26 Σεπτεμβρίου 2013 - Συνέντευξη του Πρέσβεως της Ελλάδας κ. Φωτόπουλου στο κρατικό ραδιόφωνο του Μαυροβουνίου.

Δημοσιογράφος (Ολιβέρα Σλάβνιτς): Από την 1 Ιανουαρίου του  2014 η Ελλάδα θα αναλάβει την προεδρεία της ΕΕ. Μήπως η μία από τις προτεραιότητές της θα είναι και η διεύρυνση των Δυτικών Βαλκανίων;
Πρέσβυς: Πριν απαντήσω στην ερώτηση, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κυρία Ολιβέρα Σλάβνιτς για την ευκαιρία που μου δίνει και τη δυνατότητα να μιλήσουμε, πιστεύω, για σημαντικά θέματα τα οποία έχουν σχέση με την ενταξιακή πορεία του Μαυροβουνίου στην ΕΕ και ταυτόχρονα τις προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας.  Όσον αφορά την απάντηση στην ερώτησή σας,  έχουμε ουσιαστικά δεδομένα πλέον, νομίζω ότι είναι  σαφής η πολιτική της ΕΕ για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ. Αυτό το μήνυμα  έχει δοθεί αφενός με την πολύ πρόσφατη ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ, και αφετέρου με  την τελευταία απόφαση της ΕΕ, για την προοπτική έναρξης διαπραγματεύσεων με τη Σερβία. Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι η Ελλάδα συνεχίζει την πολιτική της και θα τη συνεχίσει και μέσα στο πλαίσιο της προεδρίας της για την προώθηση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ,  αξιολογώντας βεβαίως κάθε χώρα ξεχωριστά ανάλογα με τους δείκτες προόδου. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερά υποστηρικτής της πολιτικής της διεύρυνσης της ΕΕ,  ιδίως στα Δυτικά Βαλκάνια.

Δημοσιογράφος: Η Ελλάδα δέχεται τις επιπτώσεις της κρίσης. Η Αθήνα αντιμετωπίζει πολλές απεργίες. Μήπως λόγω αυτών των γεγονότων υπάρχει ευρωσκεπτικισμός στη χώρα σας που είναι μέλος της ΕΕ;
Πρέσβυς: Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της ΕΕ που αντιμετωπίζει οικονομική κρίση. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα, θα έλεγα ότι δεν είναι μόνο οι χώρες της ΕΕ που αντιμετωπίζουν την κρίση. Το φαινόμενο πλέον είναι παγκόσμιο. Αυτή είναι η πραγματικότητα, οπότε  χρειάζεται ιδιαίτερη διαχείριση και προσεκτικές κινήσεις για να αντιμετωπιστεί ως φαινόμενο. Έχω την εντύπωση ότι όσον αφορά τουλάχιστον στην ΕΕ η οικονομική κρίση θα αντιμετωπιστεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσα από  πολιτικές οι οποίες θα προωθούν την ανάπτυξη, οι οποίες σε τελευταία ανάλυση θα δώσουν και το στίγμα και θα βοηθήσουν ώστε τυχόν φαινόμενα  ευρωσκεπτικισμού, που υπάρχουν σε πάρα πολλές χώρες της ΕΕ, να μειωθούν σημαντικά. Όσον αφορά στην Ελλάδα, μην είμαστε υπερβολικοί (παρασυρόμενοι) από διάφορα ΜΜΕ. Σχετικά με τις απεργίες  δεν θα έλεγα ότι είναι ένα φαινόμενο στο οποίο θα έπρεπε να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα, είναι φυσιολογικό μάλιστα όταν μία κυβέρνηση παίρνει μέτρα για να αντιμετωπίσει την κρίση να υπάρχουν διαμαρτυρίες και αντιδράσεις από ορισμένα στρώματα του πληθυσμού. Επίσης σημειώνω ότι και  η πολιτική της Κυβέρνησης είναι  η παραμονή στην ΕΕ, αλλά θα έλεγα  ότι και η πλειοψηφία  του ελληνικού  λαού δεν αντιμετωπίζει με ευρωσκεπτικισμό την ΕΕ,  παρόλο που μερικές φορές κάποια μερίδα του πληθυσμού μπορεί να εκφραστεί αρνητικά. Η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ, θα παραμείνει στην ΕΕ, λειτουργώντας θετικά και συμβάλλοντας στη διαδικασία περαιτέρω ανάπτυξης αυτού του ζωντανού οργανισμού.

