Παρατίθεται κατωτέρω κείμενο χαιρετισμού του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά κατά τη διάρκεια της έναρξης των εργασιών της 10ης Γενικής Συνέλευσης της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης Ελληνισμού
«Ευχαριστούμε για την αγάπη σας σε αυτό τον τόπο για τη βοήθεια που μας δίνετε σε δύσκολους καιρούς. Έλεγα ότι όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, το 1989-1990 υπήρξε μια διεθνής συζήτηση για το ποιο είναι το μέλλον του κόσμου. Σε αυτή τη συζήτηση η μια άποψη ήταν ότι θα κερδίσει τον ανταγωνισμό η Ιαπωνία. Η άλλη ήταν ότι θα κερδίσει το Ευρωπαϊκό μοντέλο και η τρίτη οι ΗΠΑ, το αγγλοσαξωνικό.
Το 1994 υπήρξε, όμως, μια νέα άποψη στη διεθνή συζήτηση που τη βρήκα πάρα πολύ ενδιαφέρουσα που έλεγε ότι νικητής στο παιχνίδι του διεθνούς ανταγωνισμού θα βγει εκείνος που έχει ισχυρό εθνικό κράτος και ισχυρή διασπορά. Το παράδειγμα του Ισραήλ, το παράδειγμα των Κινέζων και ως μελλοντικό, το παράδειγμα της Ινδίας. Ένα παράδειγμα που έχει αρκετές δυνατότητες, αλλά δεν τις έχει αξιοποιήσει η Ελλάδα.
Η Ελλάδα στις πιο δύσκολες στιγμές τις αν θέλει να βρεθεί με θετικό πρόσημο αντιμέτωπη με το μέλλον της χρειάζεται την ισχύ της Διασποράς της. Χρειάζεται τους ανθρώπους που μεταφέρουν τους πιο διαφορετικούς πολιτισμούς, τις πιο διαφορετικές εμπειρίες θεσμικών συστημάτων, τις πιο ενδιαφέρουσες απόψεις για το μέλλον.
Η διασπορά είναι η δύναμη για ένα κράτος όχι μόνο να έχει αλληλεγγύη παντού στον κόσμο, αλλά να μπορεί να μαθαίνει από όλο τον κόσμο. Εσάς σας έχουμε και συμπαραστάτες μας και μια έννοια δασκάλους μας για το τι γίνεται και τι σκέφτεται ο κόσμος για εμάς. Εσείς δεν είστε απλώς διασπορά, είστε πολιτικοί της Διασποράς. Οι πολιτικοί, εγώ συνηθίζω να λέω για τον εαυτό μου ότι δεν είμαι πολιτικός, είμαι πολιτικό όν (political animal), με την αριστοτέλεια έννοια, ένας πολίτης που είμαι στο δημόσιο χώρο. και η πολιτική, με αυτή την αντίληψη, είναι η διαφορά.
Σε αυτόν τον τόπο, σε αυτήν την Αθήνα της Ακρόπολης γεννήθηκε, αυτό που περιγράφουν οι φιλόσοφοί μας, ένα σύστημα θέσμισης, δημιουργίας δηλαδή θεσμών. Μέχρι τα 800 π.Χ οι άνθρωποι πίστευαν ότι ο Θεός δίνει, είτε απευθείας ο ίδιος τους θεσμούς, είτε κάποιος μονάρχης τους παραλαμβάνει υπό την μορφή εντολών από τον Θεό. Αυτό ήταν λογικό γιατί ήμασταν σε μια εποχή που οι κοινωνίες και η παραγωγικότητά τους αναπτύσσονταν πολύ αργά. Και γενιές επί γενιές έβρισκαν τους ίδιους θεσμούς μπροστά τους.
Ήρθε όμως η Αθήνα με το νέο παραγωγικό μοντέλο, το νέο τρόπο επεξεργασίας του μετάλλου, μέθοδος που έκλεψε ο Προμηθέας από τον Καύκασο και, με αυτή τη νέα μέθοδο επεξεργασίας του μετάλλου επιταχύνθηκε η παραγωγικότητα και οι άνθρωποι άρχισαν να ζουν μεγάλες αλλαγές στη ζωή τους μέσα σε 10 και 20 χρόνια. Και εκεί τι μάθανε;
Μάθανε ότι θεσμοί δεν είναι δοσμένοι από το Θεό ή το μονάρχη, αλλά έργο των ανθρώπων. Και αφού οι άνθρωποι φτιάχνουν τους θεσμούς, δικαιούνται και να τους αλλάζουν. Και για να τους αλλάζουν χρειάζονται την πόλη, τον πολίτη, τον πολιτικό. Εμείς όλοι που ασχολούμαστε με την πολιτική ως έλληνες είμαστε παιδιά της μεγαλύτερης φιλοσοφικής ανακάλυψης. Ο άνθρωπος ποιεί- φτιάχνει τους θεσμούς. Ο άνθρωπος μπορεί να τους αλλάξει. Η ανθρωπότητα χρειάζεται τους πολιτικούς. Με αυτή την έννοια, εσείς οι πολιτικοί της Διασποράς μας συνδέετε και το πολιτικό και τη διασπορά και την παράδοση της Ελλάδας απέναντι στην πολιτική.
