«Ο ΟΟΣΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΤΟΝ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΤΕ
Από τις αρχές Νοεμβρίου έχω προσθέσει στο καθημερινό, ούτως ή άλλως, γεμάτο πρόγραμμά μου, όχι μόνο την τακτική επισκόπηση του διεθνούς τύπου, αλλά την ιδιαίτερη παρακολούθηση του αυστραλιανού και, γενικά, του αγγλοσαξονικού τύπου, με λέξη-κλειδί αναζήτησης τον «ΟΟΣΑ». Το ενδιαφέρον μου εδράζεται σε έναν αγώνα εν εξελίξει που μας φέρνει απέναντι σε τρεις χώρες, καθόλα σύμμαχες και φιλικές σε όλα τα άλλα επίπεδα. Αναφέρομαι στη διεδίκηση της θέσης του Γενικού Γραμματέα του ΟΟΣΑ, όπου η Αυστραλία έχει προτείνει τον Mathias Cormann, η Σουηδία τη Cecilia Malmström, η Ελβετία το Philipp Hildebrand και η μικρή Ελλάδα την πλέον υπερκομματική Άννα Διαμαντοπούλου. Στις 10 Φεβρουαρίου εγκατάλειψε τη διεκδίκηση ο Δανός Ulrik Knudsen, ενώ έχουν ήδη αποσύρει τις υποψηφιότητές τους οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Εσθονία, η Πολωνία και η Τσεχία. Πρωτοφανής σκληρός αγώνας για τη θέση ενός οργανισμού που έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερης βαρύτητας, αλλά παραμένει εν γένει άγνωστος στον πολύ κόσμο.
Αναλαμβάνοντας στο Υπουργείο Εξωτερικών την Οικονομική Διπλωματία και Εξωστρέφεια τον Ιούλιο του 2019, ήξερα πολύ καλά ότι η δουλειά μου σχετιζόταν με την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση των ελληνικών εξαγωγών. Αυτό που δεν είχα πλήρως αντιληφθεί εκείνη τη μακρινή προ-κορωνοιού εποχή, ήταν ότι στο ευρύ πεδίο δραστηριοποίησης του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών περιλαμβανόταν και η επίβλεψη σχέσεων της χώρας μας με διεθνείς οργανισμούς.
Εντέλει, τι είναι ο ΟΟΣΑ;
Ο Οργανισμός (στα αγγλικά με τα αρχικά OECD, Organization for Economic Cooperation and Development), υπήρξε αρχικά διάδοχος του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας, ο οποίος διαχειρίστηκε το Σχέδιο Μάρσαλ για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ΟΟΣΑ ιδρύθηκε το 1961 (γιορτάζει φέτος 60 χρόνια ζωής), αρχικά με 20 κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Σήμερα αριθμεί 37 μέλη από πολλές περιοχές του κόσμου, δηλαδή την Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, αλλά και την Ασία. Οι 37 αυτές χώρες είναι απαραίτητα χώρες με δημοκρατικά καθεστώτα ταγμένα στις αρχές της ελεύθερης αγοράς και εκπροσωπούν περίπου το 62% του παγκόσμιου Α.Ε.Π.
Εξαιτίας των πολύ καλών επιδόσεων του πρότερου οργανισμού, που όμως είχε αποκλειστικά ευρωπαϊκό προσανατολισμό, ο ΟΟΣΑ κέρδισε μεγάλη αξιοπιστία και κύρος. Πολύ γρήγορα, ξεκίνησε η διεύρυνσή του και κράτη πιο μακρινά, όπως η Ιαπωνία, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και το Μεξικό έγιναν μέλη. Με την κατάρρευση του σοσιαλιστικού μπλοκ, εντάσσονται και πολλές χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία το 1996.
Σήμερα, ο ΟΟΣΑ παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της διεθνούς οικονομικής ατζέντας και της διάχυσης ορθών οικονομικών πρακτικών και πολιτικών. Τα πεδία δραστηριοποίησης του οργανισμού επικεντρώνονται σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως η φορολόγηση, η ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, η εκπαίδευση, το εργατικό δυναμικό και η διασφάλιση της ειρήνης. Στηρίζει άλλες διεθνείς οργανώσεις όπως είναι η G7 και G20, η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στις μέρες μάς, η κρίση του κορωνοιού καθιστά τον οργανισμό ακόμη πιο σημαντικό. Δεν είναι μόνο η εκλογή ενός νέου Γενικού Γραμματέα που θα αναλάβει τα ηνία μετά τον Μεξικανό Jose Angel Gurria που διανύει την τρίτη πενταετή θητεία του. Η συγκυρία επιτάσσει μια νέα εποχή στην πορεία του εξηκονταετούς Οργανισμού. Υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σε σχέση με την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας μετά την πανδημία, ενώ η συγκεκριμένη υγειονομική κρίση ανάδειξε τους κινδύνους της παγκοσμιοποίησης και του ανεξέλεγκτου φιλελευθερισμού. Ο ΟΟΣΑ οφείλει να αναπροσαρμόσει τις προτεραιότητες του, όντας σε πλεονεκτική θέση λόγω των πολιτικών και διοικητικών δικτύων του, και η εκλογή του νεου Γενικού Γραμματέα αποτελεί διακύβευμα παγκόσμιας εμβέλειας.
