Δηλώσεις ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ιρανό Υπουργό Εξωτερικών Mohammad Javad Zarif (Τεχεράνη, 29 Νοεμβρίου 2015)

Ν.ΚΟΤΖΙΑΣ: Είναι γνωστό ότι η σχέση Ελλάδας-Ιράν είναι από τις πιο παλιές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Είναι μια σχέση χιλιάδων ετών. Οι χώρες που δεν έχουν τέτοια ιστορία δεν μπορούν να αντιληφθούν τις σχέσεις αυτού του είδους. Οι σχέσεις μας είναι πολύ πέραν των σημερινών προβλημάτων και μπορούν να συμβάλουν στη λύση πολλών προβλημάτων.    

Εμείς θέλουμε να χαιρετίσουμε τη Συμφωνία της Γενεύης με την ομάδα των 5+1, που εμπεριέχει μια βαθιά σοφία μέσα της. Δείχνει τον δρόμο με τον οποίο πρέπει να λύνονται προβλήματα. Όποιος δεν την εφαρμόσει, εκείνος θα χάσει. Το Ιράν είναι ένα κράτος που ξέρει τη σημασία της εφαρμογής αυτών που υπογράφει, αυτό όμως πρέπει να κάνουν και τα άλλα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας.

Επίσης, χαιρετίζουμε τις συνομιλίες στη Βιέννη και τη συμμετοχή ασφαλώς του Ιράν,  ενός σημαντικού παίκτη της περιοχής, σε αυτές. Εμάς η Συρία μας ενδιαφέρει πολλαπλώς. Είναι μια χώρα με την οποία μας συνδέουν μακραίωνοι δεσμοί. Είναι μια χώρα με μεγάλο πολιτισμό. Μια χώρα στην οποία ζουν κοινότητες των πιο διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών. Μια χώρα από την οποία όμως, δυστυχώς, φεύγουνε εκατομμύρια πρόσφυγες – και ασφαλώς αυτές οι ροές δυσκολεύουν τη χώρα μου. Θέλω να πω ότι χώρες όπως η Ελλάδα πληρώνουν και στο προσφυγικό αποφάσεις τρίτων. Και θέλω να υπογραμμίσω ότι στη Συρία εργαζόμαστε με όλους τους εταίρους και φίλους μας για να υπάρξει ειρήνη και πολιτική λύση.

O ρόλος της Ελλάδας είναι σημαντικός ως ρόλος μιας χώρας-γέφυρας ανάμεσα στη Μέση Ανατολή και την ΕΕ. Όπως λέω καμιά φορά, υπάρχουν εταίροι μας, οι οποίοι δεν μπορούν να αντιληφθούν τι πραγματικά συμβαίνει στην περιοχή, δεν μπορούν να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται οι λαοί και οι ηγεσίες σε αυτήν την περιοχή. Η Ελλάδα όμως γνωρίζει, γιατί ενώ είναι η κοιτίδα της Ευρώπης και κράτος μέλος της ΕΕ, ταυτόχρονα είναι κομμάτι αυτού του κόσμου τον οποίο μπορεί και καταλαβαίνει. Γι’ αυτό μπορούμε και να μεσολαβήσουμε για διαπραγματεύσεις και να βοηθήσουμε να κατανοηθεί η κουλτούρα, ο πολιτισμός και η πολιτική σκέψη όλων στην περιοχή.

Θεωρούμε πάρα πολύ σημαντικό παράγοντα για τη σταθεροποίηση της περιοχής την ανάπτυξη των σχέσεών μας με το Ιράν. Οι σχέσεις αυτές έχουν μπει σε ένα καλό αυλάκι, όπως λέμε εμείς στην Ελλάδα, που θέλει να γίνει μεγάλος ποταμός. Είναι σχέσεις που αφορούν διμερή θέματα, αφορούν την ανάπτυξη οικονομικών σχέσεων, την ανάπτυξη σχέσεων στους τομείς του πολιτισμού, της επιστήμης και της εκπαίδευσης. Είναι σχέσεις ανταλλαγής πολιτικών επισκέψεων σε όλες τις βαθμίδες. Με τον Υπουργό κ. Ζarif συμφωνήσαμε ότι όλα αυτά θα τα ενσωματώσουμε σε ένα πλάνο δράσης, αυτό που στη διεθνή διπλωματία λέγεται “action plan”, το οποίο ελπίζουμε και οι δύο να είναι έτοιμο ενόψει της επίσκεψης του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, κ. Αλέξη Τσίπρα, η οποία δεν θα αργήσει να πραγματοποιηθεί.

