Κτήση ελληνικής ιθαγένειας

Το δικαίωμα στην ελληνική ιθαγένεια, οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες άσκησής της (καθώς και οι τρόποι χορήγησης της ιθαγένειας) ρυθμίζονται από τον «Κώδικα Ιθαγένειας» (Ν. 3284/2004) και τη συναφή νομοθεσία (κυρίως Ν. 2910/2001 και τροποποιητικοί αυτού Ν. 3013/2002, 3274/2004 και 3838/2010).
Το δικαίωμα στην ελληνική ιθαγένεια θεμελιώνεται στηγέννηση από γονέα (πατέρα ή μητέρα) που είναι Έλληνας πολίτης. Δεν είναι απαραίτητο ο γονέας να έχει ασκήσει (να του «έχει αναγνωρισθεί») το δικαίωμά του στην ελληνική ιθαγένεια, αρκεί να το θεμελιώνει, δηλ. να είναι τέκνο Έλληνα/Ελληνίδας.
Έλληνας πολίτης είναι όποιος έχει εγγραφεί σε δημοτολόγιο Δήμου του ελληνικού Κράτους.
Η νομική βάση της ελληνικής υπηκοότητας είναι η εγγραφή στα δημοτολόγια Δήμου του ελληνικού Κράτους. Τα σχετικά «πιστοποιητικά δημοτολογίου» συνιστούν το νόμιμο τεκμήριο της ελληνικής ιθαγένειας και μπορούν να εκδοθούν από τις αρμόδιες Αρχές (Δήμους) μετά από αίτηση που θα υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι. Η εγγραφή του γάμου των γονέων και της γέννησης των ενδιαφερομένων στα μητρώα ελληνικού Δήμου αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση πιστοποιητικών δημοτολογίου.
Όσοι ομογενείς έχουν απορίες για το αν θεμελιώνουν δικαίωμα στην ελληνική ιθαγένεια και για τον τρόπο, με τον οποίο μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους αυτό, παρακαλούνται όπως απευθύνονται στο Προξενικό Γραφείο.
Οι κατά τόπους ελληνικές Προξενικές Αρχές έχουν καθήκον να εξειδικεύσουν τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας στην ατομική σας περίπτωση και να σας εξηγήσουν εάν υπάρχουν οι προϋποθέσεις που θεμελιώνουν δικαίωμά σας στην ελληνική ιθαγένεια και ποιες είναι οι διαδικασίες που θα σας επιτρέψουν να το ασκήσετε. Σε κάθε περίπτωση, η οριστική διαπίστωση της ιθαγένειας δεν γίνεται από το Προξενικό Γραφείο αλλά από τις Περιφέρειες στην Ελλάδα και το Υπουργείο Εσωτερικών.
Τέλος, παρακαλούμε όπως έχετε υπ' όψιν σας ότι, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η ιθαγένεια είναι δικαίωμα, το οποίο ενυπάρχει εκ γεννήσεως για τα τέκνα Ελλήνων πολιτών. Συνεπώς, είναι δικαίωμά σας το οποίο έχετε από τη γέννησή σας. Για τον λόγο αυτό, το Προξενικό Γραφείο δεν «χορηγεί ιθαγένεια» αλλά σας βοηθά - με τις διαδικασίες και τους όρους που θέτει η ελληνική νομοθεσία - να ασκήσετε το δικαίωμά σας στην ιθαγένεια. Η εγγραφή στα δημοτολόγια ελληνικού Δήμου συνιστά την αναγνώριση του δικαιώματός σας στην ιθαγένεια από το ελληνικό Κράτος. Το ελληνικό διαβατήριο δεν είναι παρά συνέπεια της εγγραφής αυτής.

Ενδεικτικά, παρατίθενται ορισμένες περιπτώσεις άσκησης του δικαιώματος στην ιθαγένεια καθώς και δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν:

1.    Κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας με πολιτογράφηση ομογενούς αλλοδαπού (Ν. 3284/2004, άρ. 10)
•    Αίτηση πολιτογράφησης ομογενούς αλλοδαπού
•    Δήλωση πολιτογράφησης που συντάσσεται ενώπιον του Προξένου παρουσία δύο Ελλήνων πολιτών ως μαρτύρων
•    Διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο
•    Πιστοποιητικό γέννησης ή σε περίπτωση που δεν υπάρχει πιστοποιητικό βάπτισης του αιτούντος και τυχόν τέκνων του
•    Εγγραφή προγόνων αιτούντος σε Δήμο ή Κοινότητα Ελληνικού κράτους
•    Πιστοποιητικό ποινικού μητρώου των αλλοδαπών αρχών
•    Συνέντευξη του αιτούντος στο Προξενείο

2.    Κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας με πολιτογράφηση ενήλικα αλλογενούς αλλοδαπού (Ν. 3284/2004, άρ. 5, όπως αυτό ισχύει μετά την τροποποίηση από τον Ν.3838/2010)

Οι αλλογενείς, σύζυγοι ομογενών ή Ελλήνων πολιτών, δεν έχουν δικαίωμα υποβολής αιτήματος πολιτογράφησης ως κάτοικοι εξωτερικού. Προκειμένου να εξετασθεί και να κριθεί αίτημα πολιτογράφησής τους, θα πρέπει να έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα.
Η πολιτογράφηση ενηλίκων αλλογενών αλλοδαπών διενεργείται στην Ελλάδα και απαιτείται, μεταξύ άλλων, νόμιμη διαμονή στην Ελλάδα για επτά συνεχή έτη πριν την υποβολή της αίτησης ή τριετής σε περίπτωση που ο αλλοδαπός είναι σύζυγος Έλληνα/Ελληνίδας και έχουν αποκτήσει τέκνο.