Τα σχέδια της Άννας Διαμαντοπούλου
Η πρόταση του Κυριακού Μητσοτάκη προς την Άννα Διαμαντοπούλου αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων διορατική και πετυχημένη, όχι μόνο υπερκομματική. Η διαδικασία επιλογής προέβλεπε τρία στάδια. Στο δεύτερο γύρο, ο κατάλογος των δέκα υποψηφιοτήτων που είχαν υποβληθεί μειώθηκε σε πέντε, μετά από ακροάσεις των υποψηφίων. Η ακρόαση της ελληνίδας υποψήφιας όπως φαίνεται, πήγε καλύτερα από τις αρχικές προβλέψεις.
Η ίδια ξεδιπλώνει με σαφήνεια τους τρεις πυλώνες δράσης της αν εκλεγεί Γενική Γραμματέας:
• ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ρύθμιση της ψηφιακής φορολόγησης
• η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
• η εκπαίδευση και μετεξέλιξη του εργατικού δυναμικού σε παγκόσμια κλίμακα
Η Διαμαντοπούλου γνωρίζει ότι ο ΟΟΣΑ θα πρέπει πλέον να ανταπεξέλθει στις πολλές προκλήσεις της εποχής, όχι μόνο των επιπτώσεων της πανδημίας, αλλά και εξαιτίας των πολλών συγκρούσεων που ακόμα μαστίζουν τον πλανήτη. Όπως έχει η ίδια επισημάνει, χρέος του ΟΟΣΑ στα αμέσως επόμενα χρόνια είναι να αγκαλιάσει ακόμα 2.5 δις πληθυσμό από χώρες όχι μόνο της ανατολικής Ευρώπης, αλλά και της Ασίας και της Αφρικής. Υπάρχει και το ζήτημα της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Για την Κίνα η Διαμαντόπουλου δήλωσε στο Bloomberg:
«[Η σχέση του ΟΟΣΑ] με την Κίνα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. [...] Πρέπει να συνεχίσουμε] να λέμε στην Κίνα ότι θα χρειαστεί να σέβεται τους κανόνες που υπάρχουν για το δίκαιο εμπόριο και τα διεθνή πρότυπα. [...] Δεν είναι μόνο η οικονομική διάσταση. Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη, οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, έχουν έναν καλύτερο τρόπο συνεργασίας μεταξύ τους, δεν αφορά μόνο στο εμπόριο και στις επενδύσεις, αφορά στις αξίες μας, αφορά στη δημοκρατία.»
Εντός των προσεχών ημερών, αναμένεται ανακοίνωση των δύο τελικών υποψηφίων. Συνεχίζω να παρακολουθώ (και) τον αυστραλιανό τύπο. Αναθαρρώ με τον πηχιαίο τίτλο μιας ομογενειακής εφημερίδας “Greek and Australian candidates in final top four for OECD Secretary-General”. Η Διαμαντοπούλου είναι τελικά στο final four.
Προσπαθώ να κρίνω τη διαδικασία με όση αντικειμενικότητα μπορώ και διαπιστώνω ότι η Διαμαντόπουλου υπερτερεί των αντιπάλων της στα σημεία για πολλούς λόγους: Έχει μεγάλη ευρωπαϊκή εμπειρία (Επίτροπος Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και το διεθνές προφίλ της είναι αδιαμφισβήτητο. Συμπεριλαμβάνει την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη στις προτεραιότητές της με συγκεκριμένα σχέδια. Είναι αγωνίστρια, έχοντας διανύσει μακρύ δρόμο από την μετεμφυλιακή Κοζάνη μέχρι τους διαδρόμους της Βουλής, των Υπουργείων και των διεθνή φόρα και οργανώσεων. Είναι σεμνή και ουδείς θα τολμούσε να ισχυριστεί ότι ξεκίνησε από προνομιακή θέση με χρυσά κουτάλια. Είναι γυναίκα, Ελληνίδα, Ευρωπαία και Κοσμοπολίτισσα, έχοντας αφετηρία μια γωνιά του κόσμου που αποτελεί γέφυρα μεταξύ Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας.
Η μάχη των τεσσάρων, το final four του ΟΟΣΑ, συνεχίζεται. Και εγώ συνεχίζω να ποντάρω στην Άννα. Αν κερδίσει, κερδίζει η Άννα, αλλά κερδίζει και ο κόσμος όλος, που πλέον πρέπει να θεωρούμε γειτονιά μας, από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ειρηνικό. Και προφανώς, περισσότερο από όλους, κερδίζει η Ελλάδα.»
17 Φεβρουαρίου, 2021