21 Νοεμβρίου 2013 - Συνέντευξη του Πρέσβεως της Ελλάδας στο Μαυροβούνιο κ. Ηλία Φωτόπουλου προς την αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Pobjeda κα. Βέσνα Σοφράνατς και τη δημοσιογράφο κα. Μαρία Σόπρενιτς.

21 Νοεμβρίου 2013 - Συνέντευξη του Πρέσβεως της Ελλάδας στο Μαυροβούνιο κ. Ηλία Φωτόπουλου  προς την αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Pobjeda κα. Βέσνα Σοφράνατς και τη δημοσιογράφο κα. Μαρία Σόπρενιτς.

Εφημερίδα Πόμπιεντα            Παρασκευή, 22 Νοεμβρίου 2013

Τίτλος: Το Μαυροβούνιο είναι νούμερο ένα στην περιοχή.
Υπότιτλος: Επισκέπτης μας: Ο Πρέσβυς της Ελλάδος στο Μαυροβούνιο Ηλίας Φωτόπουλος

Δημοσιογράφοι: Βέσνα Σοφράνατς και Μαρία Σόπρενιτς.

ΠΟΝΤΓΚΟΡΙΤΣΑ – Ο Πρέσβυς της Ελλάδος στο Μαυροβούνιο Ηλίας Φωτόπουλος, η οποία από την 1η Ιανουαρίου θα παραλάβει από τη Λιθουανία την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε στη συνέντευξή του στην Πόμπιεντα ότι υπάρχει “μεγάλη πιθανότητα στις 18 Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση να εγκρίνει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τα κεφάλια 23 και 24”, και ότι εμάς “λίγα βήματα χωρίζουν από την πλήρη ένταξη στο ΝΑΤΟ”, γεγονός από το οποίο “θα επωφεληθεί όχι μόνο το Μαυροβούνιο, αλλά και η Συμμαχία”.
Επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα διάκειται φιλικά προς το Μαυροβούνιο, ο Πρέσβυς Φωτόπουλος, τον οποίο φιλοξενήσαμε στο γραφείο των αρχισυντακτών, διαμήνυσε ότι η Αθήνα “ανάλογα με τις δυνατότητές της, θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της στην ΕΕ όπως ανοίξουν και άλλα κεφάλαια για το Μαυροβούνιο”.
Αναφερόμενος στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την ένταξη, ο Πρέσβυς διαμήνυσε ότι    η εφαρμογή των νόμων έχει τη σπουδαιότερη σημασία και ότι απαιτείται “να σταλεί μήνυμα σε όλη την κοινωνία για το πόσο σημαντικές είναι οι μεταρρυθμίσεις ώστε να επιτευχθεί συναίνεση”.

“Κατά τη μέχρι τώρα πορεία των διαπραγματεύσεων, το Μαυροβούνιο εργάσθηκε με αποτελεσματικότητα και επιτυχία.  Είναι αναμενόμενο η χώρα σας να γίνει μέλος της Συμμαχίας, γεγονός από το οποίο θα επωφεληθεί όχι μόνο το Μαυροβούνιο, αλλά και το ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, το Μαυροβούνιο προηγείται των υποψήφιων χωρών για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Αυτή είναι η πραγματικότητα, είναι μια ρεαλιστική απάντηση και όχι διπλωματία”, είπε στη συνέντευξή του ο Πρέσβυς Ηλίας Φωτόπουλος.

Πόμπιεντα: Η χώρα μας ευρίσκεται μπροστά από την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τα κεφάλαια 23 και 24. Στα ΜΜΕ πρόσφατα παρουσιάσθηκε η πληροφορία ότι οι διαπραγματεύσεις θα αρχίσουν στις 18 Δεκεμβρίου. Ποια είναι η ρεαλιστική πιθανότητα να γίνει αυτό;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μπορώ να πω μόνο ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση να εγκρίνει την έναρξη των δύο αυτών κεφαλαίων αυτή την ημερομηνία.

