Δεν ξέρω πόσο δόκιμο είναι να απευθύνει κανείς χαιρετισμό στο σπίτι του, αλλά θα ήθελα να σας πω ότι αισθάνομαι πάρα πολύ ωραία που σήμερα βρισκόμαστε με την ευκαιρία αυτή, όλοι οι συλλειτουργοί του Υπουργείου Εξωτερικών σε μια πολύ σπουδαία ημέρα για το Υπουργείο Εξωτερικών.
Διότι ο,τιδήποτε είναι συναφές προς τον Ελληνισμό, ο,τιδήποτε φέρνει κοντά τους Έλληνες απανταχού της γης, είναι κάτι που εμάς στο Υπουργείο Εξωτερικών μας αγγίζει πάρα πολύ και πρωτίστως την κυβέρνηση την ίδια. Διότι η παρούσα κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή διέλαβε ως μείζονα προτεραιότητα της πολιτικής της -και όχι μόνο της εξωτερικής- το να μπορέσει να φέρει κοντά στην πατρίδα, στη μητρόπολη, τους Έλληνες ανά τη γη.
Αυτό έγινε με πολλούς τρόπους. Ο πιο σημαντικός, κατά την άποψή μου, ήταν ο τρόπος με τον οποίο διαχειριστήκαμε τα θέματα αποδήμου Ελληνισμού, ιδίως σε σχέση με το θέμα της εξ αποστάσεως ψήφου, της δυνατότητας δηλαδή των Ελλήνων πολιτών στο εξωτερικό να μπορούν να ψηφίζουν από τις έδρες τους. Και η πρώτη προσπάθεια, η οποία ήταν αναγκαστικώς συμβιβαστική, είχε αρκετούς περιορισμούς, διότι εκ του Συντάγματος απαιτείται ιδιαίτερα αυξημένη πλειοψηφία, για να μπορέσει να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός εξ αποστάσεως ψήφου των αποδήμων Ελλήνων. Η μεγάλη πρώτη πρωτοβουλία, την οποία ανέλαβε η κυβέρνηση μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουλίου, ήταν ακριβώς να απελευθερωθούν όλες οι διαδικαστικές δεσμεύσεις, προκειμένου οι Έλληνες, όπου και αν βρίσκονται, να μπορούν να ψηφίσουν, να ασκήσουν το ύψιστο πολιτικό δικαίωμα που το Σύνταγμα τους αποδίδει. Γιατί η πιο σημαντική ιδιότητα είναι αυτή του πολίτη και αυτή θα πρέπει με κάθε τρόπο να διασφαλίσουμε.
Μια σειρά από άλλες δράσεις, οι οποίες σκοπό είχαν ακριβώς την ενοποίηση του Ελληνισμού, ανελήφθησαν από όλα τα Υπουργεία. Μερικά παραδείγματα αυτών: η ψηφιακή μας σελίδα στο Gov.gr, όλες οι δράσεις οι οποίες διευκόλυναν τη ζωή των συμπατριωτών μας, διατάξεις οι οποίες έχουν οικονομικό αποτύπωμα, διατάξεις που αίρουν τη γραφειοκρατία. Είχα την ευκαιρία στη Νέα Υόρκη και οπουδήποτε βρίσκομαι σε ταξίδια στο εξωτερικό με την επίσημη ιδιότητά μου, να συναντώ τους Έλληνες στις έδρες τους. Η αγάπη και η νοσταλγία για την πατρίδα είναι το μεγαλύτερο κίνητρό μας, για να δουλεύουμε με σκοπό να καθιστούμε τις ζωές τους πιο εύκολες, ώστε να αισθάνονται ότι, όσα μίλια μακριά και να βρίσκονται από τη μητρόπολη, η πατρίδα ποτέ δεν τους ξεχνά. Και αυτή θα είναι η μεγάλη μας προσπάθεια.
