Ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς και ο Υπουργός Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν Mohammad Javad Zarif προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις προς τους εκπροσώπους του Τύπου μετά το πέρας των συνομιλιών τους:
N. ΚΟΤΖΙΑΣ: Κυρίες και κύριοι, είναι μεγάλη μου χαρά να καλωσορίζω το συνάδελφό μου Υπουργό Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, τον κ. Mohammad Zavad Zarif. Για μας το Ιράν είναι μια χώρα με την οποία μας συνδέουν 3.000 χρόνια ιστορίας.
Μια χώρα μεγάλου πολιτισμού και ένδοξης ιστορίας. Μια φίλη χώρα με την οποία μας συνδέουν δεσμοί αιώνων και χιλιετηρίδων. Και είναι ταυτόχρονα, κατά τη γνώμη μας, μια χώρα κλειδί για την ασφάλεια τόσο τη διεθνή, όσο και τη περιφερειακή.
Είπα στο συνάδελφό μου τον κ. Zarif, ότι όταν πήγα πρώτη φορά στη Μόσχα ως Υπουργός Εξωτερικών συνάντησα τον κ. Λαβρόφ, ο οποίος πήγε την επομένη στο Μινσκ και του ευχήθηκα να έχει μια καλή συμφωνία. Σήμερα, ο κ. Zarif μας τιμά με την παρουσία του και θα φύγει αύριο για τη Γενεύη, όπου θα λάβουν χώρα οι διαπραγματεύσεις για τα ζητήματα ατομικής ενέργειας του Ιράν.
Εύχομαι να είναι καλότυχο το ταξίδι του στην Αθήνα και οι συζητήσεις που θα έχουμε.
Με τον κ. Zarif συζητήσαμε και θα συζητήσουμε στη διάρκεια του γεύματος ζητήματα ανάπτυξης της συνεργασίας μας σε τομείς που είναι εκτός των διεθνών κυρώσεων και την προετοιμασία της συνεργασίας μας σε τομείς όπου θα υπάρχει πεδίο συνεργασίας μετά την υπέρβαση των κυρώσεων, ελπίζω σύντομα.
Συζητήσαμε και θα συζητήσουμε για την ανάγκη αναβάθμισης της πολιτικής και πολιτιστικής συνεργασίας. Και ιδιαίτερη σημασία δώσαμε στη συνεργασία μας στα οικονομικά και στην ενέργεια, τομείς που θα συζητήσουνε και με τον κ. Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και με τον Υπουργό Ενέργειας, τον κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Όπως ξέρετε, πριν μερικές μέρες υπέγραψα την έναρξη απευθείας πτήσεων από την Τεχεράνη στην Αθήνα και ελπίζουμε αυτό να συμβάλει τόσο στην ανάπτυξη του εμπορίου, όσο και πολύ περισσότερο του τουρισμού.
Επίσης, συνέδεσα τη συζήτηση που κάναμε για τα ενεργειακά, με την αξιοποίηση του ελληνικού εμπορικού στόλου, που έχει μεγάλη ειδίκευση στη μεταφορά πετρελαίου και υγροποιημένου αερίου.
Θέλουμε να συνεχίσουμε τις διμερείς πολιτικές μας διαβουλεύσεις και υποστηρίζουμε η μία χώρα την άλλη σε σειρά θεμάτων που μας απασχολούν.
Τονίζουμε και θα τονίζουμε πόσο σημαντικό είναι για όλους μας στην περιοχή η επίτευξη οριστικής λύσης και οριστικής συμφωνίας όσον αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Εμείς, είπα στον κ. Υπουργό, ως Ελλάδα, θα προσπαθήσουμε να συμβάλουμε στην καλύτερη κατανόηση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης των σκέψεων, των αναγκών, των αντιλήψεων του Ιράν και να συμβάλλουμε στην ενδυνάμωση αυτών των σχέσεων στη βάση πάντα του διεθνούς δικαίου και των κανόνων που διέπουν τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με τον κ. Zarif εκφράσαμε και εκφράζουμε τη θέλησή μας να συμβάλλουμε στην ειρήνη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και από κοινού εκφράζουμε την ανησυχία μας για τη δράση των Τζιχαντιστών.
