Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Καλημέρα σε όλους και καλό Σαββατοκύριακο να έχουμε. Θα μου επιτρέψετε κατ’ αρχάς να ξεκινήσω με ορισμένα οργανωτικά ζητήματα. Πρώτον, να σας πω ότι θα ήθελα να κάνω ένα τακτικό briefing κάθε εβδομάδα. Πρόθεσή μου είναι να το κάνω κάθε Πέμπτη στις 11.00, αλλά βεβαίως αυτό θα το προσαρμόζουμε ανάλογα με τις υπηρεσιακές υποχρεώσεις, οπότε θα το κάνουμε Πέμπτη λίγο αργότερα, ή Παρασκευή πρωί, όπως σήμερα, καθώς χθες είχαμε το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
Το δεύτερο που ήθελα να σας πω είναι ότι η σημερινή τηλε-συνάντησή μας δεν είναι άτυπη όπως είχε γίνει την περασμένη εβδομάδα, που ήταν δοκιμαστική και αφού δούλεψε καλά το διαδικτυακό σύστημα, είπαμε από εδώ και πέρα να το καθιερώσουμε σαν briefing.
Τρίτο, μέχρι νεωτέρας αυτές οι τακτικές συναντήσεις που θα έχουμε θα γίνονται μέσω zoom αναγκαστικά, γιατί δυστυχώς δεν έχουμε άλλη δυνατότητα.
Τέταρτο, ξεκινώ με μία εισαγωγική παρουσίαση και στη συνέχεια εφόσον έχετε κάποιες ερωτήσεις να μου υποβάλετε, θα σας παρακαλούσα να μου γράφετε στο chat, που φαίνεται στα δεξιά σας στην οθόνη, το όνομά σας ώστε να σας δίνω το λόγο ανάλογα με τη σειρά με την οποία έχετε γράψει.
Όπως προανέφερα, θα μου επιτρέψετε να σας κάνω πρώτα μια σύντομη ενημέρωση, γενικά με αυτά που συνέβησαν την παρελθούσα εβδομάδα. Αν και έχουμε τα ζητήματα της πανδημίας, είχαμε αρκετά θέματα της εξωτερικής πολιτικής.
Κατ’ αρχάς, θα είδατε τη χθεσινή δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών κ. Δένδια σχετικά με τη συμμετοχή του στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, που έγινε με τηλεδιάσκεψη, όπου βεβαίως ο Υπουργός τόνισε για μια ακόμη φορά ότι η χώρα μας και η Ευρωπαϊκή Ένωση γενικότερα επιθυμούν μια θετική ατζέντα όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία, όπως αναφέρεται και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης Οκτωβρίου. Ωστόσο, η Τουρκία, και αυτό ήταν κάτι το οποίο τόνισε ο κ. Υπουργός, κινήθηκε στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, ουσιαστικά θέλοντας να κλείσει όλες τις προοπτικές βελτίωσης των σχέσεων. Αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στις πέντε παράνομες NAVTEX που έχει βγάλει στο χρονικό διάστημα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου και εντεύθεν, άρα τον τελευταίο 1,5 μήνα. Και το τονίζω, από τον Οκτώβριο.
Και βέβαια αναφέρθηκε στις παράνομες δηλώσεις, το «πικ-νικ» όπως το ονόμασαν στα Βαρώσια την περασμένη Κυριακή, το οποίο, όπως θυμάστε βέβαια, καταδικάσαμε απερίφραστα με ανακοίνωση που βγάλαμε.
Βασικό σημείο είναι ότι ο κ. Υπουργός επανέλαβε πως υπό το φως αυτών των εξελίξεων θα πρέπει πλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο να ετοιμάσει και ουσιαστικά να υιοθετήσει τα κατάλληλα μέτρα. Το τονίζω κατάλληλα μέτρα. Δεδομένου ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι ακριβώς η αντίθετη από αυτή την οποία ζητήσαμε ως ΕΕ.
Σχετικά με το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων θα μου επιτρέψετε εν συντομία να πω ότι η συζήτηση ήταν αρκετά ενδιαφέρουσα και αρκετές φορές παρενέβησαν και εξέφρασαν την ανησυχία τους για την τουρκική συμπεριφορά, αρκετά κράτη-μέλη. Ορισμένοι καταδίκασαν μάλιστα την τουρκική συμπεριφορά ανοιχτά. Μία μάλιστα χώρα αναφέρθηκε και στην επιβολή μορατόριουμ στις εξαγωγές όπλων. Και αυτό το οποίο συγκρατώ ήταν ότι ορισμένες χώρες από αυτές οι οποίες πήραν το λόγο δεν ήταν χώρες οι οποίες συνηθίζουν να παρεμβαίνουν γι’ αυτό το θέμα. Γενικά, δημιουργείται μια δυναμική όσον αφορά την Τουρκία, η οποία θα δούμε βέβαια πώς θα εξελιχθεί.
Το βασικό συμπέρασμα, εάν μου επιτρέπετε, από τη χθεσινή συνάντηση ήταν ότι γίνεται πλέον κατανοητό ότι το πρόβλημα της Τουρκίας, οι τουρκικές ενέργειες, δεν είναι ένα αποκλειστικά διμερές ελληνο-τουρκικό ζήτημα. Είναι ευρωπαϊκό ζήτημα.
Όσον αφορά τα Βαρώσια, όπως προανέφερα καταδικάσαμε την επίσκεψη εκεί του Τούρκου Προέδρου και άλλων Τούρκων αξιωματούχων την περασμένη Κυριακή, που καταπατούν κατάφωρα τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας 550 και 789. Για το Κυπριακό η θέση μας είναι πάγια. Θέλουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση με βάση μια κοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ως προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ήταν επίσκεψη του Πρωθυπουργού, μίλησε ήδη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επί αυτού, δεν θα προσθέσω κάτι. Ήθελα απλώς να κάνω μια γενικότερη αναφορά όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις με τα Εμιράτα, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψη του Πρωθυπουργού ήταν η δεύτερη μέσα σε ένα χρόνο και ότι ο Υπουργός Εξωτερικών έχει μεταβεί στα Εμιράτα τρεις φορές από τον περασμένο Νοέμβριο. Ο Εμιρατινός Υπουργός Εξωτερικών Σεϊχης Abdullah Bin Zayed Al Nahyan επισκέφθηκε την Ελλάδα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Δίνω ιδιαίτερη σημασία, λοιπόν, στο γεγονός ότι η επίσκεψη και η συμφωνία που υπογράφηκε στα Εμιράτα αποτελεί το επόμενο στάδιο μιας διπλωματικής προσπάθειας η οποία ξεκίνησε εδώ και καιρό, με αποτέλεσμα τη σαφή ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων με τη χώρα αυτή. Έχουμε δημιουργήσει πλέον ένα πολύ στενό πλέγμα πολιτικών επαφών με τα Εμιράτα, το οποίο βεβαίως θα επεκταθεί και σε άλλα ζητήματα, αμυντική συνεργασία, επενδύσεις, συνεργασία σε διεθνείς οργανισμούς κ.ο.κ.
