Κοινές δηλώσεις Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, και Υπουργού Εξωτερικών της Λετονίας, Edgars Rinkēvičs, με το πέρας της συνάντησής τους (Αθήνα, 07.09.2018)

Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Καλημέρα σας. Ήθελα να καλωσορίσω ξανά τον αγαπητό μου φίλο τον Edgars, που δέχθηκε την πρόσκλησή μου, στην Αθήνα. Να ευχαριστήσω, όπως πάντα, τη διερμηνεία, που χάρη σ’ αυτήν υπάρχει διπλωματία.

Αυτό που διαπιστώσαμε για άλλη μία φορά είναι ότι ο Νότος και ο Βορράς της Ευρώπης έχουν κοινά συμφέροντα, θέλουμε και προωθούμε την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε όλους τους τομείς που μπορούμε, όπως από τα ζητήματα ασφάλειας μέχρι τον πολιτισμό και τα μορφωτικά.

Συζητήσαμε για την επίσκεψη του Προέδρου στις 13 και 14 του Σεπτέμβρη στη Ρίγα. Ο ομόλογός μου είδε και είχε μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, όπως πάντα συμβαίνει, με τον Πρόεδρό μας, τον Προκόπη Παυλόπουλο.

Αυτό που συζητήσαμε ήταν το πώς θα αναπτύξουμε περισσότερο τη συζήτηση και τη συνεργασία ανάμεσα στα δύο μέρη, διότι έχουμε πολλά κοινά συμφέροντα. Κοινά συμφέροντα στο ζήτημα της ασφάλειας, κοινά συμφέροντα όσον αφορά στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κοινά συμφέροντα και στον προϋπολογισμό της.

Νομίζουμε ότι ο Βορράς και ο Νότος της Ευρώπης θέλουν ένα ασφαλές περιβάλλον για να αναπτυχθούν. Θέλουμε ασφάλεια και στην Βαλκανική και στην Μεσόγειο, αλλά θέλουμε και ασφάλεια για τις Βαλτικές χώρες, χώρες με μεγάλες παραδόσεις και διασυνδέσεις με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Συζητήσαμε για το μεταναστευτικό. Ευχαρίστησα για άλλη μια φορά τον συνάδελφό μου για την αλληλεγγύη που εκφράσανε και που υλοποιήσανε όλες τις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει. Πράγμα που αποτελεί, φοβάμαι, την εξαίρεση στην Ευρώπη.

Και κάναμε και συζήτηση, βέβαια, και για την κατάσταση στον σημερινό κόσμο, τον ρόλο που παίζουν οι μεγάλες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η Ρωσία.

Και διατυπώσαμε, για άλλη μια φορά, την αίσθησή μας, ότι εμείς δε θέλουμε ούτε συγκρούσεις με τρίτους, ούτε στο εσωτερικό της Δύσης, γιατί είμαστε κράτη που η ασφάλειά τους εξαρτάται και συνοδεύεται με την ειρήνη, την αλληλοκατανόηση, την προτεραιότητα στη διπλωματία, στις κοινές αξίες και στα κοινά οράματα.

Δε θα πω περισσότερα, για να προλάβουμε να έχουμε και το γεύμα. Θέλω να καλωσορίσω ξανά τον Edgars, να τον ευχαριστήσω για τη φιλοξενία που μας προσέφερε στη Ρίγα. Να τον ευχαριστήσω για την ηγετική διεύθυνση των εργασιών που έκανε στο Συμβούλιο των Υπουργών, όταν ήταν Προεδρία. Ο ίδιος προσωπικά, ιδιαίτερα όταν συζητούσαμε δύσκολα τότε θέματα, όπως ήταν το «Μακεδονικό» και που σήμερα, χάρη και στη στάση που κράτησε η τότε Προεδρεία, μπορέσαμε να βρούμε καλές και δημιουργικές λύσεις.

Ένα σχόλιο θέλω να κάνω μόνο, μια και έχω δημόσια τον λόγο. Το είπα και το πρωί. Η fYROM είχε αναγνωριστεί ως “Μακεδονία” από 145 κράτη, στα οποία περιλαμβάνονται και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και γι’ αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής την αποκαλούν και σήμερα “Μακεδονία”. Η αναγνώριση αυτή έγινε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια, δε δείχνει υψηλό αίσθημα ευθύνης να μας κατηγορούν εμάς σήμερα γιατί αποκαλείται αυτή η χώρα ακόμα “Μακεδονία”.

Αυτή η χώρα θα ονομαστεί και θα ονομάζεται από το διεθνή παράγοντα και τα κράτη-συμμάχους της χώρας “Βόρεια Μακεδονία”, μόλις επικυρωθεί από τα δύο κοινοβούλια η Συμφωνία των Πρεσπών.

Και αυτό αποδεικνύει ότι η Συμφωνία των Πρεσπών φέρνει πίσω το ορθό όνομα και όχι το σκέτο “Μακεδονία”. Δικό τους δημιούργημα είναι αυτό και όχι δικό μας. Έχει λίγο αίσθηση υποκρισίας που έχει καταλήξει sτην προπαγάνδα τους σε ανοησία, να μου επιτρέψουν να πω.

Ευχαριστώ.