Δημοσιογράφος: Πρόσφατα το ευρωκοινοβούλιο συζήτησε τη δυνατότητα της εκ νέου χρήσης των θεωρήσεων εισόδου λόγω παράνομης μετανάστευσης. Πόσο μεγάλη είναι αυτή η πιθανότητα και πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος για τα Δυτικά Βαλκάνια και ιδιαίτερα για το Μαυροβούνιο;
Πρέσβυς: Είναι αληθές ότι πράγματι άνοιξε μια συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο  σχετικά με  ενδεχόμενη εφαρμογή καθεστώτος θεωρήσεων, όταν αυξάνεται το κύμα λαθρομεταναστών από πολλές χώρες. Το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης, όπως ξέρετε, είναι ένα μεγάλο πρόβλημα το οποίο απασχολεί όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Η Ελλάδα είναι μία από εκείνες τις χώρες η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα από την είσοδο λαθρομεταναστών στο έδαφός της, το μεγαλύτερο μέρος  των οποίων, όπως γνωρίζετε, εισέρχεται μέσω του τουρκικού εδάφους, άρα λοιπόν είναι κεντρικό θέμα το οποίο σαφέστατα απασχολεί την ΕΕ. Η ΕΕ αλλά και η Ελλάδα βεβαίως, έχω τη γνώμη ότι αυτό που τις απασχολεί είναι να περιορίσουν το κύμα  λαθρομεταναστών στα  εδάφη των Κ-Μ. Και βεβαίως πιστεύω ότι όλες οι χώρες και των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά και άλλες θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο αυτό. Οπότε δε νομίζω  ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε  άμεσα ενδεχόμενο εφαρμογής καθεστώτος θεωρήσεων. Αυτονόητο βέβαια ότι θα καταφέρουμε όλοι μαζί να περιορίσουμε το κύμα λαθρομεταναστών στα εδάφη μας. Χρειάζεται  ανάπτυξη των υποδομών,  καλύτεροι κανόνες διαχείρισης, και βεβαίως επαγρύπνηση  ώστε όλοι να βοηθήσουμε να καταπολεμηθεί το πρόβλημα το οποίο αποτελεί πληγή για αρκετές χώρες.

Δημοσιογράφος: Ας μιλήσουμε τώρα λίγο για το Μαυροβούνιο. Το Μαυροβούνιο ευρίσκεται
μπροστά από το άνοιγμα σημαντικών κεφαλαίων 23 και 24 και το σημαντικότερο είναι να έχουμε  μεταρρυθμίσει  τον τομέα του κράτους δικαίου και μιλάμε για τρέχουσες υποθέσεις, όπως είναι η υπόθεση των ηχογραφήσεων. Έχουμε τη δυνατότητα να ανοίξουμε τα κεφάλαια αυτά μέχρι το τέλος του έτους όπως το έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση;
Πρέσβυς: Κατ' αρχήν   είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι πολύ πρόσφατα η Βουλή του Μαυροβουνίου, θα έλεγα με σημαντική πλειοψηφία, υιοθέτησε τους απαραίτητους νόμους που σχετίζονται με τη λειτουργία της δικαιοσύνης, μετά και από την αναθεώρηση του Συντάγματος τον Ιούλιο του 2013. Αυτό είμαι σίγουρος ότι ήδη αξιολογείται θετικά και από τις Βρυξέλλες και από τα άλλα κ-μ της ΕΕ. Όσον αφορά στην Ελλάδα, είναι σαφώς υπέρ του ανοίγματος των κεφαλαίων 23 και 24 το συντομότερο δυνατόν. Πιστεύω ότι όσο προχωρά  το Μαυροβούνιο και υιοθετεί το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο οι προθεσμίες μειώνονται. Άρα έχω την εντύπωση ότι μέχρι το τέλος του χρόνου είναι πολύ μεγάλες οι πιθανότητες να ανοίξουν και τα δύο κεφάλαια.

Δημοσιογράφος: Κατά τη γνώμη σας ποια θα είναι τα πιο περίπλοκα και τα πιο δύσκολα κεφάλαια που θα διαπραγματευτούν μεταξύ του Μαυροβουνίου και των Βρυξελλών.
Πρέσβυς: Θα έλεγα ότι η διαδικασία δεν μπορεί να ξεχωρίσει μεταξύ εύκολων και δύσκολων κεφαλαίων. Όλα τα κεφάλαια είναι εύκολα και αντιστρόφως όλα τα κεφάλαια είναι δύσκολα. Εξαρτάται από την πορεία των μεταρρυθμίσεων σε κάθε χώρα που θέλει να μπει στην ΕΕ. Πιστεύω ότι όσο πιο γρήγορα υιοθετούνται οι μεταρρυθμίσεις και οι κανόνες οι οποίοι ισχύουν και στην ΕΕ,  από εκεί και πέρα όλα τα κεφάλαια θα έχουν το χρόνο τους να προχωρήσουν, είτε γρήγορα είτε λίγο αργότερα, αλλά όλα εξαρτώνται από τη υιοθέτηση των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητες. Άρα στο χέρι μας είναι να τα κάνουμε όλα εύκολα.