Τέλος, συμφωνήσαμε με τον Υπουργό να βλεπόμαστε πιο συχνά. Έχουμε συναντηθεί τρεις φορές το τελευταίο εξάμηνο, είχα την χαρά να τον υποδεχτώ στην Ελλάδα, συναντηθήκαμε στον ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, σήμερα τον ευγνωμονώ για την πρόσκληση που μου απηύθυνε. Είπαμε να κάνουμε ανταλλαγή επισκέψεων τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο, μία φορά στην Τεχεράνη, μία φορά στην Αθήνα, για να βλέπουμε πώς προωθούνται αυτό το “action plan”, οι οικονομικές μας σχέσεις αλλά και ο πολιτικός μας διάλογος.

Για άλλη μια φορά ευχαριστώ πάρα πολύ τον Υπουργό Εξωτερικών του Ιράν και όλη την ηγεσία της χώρας για τη φιλοξενία και τη φιλία που δείχνουν απέναντι σε εμάς, στην Ελλάδα, αλλά και ειδικότερα στην αντιπροσωπεία μας.

Ευχαριστώ.

Ερώτηση δημοσιογράφου για την κατάσταση στην Ειδομένη

Ν.ΚΟΤΖΙΑΣ: Το πρόβλημα με τους Ιρανούς μετανάστες προέκυψε διότι ορισμένα κράτη της περιοχής αναγκάστηκαν να ακολουθήσουνε αποφάσεις κρατών-μελών της Ε.Ε. να κλείσουν τα σύνορά τους για ανθρώπους που δεν προέρχονται από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Ως συνήθως, είναι ένα πρόβλημα που δεν το δημιουργήσαμε. Προσπαθούμε τις τελευταίες μέρες να πάρουμε όλα τα μέτρα για να ανταποκριθούμε στις ανθρωπιστικές ανάγκες αυτών των ανθρώπων. Ξέρετε ότι βρέθηκαν σε μια συγκρουσιακή πορεία με τους μηχανισμούς της FYROM. Απ’ ότι ξέρω, χθες το βράδυ, αυτά τα ζητήματα λυθήκανε. Θέλω, όμως, να σας πω κάτι. Τους ανθρώπους που μετακινούνται, δεν μπορεί κανένας τελικά να τους εμποδίσει. Είναι ιστορικό φαινόμενο. Στους φίλους μας και εταίρους στην Ε.Ε. τους λέω ότι η πιο ανεπτυγμένη τεχνολογικά χώρα του κόσμου είναι οι ΗΠΑ, φτιάξανε ένα τεράστιο τείχος στο Μεξικό, βάλανε συρματοπλέγματα και από πίσω σε πολλές περιοχές έχει έρημο, αλλά έχουν καταφέρει να περάσουν 38 εκατομμύρια Hispanics και αυτοί δεν είχαν θάλασσα αυτοί και νησιά να διασχίσουν.

Ερώτηση δημοσιογράφου ως προς την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους

