Εξοχότητες,
Ειδικέ Απεσταλμένε κ. Pedersen, αγαπητέ μου Geir, αν μου επιτρέπεις τον προσωπικό τόνο,
Αξιότιμοι Ειδικοί Απεσταλμένοι,
Κυρίες και κύριοι,
Με χαρά σας καλωσορίζω στην Ελλάδα, στη φετινή Συνάντηση (Retreat) για τη Συρία. Επιτρέψτε μου δε να εκφράσω την ελπίδα ότι αυτό το Σαββατοκύριακο θα αποτελέσει ευκαιρία για μια γόνιμη ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την κρίση στη Συρία. Θα δοθεί επίσης η ευκαιρία να επαναλάβουμε την ισχυρή βούληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Οι συγκρούσεις στη Συρία, όπως όλοι γνωρίζουμε, έχουν οδηγήσει στην τραγική απώλεια αμέτρητων ανθρώπινων ζωών και στη δραματική αύξηση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Έχει καταστεί το επίκεντρο μιας σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης και παράνομων στρατιωτικών επεμβάσεων από τρίτους κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Έχουμε επίσης γίνει μάρτυρες της εμφάνισης του Daesh/ISIS και άλλων τρομοκρατικών και εγκληματικών δικτύων.
Ως χώρα της άμεσης γειτονίας με πολύ στενούς δεσμούς με τον συριακό λαό, ιστορικούς δεσμούς, επιτρέψτε μου να πω, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών χριστιανικών κοινοτήτων, έχουμε βιώσει τις επιπτώσεις από πρώτο χέρι. Σε αυτό το πλαίσιο, προσπαθούμε να βοηθήσουμε με κάθε δυνατό τρόπο στον ανθρωπιστικό τομέα ή μέσω της υποστήριξής μας στις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών σε συντονισμό με τους εταίρους μας στην ΕΕ. Παραμένουμε προσηλωμένοι στην υποστήριξη της προστασίας των θρησκευτικών μειονοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για την Ελλάδα, η Διεθνής Κοινότητα πρέπει να στοχεύει στη διασφάλιση της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, όπως όλα αυτά εκφράζονται στο ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Τα ανωτέρω συνιστούν άλλωστε βασικές αρχές της εξωτερικής μας πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, υποστηρίζουμε σθεναρά τις προσπάθειες του Ειδικού Απεσταλμένου Pedersen, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής και οικονομικής μας υποστήριξης στη Συμβουλευτική Επιτροπή για τις Γυναίκες (Women’s Advisory Board). Θεωρούμε ότι η προσέγγιση βήμα προς βήμα είναι η μόνη βιώσιμη λύση. Μια διέξοδος από το σημερινό πολιτικό αδιέξοδο.
Επιτρέψτε μου να προσθέσω ένα ακόμη κομμάτι στο «παζλ» της Συρίας. Η επιδείνωση των σχέσεών μας με τη Ρωσία έχει αναδείξει τη σημασία των Αραβικών χωρών για την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης. Ως εκ τούτου, η συνεργασία με και μεταξύ των περιφερειακών παραγόντων καθίσταται σημαντική προτεραιότητα για την Ελλάδα, αλλά πιστεύουμε και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την ίδια ώρα, η λογοδοσία παραμένει μια ιδιαίτερα σημαντική πτυχή αυτής της κρίσης. Από την έναρξη της σύγκρουσης, γίναμε μάρτυρες σοβαρών παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αλλά και του Διεθνούς Δικαίου γενικότερα. Η προστασία του άμαχου πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών, πρέπει να τηρηθεί από όλους. Η ενδυνάμωση των γυναικών συνιστά σημαντικό πυλώνα αυτής της προσπάθειας, ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει επίσης να δοθεί στις κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές. Προς τούτο, η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στην υποστήριξη του έργου της Εξεταστικής Επιτροπής για τη Συρία.
Κυρίες και κύριοι,
ο καταστροφικός σεισμός που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία στις 6 Φεβρουαρίου προκάλεσε μεγάλη δυστυχία. Η Ελλάδα προσέφερε δωρεά 4 εκατομμυρίων ευρώ προς την Τουρκία, 1 εκατομμυρίου ευρώ για τη Συρία, καθώς και σημαντική βοήθεια σε είδος.
Εντούτοις, μπροστά σε αυτή την τραγωδία, έχουν προκύψει ευκαιρίες για την ενίσχυση των ανταλλαγών παρά τις υπάρχουσες προκλήσεις. Στην περίπτωση της Συρίας, ωστόσο, πρέπει να παραμείνουμε προσεκτικοί και να προχωρήσουμε σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ταυτόχρονα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι οι Αραβικές χώρες κινητοποιούνται. Η πρόσφατη προσέγγιση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν συμπίπτει με την πιθανή επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη σε αυτά τα ζητήματα με τους Άραβες εταίρους της, ως εμπλεκόμενος διεθνής εταίρος.
Από την πλευρά μας, εργαζόμαστε εδώ και καιρό για τη δημιουργία μιας περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο. Μια αρχιτεκτονική που θα εδράζεται σταθερά στο Διεθνές Δίκαιο και στην αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας, όπου όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να συνεργαστούν μαζί μας, εφόσον είναι προσηλωμένοι σε αυτές τις αρχές.
Η Ελλάδα σε συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία έχει επενδύσει σε πολυμερή σχήματα συνεργασίας με βασικούς εταίρους όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, ο Λίβανος, η Παλαιστίνη καθώς και το Ισραήλ. Αυτά τα σχήματα συνεργασίας προσφέρουν προστιθέμενη αξία στις κοινωνίες μας, το περιβάλλον και τις οικονομίες μας.
Ως Ευρωπαϊκή Ένωση, φέρουμε ιδιαίτερη ευθύνη όσον αφορά τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, την άμεση γειτονιά μας. Η χώρα μου είναι αποφασισμένη να πρωτοστατήσει σε περαιτέρω πρωτοβουλίες για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του Αραβικού κόσμου. Και φυσικά σε κάθε προσπάθεια που αποσκοπεί στην επίτευξη του κοινού μας στόχου: της Ειρήνης στη Συρία.
Επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω στην Αθήνα και να σας ευχηθώ μια γόνιμη συνάντηση. Σας ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας εδώ σήμερα.
21 Απριλίου, 2023