Κοινές Δηλώσεις ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιά, και του Ούγγρου Υπουργού Εξωτερικών και Εμπορίου Péter Szijjártó μετά τη συνάντησή τους (Αθήνα, 30.10.2015)

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Είναι μεγάλη μου χαρά που ο φίλος μου Péter, Υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, βρίσκεται μαζί μας. Είναι ένας συνάδελφος με τον οποίο συνεργαζόμαστε στενά στα ζητήματα της ενέργειας και μάλιστα τα πρώτα projects μακρoχρόνιας συνεργασίας μας στην ενέργεια τα σκεφτήκαμε παρέα στη Βουδαπέστη, σε μια πάρα πολύ δημιουργική συνάντηση.

Όπως πάντα είχα μια ιδιαίτερα εποικοδομητική συζήτηση με τον συνάδελφό μου γύρω από τα θέματα της ενέργειας και το μεταναστευτικό και τους πρόσφυγες.

Ήταν μια συζήτηση που μπόρεσε να μας δώσει τη δυνατότητα για περισσότερη κατανόηση ανάμεσά μας. Συμφωνήσαμε ότι το πρόβλημα της μετανάστευσης και το προσφυγικό είναι ένα σύνθετο ζήτημα, που πρέπει να βρει τη λύση του στην πολιτική λύση της κρίσης και του πολέμου στη Συρία, στη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη χρηματοδότηση της Ιορδανίας και του Λιβάνου από όπου προέρχονται καινούργιοι πρόσφυγες, εξαιτίας της έλλειψης επάρκειας χρημάτων. Ξέρετε ότι εδώ και μια εβδομάδα οι πρόσφυγες παίρνουν τις μισές ποσότητες διατροφής στους καταυλισμούς τους.

Συμφωνήσαμε για την ανάγκη στήριξης της σταθερότητας των κρατών της βορείου Αφρικής και ιδιαίτερα της Αιγύπτου, λαμβάνοντας υπόψη τον εμφύλιο πόλεμο στο Σουδάν και την κατάσταση της Σομαλίας. Συμφωνήσαμε, επίσης, στην ανάγκη να συμπεριληφθεί ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το πρόβλημα, το προσφυγικό, και ότι δεν είναι δυνατόν ορισμένα κράτη-μέλη να θεωρούν ότι το ζήτημα δεν είναι πανευρωπαϊκό ή και παγκόσμιο, αλλά είναι θέμα μόνο πέντε-έξι κρατών.

Και βέβαια κανείς, ούτε εκείνος ούτε εγώ, θέλουμε να μείνει αυτό το θέμα ανάμεσα σε αυτά τα κράτη και να προσπαθεί το ένα να δημιουργήσει ή να προωθήσει το πρόβλημα στο άλλο. Χρειάζονται κοινές, πανευρωπαϊκές λύσεις.

Και στα πλαίσια αυτών των κοινών πανευρωπαϊκών λύσεων, ενημέρωσα τον συνάδελφό μου τον Πέτρο για τα hotspots που δημιουργούνται στην Ελλάδα. Της Μυτιλήνης που είναι έτοιμο και τα άλλα τέσσερα που ετοιμάζονται τον Νοέμβριο.

Συζητήσαμε και συμφωνήσαμε για την ανάγκη ενίσχυσης της FRONTEX, αλλά και όλων των άλλων μέσων και δυνατοτήτων που διαθέτουν συνολικά τα ευρωπαϊκά κράτη, πάντα υπό την ευθύνη βέβαια της Ελλάδος και κάθε κυρίαρχου κράτους.