Δημοσιογράφος: Πόσο θα μπορούσε η Ελλάδα να βοηθήσει πρακτικά το Μαυροβούνιο στην Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση.
Πρέσβυς: Με αυτή την ερώτηση μου δίνετε την ευκαιρία να σας πω ότι και βούληση υπάρχει από την Ελλάδα να βοηθήσει το Μαυροβούνιο στην ενταξιακή του πορεία αλλά έχουμε πλέον και απτά αποτελέσματα. Υπάρχει συμφωνία μεταξύ Ελλάδος και Μαυροβουνίου για την παροχή τεχνογνωσίας στο Μαυροβούνιο στη διαδικασία της ενταξιακής του πορείας στην ΕΕ.  Η συμφωνία έχει υπογραφεί  μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδος και Μαυροβουνίου. Μπορώ να σας πω ότι η τεχνογνωσία που η Ελλάδα θα δώσει στο Μαυροβούνιο αφορά κατ' αρχήν στο κεφάλαιο 1 για την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, στο κεφάλαιο 5 για τις δημόσιες προμήθειες, στο κεφάλαιο 6 για το  εταιρικό δίκαιο και στο κεφάλαιο 13 για την  αλιεία. Εννοείται ότι για όλα αυτά τα κεφάλαια καθώς και για τα υπόλοιπα θα υπάρξει συνδρομή και για τη μεθοδολογία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Θα υπάρξει βεβαίως και ελληνική τεχνογνωσία για το κεφάλαιο 11 για τη γεωργία. Ήδη αυτή τη στιγμή προετοιμάζονται τα αρμόδια ελληνικά υπουργεία και ορίζουν εμπειρογνώμονες οι οποίοι θα έλθουν σε επαφή με τους εμπειρογνώμονες των διαφόρων υπουργείων του Μαυροβουνίου και μαζί θα συνεργασθούν για  την παροχή της τεχνογνωσίας.

Δημοσιογράφος: Μήπως είναι κατά κάποιο άτυπο κανόνα η ένταξη στο ΝΑΤΟ προϋπόθεση για την ένταξη στην ΕΕ. Η χώρα μας έχει πολύ υψηλότερη υποστήριξη για την ένταξη στην ΕΕ παρά για το ΝΑΤΟ.
Πρέσβυς:  Κυρία Σλάβνιτς πρέπει να πω ότι πρόκειται για δύο διαφορετικούς διεθνείς οργανισμούς. Άλλος ο οργανισμός που λέγεται ΝΑΤΟ και άλλος ο οργανισμός που λέγεται ΕΕ. Η ένταξη κάποιας χώρας είτε στον έναν είτε στον άλλον, προϋποθέτει διαφορετικές διαδικασίες και διαφορετικές μεταρρυθμίσεις. Άρα θα έλεγα ότι θα πρέπει να τους ξεχωρίσουμε. Βεβαίως πολλές φορές οι προϋποθέσεις που απαιτεί είτε ο ένας είτε ο άλλος οργανισμός θα μπορούσαν να συμπίπτουν σε ορισμένους τομείς. Αλλά οι διαπραγματεύσεις προχωρούν ανεξαρτήτως και πιστεύω ότι προχωρούν καλά και στους δύο οργανισμούς και αυτό πρέπει να το πω. Άρα θα πάμε πολύ καλά.

Δημοσιογράφος: Σας ρώτησα αυτό διότι πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι οι δύο αυτές διαδικασίες είναι συμβατές όταν θέλουν να πείσουν για το ένα ή το άλλο.
Πρέσβυς: Νομίζω ότι σας απάντησα ότι είναι δύο διαφορετικοί οργανισμοί. Μπορεί να συμπίπτουν οι διαδικασίες σε ορισμένα σημεία, αλλά δεν παύουν να είναι δύο διαφορετικοί οργανισμοί. 