Όπως ξέρετε η ελληνική εξωτερική πολιτική υπογραμμίζει την ανάγκη σταθεροποίησης όλης της περιοχής και του τριγώνου αποσταθεροποίησης που έχει ως κορυφή του την Ουκρανία, τη Λιβύη στην αριστερή του βάση και τη Μέση Ανατολή στη δεξιά του βάση.
Ιδιαίτερα σε αυτό το τελευταίο, ο ρόλος του Ιράν ήταν και είναι αποφασιστικής σημασίας.
Πιστεύω ότι η επίσκεψη του φίλου της Ελλάδος του κ. Zarif, ενός Υπουργού Εξωτερικών, διανοητή, και με μεγάλες ρητορικές ικανότητες, όπως ξέρουν όσοι τον έχουν παρακολουθήσει στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, θα συμβάλει στο να ανοίξουμε ένα καινούργιο κεφάλαιο στις σχέσεις Ελλάδος – Ιράν, προς όφελος των λαών μας και των προοπτικών των κρατών μας.
Κύριε Υπουργέ, καλώς ήρθατε».
MOHAMMAD JAVAD ZARIF: «Θα ήθελα να εκφράσω εξ ονόματος της αντιπροσωπείας μου τις πραγματικές ευχαριστίες μας και την εκτίμησή μας προς εσάς και την Κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό, για αυτή τη ζεστή, πραγματικά φιλική υποδοχή που μας επιφυλάσσατε. Αισθανόμαστε πραγματικά στο σπίτι μας ανάμεσα σε φίλους. Μια φιλία που χρονολογείται από χιλιετίες.
Υπάρχουν βαθιές ιστορικές ρίζες που μας δίνουν τη δυνατότητα να καλλιεργήσουμε τις σχέσεις μας σε μια βάση καλύτερης κατανόησης των πολιτισμικών μας δεδομένων και με αξιολόγηση της συνεισφοράς που κάθε χώρα είχε και εξακολουθεί να έχει στην παγκόσμια ιστορία και τον παγκόσμιο πολιτισμό. Είμαστε παρόντες εδώ και τόσα χρόνια, πολύ περισσότερα από πολλούς άλλους και, πιστέψτε με, θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί και να βοηθούμε αλλήλους για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας και στις περιφέρειές μας και στην ευρύτερη περιοχή και τη διεθνή κοινότητα.
Οι σχέσεις μας με την Ελλάδα εδράζονται επί του πλούτου και του βάθους του ιστορικού μας γίγνεσθαι, είναι σχέσεις ιδιαίτερα θετικές, εξαίρετες θα έλεγα, που σίγουρα μπορούν να βελτιωθούν περαιτέρω.
Ατυχώς, λόγω των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος του Ιράν τα τελευταία χρόνια, βιώσαμε μια σταδιακή επιδείνωση των σχέσεών μας, αλλά πιστεύω ότι με την εκπεφρασμένη πολιτική βούληση και των δύο Κυβερνήσεων τα πράγματα θα βελτιωθούν. Θα το συζητήσουμε και με τον κ. Τσίπρα. Αλλά και σε επίπεδο Κυβέρνησης και Προέδρου υπάρχει μια εκπεφρασμένη επιθυμία και μια δεδηλωμένη πρόθεση να διευρυνθούν οι σχέσεις μας, να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που υπάρχουν, οι συμπληρωματικότητες που θα στηρίζουν τις δύο οικονομίες μας και που σίγουρα, όπως και ο Υπουργός της Ελλάδος ανέφερε, μπορούν να συνεισφέρουν σε μια βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Πολιτικά, Ιράν και Ελλάδα έχουν παρόμοιες απόψεις για σειρά θεμάτων, όταν μας δίνεται η δυνατότητα να ανταλλάξουμε περαιτέρω απόψεις και να συνεργαστούμε, ιδίως στον τομέα της ειρήνης και της ασφάλειας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού.
