά πραγματικά πρέπει να βάλουμε κάποια πράγματα σε τάξη. Και όπως το λέω και θα το τονίσω, η Ελλάδα είναι υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου στη βάση του διεθνούς δικαίου. Και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Αυτό ζητάμε, δεν ζητάμε τίποτα εξωπραγματικό.
Ευχαριστώ κύριε Μίχο.
Θ. ΜΠΑΛΟΔΗΜΑΣ: Μπαλοδήμας από ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ.
Να μας απαντήσετε αν υπάρχουν όντως κάποια σχέδια που έχουν γίνει σε συνεργασία με το Άμυνας για εκκένωση του πληθυσμού στην Μαριούπολη σε περίπτωση που η κατάσταση εκεί οξυνθεί.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κύριε Μπαλοδήμα, επί του ζητήματος αυτού δεν έχω τίποτα να σας μεταφέρω αυτή τη στιγμή, τίποτα ανακοινώσιμο τουλάχιστον. Εμείς πήγαμε στην περιοχή αυτή, ο Υπουργός Εξωτερικών έδειξε το ενδιαφέρον της Ελλάδας, της κυβέρνησης, για τους ομογενείς αυτούς, τους ακούσαμε.
Και θα μου επιτρέψετε επίσης να υπογραμμίσω κάτι άλλο. Πέρα από το ζήτημα ασφαλείας βεβαίως, το οποίο τους απασχολεί ,υπάρχουν και άλλα ζητήματα τα οποία πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και ένα από αυτά είναι της διαβίωσής τους. Βρίσκονται υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες οι οποίες βέβαια επιδεινώνονται, έχουν επιδεινωθεί από την κατάσταση που επικρατεί γενικότερα.
Αλλά και το άλλο επίσης είναι το πολιτιστικό, της εκμάθησης, της προσπάθειας που κάνουν αυτοί με τα λίγα μέσα που έχουν να διατηρήσουν τον ελληνικό χαρακτήρα, την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Ήταν κάτι το οποίο με εντυπωσίασε.
Κύριε Αργυράκη, ναι.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Για τις παραβιάσεις από μη επανδρωμένα αεροσκάφη τουρκικά. Βλέπω εδώ πέρα σύμφωνα με τα στοιχεία του ελληνικού ΓΕΕΘΑ ότι έχουμε από τις αρχές Ιανουαρίου συγκεκριμένες υπερπτήσεις πάνω από συγκεκριμένα ελληνικά νησιά.
Ειδικότερα πρόκειται για την Κανδελιούσσα η οποία είναι κοντά στη Νίσυρο, ανάμεσα στη Νίσυρο και την Τήλο. Και εσχάτως έχουμε και στην Αστακίδα που είναι πάνω από την Κάσο, λίγο πάνω από την Κάσο, Κάρπαθο.
Αυτά έχουν γίνει, έχουν ξεκινήσει αυτές οι υπερπτήσεις σε συστηματική βάση από την αρχή Ιανουαρίου. Έχει γίνει κάποιο διάβημα από την ελληνική πλευρά προς την τουρκική και αν ναι τι έχει απαντήσει η τουρκική πλευρά; Βέβαια ξέρουμε ότι συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις απαντούν με έναν τυπικό τρόπο.
Τι έχουν απαντήσει και γιατί, πώς εκτιμάτε αυτή την επιμονή ειδικά στην Κανδελιούσσα και πάνω από την Κάσο-Κάρπαθο, την τουρκική επιμονή στις υπερπτήσεις.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ευχαριστώ πολύ κύριε Αργυράκη.
Κοιτάξτε να δείτε, όπως σας είπα και πριν, το αν οι υπερπτήσεις γίνονται από επανδρωμένα ή μη επανδρωμένα σκάφη αυτό για εμάς δεν έχει καμία διαφορά. Τα διαβήματα τα οποία γίνονται, γίνονται.
Δηλαδή πάντα γίνεται διάβημα διαμαρτυρίας προς την τουρκική πλευρά για κάθε υπέρπτηση και για κάθε παραβίαση. Αυτό κάναμε και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε. Δεν υπάρχει καμία διαφοροποίηση.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Η τουρκική πλευρά τι επικαλέστηκε ειδικά στην Κανδελιούσσα και στην Κάσο, γιατί αυτά είναι πολύ μέσα στο Καρπάθιο και στο Αιγαίο.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Με συγχωρείτε, εγώ δεν είμαι εδώ για να πω τι λέει η τουρκική πλευρά. Εγώ λέω τι κάνουμε εμείς.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Ναι, διότι μπορεί να εγείρει αξιώσεις πια σε αυτές τις νησίδες.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν ξέρω τι κάνει η Τουρκία, εγώ σας λέω ότι κάνουμε διάβημα διαμαρτυρίας για υπέρπτηση άνωθεν ελληνικού εδάφους. Μου φαίνεται ότι είναι ξεκάθαρο.
Κυρία Τσαμούρη, παρακαλώ.
Κ. ΤΣΑΜΟΥΡΗ: Γεια σας, Κατερίνα Τσαμούρη από το δελτίο του STAR.
Ξέρουμε για το διάβημα για τις υπερπτήσεις από την Κυριακή, ωστόσο δεν ξέρουμε πώς θα αντιδράσει το Υπουργείο Εξωτερικών, η Αθήνα στη βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά. Είδαμε την Ανακοίνωση.
Προτίθεσθε να κάνετε και κάτι ακόμη;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κοιτάξτε να δείτε, δεν συνηθίζουμε να ανακοινώνουμε τις ενέργειές μας. Έχουμε βγάλει αυτή τη στιγμή Ανακοίνωση, από εκεί και πέρα για οτιδήποτε άλλο θα γίνει, θα υπάρξει σχετική ενημέρωση, εφόσον υπάρξει. Δεν έχω αυτή τη στιγμή να προσθέσω τίποτε άλλο, συγγνώμη.
ΣΤ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Σταύρος Ιωαννίδης από τον ΣΚΑΪ.
Έχουν ζητηθεί περισσότερες διευκολύνσεις από συμμαχικές δυνάμεις, από τους Αμερικανούς πέρα από τη Σούδα δηλαδή, για την Αλεξανδρούπολη για άλλες φάσεις προκειμένου να φέρουν δυνάμεις ενόψει κλιμάκωσης στην Ουκρανία;
Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν είμαι εν γνώσει κάποιου τέτοιου σχετικού αιτήματος και δεν ξέρω αν θα περιερχόταν στο Υπουργείο Εξωτερικών απαραίτητα. Γιατί να υπενθυμίσω ότι οι στρατιωτικές βάσεις είναι ελληνικές βάσεις. Και αρμόδιο είναι το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Η Αλεξανδρούπολη όμως είναι λιμάνι έτσι; Δεν έχει καμία σχέση με στρατιωτική βάση.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν είμαι αρμόδιος να μιλήσω εγώ για τα λιμάνια. Πάντως σας λέω και πάλι δεν είμαι εν γνώσει κανενός τέτοιου αιτήματος.
Ευχαριστώ πάρα πολύ. Θα τα ξαναπούμε, καλά να είμαστε, σε δυο εβδομάδες.
Ευχαριστώ και πάλι.
9 Φεβρουαρίου, 2022