Ν.ΚΟΤΖΙΑΣ: Το συμβάν της κατάρριψης του ρωσικού αεροπλάνου που έπεσε σε συριακό έδαφος δεν έπρεπε να είχε συμβεί. Ο εχθρός δεν είναι ούτε η Τουρκία ούτε η Συρία. Ο εχθρός είναι η τρομοκρατία, το  Daesh και αυτό πρέπει να τελειώνει. Είναι ένας εχθρός όχι μόνο για την εξωτερική πολιτική αλλά όπως απέδειξαν τα γεγονότα στο Παρίσι και για την εσωτερική πολιτική της Ε.Ε. Όταν είχα πει τον Φλεβάρη του 2015 στην Ε.Ε. ότι πρέπει να προσέξουν περισσότερο τις εξελίξεις στη Λιβύη και στη Συρία και τις επιπτώσεις που αυτές θα έχουνε οι περισσότεροι συνάδελφοι με κοιτάζανε παράξενα. Ασχολούνταν τότε μόνο με τα προβλήματα στα βορειοανατολικά της Ευρώπης. Αλλά η ιστορία μας προλαβαίνει αν δεν την προλάβουμε εμείς. Το δεύτερο σημείο που θέλω να υπενθυμίσω για όσους δεν το είδατε στις διεθνείς ειδήσεις είναι ότι σημειώνονται κάθε χρόνο τουλάχιστον 1500 παραβιάσεις  του ελληνικού εναερίου χώρου από την Τουρκία. Φαντάζεστε πως θα ’ταν το Αιγαίο αν τα αντανακλαστικά μας ήταν ίδια με αυτά της Τουρκίας. Δεν θέλω να σας προϊδεάσω, ρωτάω τι θα γινόταν; Γι’ αυτό η Ελλάδα είναι από τα κράτη που επίμονα αναζητούν και θέλουν πολιτική λύση στο συριακό ζήτημα, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Στα ελληνικά λέμε αν μπορούσε να είχε λυθεί ήδη από χθες το συριακό, διότι εδώ υποφέρουν άνθρωποι. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς φαΐ, χωρίς σπίτι, χωρίς μόρφωση, χωρίς επάγγελμα. Κι όλα αυτά στο όνομα πραγματικών ιδανικών, που όμως δεν εφαρμόζονται με τρόπο δημιουργικό.

Νομίζω ότι η Ε.Ε. είναι υποχρεωμένη πια να αντιληφθεί την έκταση αυτών των προβλημάτων απ’ τη Λιβύη μέχρι τη Συρία, την έκταση των προβλημάτων στο μεγάλο τρίγωνο αποσταθεροποίησης όπως λέω θεωρητικά. Η Ελλάδα είναι μια χώρα, μέσα στο τρίγωνο Ουκρανία-Λιβύη-Συρία, η οποία συμβάλλει σταθεροποιητικά στην περιοχή. Θέλουμε να εφαρμόζουμε μια πολιτική διαμεσολάβησης, διαιτησίας, συμβολής στις διαπραγματεύσεις και πιστεύουμε ότι είμαστε ένας καλός εταίρος για όλους όσους θέλουν λύσεις.

Ερώτηση δημοσιογράφου για την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Ιράν και τις προοπτικές συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και του Ιράν

Ν.ΚΟΤΖΙΑΣ:  Ευχαριστώ για το καλωσόρισμα και τις ερωτήσεις. Ο κ. Πρωθυπουργός θα έρθει στο 1ο εξάμηνο του 2016 αλλά αυτό είναι ένα ζήτημα που θα διευθετηθεί από τα διπλωματικά γραφεία του Προέδρου και του Πρωθυπουργού. Δεν μπορώ να το ανακοινώσω εγώ, δεν είναι σωστό.

Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σας, οι συμφωνίες για συνεργασία στον τουρισμό και στη ναυτιλία και θα γίνουν και ελπίζουμε να συμπεριληφθούν στο κοινό σχέδιο δράσης που θα συγκροτηθεί ενόψει της επίσκεψης του Πρωθυπουργού. Το Ιράν έχει πλούτο σε πρώτες ύλες. Ο Αλλάχ του χάρισε αέριο και πετρέλαιο. Και εμάς, οι δικοί μας Θεοί, μας δώσανε από παλιά τη ναυτιλία μας. Είμαστε δυο οικονομίες σε πάρα πολλούς τομείς, όπως λέει και ο Υπουργός κ. Zarif, συμπληρωματικές. Άρα είμαι αισιόδοξος και πρέπει να τονίσω ότι χάρη στη συνεργασία του Υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν αλλά και του Πρέσβη μας εδώ στην Τεχεράνη, πρέπει να αποκατασταθούν οι αεροπορικές μας συγκοινωνίες, εξέλιξη που θα έχει θετικές συνέπειες στην προώθηση του τουρισμού και του διμερούς μας εμπορίου.

Ευχαριστώ πολύ.