Γενικότερα θα ήθελα να αναφέρω και τις προοπτικές για τη διεύρυνση των διαφόρων πολυμερών σχημάτων στην περιοχή. Η ομαλοποίηση των σχέσεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με το Ισραήλ δημιουργεί νέες προοπτικές και βοηθάει ευρύτερα στην επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης στο Μεσανατολικό. Θέλω, επίσης, να σημειώσω ότι τα Εμιράτα, και γενικά οι χώρες του Κόλπου, αποτελούν και μια γέφυρα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης βέβαια και της δικής μας, και των χωρών της υπόλοιπης Ασίας, όπως για παράδειγμα η Ινδία. Οι σχέσεις μας με τις χώρες αυτές έχουν εξελιχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και δεν συγκρίνονται επ’ ουδενί με τη σχέση που είχαμε τις περασμένες 10ετίες. Έχουν πάει τελείως σε άλλο επίπεδο.
Μία σύντομη αναφορά και στις αμερικανικές εκλογές. Ανέφερα και την προηγούμενη εβδομάδα ότι προσβλέπουμε στη στενή συνεργασία και με τη νέα Administration όταν αναλάβει. Εννοείται ότι υπάρχουν ήδη επαφές, τακτικές επαφές με στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος. Ένα άλλο σημείο το οποίο ήθελα να τονίσω είναι ότι βεβαίως προσβλέπουμε και στην ενδυνάμωση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο της νέας Administration.
Και τέλος, θα μου επιτρέψετε, όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, να επισημάνω ότι έγινε αυτή την εβδομάδα μια συνάντηση σε υψηλό υπηρεσιακό επίπεδο στην Ουάσιγκτον, όπου η ελληνική πλευρά έθεσε στην αμερικανική πλευρά τους προβληματισμούς μας για την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ η οποία είχε διαβιβαστεί στο Κογκρέσο. Σε αυτό το σημείο να υπενθυμίσω ότι, όπως γνωρίζετε, η αμερικανική πλευρά έχει επανειλημμένα δημόσια καταδικάσει τις τουρκικές παραβιάσεις του εναερίου χώρου.
Τώρα θα μου επιτρέψετε να κάνω μια σύντομη επισκόπηση του προγράμματος της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου για την επόμενη εβδομάδα. Θα ξεκινήσω από την Τρίτη 24 Νοεμβρίου, οπότε ο Υπουργός Εξωτερικών ο κ. Δένδιας θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης, στη Διάσκεψη Δωρητών για το Αφγανιστάν στη Γενεύη. Στη συνέχεια έχει προγραμματισθεί τηλεφωνική συνομιλία με τον Ιταλό ομόλογό του, τον κ. Λουίτζι Ντι Μάιο, όπου θα συζητήσουν, μεταξύ άλλων, τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λιβύη. Επίσης την Τρίτη, θα συμμετάσχει ο Υπουργός στη διαδικτυακή διάσκεψη του Economist για την Κύπρο με θέμα “Europe: Putting solidarity to the test - Cyprus: In need of a new growth model?”. Θα είναι ομιλητής στη θεματική “Energy diplomacy in turbulent times”. Τέλος, πάντα την Τρίτη, έχει αρκετά βαρύ πρόγραμμα την Τρίτη, θα συμμετάσχει στην 37η Υπουργική Διάσκεψη της Γαλλοφωνίας, πάλι μέσω τηλεδιάσκεψης.
Την Πέμπτη, 26 του μηνός, έχει προγραμματιστεί τηλεφωνική συνομιλία του κ. Υπουργού με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ κ. Στόλτεμπεργκ. Η συνομιλία θα γίνει ενόψει της Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, στις 1 και 2 Δεκεμβρίου, που και αυτή, δυστυχώς, θα διεξαχθεί μέσω τηλεδιάσκεψης. Αργότερα την ίδια μέρα, ο Υπουργός θα συμμετάσχει, πάλι μέσω τηλεδιάσκεψης, σε υπουργική συνάντηση που πραγματοποιείται στη Βαρκελώνη, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Εταίρων της Νότιας Γειτονίας.
Την Παρασκευή, θα συμμετάσχει στο 5ο περιφερειακό Φόρουμ σε υπουργικό επίπεδο της Ένωσης για τη Μεσόγειο, που επίσης διεξάγεται στη Βαρκελώνη.
Αναφορικά με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών κ. Βαρβιτσιώτη, θα ήθελα να τονίσω ιδιαίτερα το γεγονός ότι, όπως γνωρίζετε, παρέδωσε πριν λίγες μέρες την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης στη Γερμανία, η οποία και την ανέλαβε από 15 Νοεμβρίου. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να υπογραμμίσω τα συγχαρητήρια του Γερμανού Υπουργού Εξωτερικών για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα μας διαχειρίστηκε την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης υπό πρωτοφανείς συνθήκες.
Θα ήθελα, επίσης, στο πλαίσιο αυτό να κάνω έναν σύντομο απολογισμό της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, να δώσω μια ιδιαίτερη έμφαση στην ίδρυση του Παρατηρητηρίου για τη μελέτη της ιστορίας και να σημειώσω τη Διακήρυξη των Αθηνών. Αυτή ήταν ουσιαστικά μια πλήρως ψηφιακή Προεδρία, δυστυχώς λόγω των γεγονότων, αλλά παρ’ όλα αυτά καταφέραμε να έχουμε έναν μεγάλο αριθμό συναντήσεων, μεταξύ οποίων τέσσερεις Υπουργικές Σύνοδοι. Η τελευταία έγινε στις 4 Νοεμβρίου. Και στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να τονίσω τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού Υπουργών και Υφυπουργών, κάτι που δεν συμβαίνει πάντα στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Επίσης στις 4 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε και μια εκδήλωση στη Βουλή, με παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, στην οποία γιορτάστηκαν τα 70 χρόνια από την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Και όπως σας είπα, όλοι αναγνωρίζουν πως ήταν μια πάρα πολύ επιτυχημένη Προεδρία.
