Ευρωπαϊκή Στρατηγική Θαλάσσιας Ασφάλειας
Η Στρατηγική Θαλάσσιας Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθετήθηκε, για πρώτη φορά, τον Ιούνιο του 2014 και καταγράφεται ως μία μεγάλη επιτυχία της Ελληνικής Προεδρίας (α' εξάμηνο 2014), διότι διευρύνθηκε ο ορισμός της θαλάσσιας ασφάλειας, καλύπτοντας, πέραν της αμυντικής διάστασης, κι άλλες πτυχές, όπως η ανάπτυξη, η απασχόληση και η ενεργειακή ασφάλεια. Η Στρατηγική αφορά, τόσο εσωτερικές, όσο και εξωτερικές πτυχές της θαλάσσιας ασφάλειας της ΕΕ, έχοντας διατομεακή προσέγγιση, με σκοπό την επίτευξη της μέγιστης δυνατής ασφάλειας και την προώθηση των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, καθώς και των κρατών-μελών της, στη θάλασσα. Τον Δεκέμβριο του 2014 υιοθετήθηκε Σχέδιο Δράσης για την υλοποίηση της Στρατηγικής, το οποίο επικαιροποιήθηκε το 2018. Τα δύο κείμενα παρέχουν, από κοινού, ένα συνολικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση απειλών και προκλήσεων στη θάλασσα, όπως παράνομες δραστηριότητες, ανταγωνισμός επί των φυσικών πόρων, καθώς και απειλές ως προς την ελευθερία της ναυσιπλοΐας.
Τον Οκτώβριο του 2023 αναθεωρήθηκαν, τόσο η Στρατηγική, όσο και το Σχέδιο Δράσης, με στόχο την αντιμετώπιση νέων και αναπτυσσόμενων απειλών και προκλήσεων στον θαλάσσιο χώρο, συμπεριλαμβανομένων υβριδικών και κυβερνο-επιθέσεων κατά θαλάσσιων υποδομών και περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Η αναθεωρημένη Στρατηγική δομείται γύρω από έξι βασικούς στόχους και μεταφράζεται σε περίπου 150 δράσεις, στο πλαίσιο του συναφούς Σχεδίου Δράσης.
Η Ελλάδα συνέβαλε δημιουργικά στην εκπόνηση των εν λόγω στόχων, με ορισμένους εξ αυτών να είναι ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος, σχετιζόμενοι με: α) την καταπολέμηση των απειλών και παράνομων δραστηριοτήτων στη θάλασσα, όπως η πειρατεία, η λαθραία διακίνηση προσώπων, η παράνομη αλιεία, καθώς και η μη εξουσιοδοτημένη εξερεύνηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας των κρατών-μελών της ΕΕ, β) την ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες και οργανισμούς για την υποστήριξη θεμελιωδών διεθνών κανόνων και, πρωτίστως, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και γ) την επαύξηση της ανθεκτικότητας και της προστασίας κρίσιμων θαλάσσιων υποδομών, όπως οι αγωγοί φυσικού αερίου, τα υποβρύχια καλώδια, οι λιμένες και οι υπεράκτιες ενεργειακές εγκαταστάσεις και τερματικοί υγροποιημένου φυσικού αερίου.