Πόμπιεντα: Στις συζητήσεις σας με τους συναδέλφους Πρέσβεις για τις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις της χώρας μας, τι σας λένε, πως βλέπουν το Μαυροβούνιο;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θα έλεγα ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ δεν είναι ικανοποιημένα με το Μαυροβούνιο. Αυτό δεν συμβαίνει. Απλά, τα δύο αυτά κεφάλαια, 23 και 24, είναι πολύ σημαντικά και απαιτούν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και οι μεταρρυθμίσεις αυτές δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσα σε μία νύχτα. Όποιος το ισχυρίζεται, δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα. Κάτι που ήταν πολύ σημαντικό για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων ήταν η τροποποίηση του Συντάγματός σας, γεγονός που κατέδειξε ότι υπάρχει βούληση για τη συνέχεια των μεταρρυθμίσεων. Το πιο δύσκολο για το Μαυροβούνιο, αλλά ακόμη και για χώρες μέλη της ΕΕ, είναι η εφαρμογή των νόμων. Εκεί είναι οι δυσχέρειες. Αλλά, το ερώτημα είναι κατά πόσο η κοινωνία  είναι έτοιμη να αποδεχθεί όλες τις αλλαγές. Χρειάζεται προσοχή και εξαρτάται από την ωριμότητα της κοινωνίας στο  σύνολο. Σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου χώρας, της Ελλάδας, υπάρχουν μικρές ομάδες, συντεχνίες, οι οποίες έχουν δικά τους συμφέροντα.  Και σε αυτούς πρέπει να σταλεί το μήνυμα ότι ως κοινωνία επιθυμούμε να προχωρήσουμε.

Πόμπιεντα: Κατά τη γνώμη σας, πόσο έτοιμοι και ώριμοι για μεταρρυθμίσεις  είμαστε;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μετά από περίπου 5 μήνες στο Μαυροβούνιο, είναι σαφές ότι η χώρα διάκειται   φιλικά προς την ΕΕ. Βλέπω ότι μία μεγάλη πλειοψηφία θέλει την αλλαγή και ειδικά θέλει τη βελτίωση της ποιότητας και του επιπέδου ζωής. Συνεπώς, θεωρώ ότι όλη η κοινωνία θα είναι σύμμαχος στις αλλαγές αυτές. Αυτό είναι ιδιαίτερα φανερό στους νέους. Το σημαντικότερο είναι ότι ακριβώς η νεολαία θέλει να πλησιάσει πιο γρήγορα στην ΕΕ και θέλει τις μεταρρυθμίσεις, διότι σε αυτό τον πληθυσμό στηρίζεται το μέλλον.

Πόμπιεντα: Μήπως αυτό σημαίνει ότι η γενική εντύπωση είναι ότι το Μαυροβούνιο διαχειρίζεται τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ με επιτυχία; Σας ρωτάμε αυτό, διότι η Αντιπολίτευση και τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ συχνά αναφέρουν ότι το Μαυροβούνιο πραγματοποιεί τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις  υπό την πίεση των Βρυξελλών.

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η εντύπωσή μου είναι ότι διαχειρίζεστε τις διαπραγματεύσεις καλά. Η Ευρώπη προσέχει τις ιδιαιτερότητές σας. Οι ιστορίες για δήθεν πιέσεις των Βρυξελλών είναι υπερβολές κάποιων.

Πόμπιεντα: Εάν παραμερίσουμε τα κεφάλαια 23 και 24, τι άλλο βλέπετε ως πιθανό εμπόδιο στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θα ήθελα να προβώ σε εκτίμηση πια κεφάλαια στο μέλλον θα είναι πιο δύσκολα το ένα από το άλλο. Τα προβλήματα παρατηρήθηκαν κατά τη διαδικασία screening. Όλοι επικεντρώνονται σε αυτό και καταβάλουν προσπάθειες να ξεπεραστούν τα προβλήματα. Γνωρίζοντας ακριβώς πόσεις εξειδικευμένες γνώσεις χρειάζονται, η Ελλάδα προσέφερε βοήθεια στο Μαυροβούνιο. Πολύ συγκεκριμένη σε αντίστοιχους τομείς, ιδιαιτέρα όσον αφορά το τεχνικό μέρος της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων.  Πριν από δύο εβδομάδες, πέντε Υπουργεία στην Ελλάδα όρισαν τα στελέχη που θα σας βοηθήσουν σε συγκεκριμένους τομείς. Αναμένεται η μαυροβουνιακή πλευρά να ορίσει την ομάδα της, η οποία θα επικοινωνήσει με τους εμπειρογνώμονες της ελληνικής πλευράς.