Γι’ αυτό είναι μία πάρα πολύ σπουδαία μέρα και θα ήθελα να ευχαριστήσω πρώτα απ’ όλα τη διοικητική ιεραρχία του Υπουργείου Εξωτερικών, την κα Αλειφέρη. Με τεράστια προσπάθεια, με πενιχρά μέσα, με προσωπικό μόχθο αλλά με μεγάλο μεράκι, παρουσιάζουμε σήμερα τη μεγάλη αυτή πρωτοβουλία. Και βεβαίως ευχαριστούμε την πολιτική ηγεσία υπό τον Υφυπουργό, τον κ. Κώτσηρα, ο οποίος από την πρώτη στιγμή ανέλαβε με τεράστια ζέση να υλοποιήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα με μεγάλη ταχύτητα. Να το αναπτύξουμε με την αμέριστη βοήθεια της Κοινωνίας της Πληροφορίας, που είναι ο αναγκαίος μας και απόλυτος αρωγός για να μπορέσουμε να φέρουμε εις πέρας το σημερινό μας πρόγραμμα. Είναι πραγματικά πολύ σημαντική η σημερινή πρωτοβουλία, οι δύο πυλώνες και ο εικονικός βοηθός, ο οποίος δημιουργεί μία ψηφιακή διαδραστικότητα, η οποία ανταποκρίνεται και στις σύγχρονες απαιτήσεις της ψηφιακής διοίκησης.
Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι η έμφαση την οποία απέδωσε η κυβέρνηση στην προηγούμενη θητεία της, έτσι ώστε να υπάρξει μία ψηφιακή αναβάθμιση του κράτους, έχει συνέχεια. Θα επεκτείνεται, θα εμβαθύνεται, θα διευρύνεται. Η Κοινωνία της Πληροφορίας ήταν πάντοτε στην αιχμή του δόρατος. Θα έχουμε μία συνέχεια στην ψηφιοποίηση του κράτους, έτσι ώστε ακόμα και τα κομμάτια εκείνα τα οποία είναι ψηφιακά τυφλά, να μπορέσουμε να τα αναπτύξουμε και να δημιουργήσουμε ένα όραμα διοίκησης, το οποίο ξεπερνάει αυτό το οποίο έχουμε συνηθίσει: μια σύγχρονη, αποτελεσματική, γρήγορη, ψηφιακή διοίκηση.
Ο ψηφιακός υπάλληλος θα έρθει στη ζωή μας με το νέο μας πρόγραμμα. Ποτέ δεν θα αντικαταστήσει ο ψηφιακός υπάλληλος τον φυσικό υπάλληλο, διότι όσο και να αναπτυχθεί η τεχνητή νοημοσύνη, πάντοτε πίσω από την τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να βρίσκεται ένας ευσυνείδητος δημόσιος λειτουργός, ο οποίος θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να εφαρμόσει την ανθρώπινη νοημοσύνη στη νοητή και την ψηφιακή. Άρα η αλληλεπίδραση ανθρώπου και μηχανής είναι αυτή η οποία θα φέρει τα βέλτιστα αποτελέσματα. Κυρίως θα ήθελα να επισημάνω την εξαιρετική υποδομή που δημιουργεί ο εικονικός βοηθός, ο virtual assistant, όχι μόνο στο να δέχεται τα αιτήματα και να τα καταγράφει, αλλά κυρίως στο να προτείνει τις βέλτιστες λύσεις στα αιτήματα κάθε πολίτη στο εξωτερικό, κάθε ομογενούς μας. Ουσιαστικά, δηλαδή, θα υπάρχει μια πλήρης αλληλεπίδραση ανθρώπου και μηχανής. Δεν θα είναι μονοσήμαντη, όπως συνέβαινε ενδεχομένως μέχρι τώρα με τα περισσότερα ψηφιακά εργαλεία. Ο εικονικός βοηθός θα είναι εκεί για να κατευθύνει τον πολίτη. Εκεί που πρέπει.