Συζητήσαμε, επίσης, την ανάγκη κατανομής των βαρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αλληλεγγύης. Δεν μπορούμε να κουβαλάμε μικρά κράτη και μάλιστα κράτη σαν την Ελλάδα σε τέτοια κρίση το βάρος των προσφύγων. Πιστεύουμε ότι τέτοια θέματα χρειάζονται νηφαλιότητα, ψυχραιμία και να κοιτάμε μακριά. Να γίνει αντιληπτό ότι πρέπει όχι μόνο να τελειώσει ο πόλεμος στη Συρία αλλά και να οικοδομηθεί μια νέα Συρία ώστε οι πρόσφυγες πολέμου –γιατί για πρόσφυγες πολέμου συζητάμε- να μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Και επίσης για άλλη μια φορά υπογραμμίσαμε τη θέλησή μας για ανάπτυξη των οικονομικών μας σχέσεων. Θέλω να ευχαριστήσω πάρα πολύ το συνάδελφό μου που βρήκε το χρόνο να κάνουμε αυτή την εντατική συζήτηση, να κουβεντιάσουμε και για τις προοπτικές της ενεργειακής μας συνεργασίας, της συνεργασίας μας στα Βαλκάνια.

Πέτρο, είσαι πάντα καλοδεχούμενος στην Αθήνα. Ελπίζω να βρούμε χρόνο για ακόμα μεγαλύτερες συναντήσεις. Και έχουμε συμφωνήσει να κουβεντιάσουμε την επόμενη Πέμπτη στις Βρυξέλες πιο διεξοδικά με τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προέρχονται από τα Βαλκάνια. Καλώς ήρθες.

P. SZIJJARTO: Καταρχάς, θα ήθελα να εκφράσω την εκτίμησή μου στο πρόσωπό σου, Νίκο. Σε ευχαριστώ που μου προσέφερες την ευκαιρία να συνομιλήσουμε κατ’ιδίαν οι δυο μας, να συνομιλήσουμε περί της πιο σοβαρής προκλήσεως που αντιμετώπισε ποτέ από ιδρύσεώς της η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτά τα μαζικά μεταναστευτικά ρεύματα, η μεταναστευτική κρίση που αντιμετωπίζουμε είναι η πιο σοβαρή πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ στην ιστορία της η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και για αυτόν ακριβώς το λόγο χρειαζόμαστε αποτελεσματική λύση, κοινή λύση. Και βεβαίως αντί να επιτιθέμεθα ο ένας στον άλλον και να επικρίνουμε ο ένας τον άλλον, είναι πολύ σημαντικό να εξεύρουμε τις κοινές λύσεις μαζί.

Συμφωνούμε απολύτως εγώ και ο Νίκος. Συμφωνούμε ότι αυτό που αντιμετωπίζουμε είναι μια πολύ σύνθετη πρόκληση. Και καθώς είναι σύνθετη αυτή η πρόκληση απαιτεί αντιστοίχως μια περίπλοκη λύση. Και θεωρώ ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και τα όργανα θα πρέπει να φτάσουν σε μια κατάσταση στην οποία θα αναλάβουν δράσεις, δεν θα περιορίζονται μόνο στα λόγια.

Υπάρχουν πάρα πολλές προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι. Έχουμε συζητήσει για τις δυνητικές λύσεις τόσο πολύ, ωστόσο, παρά τις συζητήσεις δεν βρέθηκε πραγματικά αποτελεσματική λύση.

Η Ελλάδα και η Ουγγαρία μοιράζονται τις ίδιες προκλήσεις υπό την έννοια ότι και οι δυο χώρες βρίσκονται στην ίδια μεταναστευτική οδό. Έχουμε το πέρασμα της Δυτικής Βαλκανικής, βρισκόμαστε και οι δύο εδώ και αυτή τη στιγμή έχουμε τις πιο ενισχυμένες μεταναστευτικές ροές.

Και θυμάσαι, Νίκο, θυμάμαι και εγώ ότι θέσαμε εκατοντάδες φορές σε πολλά διαφορετικά σχήματα και πλαίσια ευρωπαϊκών συναντήσεων και θεσμών το ίδιο ζήτημα. Έχουμε πει μετ΄ επιτάσεως και οι δύο ότι είναι σημαντικό να μην εστιάζουμε μόνο στην οδό τη μεσογειακή, το πέρασμα της Μεσογείου, γιατί αν εμείνουμε σε αυτό τότε δεν πρόκειται να υπάρξει αποτελεσματική λύση αλλού και δεν θα υπάρξει αποτελεσματική ανταπόκριση το σωστό χρόνο, την κατάλληλη χρονική στιγμή αναφορικά με τις προκλήσεις τις οποίες θα αντιμετωπίζαμε και όντως αντιμετωπίζουμε στη Δυτική Βαλκανική όσον αφορά τα μεταναστευτικά ρεύματα.