3.    Απόκτηση της ελληνικής ιθαγενείας από τέκνο που γεννήθηκε από Έλληνα πατέρα και αλλοδαπή μητέρα πριν από την ισχύ του Νόμου 1250/1982 (16.7.1982), εφόσον θεωρείται γνήσιο (άρθρο 14 παρ. 2 του Ν. 3284/2004)
•    Διαβατήριο του δηλούντος
•    Ληξιαρχική πράξη γέννησης του δηλούντος
•    Ληξιαρχική πράξη γάμου των γονέων του δηλούντος
•    Πιστοποιητικό εγγραφής του πατέρα σε μητρώα αρρένων και πιστοποιητικό εγγραφής του σε δημοτολόγια Δήμου ή Κοινότητος της Ελλάδος από το οποίο να προκύπτει ο τρόπος κτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας

4.   Απόκτηση της ελληνικής ιθαγενείας από τέκνο που γεννήθηκε πριν από την 8.5.1984 από μητέρα ελληνίδα κατά το χρόνο του τοκετού ή της τέλεσης του γάμου από τον οποίο γεννήθηκε το τέκνο (άρθρο 14 παρ. 1 του Ν. 3284/2004)
•    Διαβατήριο του δηλούντος
•    Ληξιαρχική πράξη γέννησης του δηλούντος
•    Ληξιαρχική πράξη γάμου των γονέων του δηλούντος
•    Πιστοποιητικό Δήμου ή Κοινότητος της Ελλάδος περί της ιθαγενείας της μητέρας του δηλούντος κατά τον χρόνο τοκετού ή της τελέσεως του γάμου της από τον οποίο γεννήθηκε ο δηλών                                     

5.    Αναγνώριση και διαπίστωση ιθαγένειας τέκνου γεννηθέντος εκτός γάμου από έλληνα πατέρα και αλλοδαπή μητέρα (άρθρο 2 του Ν. 3284/2004)
•    Ληξιαρχική Πράξη Γεννήσεως του τέκνου
•    Αναγνώριση πατρότητας και συναίνεση της μητέρας
•    Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης της μητέρας ή βεβαίωση περί της αγαμίας της μητέρας κατά την εποχή που γεννήθηκε το τέκνο από τις αλλοδαπές αρχές
•    Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του πατέρα από το Δήμο του στην Ελλάδα

6.    Ανάκτηση της ελληνικής ιθαγενείας Ελληνίδας που την απέβαλε λόγω γάμου της με αλλοδαπό (άρθρο 22 του Νόμου 3284/2004)

•    Διαβατήριο της ενδιαφερομένης
•    Πιστοποιητικό Δήμου της Ελλάδος περί της ιθαγενείας της ενδιαφερομένης κατά την ημέρα που έγινε ο γάμος της
•    Ληξιαρχική πράξη γάμου της
•    Ληξιαρχική πράξη γάμου των γονέων της δηλούσης
•    Πιστοποιητικό ή οποιοδήποτε άλλο επίσημο αποδεικτικό στοιχείο της αρμόδιας αλλοδαπής Αρχής από το οποίο να προκύπτει εάν η ενδιαφερόμενη απέκτησε ή όχι λόγω γάμου την υπηκοότητα του συζύγου της και πότε

Επισημαίνεται ότι τα δικαιολογητικά που έχουν εκδοθεί από τις καζαχικές Αρχές θα πρέπει να φέρουν την επισημείωση της Σύμβασης της Χάγης (APOSTILLE) από την αρμόδια καζαχική Αρχή επί του πρωτοτύπου και στη συνέχεια να υποβληθούν, σε επίσημη μετάφραση, στην ελληνική γλώσσα.
Τα δικαιολογητικά που έχουν εκδοθεί από τις Αρχές της Κιργιζίας θα πρέπει να έχουν επικυρωθεί από το αρμόδιο τμήμα του Υπουργείου Εξωτερικών της Κιργιζίας και ακολούθως από την Πρεσβεία μας.

Τα ανωτέρω υπόκεινται σε αλλαγές. Σημειώνουμε επιπλέον ότι το Προξενικό Γραφείο, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να ζητήσει πρόσθετα δικαιολογητικά. Για τον λόγο αυτό, παρακαλούμε όπως επικοινωνείτε με το Προξενικό Γραφείο για ακριβέστερη ενημέρωση, καθώς και για καθορισμό συνάντησης με τον αρμόδιο υπάλληλο.