Σχέσεις ΕΕ - Αφρικής
Το πλαίσιο συνεργασίας ΕΕ - χωρών Αφρικής καθορίζεται από τη Συμφωνία του Κοτονού, την Κοινή Στρατηγική ΕΕ-Αφρικής, τις τρεις περιφερειακές στρατηγικές, ήτοι για το Κέρας της Αφρικής, τον Κόλπο της Γουινέας και το Σαχέλ, καθώς και τους επίσημους Διαλόγους, όπως οι Σύνοδοι Κορυφής, σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται κατά κανόνα ανά τριετία, οι συνεδριάσεις Υπουργικού Επιπέδου, οι οποίες πραγματοποιούνται σε τακτική βάση, οι συνεδριάσεις σε επίπεδο Επιτροπών, οι τομεακοί Διάλογοι και οι Πολιτικοί Διάλογοι υπό το άρθρο 8 της Συμφωνίας Κοτονού.
Η κοινή στρατηγική ΕΕ-Αφρικής εγκρίθηκε το 2007 ως ο επίσημος δίαυλος για τις σχέσεις της ΕΕ με τις αφρικανικές χώρες. Υλοποιείται μέσω περιοδικών Σχεδίων Δράσης. Τον Μάρτιο του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΥΕΔ εξέδωσαν την Κοινή Ανακοίνωση με τίτλο «Προς μια συνολική στρατηγική με την Αφρική». Στην Ανακοίνωση προτείνεται η συνεργασία πάνω σε πέντε βασικές παγκόσμιες τάσεις: Εταιρική Σχέση για την Πράσινη Μετάβαση και την Πρόσβαση στην Ενέργεια, Εταιρική Σχέση για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, Εταιρική Σχέση για Βιώσιμη Ανάπτυξη και Θέσεις Εργασίας, Εταιρική Σχέση για την Ειρήνη, την Ασφάλεια και τη Διακυβέρνηση, και Εταιρική Σχέση για τη Μετανάστευση και την Κινητικότητα. Οι προτάσεις αυτές βασίζονται στην αυξανόμενη δυναμική των σχέσεων ΕΕ-Αφρικής, δίνοντας νέα ώθηση στην Εταιρική Σχέση. Στις 30 Ιουνίου το Συμβούλιο ενέκρινε Συμπεράσματα για την Αφρική, επαναλαμβάνοντας την εξέχουσα σημασία μιας ισχυρότερης και πιο φιλόδοξης Εταιρικής Σχέσης και επισημαίνοντας ότι η Κοινή Ανακοίνωση συνιστά, εν προκειμένω, μια εξαίρετη βάση. Η επόμενη Σύνοδος Κορυφής ΕΕ - Αφρικανικής Ένωσης, εντός 2021, θεωρείται καθοριστική για την ανανέωση μιας ολοκληρωμένης κοινής στρατηγικής προσέγγισης, κατά την οποία οι ηγέτες της Αφρικής και της Ευρώπης θα συναντηθούν για να καθορίσουν κοινές προτεραιότητες για το κοινό τους μέλλον.
Η Συμφωνία Εταιρικής σχέσης του Κοτονού αποτελεί το γενικό πλαίσιο για τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ). Καλύπτει τις σχέσεις της ΕΕ με 79 χώρες, εκ των οποίων 48 χώρες της Yποσαχάριας Αφρικής. Στις 3 Δεκεμβρίου 2020, η ΕΕ και ο Οργανισμός των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (OACPS) συμφώνησαν, σε πολιτικό επίπεδο, επί του κειμένου νέας Συμφωνίας, διαδόχου του Κοτονού, η οποία μονογραφήθηκε στις 15 Απριλίου 2021 και θα αποτελεί το νέο νομικό πλαίσιο των διμερών σχέσεων ΕΕ - ΑΚΕ. Η Συμφωνία αποσκοπεί αφενός, στην ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ και των χωρών ΑΚΕ να αντιμετωπίζουν από κοινού τα παγκόσμια προβλήματα και αφετέρου, στη μείωση και, εν τέλει, στην εξάλειψη της φτώχειας, προωθώντας τη σταδιακή ένταξη των χωρών ΑΚΕ στην παγκόσμια οικονομία. Βασίζεται σε τρεις πυλώνες: αναπτυξιακή συνεργασία, οικονομική και εμπορική συνεργασία, πολιτική διάσταση και καλύπτονται οι ακόλουθοι τομείς προτεραιότητας: Δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα, βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη κλιματική αλλαγή, ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη, ειρήνη και ασφάλεια, μετανάστευση και κινητικότητα. Το Συμβούλιο των Υπουργών ΑΚΕ - ΕΕ αποτελεί το ανώτατο όργανο της εταιρικής σχέσης ΑΚΕ - ΕΕ. Συνέρχεται μία φορά το χρόνο, εναλλάξ, στις Βρυξέλλες και σε χώρα ΑΚΕ. Τέλος, στη Συμφωνία προσαρτώνται και τρία ξεχωριστά Περιφερειακά Πρωτόκολλα για την Αφρική, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό με έμφαση στις ιδιαίτερες ανάγκες των εν λόγω περιοχών.
H Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ότι η Αφρική είναι βασικός στρατηγικός εταίρος της ΕΕ, υποστηρίζει μια νέα ώθηση στην Εταιρική Σχέση ΕΕ - Αφρικής, με στόχο την ενίσχυση και την περαιτέρω ανάπτυξή της τελευταίας, αποσκοπώντας στην ευημερία και τη σταθερότητα των δύο ηπείρων.