Το είπαμε και το ξανά είπαμε, κανείς δεν μας άκουσε, κανείς δεν μας άκουσε, μα κανείς. Και κανείς εγκαίρως δεν εστίασε σε εκείνη την πρόκληση που τώρα αντιμετωπίζουμε στη Δυτική Βαλκανική.

Αν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και τα όργανα είχαν εστιάσει την προσοχή τους νωρίτερα σε αυτή τη μεταναστευτική οδό ενδεχομένως θα υπήρχε η λύση αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Επομένως, περίπλοκη η πρόκληση περίπλοκη και η λύση.

Συμφωνήσαμε, επίσης, ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις βασικές αιτίες του φαινομένου. Χρειαζόμαστε ειρήνη και σταθερότητα στη Συρία, χρειαζόμαστε σταθερές δομές στη Λιβύη και θα προσέθετα πολλά ακόμα υπό αυτή την έννοια.

Συμφωνήσαμε, επίσης, ότι πρέπει να προσφέρουμε οικονομική βοήθεια. Όταν λέω να προσφέρουμε εννοώ την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να προσφέρει οικονομική συνδρομή και βοήθεια σε εκείνες τις χώρες της νότιας γειτονίας οι οποίες φροντίζουν χιλιάδες και εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες. Γιατί εάν η Ιορδανία, ο Λίβανος, το Ιρακινό Κουρδιστάν και η Τουρκία παραιτηθούν της προσπάθειας και δεν φροντίζουν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, τότε θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια τεράστια πίεση που θα ασκηθεί από τον όγκο των μεταναστών. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα έχουμε 5.000.000 και 6.000.000. Θα είναι αφόρητο αυτό το άχθος. Λίαν συντόμως θα έρθουν μέσω της Δυτικής Βαλκανικής. Συνεπώς, χρειάζεται να προσφέρει βοήθεια η Ευρωπαϊκή Ένωση σε εκείνες τις χώρες οι οποίες έχουν παράσχει φροντίδα σε εκατομμύρια μετανάστες και πρόσφυγες.

Αυτό είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να γίνει το ταχύτερο δυνατόν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να είναι αρκετά σθεναρή ούτως ώστε να εξασφαλίσει πως θα εφαρμοστούν και θα τηρηθούν πλήρως οι συμφωνίες επανεισδοχής, διαφορετικά θα είμαστε ανυπεράσπιστοι.

Συμφωνήσαμε επίσης ότι θα πρέπει να καταπολεμήσουμε τα δίκτυα των διακινητών. Μιλούμε για διεθνείς εγκληματίες και θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα σε διεθνές επίπεδο, με τρόπο αποτελεσματικό, με τρόπο εναρμονισμένο και με μια προσέγγιση σθεναρή για την καταπολέμηση των δικτύων.

Και ένα τελευταίο σημείο. Νομίζω ότι υπάρχει και ανάγκη για περαιτέρω συζήτηση και διάλογο, όπως είπατε, και φρονώ προσωπικά πως η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει εκ νέου τη δυνατότητα της να ελέγχει τα σύνορα της. Γιατί αν δεν είσαι σε θέση να ελέγξεις τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τότε θα είμαστε ανυπεράσπιστοι ως Ένωση στο μέλλον.

Και οφείλω να καταστήσω κάτι ιδιαιτέρως σαφές εδώ. Όταν αναφερόμαστε στα νότια σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και λέμε ότι τα σύνορα είναι ανυπεράσπιστα, αυτό δεν αποτελεί επίκριση στην Ελλάδα, ούτε επίθεση στην Ελλάδα. Κάθε άλλο.