Όπως κι εσείς πολύ καλά το είπατε, κ. Υπουργέ, ο εξτρεμισμός αποτελεί τεράστια απειλή για την περιοχή μας και με την επέκταση της παρουσίας του ISIS προς δυσμάς και προς την Αφρική, αλλά και προς ανατολάς προς την Κεντρική Ασία και το Αφγανιστάν δημιουργείται πρόβλημα.
Αυτό αποτελεί απειλή και για τις χώρες μας, αλλά και για χώρες μακρινές όπως ακόμα και η Αυστραλία, για να μην πούμε και για την Ευρώπη, όπως πολύ ατυχώς έχουμε διαπιστώσει με τα λυπηρά περιστατικά των τελευταίων μηνών. Είναι, λοιπόν, κοινή αυτή η απειλή, κοινή η πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε και σίγουρα μπορούμε να συνεργαστούμε σε έναν ή και περισσότερους τομείς ως προς αυτό.
Η ιστορία έχει καταδείξει ότι πρέπει να το κάνουμε αυτό και ξέρουμε ότι δεν είναι μονόδρομος η στρατιωτική λύση, ούτε η βέλτιστη απαραίτητα λύση. Πρέπει να αναλάβουμε μια προσπάθεια πιο σοβαρή για να αντιταχθούμε ιδεολογικά και πολιτιστικά στην πρόταση αυτή και εν πάση περιπτώσει να βρούμε μια λύση. Είναι ένας τομέας όπου έχουμε, λοιπόν, μία κοινή πρόκληση και πρέπει να την επεξεργαστούμε και πολιτικά.
Πολιτισμικά τώρα και εσείς και εμείς έχουμε ένα τεράστιο παρελθόν και μια πλούσια κληρονομιά που και οι δύο λαοί μοιράζονται. Χαίρομαι πραγματικά που τώρα πλέον θα υπάρχουν πολλές απευθείας πτήσεις μεταξύ Αθηνών και Τεχεράνης. Αυτό σίγουρα θα παράσχει την καλύτερη ευκαιρία όχι μόνο για το ευρύτερο κοινό να γνωρίσει τις δύο χώρες, αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα να μπορέσει να αναλάβει πρωτοβουλίες προς μια εποικοδομητικότερη εξέλιξη των σχέσεων, για να βελτιωθούν οι σχέσεις μας και από τις δυο πλευρές.
Και στον οικονομικό τομέα γενικότερα θα καλλιεργήσουμε τις πολλές δυνατότητες συνεργασίας στους τομείς της τεχνολογίας, της ενέργειας, του τουρισμού, της γεωργίας και σε πολλούς άλλους τομείς, όπου υπάρχει κοινό συμφέρον μεταξύ των δύο χωρών.
Χαίρομαι πραγματικά που οι αντιπροσωπείες του Ιράν και της Ελλάδας θα ξεκινήσουν περαιτέρω επαφές για να διερευνήσουν τη δυνατότητα διεύρυνσης της συνεργασίας. Και πάλι λοιπόν χαίρομαι πολύ που βρίσκομαι εδώ, έχουμε πολλά να πούμε, ήδη έχουμε συζητήσει πολλά κι ακόμη πιο πολλά έχουμε μπροστά μας να κουβεντιάσουμε τις επόμενες ώρες, όπου θα έχω τη χαρά να είμαι ο προσκεκλημένος σας και προσβλέπω πραγματικά στη συνέχεια των συζητήσεων επί όλων των θεμάτων αυτών.