Δημοσιογράφος: Πρέπει να αναφερθώ σε ένα θέμα που απασχόλησε αρκετά την κοινή γνώμη τις τελευταίες ημέρες. Πέρυσι η Κροατία απέφυγε  τις κυρώσεις της ΕΕ λόγω του νόμου περί παράδοσης και θα ήθελα να σας ρωτήσω ποιο μήνυμα στέλνει αυτό το γεγονός στις χώρες που θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ.
Πρέσβυς: Το μήνυμα είναι πολύ απλό. Ακόμα και να είσαι μέλος της ΕΕ οφείλεις να εφαρμόζεις την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Η ένταξη δεν σημαίνει ότι δεν εφαρμόζουμε ισχύοντες κανόνες. Μόνον έτσι μπορεί να λειτουργήσει η ΕΕ, με σεβασμό στους θεσμούς. Δηλαδή το τελικό μήνυμα είναι ότι ακόμα και στο μέλλον, όταν θα έχουμε ένταξη άλλων χωρών στην ΕΕ π.χ. το Μαυροβούνιο, δεν σημαίνει ότι η ένταξη διακόπτει τη συνεχιζόμενη στην ΕΕ και απαιτούμενη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων και την προσαρμογή στο κοινοτικό κεκτημένο.

Δημοσιογράφος: Και τώρα θα μιλήσουμε για τις διμερείς σχέσεις. Σε ποιους τομείς η Ελλάδα και το Μαυροβούνιο συνεργάζονται καλύτερα και σε ποιους υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω βελτίωση.
Πρέσβυς:  Ούτως ή άλλως οι σχέσεις μας είναι άριστες. Ένα παράδειγμα συνεργασίας είναι αυτό που σας είπα προηγουμένως με την παροχή τεχνογνωσίας στο Μαυροβούνιο στη διαδικασία της ενταξιακής του πορείας. Το άλλο πλαίσιο συνεργασίας είναι το πλαίσιο των συμφωνιών που ισχύουν μεταξύ Ελλάδος και Μαυροβουνίου και των συμφωνιών που έχουν πλέον συμφωνηθεί και είναι έτοιμες προς υπογραφή. Πιστεύω ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουμε πλέον υπογράψει ακόμα τρεις συμφωνίες. Αυτό σημαίνει ότι ναι μεν οι σχέσεις μας είναι πάρα πολύ καλές και άριστες, όσον αφορά στην περαιτέρω ενίσχυση συνεργασίας μας θα ήθελα να σας πω ότι όταν δύο χώρες  έχουν τόσο καλές σχέσεις πάντα υπάρχουν υπάρχουν τρόποι να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο η συνεργασία τους.

Δημοσιογράφος: Ενδιαφέρονται Έλληνες επενδυτές να επενδύσουν στο Μαυροβούνιο μέσω προγραμμάτων εταιρειών κλπ;
Πρέσβυς: Ούτως ή άλλως έχουμε δύο σημαντικά παραδείγματα δύο μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων στο Μαυροβούνιο. Αναφέρομαι στη Yugopetrol Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε και στον όμιλο Ρέστη. Υπάρχουν και άλλες μικρότερου μεγέθους εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Μαυροβούνιο, στον τομέα κοπής δένδρων και παροχής επί μέρους υπηρεσιών. Άρα είναι δεδομένο το ενδιαφέρον των Ελλήνων επενδυτών για το Μαυροβούνιο. Κάθε επιχείρηση αξιολογεί μόνη της το νομικό πλαίσιο σε κάθε χώρα, τις δυσκολίες ή ευκολίες μίας επένδυσης  και επιλέγει τον τομέα που θα επενδύσει. Το τελευταίο διάστημα έχω δεχτεί πολλά ερωτήματα από Έλληνες επενδυτές που ενδιαφέρονται για επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού, στον τομέα της ενέργειας, ειδικά στον τομέα έρευνας υδρογονανθράκων, και νομίζω ότι θα έχουμε και άλλη ελληνική παρουσία στο Μαυροβούνιο, αλλά δεν θα μπορούσα να σας πω ποια εταιρεία, ή ποιες εταιρείες. Αυτά αποτελούν συμφωνίες μεταξύ των εταιρειών και δεν δημοσιοποιούνται πριν οι διαπραγματεύσεις ολοκληρωθούν.

Δημοσιογράφος: Κύριε Πρέσβυ σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που διαθέσατε για το ραδιόφωνό μας και ευχόμαστε καλή τύχη και επιτυχία στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου στην Προεδρία της ΕΕ.
Πρέσβυς: Και εγώ σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ευκαιρία που μου δώσατε να μιλήσω  στην εκπομπή σας, και πιστεύω ότι με τις απαντήσεις μου στα ερωτήματά σας να έδωσα την ευκαιρία στους ακροατές να αντιληφθούν την πολιτική της Ελλάδος.