Εμείς, στην Ουγγαρία, καλύπτουμε 520 χιλιόμετρα εξωτερικά, χερσαία σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεπώς γνωρίζουμε τι τεράστιες προσπάθειες καταβάλλονται για την προάσπιση αυτών των συνόρων. Ξαναλέω, συνόρων 520 χιλιομέτρων. Εσείς, εδώ, έχετε 4.000 χλμ συν τα νησιά. Σύνολο, 11.000 χιλιόμετρα σύνορα και αν όχι περισσότερα. Είναι αδύνατον εσείς να τα φροντίσετε, να τα υπερασπιστείτε μόνοι σας.

Και για αυτό ακριβώς, επειδή το κατανοούμε, είμαστε υπέρ της καταβολής περαιτέρω και περισσότερων προσπαθειών, προκειμένου να προστατευθούν τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεν πρόκειται για επίκριση προς την Ελλάδα. Είναι ένα επιχείρημα. Επιχείρημα που προσφέρουμε ή προτείνουμε προς την Ευρώπη ούτως ώστε η Ευρώπη τελικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι άλλοι θεσμοί και τα όργανα να ασκήσουν προσπάθειες, να καταβάλλουν προσπάθειες προκειμένου να τύχουν προστασίας τα νότια σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νίκο, σε ευχαριστώ πολύ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Νικόλας Ζηργάνος από την Εφημερίδα των Συντακτών. Κύριε υπουργέ, το 1989 η χώρα σας άνοιξε τα σύνορα της και περάσανε εκατοντάδες χιλιάδες Ανατολικογερμανοί πολιτικοί πρόσφυγες από την Ουγγαρία μέσω Αυστρίας, για να καταλήξουν στην Δυτική Γερμανία. Σήμερα η χώρα σας υψώνει φράχτες στους πρόσφυγες, οι οποίοι είναι όχι πολιτικοί αλλά πρόσφυγες πολέμου. Ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι το 1989 κάνατε λάθος ή αν πιστεύετε ότι θα έπρεπε να εφαρμοστούν τα ίδια κριτήρια σήμερα. Σας ευχαριστώ.

P. SZIJJARTO: Σας ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Γνωρίζετε ότι υπάρχουν κοινοί κανονισμοί, ευρωπαϊκοί, τους οποίους όλοι οφείλουμε να σεβαστούμε. Γνωρίζετε ότι ανήκει στην Σένγκεν, είναι μέλος της Σένγκεν η Ουγγαρία. Η ιδιότητα του μέλους συνεπάγεται απαιτήσεις και υποχρεώσεις. Οφείλουμε να τις σεβαστούμε. Και η νομοθεσία Σένγκεν είναι σαφής.

Εάν είσαι χώρα η οποία βρίσκεται στα εξωτερικά σύνορα του Σένγκεν έχεις δυο υποχρεώσεις. Αναλαμβάνεις δυο υποχρεώσεις. Ήτοι, θα πρέπει να εξασφαλίσεις πως μόνο από τα επίσημα σημεία διέλευσης θα διελαύνει οποιοσδήποτε από τα σύνορα και αυτό θα γίνεται μόνο τις ώρες τις εργάσιμες, που είναι ανοιχτά αυτά τα φυλάκια.

Προκειμένου, λοιπόν, να συμμορφωθούμε με αυτούς τους κανονισμούς δεν υπάρχει άλλη λύση παρά να δημιουργήσουμε ένα φυσικό όριο στα χερσαία. Υπάρχει το Πράσινο Σύνορο. Βεβαίως, υπάρχουν οι σταθμοί και τα φυλάκια, τα επίσημα. Όμως, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέστησε σαφές προς όλους εμάς πως οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί θα πρέπει να τηρηθούν από όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εμείς, ως Ουγγαρία, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως μέλος της Σένγκεν, οφείλουμε να συμμορφωθούμε. Δεν έχουμε επιλογές. Έχουμε αυτή την υποχρέωση. Και αν δεν προστατεύσουμε τα νότια σύνορα μας τότε δεν συμμορφωνόμαστε και δεν ακολουθούμε τον κανονισμό του Σένγκεν και τότε θα δεχτούμε επικρίσεις για αυτό.

Για αυτό και είπα κάποια στιγμή ότι υπάρχει σχετική υποκρισία στην τρέχουσα συμπεριφορά της Ευρώπης. Διότι από την μια ή είσαι υποχρεωμένος να συμμορφωθείς με την κανονιστική νομοθεσία, από την άλλη αν δεν συμμορφωθείς θα υπάρξουν επικρίσεις και από τις δυο πλευρές.