Πόμπιεντα: Μπορείτε να θυμηθείτε την περίοδο των διαπραγματεύσεων της Ελλάδος με την ΕΕ; Ποιο μέρος των διαπραγματεύσεων ήταν το δυσκολότερο για την επίσημη Αθήνα;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΕΕ το 1981 και το τονίζω διότι η τότε διαπραγματευτική διαδικασία ήταν τελείως διαφορετική από τη σημερινή. Παράδειγμα, τότε δεν υπήρχε το Acquis Communautaire. Θυμάμαι καλά, ως φοιτητής, ότι επρόκειτο για πολύ δύσκολη διαπραγματευτική διαδικασία, ειδικά σε θέματα στην οποία η Ελλάδα καθυστερούσε σε σχέση με την ΕΕ, όπως είναι παράδειγμα η πολιτική του περιβάλλοντος, η ανάπτυξη τεχνολογίας. Έπρεπε να καταβάλλουμε πολλές προσπάθειες για να πλησιάσουμε τα ευρωπαϊκά κριτήρια. Τότε, η ευρωπαϊκή  νομοθεσία δεν ήταν προσδιορισμένη ανά κεφάλαιο. Τώρα έχουμε πλήρως προσδιορισμένο το θεσμικό πλαίσιο και σε κάθε κεφάλαιο ξεχωριστά. Οι ίδιες οι χώρες μέλη προσπαθούν ακόμη να προσαρμοσθούν στο θεσμικό αυτό πλαίσιο. Συνεπώς, η διαδικασία δεν ολοκληρώθηκε πλήρως ούτε σε αυτές.

Πόμπιεντα: Πώς εκτιμάτε την πρόοδο των Δυτικών Βαλκανίων εν συνόλω στην πορεία προς την ΕΕ;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το Μαυροβούνιο προηγείται. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό τη στιγμή αυτή να αρχίσει η διαδικασία διαπραγματεύσεων με τη Σερβία. Η Σερβία έχει την υποδομή και για αυτόν τον λόγο πιστεύω ότι είναι σε θέση να καλύψει πολύ γρήγορα τον χρόνο που έχασε στο παρελθόν. Πιστεύω ότι αυτό θα είναι χρήσιμο και για το Μαυροβούνιο, διότι τη στιγμή που σας πλησιάσει η Σερβία, θα έχετε ανταγωνιστή και αυτό θα αναγκάσει το Μαυροβούνιο να προχωρήσει ακόμη πιο γρήγορα προς την ΕΕ.

Πόμπιεντα: Μήπως πρέπει να ανησυχούμε ότι η Σερβία θα παραλάβει το πηδάλιο στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ:

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Είπα ήδη ότι το Μαυροβούνιο προηγείται. Όσον αφορά λοιπές χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ, η Ελλάδα υποστηρίζει την προοπτική της ένταξής τουςστην ευρωπαϊκή οικογένεια. Χρειάζεται όμως να γίνει σαφές ότι είναι έτοιμες για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Να προωθήσουν τις φιλικές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες χωρίς προκλήσεις. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, είναι σαφές ότι ανοίγει ο δρόμος για τις διαπραγματεύσεις και την ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Πόμπιεντα: Έχοντας υπόψη την κρίση που υπέστη όλη η ευρωζώνη στα τελευταία χρόνια και ως Πρέσβυς μιας χώρας που υπέστη σοβαρές απώλειες στην κρίση,  πως θα εξηγούσατε σε έναν ευρωσκεπτικιστή γιατί είναι καλό να ενταχθούμε στην ΕΕ;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που υπέστη την κρίση και δεν είναι μόνο ευρωπαϊκή, η κρίση, αλλά παγκόσμια. Δεν θα αναφέρω ονόματα χωρών, αλλά στην ευρωζώνη υπάρχουν και άλλες χώρες με πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα και υψηλό δημόσιο χρέος. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες αυτές θα κληθούν να λάβουν ορισμένα μέτρα. Διαβιούμε τώρα σε ένα διεθνές περιβάλλον στο οποίο μία αυτόνομη, ανεξάρτητη επιβίωση έχει γίνει αδύνατη. Θα αναφέρω το παράδειγμα των χωρών μας, του Μαυροβουνίου και της Ελλάδος, όπου π.χ. θα μπορούσαμε να επικεντρωθούμε μόνο στον τομέα του τουρισμού. Εάν κάποιος ισχυριστεί ότι μπορούμε να διαβιούμε μόνο από τα έσοδα αυτά, θα κάνει μεγάλο λάθος, διότι είναι αδύνατο να είμαστε εκτός των ευρωπαϊκών δρώμενων. Πιστεύω ότι οι ευρωσκεπτικιστές στο Μαυροβούνιο είναι μειοψηφία, διότι απλά δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή από τη συμμετοχή στην ΕΕ.