Με συγχωρείτε που πήρα αρκετό χρόνο για όλα αυτά εισαγωγικά. Τώρα είμαι στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.
Βλέπω κατ’ αρχήν να έχει ζητήσει το λόγο η κυρία Ρήγου.
Μ. ΡΗΓΟΥ: Είχα δύο ερωτήματα. Το ένα σχετικά με την Ουγγαρία και την Πολωνία για το βέτο που έχουν ασκήσει για τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό και το σχέδιο ανάκαμψης από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Η κα Μέρκελ είπε ότι δεν υπάρχει ανησυχία ακόμη, αλλά μήπως αυτό το «ακόμη» είναι η λέξη κλειδί; Εσείς πώς εκτιμάτε ότι θα ξεμπλοκάρει το ζήτημα;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Έγινε κατ' αρχάς μια σύντομη συζήτηση χθες στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που εξ όσων αντιλαμβάνομαι διήρκεσε γύρω στη μισή ώρα. Έγιναν ορισμένες παρεμβάσεις και αυτό που ειπώθηκε στο τέλος είναι ακριβώς ότι η Προεδρία θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για να επιτευχθεί μια λύση το συντομότερο δυνατό.
Μ. ΡΗΓΟΥ: Ωστόσο, έχουμε για μια ακόμη φορά ένα είδος κρίσης θα έλεγα στην Ένωση, την ίδια στιγμή που Γαλλία και Γερμανία, μ’ εκείνο το κοινό άρθρο των Υπουργών Εξωτερικών, ζητούν μια αναθεώρηση διατλαντικής εταιρικής σχέσης, κυρίως υπό το πρίσμα των αναταραχών που βλέπουμε σε ολόκληρο τον κόσμο. Ήθελα ένα σχόλιο σε σχέση μ’ αυτό.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Με ρωτάτε δύο πράγματα, θ’ απαντήσω εν συντομία στο πρώτο, όσον αφορά αυτό που λέτε «κρίση». Είναι παράδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το έχω ζήσει αρκετές φορές, να τελειώνουν οι διαπραγματεύσεις στο νήμα, στην κόψη του ξυραφιού. Δεν λέω ότι θα συμβεί αυτό και τώρα, αλλά στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνονται πάντα διαπραγματεύσεις. Δεν έχω κανένα λόγο αυτή τη στιγμή να είμαι απαισιόδοξος και στηρίζουμε πλήρως τις προσπάθειες της Γερμανικής Προεδρίας για την επίτευξη μιας καλής λύσης σ’ αυτό το θέμα.
Όσον αφορά τις διατλαντικές σχέσεις, όπως είπα και πριν, εμείς είμαστε υπέρ της εμβάθυνσης των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Έχουμε πάρα πολλές κοινές προκλήσεις ν' αντιμετωπίσουμε , αρχίζοντας από την πανδημία, την κλιματική αλλαγή και ούτω καθ' εξής και προσβλέπουμε, όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην ενίσχυση των δεσμών αυτών και στο να συνεργαστούμε στενά με τη νέα Administration.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Καλημέρα κ. Εκπρόσωπε. Η Ελλάδα δηλώνει συνεχώς ότι είναι παράνομες οι NAVTEX της Τουρκίας. Πού εδράζεται αυτό όταν τις ανακοινώνει σε διεθνή ύδατα μη οριοθετημένα από την Ελλάδα;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Η Ελλάδα έχει ipso facto και ab initio δικαιώματα όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα της, βάσει του Διεθνούς Δικαίου και μάλιστα των άρθρων 77και 121 αν δεν απατώμαι, της Σύμβασης του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, που αποτελούν και εθιμικό Δίκαιο.
H Τουρκία δεν μπορεί ν’ ανακοινώνει NAVTEX για περιοχές στις οποίες δεν είναι αρμόδια. Αρμοδιότητα για τις περιοχές αυτές έχει ο σταθμός του Ηρακλείου.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Καλημέρα. Ο Υπουργός δήλωσε χτες ότι ζήτησε να προετοιμαστούν και να υιοθετηθούν τα κατάλληλα μέτρα. Το ερώτημα είναι, επειδή είχαμε ακούσει στο παρελθόν από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι η λίστα είναι έτοιμη, αυτή η λίστα δεν έχει διαμορφωθεί; Γιατί ζήτησε προετοιμασία;
Και δεύτερον, όταν λέμε προετοιμασία, το πράσινο φως δηλαδή για την προετοιμασία το περιμένουμε τώρα στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου; Και το επόμενο, το οποίο έχει άμεση σχέση: Όταν λέμε «μέτρα», εννοούμε κυρώσεις;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ο Υπουργός μίλησε ξεκάθαρα για κατάλληλα μέτρα, το είπε στη δήλωσή του. Στους ομολόγους του μίλησε για “appropriate measures”. Είπε ότι πρέπει να οριστικοποιήσουμε τα κατάλληλα μέτρα και να γίνει υιοθέτηση των κατάλληλων μέτρων.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Το θέμα της προετοιμασίας; Δε μου απαντήσατε σ’ αυτό.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας απάντησα.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Την προετοιμασία δηλαδή την περιμένουμε; Nα δοθεί η το πράσινοι φως στη Σύνοδο;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας απάντησα κ. Αργυράκη. Θα μου επιτρέψετε να δώσω το λόγο στην κα Φωτάκη η οποία περιμένει.