Είτε συμμορφωθείς, όμως, είτε όχι εγώ πάντοτε μιλώ με εκείνους τους συναδέλφους που επικρίνουν τον φράχτη. Μου λέτε ότι πρέπει να συμμορφωθούμε με το Σένγκεν. Ωραία. Πείτε μου, τους λέω, υπάρχει άλλος τρόπος; Και η απάντηση των συναδέλφων συνήθως είναι δυστυχώς δεν έχουμε άλλο τρόπο να σας προτείνουμε.

Και όσον αφορά το θέμα των οικονομικών μεταναστών ή των προσφύγων, οφείλουμε να κάνουμε μια σαφή διάκριση. Ξέρετε, κανενός η ζωή δεν κινδυνεύει εδώ στην Ελλάδα. Κανείς δεν πρέπει να φύγει από την Ελλάδα, να δραπετεύσει επειδή δέχεται απειλές για τη ζωή του. Κανείς δεν χρειάζεται να δραπετεύσει από τη Σερβία προς την Ουγγαρία λόγω κινδύνου της ζωής του ή προς τη Σλοβενία. Κανείς δεν πρέπει να φύγει από την Αυστρία προς την κατεύθυνση της Γερμανίας επειδή δέχεται απειλές για τη ζωή του.

Όταν αυτοί οι άνθρωποι κινούνται στη Δυτική Βαλκανική δεν το κάνουν επειδή κινδυνεύει η χώρα τους σε μια χώρα εδώ και πάνε σε μια άλλη. Όχι, έχουν μια άλλη παρακίνηση, μια κινητοποίηση, μια διαφορετική φιλοδοξία. Φιλοδοξούν και είναι εύλογο ως κίνητρο να θέλουν να ζήσουν μια καλύτερη ζωή αλλά θα πρέπει έτσι να το αντιμετωπίσουμε γιατί υπάρχουν εντελώς διαφορετικοί διεθνείς κανονισμοί οι οποίοι αφορούν την αντιμετώπιση του οικονομικού μετανάστη ή του πρόσφυγα. Γιατί στην περίπτωση του πρόσφυγα πρέπει να προσφέρεις καταφύγιο. Αλλά οφείλεις να καταλήξεις αν μιλάς για οικονομικό μετανάστη ή για πρόσφυγα.

Μιλούμε για πρόσφυγες. Αυτοί είναι πρόσφυγες όταν φεύγουν από τη Συρία και όταν φεύγουν στην Τουρκία, στην Ιορδανία, στο Λίβανο ή πηγαίνουν στο Ιρακινό Κουρδιστάν σε όμορες χώρες. Όταν όμως φεύγουν πλέον από την Τουρκία με κατεύθυνση στην Ελλάδα, στην Ελλάδα δεν κινδυνεύουν. Είναι ασφαλής χώρα, είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ελλάδα, δεν οφείλουν να φύγουν από την Ελλάδα επειδή κινδυνεύει η ζωή τους και βεβαίως μετά ακολουθούν τη Δυτική Βαλκανική. Και ο ίδιος ισχυρισμός μπορεί να προβληθεί και στις υπόλοιπες χώρες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:Ερώτηση για ενεργειακή συνεργασία.

Mr. SZIJJARTO:Σας ευχαριστώ για την ερώτηση. Πράγματι ασχοληθήκαμε με αυτή την πρόκληση στη συζήτησή μας με το Νίκο. Στη Δυτική Ευρώπη η ασφάλεια, η ασφάλεια η ενεργειακή, είναι κρίσιμο θέμα, καυτό ζήτημα διότι δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι υπάρχει ενεργειακή ασφάλεια δυστυχώς στην κεντρική Ευρώπη.