Ευχαριστώ για τις ευχές σας για την ευόδωση των διαπραγματεύσεων και τώρα πλέον μπορούμε να μπούμε σε μια καλή πορεία προκειμένου με αξιοπρέπεια και αμοιβαίο σεβασμό να βρούμε λύσεις σε όλα τα ζητήματα.
Ευχαριστώ πολύ».
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ευχαριστώ, καλησπερίζω τον κ. Zarif και τον κ. Κοτζιά. Είμαι Ιρανός δημοσιογράφος και έχω μια ερώτηση προς τον κ. Κοτζιά. Κύριε Υπουργέ, με βάση τα όσα συνέβησαν μετά και την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Μόσχα, ύστερα κι από τη συζήτηση επί θεμάτων ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας, θα ήθελα να ξέρω ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με την πορεία των σχέσεων Ιράν και Ελλάδας σε ενεργειακό επίπεδο.
N. ΚΟΤΖΙΑΣ: Η ανάπτυξη των σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και στο Ιράν στον ενεργειακό τομέα είναι δυνατή και επιθυμητή. Το Ιράν διαθέτει υψηλής ποιότητας και ποσότητας αέριο και ιδιαίτερα πετρέλαιο και η Ελλάδα είναι σε ένα σημείο της γεωγραφίας που αποτελεί είσοδο για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επίσης η Ελλάδα, ή, πιο σωστά, οι Έλληνες εφοπλιστές, διαθέτουν μεγάλο στόλο μεταφοράς υγροποιημένου αερίου και πετρελαίου. Νομίζω ότι η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες θα έχει θετικά αποτελέσματα όχι μόνο στην ενέργεια, αλλά και στις μεταφορές.
Επιπλέον, όπως είναι γνωστό - μετά και από τη συνάντηση που είχαμε στη Βουδαπέστη πέντε κράτη, η Τουρκία, η Ελλάδα, η FYROM, η Σερβία και η Ουγγαρία- θέλουμε ως Ελλάδα, να γίνουμε μία χώρα προορισμός και ταυτόχρονα διέλευσης ενέργειας προς την Κεντρική Ευρώπη. Νομίζω ότι στους νέους αγωγούς που έχει ανάγκη η περιοχή θα μπορεί να διοχετεύεται ενέργεια και από το Ιράν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλώς ήρθατε, κ. Υπουργέ. Θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς βλέπετε τον ρόλο της Ελλάδας ως ένα κράτος που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανήκει στο ΝΑΤΟ και με το οποίο εσείς έχετε βαθιές ιστορικές ρίζες.
MOHAMMAD JAVAD ZARIF: Ακούστε, ανέκαθεν διατηρήσαμε μια πολύ καλή σχέση, μια σχέση κατανόησης με την Ελλάδα και ανέκαθεν αξιολογούσαμε και αξιολογούμε τον ρόλο που η Ελλάδα διαδραματίζει στους κόλπους των οργανισμών στους οποίους ανήκει ως χώρα φίλη προς το Ιράν. Αυτό πάει πολύ βαθιά πίσω στο χρόνο.
Ιδιαίτερα με τον Έλληνα Πρωθυπουργό έχουμε κοινές απόψεις σχετικά με το πώς πρέπει να πιέσουμε και να επιμείνουμε για μια αξιοπρεπή λύση μέσω του αμοιβαίου σεβασμού. Το Ιράν δεν μπορεί να αποδεχτεί οποιαδήποτε λύση, η οποία δεν μας σέβεται και δεν είναι αξιοπρεπής.
Η Ελλάδα μπορεί να παίξει ένα τέτοιο ρόλο, στο να πείσει και τους υπόλοιπους και να τους κάνει να καταλάβουν ότι συμφωνίες μπορούμε να δεχτούμε εφόσον όλες οι πλευρές μπορούν να είναι σίγουρες ότι έχουν επιτύχει θετικά αποτελέσματα, όχι σε βάρος άλλων.