Α. ΦΩΤΑΚΗ: Καλημέρα. Όταν λέμε ότι έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπάρχουν κι άλλοι οι οποίοι κατανοούν ότι η Τουρκία δεν έχει κάνει κανένα θετικό βήμα, θα μπορέσουμε να τους πείσουμε να πάμε σε μέτρα ή να έχουμε άλλη μια προειδοποίηση; Σε τι κατεύθυνση θα μπορούσαν να είναι αυτά τα μέτρα ή κυρώσεις, όπως θέλουμε να τα πούμε;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κατ' αρχήν θα επιμείνω στις λέξεις κατάλληλα μέτρα. Αυτή τη στιγμή αυτό το οποίο είπα είναι ότι αυξάνονται οι φωνές ανησυχίας ή και καταδίκης των τουρκικών ενεργειών γενικότερα. Έγιναν κι άλλες αναφορές, όχι μόνο για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο, αλλά και για δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων που δημιουργούν αρκετή ένταση, για τη μεταφορά τζιχαντιστών σε άλλες περιοχές, για την αστάθεια την οποία δημιουργεί η Τουρκία σε άλλες περιοχές στην ευρύτερη περιφέρεια, είτε μιλάμε για τον Καύκασο, τη Συρία ή τη Λιβύη και βέβαια χωρίς να παραλείψω το μεταναστευτικό – προσφυγικό, το οποίο επίσης αποτελεί μια πηγή ανησυχίας για πάρα πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο εκδηλώθηκαν αρκετές ανησυχίες. Αυτό δημιουργεί μια δυναμική, καθώς και καλύτερη κατανόηση των θέσεών μας. Αυτό το οποίο λέμε εμείς εδώ και καιρό, και το επαναλαμβάνω, είναι πως δεν πρόκειται για ελληνοτουρκικό ζήτημα, αλλά σαφώς πλέον για μια πρόκληση για όλη την Ευρώπη. Και πως ακριβώς σ’ αυτό το πλαίσιο θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση ν’ αποφασίσει τη λήψη των κατάλληλων μέτρων.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Είπατε ότι ορισμένες χώρες καταδίκασαν τις τουρκικές ενέργειες και μάλιστα κάποιες από αυτές για πρώτη φορά. Ποιες είναι αυτές αν μπορείτε να μας πείτε και ποιες χώρες επίσης δεν καταδίκασαν τις τουρκικές ενέργειες.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Αυτή ήταν μια κλειστή συνάντηση. Εγώ είπα ότι ορισμένες χώρες καταδίκασαν, δεν είπα για πρώτη φορά, με αυτό τον τρόπο. Και γι' αυτό λέω πως ήταν σημαντικό αυτό. Η καταδίκη και το λεκτικό το οποίο χρησιμοποίησαν. Θα μου επιτρέψετε, όμως, να μην αναφερθώ σε συγκεκριμένες χώρες. Αυτό εναπόκειται στις χώρες αυτές εφ' όσον θέλουν, οι αρμόδιοι Υπουργοί Εξωτερικών τους να αναφερθούν.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Καλημέρα σε όλους. Επειδή πριν από την προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής που ήταν ειδικά για τον ευρωτουρκικό διάλογο και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, είχε μαζέψει η Τουρκία το Oruc Reis στην Αττάλεια και είχε σημειωθεί παύση συναγερμού, ας το πω έτσι, θεωρείτε ότι θα είναι επαρκής κίνηση καλής θέλησης εάν ξαναγίνει το ίδιο λίγες μέρες πριν από αυτή τη Σύνοδο;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κατ' αρχάς τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν για να σταματήσει η Τουρκία τις προκλητικές της ενέργειες γενικότερα. Δεν μιλάμε εδώ για κάποιες μέρες, αλλά για το διηνεκές.
Αφορά λοιπόν το τί θα κάνει από δω και πέρα, όχι μόνον αν θα φύγει το πλοίο. Αυτό θα είναι ένα θετικό σημάδι προς μια αποκλιμάκωση βέβαια, αλλά και εις το διηνεκές, και το επαναλαμβάνω αυτό. Σας το ανέφερα και πριν, τον τελευταίο μόνο ενάμιση μήνα, έχει βγάλει 5 NAVTEX.
Δεν μπορώ εγώ αυτή τη στιγμή να προσδιορίσω πώς θα είναι τα συμπεράσματα. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα το συζητήσουν οι Υπουργοί Εξωτερικών στις αρχές Δεκεμβρίου και στη συνέχεια οι Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Α. ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Καλημέρα σε όλους. Χτες μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης των Υπουργών Εξωτερικών, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, ο κ. Χάικο Μάας, είπε πως «εάν δεν δούμε θετικά σημάδια, παρά μόνο προκλήσεις από πλευράς Τουρκίας τις επόμενες εβδομάδες, τότε οδεύουμε προς μια δύσκολη διαπραγμάτευση».
Το ερώτημά μου είναι διαπραγμάτευση με ποιον και ως προς τι, εφ' όσον είναι συγκεκριμένες οι επιλογές. Δεν είναι αυτές οι επιλογές που έχει η Τουρκία απέναντί της;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν θέλω να σχολιάζω τί είπε ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, αλλά διαπραγμάτευση εννοεί ο κ. Μάας προφανώς ότι οποιαδήποτε απόφαση θα ληφθεί για μέτρα όσον αφορά την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα ληφθεί από τους 27. Από αυτή την άποψη δηλαδή κάθε απόφαση αποτελεί μια διαπραγμάτευση εξ ορισμού.
Το τί είπε ο κ. Maas -που μου φαίνεται ότι ήταν πριν από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, τέλος πάντων δεν έχει σημασία- εκφράζει, να το πω για μια ακόμη φορά, την ανησυχία ή και δυσαρέσκεια που υπάρχει και όλο και αυξάνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τις τουρκικές ενέργειες.
Α. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ: Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου … (δεν ακούγεται)... τα μέτρα όπως αυτά καταρτίστηκαν από τον κ. Μπορέλ στο κείμενο;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα λάβει υπόψη του τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου. Και είναι ξεκάθαρο το τί έχει πει. Υπάρχουν στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οι ρητές αναφορές σε μέτρα και σε ποιό νομικό πλαίσιο θα μπορούν να ληφθούν και αυτό είναι αυτό το οποίο θα εξεταστεί μεταξύ άλλων.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Βασικά με ενδιαφέρει να μάθω ποιά στάση κράτησαν οι βαλκανικές χώρες και ποιά χώρα πρότεινε μορατόριουμ όπλων στην Τουρκία.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας είπα και πάλι, δεν θα σχολιάσω τί είπαν οι άλλες χώρες σε μια κλειστή τηλεδιάσκεψη, αυτό εκφεύγει των αρμοδιοτήτων μου. Αυτό που θα σας πω είναι ότι είναι ευρέως γνωστό ποιές χώρες έχουν αναφερθεί σε μορατόριουμ εξαγωγών όπλων, από εκεί και πέρα θα μου επιτρέψετε να σταματήσω εκεί. Ευχαριστώ.
Π. ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΣ: Καλημέρα και από εμένα. Φαίνεται πως η Τουρκία εντείνει ξανά την πίεση προς την κατεύθυνση της Κύπρου, υπάρχουν κι αυτά τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών σύμφωνα με τα οποία πραγματοποιεί η Άγκυρα διεθνείς επαφές με κράτη …. προς αναγνώριση του ψευδοκράτους. Πώς σχολιάζετε αυτή την κινητικότητα και θεωρείτε ότι τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό ζήτημα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δυο ερωτήσεις εδώ. Κατ' αρχήν όσον αφορά τα δημοσιεύματα -και τονίζω αυτό που είπατε, μιλάμε για δημοσιεύματα, αυτά τα έχει σχολιάσει ήδη ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Προεδρίας της Δημοκρατίας της Κύπρου, ο κ. Κούσιος, ο οποίος έχει πει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας τέτοιες αναφορές και ότι η Κύπρος έχει κινηθεί ήδη και εξετάζουν όλα τα ενδεχόμενα. Το τι θα αποφασίσει κάθε κράτος από εκεί και πέρα είναι δική του απόφαση.