Η Ρωσία ανακοίνωσε πως το 2019 η διέλευση δια της Ουκρανίας ίσως αποκοπεί, διακοπεί, υπήρχε αρχικώς ο South Stream ως σχέδιο που θα μπορούσε να φέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας σε Ουγγαρία και Αυστρία. Λόγω όμως πίεσης που ασκήθηκε ακυρώθηκε, το είδαμε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και τώρα Ρώσοι, Ολλανδοί, Γερμανοί και Αυστριακοί αλλά και γαλλικές εταιρίες έχουν συμφωνήσει την επέκταση του Νorth Stream και δεν ασκείται αντιστοίχως πίεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεν νομίζετε ότι εδώ έχουμε δυο μέτρα και δυο σταθμά; Είπαν κάποιοι ότι ο South Stream δεν θα πρέπει να γίνει επειδή παρακάμπτει την Ουκρανία, ο North Stream τι κάνει; Πάλι την παρακάμπτει. Συνεπώς εδώ είμαστε αντιμέτωποι σε μια κατάσταση στην οποία θα πρέπει να βρούμε πηγές ενέργειας.

H Ελλάδα εδώ ενδεχομένως να μπορέσει να διαδραματίσει ρόλο κλειδί σε αυτή την προσπάθεια, γιατί η Ελλάδα έχει εξαιρετικά αποτελεσματική συνεργασία σε αυτή την περιοχή με την Κύπρο, με το Ισραήλ, με την Αίγυπτο όσον αφορά την έρευνα για θαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου. Και αν αυτό ισχύσει τότε θα πρέπει να υπολογίσουμε την Ελλάδα ως βασικό παίκτη στο μέλλον προκειμένου να εξασφαλίσουμε στην Κεντρική Ευρώπη ενεργειακή ασφάλεια.

Και για αυτόν ακριβώς το λόγο συμφωνήσαμε με το Νίκο ότι θα πρέπει περαιτέρω να επανεξετάσουμε και να επαναξιολογήσουμε τα απαραίτητα βήματα. Βλέπω, όμως, επί του παρόντος ότι προκειμένου να είμαστε έτοιμοι για το μελλοντικό ρόλο της Ελλάδας και προκειμένου και εμείς να δρέψουμε τα οφέλη για τον εαυτό μας θα πρέπει να προετοιμάσουμε τουλάχιστον θέματα υποδομής στη Δυτική Βαλκανική και στην Κεντρική Ευρώπη. Για να αγοράσουμε δηλαδή, να προσφέρουμε, να φέρουμε φυσικό αέριο από την Ελλάδα στη Δυτική Βαλκανική, μέσω της Δυτικής Βαλκανικής. Στην Ουγγαρία τελικώς δεν έχουμε ακόμα τη σχετική υποδομή αλλά θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση αυτή.

N. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εμείς είμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής συνεργασίας, αναφέρομαι στο πρώτο ερώτημα. Και η ευρωπαϊκή συνεργασία πρέπει να στηρίζει και να υπαγορεύεται από τα κυρίαρχα δικαιώματα της Ελλάδας. Δηλαδή η ευρωπαϊκή συνεργασία είναι υποταγμένη στα κυρίαρχα δικαιώματα της χώρας και όχι το αντίστροφο.

Δεύτερον, είναι μεγάλη μας η χαρά της συνεργασίας με την Ουγγαρία στα ενεργειακά. Και θα αναλάβω πρωτοβουλία σε άλλα projects που υπάρχουν να συμπεριληφθεί και η Ουγγαρία με τη σύμφωνη γνώμη του φίλου Υπουργού Εξωτερικών της Ουγγαρίας. Είναι ανάγκη οι χώρες των Βαλκανίων και πάνω από τα Βαλκάνια, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους. Έχω κάνει σειρά προτάσεων στους Υπουργούς Εξωτερικών και Βουλγαρίας και Ρουμανίας και σε αυτή την κατεύθυνση συμφωνήσαμε και με τον Ούγγρο συνάδελφό μου.

Η Ελλάδα ασκεί μια ενεργητική εξωτερική πολιτική, παίρνει πρωτοβουλίες και με χαρά βρίσκει και ανταπόκριση και αυξάνουν οι φιλίες και οι καλές μας σχέσεις με κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με άλλους γείτονες.

Ευχαριστώ πάρα πολύ για άλλη μια φορά τον Peter.