Mr. RINKEVICS: Ευχαριστώ πάρα πολύ. Νίκο, καταρχήν θέλω να σε ευχαριστήσω για την εξαιρετική ελληνική φιλοξενία, ως συνήθως, θα πρέπει να πω γιατί έχω επισκεφτεί επανειλημμένως την Ελλάδα, πάντα όμως διαπιστώνω ότι είναι εξαιρετική η θέρμη της φιλοξενίας.

Επίσης θέλω να σε ευχαριστήσω για την πολύ καλή, εξαιρετική, παραγωγική και εποικοδομητική συζήτηση σήμερα το πρωί και μαζί σου, αλλά και με τον Πρόεδρο.

Ορισμένα θέματα: Επί των διμερών, διαπιστώσαμε, και αυτό μπορεί να εκπλήξει κάποιους από εσάς, ότι σε πολλά θέματα συμφωνούμε πολύ ως χώρες για την ασφάλεια, το μέλλον της Ευρώπης.

Επίσης επί κάποιων οικονομικών θεμάτων: Πριν από 5-6 χρόνια μία ελληνική εφημερίδα έλεγε ότι η Λετονία είναι το δημοσιονομικό πρότυπο της Ευρώπης. Τώρα όμως διαπιστώνουμε ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ανισότητα, θέματα που έχουν σχέση με την ευρωπαϊκή ανάπτυξη και την Ευρώπη. Ο επόμενος ευρωπαϊκός προϋπολογισμός θα είναι ένα από τα εργαλεία για να αντιμετωπιστούν αυτά τα θέματα.

Επίσης θέλουμε τη συνέχιση της πολιτικής συνοχής ώστε να χρησιμοποιηθεί περισσότερο και στην παιδεία. Ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε στην κατεύθυνση αυτή και στις συζητήσεις που θα κάνουμε στην Ευρώπη.

Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω την Ελλάδα για τη στήριξή σας στις συζητήσεις εντός του ΝΑΤΟ. Ζούμε σε ενδιαφέρουσες περιοχές του κόσμου. Η γειτονιά μας είναι ενδιαφέρουσα και ως εκ τούτου καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον καλύτερα όταν συζητάμε τα θέματα της ασφάλειας. Συμμετέχετε σε αποστολές στην Βαλτική. Εμείς συμμετέχουμε στην Frontex στην Ελλάδα με συνοριοφύλακες. Και πιστεύω ότι μέσω της πρακτικής συνεργασίας βελτιώνεται η κατανόηση.

Επί των περιφερειακών θεμάτων: Νίκο, ευχαριστώ πολύ για όλα τα καλά λόγια που είπες για την προεδρία μας, αλλά και για τις συζητήσεις που έγιναν πριν από τρία χρόνια στο πλαίσιο της διαδικασίας εξεύρεσης μίας λύσης στο ονοματολογικό. Σχετικά με την «Βόρεια Μακεδονία», θα την αποκαλέσω εγώ, πραγματικά πρέπει να θαυμάσω, να εκφράσω στο θαυμασμό μου για το θάρρος και την ηγετική θέση που ανέλαβες μέχρι τώρα στο θέμα αυτό. Ελπίζουμε ότι η διαδικασία αυτή θα ολοκληρωθεί με το να γίνει η «Βόρεια Μακεδονία» μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι τα θέματα θα επιλυθούν και ότι θα έχουμε ένα ακόμα κράτος μέλος. Και πιστεύω ότι και εσείς και η Κυβέρνηση έχετε κάνει κάτι το υποδειγματικό σε μία ήπειρο όπου υπάρχουν τόσα άλυτα θέματα. Και αντιμετωπίσατε το θέμα αυτό με ένα τρόπο που μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και σε άλλες χώρες στο πλαίσιο άλλων διαφωνιών που υπήρξαν.

Θα ήθελα επίσης να πω ότι θεωρούμε ότι το μέλλον της Ευρώπης, που είναι ένα θέμα που συζητείται και έχουμε και επ’ αυτού ανταλλάξει απόψεις, θα πρέπει να περιλάβει και τις μικρές και τις μεσαίου μεγέθους χώρες. Φυσικά εμείς είμαστε μικρή χώρα, μπορούμε να πούμε την Ελλάδα μεσαία χώρα ενδεχομένως, αλλά εν πάση περιπτώσει υπάρχει ανάγκη να υπάρχει αποφασιστική λήψη αποφάσεων στις χώρες.

Και για εμάς η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, το θέμα του Brexit, το θέμα της εμβάθυνσης της διακυβέρνησης της ευρωζώνης και της διεύρυνσής της για να αντιμετωπιστούν τα θέματα της μετανάστευσης και της διεύρυνσης είναι σημαντικά. Θέματα που θα μας απασχολήσουν.

Αλλά πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν και ευρύτερες συζητήσεις. Τρεις είναι οι Βαλτικές χώρες, Λετονία, Εσθονία και Λιθουανία. Και υπάρχουν και άλλα κράτη-μέλη εδώ. Η Ελλάδα, η Κροατία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία. Και ως εκ τούτου, θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε έναν ευρύτερο διάλογο Βορρά-Νότου.

Σ’ ευχαριστώ, λοιπόν, και πάλι για την εξαιρετική σου φιλοξενία. Αλλά και για την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική μας συζήτηση.