Ακολουθούν δηλώσεις και απαντήσεις σε ερωτήσεις δημοσιογράφων από τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο, και το Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, μετά τη συνάντησή τους, σήμερα, στο Υπουργείο Εξωτερικών:
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Καλωσορίζω με ιδιαίτερη χαρά το νέο Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, τον κ. Stoltenberg στην Ελλάδα, στην Αθήνα, στο Υπουργείο των Εξωτερικών.
Ο κ. Stoltenberg είναι μια μεγάλη ευρωπαϊκή πολιτική προσωπικότητα, επί πολλά χρόνια Πρωθυπουργός της Νορβηγίας και επικεφαλής του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στη χώρα του. Ως εκ τούτου, έχει την ικανότητα και την ετοιμότητα να ασκήσει τα καθήκοντά του ως Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ με την πολιτική ευαισθησία και διορατικότητα που απαιτεί η εποχή μας. Γιατί η Συμμαχία αντιμετωπίζει τώρα πολλές νέες προκλήσεις, καθώς βρισκόμαστε σε μια περίοδο με ένα πρωτοφανή μεγάλο αριθμό κρίσεων και στη νότια και στην ανατολική γειτονία μας.
Είχαμε την ευκαιρία με τον κ. Γενικό Γραμματέα να μιλήσουμε αναλυτικά για όλα τα θέματα που έχουν ειδικότερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας σε σχέση με τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα είναι ένα παλιό αξιόπιστο μέλος της συμμαχίας, τα τελευταία 62 χρόνια, και συνεχίζουμε να είμαστε αξιόπιστο και ενεργό μέλος της συμμαχίας γιατί η ευρωατλαντική πολιτική είναι ένα σταθερό πλαίσιο αναφοράς που διασφαλίζει τα εθνικά μας συμφέροντα.
Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τον κ. Stoltenberg για την κατάσταση που επικρατεί στην Κύπρο, στην κυπριακή Yφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, για τη χθεσινή τριμερή συνάντηση που είχαμε στη Λευκωσία με τους ομολόγους μου της Κύπρου και της Αιγύπτου.
Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία. Είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις ανοιχτές κρίσεις σε όλο το τόξο της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και για τις νέες προκλήσεις που δέχεται η ίδια η συμμαχία.
Η Ελλάδα μετέχει στις αποστολές του ΝΑΤΟ. Θα εξακολουθήσουμε να μετέχουμε στις αποστολές αυτές. Η Ελλάδα είναι μία από τις λίγες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ που υπερκαλύπτει τις προϋποθέσεις σε σχέση με το ύψος των αμυντικών δαπανών, παρά την δημοσιονομική και γενικότερη οικονομική κρίση.
Και είχα την ευκαιρία, επίσης, να εξηγήσω στον κ. Stoltetnberg τους ιστορικούς λόγους για τους οποίους ο ελληνικός λαός, η ελληνική κοινωνία, περιμένει από το ΝΑΤΟ να δείξει την αλληλεγγύη του σε σχέση με τα δικά μας προβλήματα και με τις δικές μας ευαισθησίες.
Και είμαι βέβαιος ότι ο κ. Stoltetnberg με την πολιτική ικανότητα που έχει, κατανόησε πάρα πολύ καλά ποιες είναι οι δικές μας προτεραιότητες, οι δικές μας ευαισθησίες και οι δικές μας προσδοκίες.
Ήταν γενικά μια εξαιρετικά φιλική και ουσιώδης συνάντηση που μου δίνει την ευκαιρία να εκφράσω και προσωπικά τα συγχαρητήριά μου για την ανάληψη της υψηλής αυτής θέσης και τις ευχές μου για τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία στο έργο του.
J. STOLTENBERG: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Αντιπρόεδρε της Κυβέρνησης και Υπουργέ Εξωτερικών, κ. Βενιζέλο. Είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα να βρίσκομαι εδώ και σας συναντώ προκειμένου να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας. Και επιτρέψτε μου να ξεκινήσω, εκφράζοντας τις ευχαριστίες μου προς την Ελλάδα για την αδιάλειπτη υποστήριξή της προς το ΝΑΤΟ επί σειρά ετών και μάλιστα με τόσους διαφορετικούς τρόπους.
