Κύριε Πρόεδρε,
Γενικέ Γραμματέα, Εξοχότατοι, Συνάδελφοι.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Συνεργατικής Δημοκρατίας της Γουιάνας στα Ηνωμένα Έθνη για την πρόσκληση να συμμετάσχω στη σημερινή συζήτηση.
Κυρίες και κύριοι,
Δεν υπάρχει ούτε μία πρόκληση στον σύγχρονο κόσμο που να μην αλληλεπιδρά με άλλες. Η κλιματική κρίση απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και οι δύο από κοινού απειλούν τη σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή.
Δεν υπάρχει καμία πρόκληση που να αφορά αποκλειστικά μια χώρα ή μια περιοχή. Η κατάρρευση της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά στην Ουκρανία απειλεί την αλυσίδα σιτηρών συνολικά και η ταχεία τήξη των πάγων στην Ανταρκτική επηρεάζει τον πλανήτη. Και αυτό, ενώ περισσότεροι από 600 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως προβλέπεται να αντιμετωπίσουν το φάσμα της πείνας το 2030.
Η Μεσόγειος Θάλασσα, το σταυροδρόμι 3 ηπείρων, συνιστά χαρακτηριστικό παράδειγμα αλληλεπίδρασης και διάχυσης τέτοιων φαινομένων. Η ετήσια θερμοκρασία της θάλασσας είναι 1,54 °C υψηλότερη από τα επίπεδα πριν από το 1990 και περίπου 0,4 °C υψηλότερη από την παγκόσμια μέση αύξηση της θερμοκρασίας.
Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει προκαλέσει σοβαρές περιβαλλοντικές ζημίες. Η λεκάνη της Μεσογείου αποτελεί τα τελευταία χρόνια το επίκεντρο της κλιματικής κρίσης με εκτεταμένες πυρκαγιές και καταστροφικές πλημμύρες. Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, θέτει σε κίνδυνο την ποσότητα και την ποιότητα της αλιείας και των ιχθυοαποθεμάτων, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η υγεία και ο βιοπορισμός των ανθρώπων.
Ο μετριασμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και της πράσινης ναυτιλίας καθώς και η μείωση της ρύπανσης από μικροπλαστικά περιλαμβάνονται στην ατζέντα της 9ης Διάσκεψης "Our Ocean Conference" που θα διοργανώσουμε στην Αθήνα στις 16 και 17 Απριλίου. Η διάσκεψη θα αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ της cop28 και της Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς το επόμενο έτος, φιλοδοξώντας να παράγει απτά ορόσημα και αξιόπιστες δεσμεύσεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ελλάδα θα αναλάβει την πρωτοβουλία θέτοντας το τρίπτυχο κλίμα-ειρήνη-ασφάλεια προτεραιότητα της υποψηφιότητάς της ως μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-26.
Ωστόσο, κανένα συνέδριο, καμία μεμονωμένη κρατική παρέμβαση δεν μπορεί να φέρει αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Αυτό παραπέμπει στον Σίσυφο που κυλάει αιώνια και επανειλημμένα έναν βαρύ βράχο σε έναν λόφο. Η πολυπλοκότητα και η εξωεδαφικότητα των προκλήσεων απαιτούν τη συλλογική αντίδραση των κυβερνήσεων και των λαών του κόσμου με το βλέμμα στο μέλλον.
Αυτό που χρειαζόμαστε είναι διαφορετική νοοτροπία όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και την επισιτιστική ασφάλεια. Μια τέτοια οριζόντια πολιτική είναι το σχέδιο “OneHealth” του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μία ολοκληρωμένη, ενιαία, ολιστική προσέγγιση για την εξισορρόπηση και τη βελτιστοποίηση της υγείας των ανθρώπων των ζώων και του περιβάλλοντος.
Χρειαζόμαστε αυτού του είδους το νέο όραμα της παγκόσμιας αλληλεγγύης και διαγενεακής βιωσιμότητας. Μέσω της ηθικής και βασισμένης σε κανόνες παγκόσμιας διακυβέρνησης και του δίκαιου επιμερισμού των βαρών μεταξύ των κρατών.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καλούμε για παγκόσμια συμμαχία για τη βιωσιμότητα. Υποστηρίζουμε δε την πρόταση για το διορισμό ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για ένα βιώσιμο μέλλον.
Το οφείλουμε στις μελλοντικές γενιές από τις οποίες ομολογουμένως έχουμε ήδη αποσπάσει τμήμα των μερισμάτων τους από το περιβάλλον.
Εξάλλου, δεν πρέπει να ξεχνάμε: Δεν είμαστε ιδιοκτήτες της γης, αλλά απλοί διαχειριστές της.
Σας ευχαριστώ.
13 Φεβρουαρίου, 2024