Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στη δημοσιογράφο Σ. Αραβοπούλου

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιος είναι ο απολογισμός των επισκέψεων σε Γεωργία και Αρμενία;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ήταν μία σημαντική επίσκεψη στον Καύκασο, σε δύο φίλες χώρες, τη Γεωργία και την Αρμενία. Και με τις δύο χώρες συμφωνήσαμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τον πολιτικό μας διάλογο και τη συνεργασία των αντίστοιχων Υπουργείων. Συμφωνήσαμε, επίσης, να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας, ιδιαίτερα σε θέματα ΕΕ και να προσφέρουμε την τεχνογνωσία μας σε αυτές τις χώρες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και οι δύο χώρες βρίσκονται σε μία ιδιαίτερης σημασίας γεωστρατηγική περιοχή και με αρκετά προβλήματα...
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι, εξετάσαμε τα προβλήματα της περιοχής, αξιολογήσαμε την γεωστρατηγική κατάσταση και είδαμε ότι έχουμε έντονη σύμπτωση απόψεων και συμφερόντων. Διερευνήσαμε τις δυνατότητες ανάπτυξης της επιχειρηματικής και γενικότερα, της οικονομικής συνεργασίας μας. Ιδιαίτερα με την Αρμενία συμφωνήσαμε να πραγματοποιήσουμε, στα τέλη του 2017, μία επιχειρηματική αποστολή με σκοπό την ανάπτυξη των εμπορικών/επιχειρηματικών σχέσεων, διότι βρίσκονται σε πολύ χαμηλό επίπεδο.
Όπως διαπίστωσα με τους συνομιλητές μου, ενώ οι συναισθηματικοί δεσμοί, ιστορίας και παράδοσης, με αυτές τις δύο χώρες είναι πάρα πολύ ισχυροί, αυτοί δεν αντιστοιχούν στις διακρατικές σχέσεις, όπως διαμορφώθηκαν κατά τα τελευταία χρόνια. Επίσης, ενώ έχουμε καλό πολιτικό διάλογο και συχνές πολιτικές συναντήσεις, η οικονομική μας συνεργασία δεν είναι η αντίστοιχη.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως σκοπεύετε να κινηθείτε το αμέσως επόμενο διάστημα; Τι συμφωνήσατε για την αναβάθμιση των διμερών σχέσεών μας;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Με βάση τη διαπίστωση ότι υπάρχουν μια σειρά από παλαιότερες συμφωνίες οι οποίες είναι ανενεργές, συμφωνήσαμε να φτιάξουμε ειδικές επιτροπές, οι οποίες θα μελετήσουν τα νομικά κείμενα των συμφωνιών και θα αξιολογήσουν ποιες από αυτές έχουν υλοποιηθεί και ποιες όχι. Συγχρόνως, πρέπει να υιοθετήσουμε μέτρα για την εφαρμογή τους και να αποφασισθεί ποιες από αυτές τις συμφωνίες δεν χρειάζονται πια γιατί έχουν ξεπεραστεί από τον χρόνο και ποιες καινούργιες συμφωνίες θα πρέπει να συναφθούν.
Επίσης, απηύθυνα προσκλήσεις προς τους ομολόγους μου να επισκεφθούν την Ελλάδα και μετέφερα προσκλήσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Δημοκρατίας για την ανταλλαγή επισκέψεων.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και οι δύο ομόλογοί σας τόνισαν τη στρατηγική σημασία του ταξιδιού σας στη χώρα τους...
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτό που συμφωνήσαμε είναι ότι η εταιρική μας σχέση δεν είναι μία απλή εταιρική σχέση, αλλά είναι μία στρατηγική εταιρική σχέση. Συμφωνήσαμε να αναπτύξουμε με τη Γεωργία και την Αρμενία παρόμοιου είδους τριμερείς σχέσεις, όπως εκείνες που έχουμε διαμορφώσει στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Συζητήσαμε συγκεκριμένα ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, πλην της Ελλάδας, θα συμμετάσχει σε αυτό το τριμερές σχήμα συνεργασίας και επίσης, διερευνήσαμε σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να δημιουργηθεί και μια τετραμερής συνεργασία ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες και σε δύο χώρες της ΕΕ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες είναι οι προσωπικές σας εντυπώσεις από αυτή την αποστολή;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που επισκεφθήκαμε ιστορικούς χώρους, ιστορικά μνημεία των δύο λαών. Ομολογώ ότι η επίσκεψη στο μουσείο της γενοκτονίας σε βάρος των Αρμενίων στο Ερεβάν ήταν ιδιαίτερα συγκινητική, αλλά συγκλονιστικά ήταν, επίσης, τα ντοκουμέντα και το αρχειακό υλικό που εκτίθενται σε αυτό.