Εάν κάτι γίνεται σε βάρος των υπολοίπων, αυτό δεν είναι δυνατό να ευσταθεί σήμερα. Όσο περισσότεροι το καταλάβουν, τόσο το καλύτερο. Και πιο πολύ το ξέρουν αυτό οι φίλοι μας στην Ελλάδα. Ίσως κερδίσουμε όλοι μαζί ή θα χάσουμε όλοι μαζί. Έτσι λειτουργεί η διεθνής κοινότητα και πιστεύω ότι η Ελλάδα και ως μέλος του ΟΗΕ και ως μέλος του ΝΑΤΟ, με τη βαθιά αίσθηση που έχει της ιστορίας, του πολιτισμού και της πολιτιστικής παράδοσης, μπορεί να πείσει και τους υπόλοιπους φίλους μας σε αυτούς τους οργανισμούς, αλλά και τους μη φίλους μας, ότι πρέπει να αξιολογήσουν και να καταλάβουν αυτές τις πραγματικότητες. Μετά από χιλιάδες χρόνια ιστορίας, το Ιράν δεν πρόκειται να δεχτεί ότι θα το ντροπιάσουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Zarif μια ερώτηση. Πώς εξελίσσονται οι συζητήσεις στη Γενεύη; Είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι θα τηρηθεί η προθεσμία του Ιουνίου; Και όσο και για την απάντηση που έχει δώσει η κυβέρνηση προς τη Γαλλία ότι πρέπει να υπάρχει πρόσβαση σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, πώς το βλέπετε αυτό;
MOHAMMAD JAVAD ZARIF: Πιστεύω ότι αν η άλλη πλευρά σεβαστεί όσα ήδη έχουν συμφωνηθεί στη Λωζάννη σχετικά με τις παραμέτρους που θα στοιχειοθετήσουν μια συμφωνία και εφόσον προσπαθήσει να διατηρηθούν και η μια και η άλλη πλευρά στα πλαίσια του αμοιβαίου σεβασμού, θα μπορέσει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη συμφωνία με το Ιράν, μια συμφωνία που θα είναι βιώσιμη και ισορροπημένη και που θα μπορέσει τελικά να αντιμετωπιστεί ως μια συμφωνία που θα στηρίζεται στην αμοιβαία αξιοπρέπεια και στον σεβασμό.
Αν πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, θα τηρηθούν και οι προθεσμίες. Εάν όμως υπάρχει επιμονή σε υπερβολικές απαιτήσεις και σε επαναδιαπραγματεύσεις, θα είναι πολύ δύσκολο να περιμένουμε να υπάρξει συμφωνία ακόμη και πέραν της προθεσμίας αυτής.
Εγώ ελπίζω, πάντως, ότι εν τέλει θα καταλήξουμε σε μια τελική ολοκλήρωση των συζητήσεων εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Πιστεύω ότι για να μπορέσει να συμβεί αυτό, πρέπει όλοι να είναι πραγματιστές, πρέπει όλοι να είναι ψύχραιμοι και νηφάλιοι, να μην τρέφουν αυταπάτες. Από την πλευρά μου έχω την τάση να μην διαπραγματεύομαι δημοσίως, αλλά θα το πω ότι έχω την τάση να πιστεύω ότι οι διαπραγματεύσεις στη Λωζάνη έχουν πάρει μια θετική προοπτική και ελπίζω ότι οι απέναντί μου δεν θα έχουν πλέον υπερβολικές απαιτήσεις.
Όπως, επίσης, εύχομαι η Ελληνική Κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός να σημειώσουν επιτυχία στις δύσκολες διαπραγματεύσεις που τώρα είναι σε εξέλιξη, έτσι ώστε και εδώ με αξιοπρέπεια και σεβασμό να λυθεί το πρόβλημα, όπως κι εμείς προσπαθούμε αντιστοίχως για τα δικά μας θέματα.
28 Μαΐου, 2015