Το μόνο το οποίο θα ήθελα να προσθέσω εδώ είναι να επισημάνω την απόφαση 541 του Συμβουλίου Ασφαλείας, του Νοεμβρίου 1983, που καταδίκασε ξεκάθαρα την ανακήρυξη ψευδοκράτους και ζήτησε απ' όλα τα κράτη - μέλη του Ο.Η.Ε. να μην το αναγνωρίσουν. Πιστεύω ότι αυτό από μόνο του λέει πολλά.
Κύριε Αργυράκη θα σας δώσω ξανά τον λόγο. Παρακαλώ υπάρχουν κι άλλοι οι οποίοι θέλουν να πάρουν τον λόγο.
Θ. ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ: Εντάξει απαντήθηκε.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Κύριε εκπρόσωπε θα συζητήσει ο κ. Δένδιας με τον Λουίτζι Ντι Μάιο το ζήτημα της επέκτασης των χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας άκουσα καλά κ. Σιδέρη; Είπατε αν θα συζητήσει ο κ. Λουίτζι Ντι Μάιο το ζήτημα της επέκτασης των χωρικών υδάτων, σωστά;
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Ναι, την Τρίτη είπατε ότι θα γίνει τηλεφωνική συνομιλία …
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ναι θα γίνει τηλεφωνική συνομιλία …
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Θα ενημερώσετε για την υποχρέωση της συμφωνίας οριοθέτησης;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Όσον αφορά το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων, κατ' αρχήν όπως έχουμε πει είναι κυρίαρχη απόφαση, την οποία μπορεί να πάρει η Ελλάδα ανά πάσα στιγμή.
Αυτή τη στιγμή, όπως έχω αναφέρει και την προηγούμενη φορά αν δεν κάνω λάθος, τα Προεδρικά Διατάγματα για τον ορισμό των ευθειών γραμμών βάσης έχουν πάει στο Συμβούλιο της Επικρατείας και κάποια στιγμή θα εισαχθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για την επέκταση των χωρικών υδάτων. Αυτό όμως είναι μια μονομερής απόφαση της Ελλάδας.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Στη συμφωνία οριοθέτησης υπάρχει όρος μέσα, ότι πριν γίνει η μονομερής και το δικαίωμα της Ελλάδας να κάνει τα 12 μίλια στο Ιόνιο, θα πρέπει να συζητήσει με την Ιταλία σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό είναι γνωστό τοις πάσι, δεν είναι κάτι το οποίο δεν ισχύει. Εκτός κι αν… (δεν ακούγεται)... τη συμφωνία εσείς.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα επαναλάβω αυτό που είπα: είναι μονομερές δικαίωμα της χώρας μας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια όπως της επιτρέπει το διεθνές Δίκαιο. Όσον αφορά τη συνομιλία με τον κ. Ντι Μάιο, όπως ανέφερα θα συζητήσουν τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η ιταλική πλευρά ήθελε επίσης, όπως κι εμείς βέβαια θέλουμε, να συζητήσουμε και τις εξελίξεις στη Λιβύη.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Άρα δεν θα συζητηθεί η επέκταση των 12 ναυτικών μιλίων.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν θα σχολιάσω.
S. RISTOVSKA: Καλημέρα σε όλους. Κύριε εκπρόσωπε μετά το βέτο της Γαλλίας για ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα είχε πάρει τότε κάποιες πρωτοβουλίες. Τώρα μετά το βέτο της Βουλγαρίας υπάρχουν σκέψεις πάλι για κάποιες πρωτοβουλίες της Αθήνας; Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εγώ ευχαριστώ. Όπως είπα και την προηγούμενη φορά και με συγχωρείτε αν επαναλαμβάνομαι, η Ελλάδα εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια είναι πρωτοπόρος όσον αφορά την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των χωρών των δυτικών Βαλκανίων. Να θυμίσω την ατζέντα της Θεσσαλονίκης του 2003.
Έχουμε πει ότι στη βάση βέβαια πάντα της αιρεσιμότητας και σε ατομικό επίπεδο υποστηρίζουμε αυτό. Έχουμε επίσης πει ότι θέλουμε να βοηθήσουμε την ενταξιακή πορεία αυτών των χωρών, γιατί πιστεύουμε ότι η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα βοηθήσει στην ευρύτερη σταθερότητα της περιοχής. Αυτή η πολιτική εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα και θα συνεχιστεί.
Αυτή είναι η πάγια θέση μας, αυτό πράττουμε και προσπαθούμε σε αυτό το πλαίσιο να είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής τους προοπτικής, πάντα βέβαια στη βάση της αιρεσιμότητας.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Δεδομένης της κατάστασης που δημιουργήθηκε με το βέτο της Βουλγαρίας και θέλω να συμπληρώσω την ερώτηση της συναδέλφισσας, η Ελλάδα θα φέρει σε ψήφιση τις εκκρεμείς συμφωνίες με τη Βόρεια Μακεδονία, ώστε να ενισχύσει τις σχέσεις Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία και να τη βοηθήσει ώστε να μη δημιουργηθεί μια εσωτερική κρίση ανοίγοντας δυο μέτωπα με Βουλγαρία και Ελλάδα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Μάλιστα. Αυτές οι συμφωνίες θα έρθουν στη Βουλή.
Α. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Καλημέρα κ. Εκπρόσωπε και καλημέρα και στους υπολοίπους. Μια-δυο διευκρινίσεις, αν μπορούμε, για το θέμα των περιοριστικών μέτρων σε σχέση με την Τουρκία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να ξεκαθαρίσουμε λίγο τα πράγματα.
Ο κ. Μπορέλ στο Gymnich του Αυγούστου παρουσίασε προφορικώς κάποια πιθανά μέτρα. Επομένως, καταγραφή σε κατάλογο, εξ όσων γνωρίζω, δεν υπάρχει. Αν είναι, με διορθώνετε. Ο στόχος της ελληνικής πλευράς επομένως είναι να υπάρξει επισήμως κάποιος γραπτός κατάλογος στο επόμενο ΣΕΥ πριν από τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου, έτσι ώστε να συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ή η συζήτηση αυτή θα γίνει απ' ευθείας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Αυτή τη στιγμή αυτό το οποίο ζήτησε ο Υπουργός Εξωτερικών χτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι -και μεταφέρω ακριβώς ό,τι είπε, αν θέλετε μπορώ να σας το διαβάσω κιόλας- για την προετοιμασία και την υιοθέτηση των κατάλληλων μέτρων. Αυτό είπε ο Υπουργός, σε αυτό θέλω να επιμείνω.