Πρέπει να σας πω ότι αυτό το ταξίδι ήταν ιδιαίτερα τιμητικό για μένα, όχι μόνο υπό την ιδιότητα του υπουργού Εξωτερικών, αλλά και υπό την ιδιότητα του ακαδημαϊκού καθηγητή. Το Πανεπιστήμιο της Τιφλίδας και το Τμήμα Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών οργάνωσαν μία εκδήλωση στην οποία ήμουν κεντρικός ομιλητής και τιμήθηκα με το βραβείο του Πανεπιστημίου. Στο Ερεβάν έκανα, επίσης, μία διάλεξη, σε μία πολύ μεγάλη κατάμεστη αίθουσα, για ζητήματα διεθνούς πολιτικής, στο Τμήμα Διεθνών Σπουδών και είχα την τιμή να με αναγορεύσουν σε επίτιμο διδάκτορα με όλες τις δεσμεύσεις που αυτό συνεπάγεται.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως ήταν οι συναντήσεις σας με τους πνευματικούς ηγέτες των δύο χωρών;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Συναντηθήκαμε με τον Πατριάρχη των Ορθόδοξων χριστιανών της Γεωργίας και με τον Αρμένιο Καθολικό Πατριάρχη. Συζητήσαμε για τον ρόλο της Εκκλησίας στη σημερινή εποχή και τη σημασία της πνευματικότητας, ενώ τους απηύθυνα πρόκληση για να συμμετάσχουν στη Διεθνή Διάσκεψη για την προστασία των θρησκευτικών και πολιτισμικών κοινοτήτων που θα πραγματοποιηθεί στις 1 και 2 του Νοέμβρη του τρέχοντος έτους.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εσείς δίνετε μεγάλη σημασία στον πολιτισμό ως συνδετικό κρίκο για την πολιτική και οικονομική συνεργασία. Πως είδατε τις προθέσεις των συνομιλητών σας;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Πέρα από τη θρησκευτικότητα νοιώθει κανείς παντού τον ελληνισμό, τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, το Βυζάντιο, αλλά και τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα σε αυτές τις δύο χώρες. Γι’ αυτό και συνεννοηθήκαμε με τους δύο Υπουργούς Εξωτερικών για τους τρόπους με τους οποίους θα αναπτύξουμε τις πολιτιστικές σχέσεις ανάμεσα στις χώρες μας. Διότι, όπως ξέρετε, τόσο εγώ προσωπικά, όσο και το Υπουργείο Εξωτερικών συνολικά, δίνουμε μεγάλο βάρος στην πολιτιστική διπλωματία. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στα τέλη του Απρίλη -ενάμιση μήνα από σήμερα- πραγματοποιούμε τη Διεθνή Διάσκεψη των μεγάλων αρχαίων πολιτισμών που εξακολουθούν να είναι επίκαιροι και να επηρεάζουν την ανθρωπότητα. Ειδικότερα, αναφέρομαι στη συνάντηση των εξής δέκα κρατών: Κίνα, Ινδία, Ιράκ, Ιράν, Αίγυπτος, Ελλάδα, Ιταλία, Μεξικό, Βολιβία και Περού. Όπως έχω συμφωνήσει με τον Κινέζο ομόλογό μου -μαζί με τον οποίο καλούμε τους υπόλοιπους στην Αθήνα, με κοινή επιστολή- αυτή θα είναι μία πρωτοβουλία ανοιχτή και για τρίτους.
Θέλω να υπογραμμίσω ότι ο πολιτισμός είναι στη σημερινή εποχή μία ισχυρή δύναμη: η αποκαλούμενη ως ήπια ή έξυπνη ισχύς, όπως λέγεται σε άλλες σχολές. Αλλά δεν είναι μόνο μία ισχύς, διότι με τον πολιτισμό επηρεάζεις και αναπτύσσεις τις σχέσεις. Σήμερα, ο πολιτισμός αποτελεί μία πολύ σημαντική οικονομική δύναμη: αυτό που ονομάζουμε βιομηχανία του πολιτισμού. 'Άρα και σε αυτό έχουμε λάβει ειδικά μέτρα για την προώθηση συνεργασιών στον τομέα του πολιτισμού, όπως και στην εκπαίδευση και την έρευνα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε ένα πυκνό πρόγραμμα συναντήσεων στην αμερικανική πρωτεύουσα, θα θέλατε να μας μιλήσετε γι' αυτό;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Στην Ουάσιγκτον έχουμε συναντήσεις με τον Υπουργό Εξωτερικών, τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Προέδρου των ΗΠΑ και άλλους υψηλούς παράγοντες της νέας διοίκησης. Έχουμε, επίσης, σειρά συναντήσεων με think tanks, καθώς και με γερουσιαστές και βουλευτές του Κογκρέσου των ΗΠΑ, ενώ έχουν προγραμματιστεί και συνεντεύξεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποιες είναι οι σχέσεις της Ελλάδας με τη νέα κυβέρνηση του Πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Νομίζω ότι με τη διοίκηση του σημερινού Προέδρου έχουμε σταθερές σχέσεις και έχουμε κάνει πολλές συναντήσεις. Ελπίζω οι σχέσεις μας να αναπτυχθούν περαιτέρω. Θα συζητήσουμε για τα προβλήματα της περιοχής και θα εξετάσουμε σε ποιο βαθμό συμπίπτουν οι απόψεις μας και οι σχεδιασμοί μας. Ελπίζω, επίσης, να μπορέσω να προωθήσω την παραπέρα ανάπτυξη των σχέσεων ΗΠΑ-Ελλάδος και με άλλους Υπουργούς, στοιχείο που είναι απαραίτητο για τη χώρα μας και για τις διεθνείς μας σχέσεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είχατε ήδη συναντήσει τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Μάικλ Φλιν...
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι, μετά την ορκωμοσία της Κυβέρνησης Τραμπ είχα συνάντηση με τον τέως Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, κ. Φλιν. Και στην Ουάσιγκτον, θα συναντήσω, την Τρίτη, για πρώτη φορά το νέο Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, τον Αντιστράτηγο Χέρμπερτ Ρέιμοντ Μακμάστερ.