Σήμερα, η Ελλάδα, δε χρειάζεται να σας το αναλύσω, το ζείτε περνάει μια πάρα πολύ δύσκολη περίοδο και σε αυτή τη δύσκολη περίοδο πολλά προβλήματα της δεν έχουν προκύψει επειδή δε μπορούσε να τα λύσει η ίδια ή λόγω εσωτερικών συσχετισμών, εκεί όπου υπάρχουν αντιθέσεις αλλά προέκυψαν επειδή υπάρχει το μεγάλο βάρος ισχύος και θεσμικής εμπειρίας των εταίρων μας, των φίλων μας. Γύρω από το ελληνικό ζήτημα υπάρχει μεγάλη μάχη ανάμεσα στους πολιτικούς , σε τρίτες χώρες στις κοινωνίες, στη δημόσια γνώμη. Αν η Ελλάδα θέλει να κερδίσει τις μάχες του μέλλοντος θα πρέπει να βρει τρόπο να κερδίσει τις καρδιές των πολιτών των τρίτων χωρών να επηρεάσει την πολιτική τους σε πιο θετική κατεύθυνση.
Και αυτό, για εμάς, ο πιο σημαντικός παράγοντας που μπορεί να δώσει αυτή τη μάχη είναι οι έλληνες της Διασποράς και ιδίως οι πολιτικοί. Σας έχουμε ανάγκη σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, οι χώρες που ζείτε σας έχουν ανάγκη να δώσετε τα εύσημα για την Ελλάδα όσο ποτέ άλλοτε.
Η Ελλάδα, όπως και η θρησκεία, της ορθοδοξίας, έχει ένα πνεύμα οικουμενικότητας. Ταυτόχρονα, αυτό το πνεύμα της οικουμενικότητας συνδέεται και με τον πατριωτισμό. Αυτός ο πατριωτισμός είναι όσο ποτέ αναγκαίος γιατί η χώρα μας ζει σε περιβάλλον, που συχνά εμείς στο Υπουργείο Εξωτερικών το ονομάζουμε τρίγωνο αστάθειας. Είναι η Ουκρανία στην κορυφή, είναι η Λιβύη στα αριστερά και η Μέση Ανατολή στα δεξιά. Και η σημασία της χώρας μας, διεθνώς, είναι μεγάλη. Είμαστε το πιο σταθερό σημείο μέσα σε αυτό το τρίγωνο. Συναποτελούμε, μαζί με την Κύπρο, με την Ιταλία, με το Ισραήλ, μια γραμμή σταθερότητας στην περιοχή.
Ο πατριωτισμός, λοιπόν, είναι να εξηγήσουμε ότι, πέρα από την αποκατάσταση της πραγματικής εικόνας της χώρας στο διεθνές περιβάλλον, πρέπει να κατανοηθεί – και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατανοήθηκε πολύ καλά, και τους ευχαριστούμε πολύ για αυτό – ότι ο ρόλος της Ελλάδας δεν είναι μόνο οικονομικός, είναι βαθύτατα γεωπολιτικός και η τύχη της δικής μας χώρας μας συνδέεται και με την τύχη των δικών σας νέων ή δεύτερων πατρίδων.
Τέλος, θα ήθελα να σας πω ότι η δική μας εξωτερική πολιτική, αν την παρακολουθήσετε με προσοχή, είναι μια εξωτερική πολιτική στα πλαίσια της οικουμενικότητας και του πατριωτισμού. Σε αυτά τα πλαίσια της ευθύνης των πολιτικών, που θεσπίζουν και αυτοθεσπίζονται, δηλαδή αλλάζουν τους θεσμούς προς όφελος των κοινωνιών τους. Είναι μια εξωτερική πολιτική ενεργητική, σήμερα, που προσπαθεί και επιδιώκει να αποτρέψει και να γιατρέψει αδράνειες, είναι μια δημοκρατική εξωτερική πολιτική, που ανήκει στον χώρο της δημοκρατικής κοινότητας των κρατών, είναι μια εξωτερική πολιτική που υπηρετεί την ασφάλεια, τη σταθερότητα και θέλει να συμβάλει στην προοπτική του πνευματικού, πολιτισμικού αλλά και οικονομικού πλούτου των Ελλήνων.
Θέλω για άλλη μια φορά ως Υπουργός Εξωτερικών να σας ευχαριστήσω για το μεγάλο ταξίδι που κάνατε στην Ιθάκη σας. Αυτό το μεγάλο ταξίδι στην Ιθάκη δεν πάει ποτέ χαμένο, η Ιθάκη υπάρχει, ο λαός της Ιθάκης πάντα σας περιμένει και προσβλέπει στη δική σας υποστήριξη. Και πιστεύω ότι ενωμένες οι δυνάμεις του Ελληνισμού, της ελληνικής κοινωνίας και της Διασποράς, θα επιβεβαιώσουν αυτά τα σχήματα στα οποία αναφέρθηκα στην αρχή της ομιλίας μου, σύμφωνα με τα οποία η ισχύς των κρατών, των εθνικών κρατών στον εικοστό πρώτο αιώνα συνδέεται με την εμπλοκή Διασποράς και εθνικού κράτους. Χωρίς τη Διασπορά είμαστε ένα ανάπηρο κράτος. Χωρίς το κράτος μας δεν μπορείτε καν να είστε Διασπορά με προοπτική ταυτότητας. Είμαστε μαζί, υπάρχουμε μαζί, στηριζόμαστε και σας στηρίζουμε, οι προοπτικές μας είναι ο Ελληνισμός μέσω της Διασποράς να συνδέει τον πατριωτισμό με την οικουμενικότητα.
Σας ευχαριστώ πολύ».
21 Ιουλίου, 2015