Π. ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, συγνώμη επανέρχομαι, είχε δυο σκέλη η ερώτηση για Κυπριακό. Αν βλέπετε εξελίξεις στη διαπραγμάτευση τους επόμενους μήνες και προς ποια κατεύθυνση. Συγνώμη που επανέρχομαι.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ναι, έχετε δίκιο γιατί είχατε κάνει δυο ερωτήσεις και σας απάντησα μόνο στην πρώτη.
Αυτή τη στιγμή θα περιμένουμε την κα Λουτ, η οποία από ό,τι ξέρουμε θα πάει στην Κύπρο στις 27 Νοεμβρίου, θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν ξέρω και τί άλλες επαφές θα έχει. Θα δούμε τί κομίζει και από εκεί και πέρα θα δούμε ποιά είναι τα επόμενα βήματα. Αυτό θα έλεγα προς το παρόν. Ο κ. Αθανασόπουλος;
Α. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Εγώ έκανα ερώτηση, αλλά δεν με καλύψατε γιατί δεν απαντήσατε πότε ακριβώς θέλετε τα μέτρα να παρουσιαστούν. Σε επίπεδο Υπουργών ή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Αυτό δεν καταλαβαίνω, το χρονοδιάγραμμα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Απάντησα.
Y. MALINOV: Γεια σας κ. Εκπρόσωπε. Θα ήθελα να ρωτήσω πώς αξιολογείτε τη συμβολή της Ρωσίας στην επίλυση της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ σε αυτό το στάδιο. Σε τελική ανάλυση ήταν η Ρωσία που κατάφερε να σταματήσει τον πόλεμο στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που κανείς δεν ήξερε πότε και αν θα είχε τελειώσει;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εμείς στηρίζουμε τις διαπραγματεύσεις για να βρεθεί μια βιώσιμη λύση στο ζήτημα αυτό, στη βάση του διεθνούς δικαίου. Αυτό παραμένει βεβαίως ο απώτερος στόχος και σε αυτό το πλαίσιο υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της συμπροεδρίας της ομάδας Μινσκ στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ.
ΜΠ. ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΣ: Καλημέρα κ. Εκπρόσωπε, καλημέρα σε όλους τους συναδέλφους. Τα κατάλληλα μέτρα που ανέφερε ο κύριος … (δεν ακούστηκε) … είναι κοντά στο νέο πνεύμα των κατάλληλων μέτρων που προτείνει η Αυστρία ο κ. Κουρτς, ή είναι συμπληρωματικά μέτρα σε αυτά που δεν λειτούργησαν … εξ αφορμής της παραβίασης της κυπριακής ΑΟΖ. Σας θυμίζω ήταν μέτρα για πρόσωπα περιοριστικά και για … πρόσωπα, εταιρείες που…
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Με συγχωρείτε, σας ακούω άσχημα, αλλά μου φαίνεται ότι άκουσα την ερώτησή σας. Ο Υπουργός μίλησε …
ΜΠ. ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΣ: Γιατί αυτά τα μέτρα θα μπορούν να επιβάλλουν να εφαρμόσει η Τουρκία το διεθνές δίκαιο.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Δεν θέλω να μπω αυτή τη στιγμή σε λεπτομέρειες όσον αφορά τί φύση θα έχουν αυτά τα μέτρα. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα συζητηθεί και θα αποφασιστεί σε επίπεδο των 27 στα αρμόδια όργανα. Αυτό που είπα και πάλι είναι για την υιοθέτηση καταλλήλων μέτρων.
Μ. ΡΗΓΟΥ: Δεν ήταν ερώτηση. Ήταν απλώς μια παρατήρηση μήπως τυχόν αυτοί οι οποίοι δεν έχουν μικρόφωνο αυτή τη στιγμή και στους οποίους απευθύνετε το λόγο επειδή έχουν κάνει τις ερωτήσεις στο chat, να τους απαντούσατε. Αυτό ήταν.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ναι, αν μπορούν να μου πούνε ποιοι είναι.
Μ. ΡΗΓΟΥ: Του κ. Σουρμελίδη π.χ. υπάρχουν οι ερωτήσεις από ό,τι είχα δει προηγουμένως, οπότε επειδή δεν έχει μπει μέχρι τώρα δυο φορές που τον έχετε καλέσει.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: ΟΚ. Ευχαριστώ πολύ για την παρατήρηση. Προχωρώ τώρα με τον κ. Σιδέρη παρακαλώ.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω κ. Εκπρόσωπε, εάν ανησυχεί την ελληνική πλευρά η θέση της Ρωσίας, που δια στόματος του Προέδρου της, Βλαντιμίρ Πούτιν, εκφράστηκε όσον αφορά για την Τουρκία, για τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Πήρε μια θέση καθαρά υπέρ της Τουρκίας ο Πρόεδρος Πούτιν χθες στις δηλώσεις του. Αυτό σας ανησυχεί;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εγώ θα τονίσω και πάλι ότι η θέση μας είναι πως στηρίζουμε τις προσπάθειες της συμπροεδρίας της Ομάδας Μινσκ για την επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Δεν θέλω να μου σχολιάσετε κ. Εκπρόσωπε τι είπε ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ξέρουμε τι είπε. Θέλω να μου σχολιάσετε εάν η ελληνική πλευρά ανησυχεί. Αυτό θέλω να μου πείτε.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εντάξει. Σας απάντησα. Θα μου επιτρέψετε να πάω στην κυρία Τσαμούρη, η οποία ήθελε και πριν να μιλήσει και δεν μπορέσαμε.
Κυρία Τσαμούρη παρακαλώ.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Δεν ακούγεται κ. Εκπρόσωπε, γι’ αυτό έχει γράψει το μήνυμά της.
Α. ΤΣΑΜΟΥΡΗ: Επειδή δεν ακούγομαι, θα ήθελα να μπορούσατε να μου απαντήσετε. …… τις δηλώσεις Μπορέλ μετράμε αντίστροφα για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Τι θα κάνουμε εάν και τότε οι Ευρωπαίοι δεν επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Σας έχω απαντήσει ότι ζητήσαμε να συζητηθούν και να υιοθετηθούν τα κατάλληλα μέτρα ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Έχουμε καιρό μέχρι τότε. Δεν θέλω να κάνω αυτή τη στιγμή υποθέσεις. Οδεύουμε προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έχουμε εκφράσει ήδη τις ανησυχίες μας, όλοι, και έχουμε ενημερώσει για την τουρκική παραβατική και προκλητική συμπεριφορά και σε αυτό το πλαίσιο ζητήσαμε τη λήψη κατάλληλων μέτρων.