Η δεύτερη μεγάλη υπηρεσία που παρουσιάζουμε σήμερα, στο πλαίσιο του μετασχηματισμού των διαδικασιών των προξενικών μας υπηρεσιών, είναι η ψηφιακή υπηρεσία διαχείρισης των αιτημάτων. Εγώ την έχω δει και είναι καταπληκτική. Λειτουργεί πιλοτικά και θα τεθεί στο τέλος του μήνα σε πλήρη λειτουργία. Θα αλλάξει την καθημερινότητα των συμπολιτών μας στο εξωτερικό, θα αλλάξει την καθημερινότητα σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με τα Προξενεία. Ξέρω ότι δεν είναι πάντοτε εύκολη η σχέση του πολίτη στο εξωτερικό με το Προξενείο. Λόγω της γεωγραφικής απόστασης και της σημαντικής υποστελέχωσης στα Προξενεία μας. Η προϊούσα οικονομική κρίση δυστυχώς αποψίλωσε σημαντικά τις υπηρεσίες αυτές. Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια να αυξήσουμε και τον προϋπολογισμό και τη στελέχωση των προξενικών υπηρεσιών, έτσι ώστε οι υπηρεσίες να ανταποκρίνονται στην αναγκαία αποτελεσματικότητα που θέλουν οι πολίτες. Πλέον, με τη νέα πλατφόρμα θα καταστεί δυνατή η ψηφιακή υποβολή αιτημάτων, η ψηφιακή υποβολή πιστοποιητικών, έτσι ώστε να μη χρειάζεται να έχουμε αυτές τις αρκετά επώδυνες γραφειοκρατικές διαδικασίες, η ηλεκτρονική πληρωμή του αντιτίμου για τις προξενικές υπηρεσίες, που κι αυτό πολλές φορές ήταν ένας εφιάλτης, η παραγωγή και αποστολή εγγράφων προς τους πολίτες, άρα η ψηφιακή αλληλογραφία και αλληλεπίδραση. Και βέβαια η επιλογή της ημερομηνίας για την αυτοπρόσωπη παρουσία πάντοτε θα χρειάζεται στο τέλος μια αυτοπρόσωπη παρουσία του πολίτη.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι με τον τρόπο αυτό θα έχουμε ένα πολύ σημαντικό ψηφιακό εργαλείο, έτσι ώστε κι εμείς εδώ στην Κεντρική Υπηρεσία να μετράμε την αποτελεσματικότητα των Προξενικών μας Αποστολών, να μπορούμε να δούμε πού ενδεχομένως υφίστανται κενά και να παρεμβαίνουμε διορθωτικά, επί τα βελτίω, στις δομές μας. Πάντοτε έχοντας στο μυαλό μας ότι βρισκόμαστε στην υπηρεσία των συμπολιτών μας στο εξωτερικό.
Και βέβαια με τον τρόπο αυτό θα δοθεί έμμεσα η δυνατότητα να αναπτύξουμε ένα μεγάλο όραμα, το οποίο έχουμε στο Υπουργείο Εξωτερικών. Να δημιουργήσουμε ένα Μητρώο Αποδήμου Ελληνισμού, έτσι ώστε όχι μόνο να μπορούμε να εξυπηρετούμε τους συμπολίτες μας, αλλά να μετρηθούμε κιόλας, έτσι ώστε να γνωρίζουμε πόσοι είμαστε και να γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή πώς μπορούμε να στηριχθούμε στον Απόδημο Ελληνισμό. Γιατί η πραγματικότητα είναι ότι η κλασική διπλωματία, όπως την έχουμε γνωρίσει, είναι ένα αναγκαίο εργαλείο. Εντούτοις, οι νέες μορφές ήπιας ισχύος που αναπτύσσονται στον κόσμο σε ένα πολύ ρευστό διεθνές περιβάλλον είναι, ανάμεσα σε άλλα, η Διασπορά της κάθε χώρας. Και για εμάς η ελληνική Διασπορά είναι το μεγάλο μας όπλο. Είμαστε πάντοτε κοντά στους απόδημους Έλληνες. Θερμά συγχαρητήρια.
15 Νοεμβρίου, 2023