Μόλις είδα εν δράσει τις ένοπλες δυνάμεις σας. Διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ασφάλειας της Ελλάδας, εξασφαλίζουν την ασφάλεια όλων των συμμάχων και συμβάλλουν στη διατήρηση της ισχύος του ΝΑΤΟ. Επίσης, οι δυνάμεις σας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο Κοσσυφοπέδιο και στην αποστολή μας στο Αφγανιστάν. Και, επίσης, είμαστε πραγματικά ευγνώμονες για τη συνδρομή και συνεισφορά της Ελλάδος σε θέματα ασφαλείας στην περιοχή της Μεσογείου. Ιδίως δε όσον αφορά την επιχείρηση Active Endeavor.
Σήμερα συζητήσαμε ένα ευρύτατο φάσμα θεμάτων και επίσης ασχοληθήκαμε με τις σημαντικές προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζουμε στο Nότο και στην Ανατολική Ευρώπη. Επικροτούμε τις αποφασιστικές δράσεις που ανελήφθησαν από το συνασπισμό των χωρών που μαζί αντιμετωπίζουν την τρομοκρατική οργάνωση ISIL. Και, βεβαίως, αυτή η διεθνής συμμαχία συναποτελείται από πολλούς συμμάχους του ΝΑΤΟ, μεταξύ αυτών, και την Ελλάδα. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντική η όλη προσπάθεια που καταβάλλεται από πλευράς της συμμαχίας για την καταπολέμηση της ISIL και της τρομοκρατικής δράσης της.
Ο εξτρεμισμός και οι αντίστοιχες δράσεις οδηγούν σε αστάθεια και βία σε όλη τη Μέση Ανατολή και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εξαγωγή τρομοκρατίας προς τις χώρες μας.
Καλούμε τη Ρωσία να θέσει τέλος στις αποσταθεροποιητικές δράσεις στην Ουκρανία και να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Ουκρανία. Επίσης, ζητούμε να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να γίνει σεβαστή η εκεχειρία.
Όσον αφορά τις αποκαλούμενες εκλογές από τις ένοπλες αποσχιστικές δυνάμεις στην Ανατολική Ουκρανία, αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην υπονόμευση της Συμφωνίας του Μινσκ και δεν μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη μιας φιλειρηνικής λύσης στην Ουκρανία.
Όλες αυτές οι προκλήσεις στην περιοχή μας καθιστούν σαφές το γιατί χρειαζόμαστε ένα ισχυρό ΝΑΤΟ. Συνεπώς, εργαζόμαστε με στόχο οι αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο Κορυφής της Ουαλίας να υλοποιηθούν. Μια τέτοια απόφαση, μεταξύ άλλων, αφορά το Σχέδιο Ετοιμότητας Δράσης (Readiness Action Plan), το οποίο θα καταστήσει περισσότερο ευέλικτες και σε ετοιμότητα τις δυνάμεις μας, εφόσον υπάρξει απειλή.
Βεβαίως, γνωρίζω ότι μπορούμε να βασιστούμε στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι ένας ισχυρός σύμμαχος και γι’ αυτό εκτιμώ ιδιαιτέρως την ευκαιρία που μου εδόθη να συζητήσουμε όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα μαζί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεδομένης της αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο, ήθελα να ρωτήσω, πώς σχολιάζετε τις κινήσεις της Τουρκίας και την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην κυπριακή ΑΟΖ από ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ και πώς πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει αποκλιμάκωση της κρίσης;
J. STOLTENBERG: Παροτρύνω όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να εστιάσουν στις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Συμμαχία. Αναφέρομαι στις απειλές που προέρχονται από το Νότο, στην αστάθεια στο Ιράκ και στη Συρία και στην πιο επιθετική πολιτική της Ρωσίας. Νομίζω ότι είναι ακόμη πιο σημαντικό, περισσότερο από ποτέ, να παραμείνουμε ενωμένοι εντός των κόλπων της Συμμαχίας, ούτως ώστε να δοθεί μια σαφής και καθαρή απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και οι οποίες προέρχονται εκτός των κόλπων του ΝΑΤΟ. Συνεπώς, θα ήθελα να παροτρύνω όλους να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση στην περιοχή αυτή, ούτως ώστε να αποφευχθούν εντάσεις μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ.
ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Είχα την ευκαιρία να εξηγήσω στον κ. Γενικό Γραμματέα ότι η λύση είναι πάντα μόνο μία, ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Είχα, επίσης, την ευκαιρία να υπογραμμίσω ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι, δυστυχώς, η άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την ύπαρξη και τη διεθνή νομική προσωπικότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, που είναι κράτος - μέλος του Ο.Η.Ε., μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγνωρίζεται από όλη τη διεθνή κοινότητα. Τόσο απλά είναι τα πράγματα και τόσο απλές μπορεί να είναι οι λύσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η ερώτηση είναι για τον κ. Γενικό Γραμματέα. Με αφορμή τα χθεσινά ρωσικά αεροπορικά γυμνάσια που η Συμμαχία χαρακτήρισε ως «ασυνήθιστα», θα ήθελα να σχολιάσετε αν βλέπετε μια επιστροφή των σχέσεων της Συμμαχίας με τη Ρωσία στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου ή αν υπάρχει ακόμη δυνατότητα επιστροφής στην ομαλότητα; Ευχαριστώ.
J. STOLTENBERG: Κατ’ αρχάς επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω πως αυτά που είδαμε χτες απλώς επιβεβαιώνουν αυτά που είδαμε το τελευταίο έτος, ήτοι μία ενισχυμένη εναέρια δραστηριότητα από πλευράς των δυνάμεων της Ρωσίας, καθ' όλο το μήκος των συνόρων του ΝΑΤΟ.
Επίσης, παρατηρούμε αυξημένη αεροπορική δραστηριότητα από πλευράς Ρωσίας. Όμως, το ΝΑΤΟ παραμένει σε επαγρύπνηση και ετοιμότητα. Συνεπώς ο αριθμός των αναχαιτίσεων ρωσικών αεροσκαφών επίσης έχει αυξηθεί σημαντικά. Μέχρι στιγμής, κατά το τρέχον έτος, έχουν σημειωθεί περισσότερες από εκατό αναχαιτίσεις ρωσικών αεροσκαφών και αυτό σημαίνει τριπλασιασμό σε σχέση με το σύνολο των περιστατικών καθ' όλη τη διάρκεια του περσινού δωδεκαμήνου. Πρόκειται δηλαδή για μία σημαντική αύξηση. Όμως εμείς πράττουμε αυτό που περιμένει κανείς να κάνουμε, είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε αναχαιτίσεις και αντιδρούμε.
Δεν αντιμετωπίζουμε συνθήκες Ψυχρού Πολέμου, ωστόσο η συμπεριφορά της Ρωσίας έχει υπονομεύσει την αίσθηση της εμπιστοσύνης σε μεγάλο βαθμό και έχουμε οπισθοδρομήσει σε μεγάλο βαθμό στην προσπάθειά μας να επιτύχουμε μια πιο εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να παραμείνει ισχυρό το ΝΑΤΟ. Θα πρέπει να παραμείνουν σε ετοιμότητα οι δυνάμεις μας. Κατά συνέπεια, επενδύουμε στην αυξημένη ετοιμότητα και σε νέες δυνατότητες και μέσα. Υλοποιούμε και εφαρμόζουμε τα Μέτρα Παροχής Διαβεβαιώσεων Ασφαλείας (Assurance Measures), που σημαίνει ότι ενισχύουμε την αστυνόμευση των αιθέρων έναντι της ενισχυμένης αεροπορικής δράσης της Ρωσίας. Αυτού του είδους την δύναμη πρέπει να δείξουμε έναντι της Ρωσίας και πρέπει να είμαστε πολύ σαφείς στην απάντηση που δίνουμε σε αυτή την αυξημένη δραστηριότητα της Ρωσίας, τον τελευταίο καιρό.
30 Οκτωβρίου, 2014