Ο κ. Γκασιάμης παρακαλώ.
Μ. ΓΚΑΣΙΑΜΗΣ: Πριν από λίγο είχαμε νέα υπέρπτηση στο Αγαθονήσι από τέσσερα τουρκικά μαχητικά. Υπάρχει κάποιο σχόλιο επί τούτου;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κάθε φορά, η Ελλάδα προβαίνει σε διάβημα, έκτακτο διάβημα διαμαρτυρίας, προς την τουρκική πλευρά για κάθε υπέρπτηση που γίνεται. Αυτό γίνεται πάντα και στο οποίο τονίζουμε και ότι τέτοιες παράνομες και προκλητικές ενέργειες πρέπει να παύσουν, ενώ αυξάνουν κατακόρυφα την ένταση. Μπορούν να προκαλέσουν και άλλες καταστάσεις. Αυτό κάνουμε όσον αφορά την τουρκική πλευρά. Γίνεται πάντα έκτακτο διάβημα διαμαρτυρίας.
Και παράλληλα παγίως ενημερώνουμε τους εταίρους μας τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ, όσο και στον ΟΗΕ, τον Γενικό Γραμματέα.
Δεν βλέπω κάποια άλλη ερώτηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συγνώμη για την καθυστέρηση. Να θέσω το ερώτημά μου τάχιστα.
Ο κ. Πομπέο επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη και είχε συνάντηση με τον Πατριάρχη. Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί ως μια θετική στάση απέναντι στα ελληνικά δεδομένα; Δηλαδή είχε υπάρξει κάποια προσυνεννόηση; Έγινε κάποια άλλη επικοινωνία με την αμερικανική πλευρά; Και εάν θα συνεχιστεί βεβαίως αυτή η …… ….. στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις απέναντι στην Τουρκία;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα απαντήσω όσον αφορά τη συνάντηση του κ. Πομπέο με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, θέματα που συζητήθηκαν. Κατ’ αρχάς ο κ. Πομπέο εκθείασε το ρόλο του Παναγιωτάτου όσον αφορά διάφορες πρωτοβουλίες που είχε αναλάβει σε διεθνές επίπεδο, όπως για παράδειγμα την προστασία του περιβάλλοντος, εδώ και πολλά χρόνια. Συζήτησαν, επίσης, για το ζήτημα των θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία και ο Παναγιώτατος του έθεσε βεβαίως τα γνωστά ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζει.
Και τέλος θα τονίσω ότι αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι ο κ. Πομπέο έδωσε έμφαση στον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριάρχη με την επίσκεψη αυτή.
Η κυρία Μπαλή παρακαλώ.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Ουσιαστικά θέλω να επαναλάβω την ερώτηση του συναδέλφου κ. Σουρμελίδη, που δεν ακούγεται, σχετικά με το διάλογο με την Τουρκία στο επίπεδο του ΝΑΤΟ, σε τι στάδιο βρισκόμαστε.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Έγινε αυτή η συμφωνία τότε σε τεχνικό επίπεδο για τη δημιουργία μιας γραμμής επικοινωνίας.
Κ. ΜΠΑΛΗ : Και πέραν τούτου ουδέν.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα έχουμε την επόμενη συνάντηση Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, 1η και 2 Δεκεμβρίου. Όπως σας είπα, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ θα μιλήσει με τον Υπουργό Εξωτερικών την επόμενη εβδομάδα, όπου ο κ. Δένδιας βέβαια θα τον ενημερώσει και πάλι για τη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατική και προκλητική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Α. ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Με αφορμή αυτό το μπλοκάρισμα της ένταξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με τη Βουλγαρία στο τελευταίο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, θα ήθελα να ρωτήσω αν θα πρέπει πλέον ν’ αποτελεί προϋπόθεση, προκειμένου να ξεκινούν ενταξιακές συνομιλίες κάθε υποψηφίου κράτους –είμαι προσεκτική σ’ αυτό που λέω- με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με μια συμφωνία γύρω από ιστορικά, γλωσσικά ζητήματα ή ζητήματα ταυτότητας και τι συνέπειες θα έχει αυτό γενικότερα για την πολιτική διάδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που, όπως είπατε κι εσείς πριν, η Ελλάδα στηρίζει και ειδικά των Δυτικών Βαλκανίων. Σας ευχαριστώ πολύ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Εγώ σας ευχαριστώ για την ερώτηση. Κατ' αρχάς να μου επιτρέψετε να τονίσω ότι ήδη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης το 1993, είχαν τεθεί τα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια βάσει των οποίων μπορούσε να γίνει μια χώρα υποψήφια. Αυτό είναι το ένα βασικό, θεμελιώδες κείμενο.
Από κει και πέρα, υπάρχουν συμπεράσματα τα οποία έχουν βγει κατά καιρούς για συγκεκριμένες χώρες, όπου αναφέρουν ποιά είναι τα κριτήρια για τα οποία θα μπορούσαν να ξεκινήσουν πλέον οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Υπάρχει μια διαδικασία.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, χτες ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, ο Τζόσεπ Μπορέλ, είπε ότι για να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή πορεία Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, θα πρέπει να επανεξετασθεί ο όρος της συμφωνίας που υπογράφεται στην Ουάσινγκτον για τη μεταφορά της Πρεσβείας της Σερβίας στην Ιερουσαλήμ και του Κοσσόβου, αυτή που θα γίνει τέλος πάντων και αυτή που θα πάει στην Ιερουσαλήμ.
Ποια η θέση της Ελλάδας επί του θέματος; Έχει το δικαίωμα τόσο η Σερβία όσο και το Κοσσυφοπέδιο να μεταφέρουν τις Πρεσβείες τους στην Ιερουσαλήμ;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα ρωτήσετε τους ιδίους και τον κ. Μπορέλ.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Ποια είναι η θέση της Ελλάδας; Εγώ δε ζήτησα για τον κ. Μπορέλ ούτε για τη Σερβία.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κι εγώ επαναλάβω να ρωτήσετε τον κ. Μπορέλ που αναφέρετε πως έκανε τη δήλωση.