Πόμπιεντα: Πρόσφατα, ο πολιτικός αναλυτής Γιάνος Μπουγκάισκι, σε μια συνέντευξή του, μας είναι ότι “σε χειρότερη περίπτωση, υπάρχει πιθανότητα η ΕΕ να χωριστεί σε δύο ομάδες – σε αναπτυγμένες και μη αναπτυγμένες χώρες.

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Υπάρχει και τρίτο σενάριο , να γίνουν τρεις ομάδες. Τη στιγμή που μιλάμε για ενωμένο οργανισμό και σώμα όπως είναι η ΕΕ, σε περίπτωση να γίνει χωρισμός σε δύο ομάδες, παράδειγμα Νότος – Βοράς, δηλαδή αναπτυγμένες – λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, θα βρεθούμε σε κατάσταση, και θα θυμηθείτε τα λόγια μου,  κατά την οποία οι λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες θα   μετατραπούν σε χώρες υπό ανάπτυξη και θα βρεθούν στη δεύτερη ομάδα. Διότι, οι αναπτυγμένες χώρες πουλάνε τα προϊόντα τους σε εκείνες που είναι λιγότερο αναπτυγμένες και τότε οι ρόλοι θα αλλάξουν. Για να είμαι ακόμη πιο πρακτικός στην απάντηση, εάν σε μία χώρα μειώνονται συνεχώς οι μισθοί, οι συντάξεις και η αγοραστική δύναμη του πληθυσμού, οι χώρες υπό ανάπτυξη θα σταματήσουν να αγοράζουν τα προϊόντα από τις αναπτυγμένες χώρες, διότι δεν θα έχουν μέσα και χρήματα.  Αυτό σημαίνει ότι τότε η κρίση θα χτυπήσει και τη δική τους πόρτα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ΕΕ έχει ως στόχο την πολιτική ενοποίηση και τη σύγκλιση των οικονομιών. Συνεπώς, το σενάριο αναπτυγμένων και λιγότερο αναπτυγμένων εντός της ΕΕ χωρών μου φαίνεται  υπερβολικό.

Πόμπιεντα: Πόσο άλλαξε η Ελλάδα από το 2009, όταν άρχισε η κρίση, μέχρι σήμερα, έχοντας υπόψη τις προβλέψεις πολλών οικονομικών αναλυτών ότι ήδη το επόμενο έτος αναμένεται η διέξοδος από την κρίση;

ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η κρίση εμφανίσθηκε το 2009 και όπως ξέρετε, διαρκεί μέχρι σήμερα. Καταβάλλουμε τεράστιες προσπάθειες. Ο λαός της Ελλάδος καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες να ξεπεράσει την κρίση. Το Κράτος έλαβε γενναίες αποφάσεις, οι οποίες ήδη φέρνουν αποτελέσματα. Πιστεύω ότι τώρα, μετά από 4 χρόνια, για πρώτη φορά έχουμε απτές  ενδείξεις ανάκαμψης. Πιστεύω επίσης ότι, όπως αναφέρατε, από το 2014 η Ελλάδα θα αρχίσει να στέκεται στα πόδια της και να βγαίνει από την ύφεση. Αυτό δεν γίνεται μέσα σε μία νύχτα, αλλά οι ενδείξεις της ανάκαμψης είναι ήδη αισθητές.