Γ. ΚΟΥΤΣΟΜΥΤΗΣ: Καλημέρα σας. Σε σχέση με τη Λιβύη ήθελα να ρωτήσω: Τις τελευταίες εβδομάδες γίνονται συζητήσεις στην Τύνιδα, που φαίνεται ότι είναι σε κάποιο καλό δρόμο. Είναι πιθανό τις επόμενες μέρες ν’ ανακοινωθεί η σύνθεση της νέας κυβέρνησης, στην οποία θα συμμετέχουν και τα δύο μέρη. Αυτό ίσως θα σημάνει ότι η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να δεχθεί ή να μη δεχθεί το Τουρκολιβυκό μνημόνιο, το μνημόνιο Σαράζ – Ερντογάν.
Υπάρχουν κάποιες σκέψεις στην ελληνική κυβέρνηση, ποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν ώστε να ακυρωθεί ή ν’ αποτραπεί η πλήρης νομιμοποίηση αυτού του μνημονίου;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία είναι πάρα πολύ κοντά στη Λιβύη, έχουμε επηρεαστεί από αυτή την κατάσταση και γι' αυτό στηρίζουμε τις προσπάθειες για να βρεθεί μια βιώσιμη και ειρηνική λύση στο ζήτημα αυτό. Γιατί επιθυμούμε βεβαίως τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα στη Λιβύη, η οποία είναι πάρα πολύ σημαντική για μας.
Επίσης να τονίσω κάτι το οποίο έχουμε πει επανειλημμένως, ότι για τη σταθερότητα αυτή, θα πρέπει να υπάρξει αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη.
Λ. ΖΑΧΑΡΗΣ: Καλημέρα κι από μένα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, τι συμβαίνει αναφορικά με τη διπλωματική εκπροσώπηση της Ελλάδας στη Συρία. Ξέρουμε ότι η Πρεσβεία είχε κλείσει πριν από 8 χρόνια, αλλά ο Υπουργός Εξωτερικών, έστειλε την κα Τασία Αθανασίου σαν ειδική απεσταλμένη του Υπουργείου Εξωτερικών. Θέλω να ρωτήσω αν υπάρχει κάποιος σχεδιασμός και κάποιο χρονοδιάγραμμα στη Συρία, δεδομένου ότι μπορεί να γίνει ένας πιθανός σύμμαχος απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Κατ' αρχάς η Πρέσβης κα Αθανασίου είναι ειδική απεσταλμένη του Υπουργού για το ζήτημα της Συρίας με έδρα την Αθήνα. Έχει ορισθεί επιτετραμμένος της Ελλάδος στη Συρία, ο οποίος έχει έδρα τη Βυρηττό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γεια σας. Θα ήθελα να ρωτήσω για τις ελληνοτουρκικές υποθέσεις, σε τι στάδιο είμαστε, ποιοι μιλάνε, αν έχουμε κάποιες εξελίξεις, γιατί τώρα βλέπουμε σα να μην υπάρχει καθόλου επαφή.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Όπως ανέφερα και παλαιότερα, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, ο κ. Τσαβούσογλου, είχε τηλεφωνήσει στον κ. Δένδια πριν από 10 μέρες περίπου και τον ρώτησε υπό ποιες συνθήκες θα μπορούσε να υπάρξει μεταξύ των δύο συνάντηση και να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές. Ο κ. Δένδιας βέβαια του τόνισε ότι όσο συνεχίζονται οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, όσο το Oruc Reis βρίσκεται εκεί που βρίσκεται, δεν υπάρχει πλαίσιο, δεν υπάρχει δυνατότητα για έναν εποικοδομητικό διάλογο. Αλλά βεβαίως, όπως είπαμε, εφ' όσον σταματήσουν, είμαστε πάντα ανοιχτοί για έναν εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
Σ. ΣΙΔΕΡΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε θέλω να ρωτήσω πώς προχωρούν οι διαδικασίες για την προσφυγή στη Χάγη με την Αλβανία. Έχουν γίνει κάποιες επαφές;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Στην επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών, του κ. Δένδια, στα Τίρανα πριν 4 εβδομάδες περίπου, συμφωνήθηκε κατ' αρχάς ότι αυτό το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών να επιλυθεί μέσω της προσφυγής στη Χάγη. Θα πρέπει να προετοιμαστεί βέβαια κάποια στιγμή, να γίνει μια κοινή εργασία, ένα συνυποσχετικό το οποίο θα υποβληθεί, όπως προβλέπουν οι διαδικασίες του Διεθνούς Δικαίου.
Αυτό ήταν πάρα πολύ σημαντικό. Όλες θα έλεγα οι πολιτικές δυνάμεις, τόσο η κυβέρνηση, όσο και η μείζων αντιπολίτευση εκφράστηκαν πάρα πολύ θετικά γι' αυτή την προοπτική και βεβαίως θα ξεκινήσει η διαδικασία αυτή. Αυτό βέβαια δεν είναι κάτι το οποίο θα γίνει απ’ τη μια μέρα στην άλλη, αλλά η πολιτική συμφωνία υπάρχει.
Γ. ΜΟΥΤΣΟΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, είδαμε τον Πρωθυπουργό να επισκέπτεται και να υπογράφονται ορισμένες συμφωνίες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στρατηγικού χαρακτήρα όπως αναφέρθηκαν. Μπορείτε να μας πείτε λίγο περισσότερα γι' αυτού του είδους τις συνεργασίες; Και αν μπορείτε να μας πείτε και σε ποια σημεία τέλος πάντων θα επενδυθούν χρήματα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην Ελλάδα.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Θα μου επιτρέψετε εδώ να πω ένα πολύ απλό πράγμα: Ήταν επίσκεψη του Πρωθυπουργού, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος μίλησε γι' αυτό, δε θα ήθελα ν’ αναφερθώ περισσότερο. Θα μπορεί ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος να πει περισσότερα γι' αυτό.
Γ. ΜΟΥΤΣΟΣ: Κατανοητό, ευχαριστώ.
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Είναι θέμα αρχής.
Γ. ΚΟΥΤΣΟΜΥΤΗΣ: Για τον Καύκασο ήθελα να ρωτήσω και τις τελευταίες εξελίξεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι υπήρξε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου σε σχέση με τη χρήση ξένων μισθοφόρων στην περιοχή;
Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Όπως σας είπα και πριν, η Ελλάδα επιθυμεί να υπάρξει μια επίλυση αυτού του ζητήματος στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και γι' αυτό το λόγο υποστηρίζουμε τις προσπάθειες της Προεδρίας της Ομάδας Μινσκ στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ.
Αν δεν υπάρχει άλλη ερώτηση, σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας. Καλή σας μέρα.
20 Νοεμβρίου, 2020