Ο Πρέσβυς Παναγιώτης Πάρτσος για τη "Dan" για τις πτυχές και την ιδιαιτερότητα του πολιτισμού των Ελλήνων

Ο Πρέσβυς Παναγιώτης Πάρτσος για τη "Dan" για τις πτυχές και την ιδιαιτερότητα του πολιτισμού των Ελλήνων

Η Ελληνική ζει μέσα από τα λεξιλόγια άλλων γλωσσών

• Η Παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσας  εορτάζεται στις 9 Φεβρουαρίου. Διακρίνεται από μία θαυμαστή ανθεκτικότητα, από την συσσώρευση ενός απαράμιλλου λεξιλογικού πλούτου, ικανού να αποδώσει και να ερμηνεύσει τα πιο πυκνά και πολύπλοκα νοήματα.

Χάρη στην φιλοξενία διαφόρων εφημερίδων του Μαυροβουνίου, έχω, σε προηγούμενα άρθρα μου, αναφερθεί στον ελληνικό πολιτισμό και την σημαντική συμβολή του σε παγκόσμιο επίπεδο, στην καλλιέργεια, ανάπτυξη και προώθηση  και διαμόρφωση της ανθρώπινης γνώσης.

Η Ελληνική Γλώσσα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του ελληνικού πολιτισμού, το όχημα έκφρασής του. Ο ρόλος της στην ανάπτυξη και εμπλουτισμό άλλων γλωσσών αποτελεί ευρέως αναγνωριζόμενο γεγονός.  Όπως ανέφερε και ο Υφυπουργός Εξωτερικών, κος Κώτσηρας, σε μήνυμά του για τον εφετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας, που εορτάζεται 9 Φεβρουαρίου κάθε έτους, η Ελληνική Γλώσσα συνοδεύει από αιώνες την ανθρωπότητα. Διακρίνεται από μία θαυμαστή ανθεκτικότητα, από την συσσώρευση ενός απαράμιλλου λεξιλογικού πλούτου, ικανού να αποδώσει και να ερμηνεύσει τα πιο πυκνά και πολύπλοκα νοήματα.

Η Ελληνική Γλώσσα δεν ζει μόνον μέσα από όσους, Έλληνες και μη, την ομιλούν. Ζει μέσα από τα λεξιλόγια πολλών άλλων γλωσσών, συμμετέχοντας σε μία διαχρονική πολιτισμική ώσμωση.

Όσον αφορά στην συμβολή της στην ανάπτυξη γραφής των σλαβικών γλωσσών, αυτή αποδίδεται στους δύο Θεσσαλονικείς αδελφούς Κύριλλο και Μεθόδιο τον 9ο αιώνα, επί Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστής ως Βυζαντινής, ως λέγεται.  Ο πρώτος εξ αυτών, ο Κύριλλος, διετέλεσε γραμματέας του Οικουμενικού Πατριαρχείου και καθηγητής Φιλοσοφίας στην Ανωτέρα Σχολή της Κωνσταντινούπολης.  Γνώστης της σλαβικής, επινόησε το σύστημα γραφής που κατέληξε στο γνωστό κυριλλικό αλφάβητο, που φέρει και το όνομά του.  Ο αδελφός του Μεθόδιος ήταν λιγότερο λόγιος από τον Κύριλλο, αλλά περισσότερο πρακτικός σε διοικητικά θέματα. Μετέφρασε την Αγία Γραφή στα σλαβικά.  Μαζί, τα δύο αδέλφια, και οι δύο κληρικοί, πρωτοστάτησαν στον εκχριστιανισμό των Σλάβων στην Μοραβία. Το έργο τους δεν ήταν καθόλου εύκολο, καθώς συνάντησαν πολλές αντιδράσεις, όπως και οι μαθητές που άφησαν πίσω τους. Μεταξύ άλλων, κατηγορήθηκαν ως αιρετικοί.  Ο Κύριλλος, ο οποίος ονομάζετο Κωνσταντίνος πριν να γίνει μοναχός, πέθανε το 869 μΧ και τάφηκε στην Ρώμη, και ο Μεθόδιος το 885 μΧ, και τάφηκε στην Μοραβία.  Η μνήμη τους εορτάζεται στις 11 Μαϊου, σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο.  Έχουν αγιοποιηθεί, και ονομάζονται Ισαπόστολοι.

Με την καθιέρωση, σταδιακώς, της γραφής στις σλαβικές γλώσσες. αποτυπώθηκαν και προσαρμόστηκαν σε αυτές πολλές λέξεις της Ελληνικής Γλώσσα.  Παραθέτω, ενδεικτικώς, μερικές από αυτές, τις οποίες κατέγραψαν οι μαθητές των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας που λειτουργούν στο Μαυροβούνιο.

Από τον τομέα των Επιστημών:

биологија, математика, физика, механика, философија, психологија, географија, атом, филолог, етнографија, сеизмограф, геометрија, архитекта, академија, анатомија, археологија, историја, теологија, аеродинамика, акустика, логика, астрологија, астрономија, биографија, хемија, ортопед, гинеколог, педијатар, геологија, агрономија, кардиологија, дерматологија, гастрологија ...

Από την εκκλησιαστική χρήση:

икона, анђео, архимандрит, манастир, ирмос, литија, метаније, петрахиљ, патријарх, ђаво, епископ, апостоли, догма, литургија, митрополит, јеванђеље, Библија ...

Από λέξεις καθημερινής χρήσης:

енергија, школа, дијалект, период, драма, елегија, комедија, музика, симетрија, ливада, полјана, нектар, идол, гимнастика, анализа, фантазија, океан, аеродром, естетика, јефтин, мирис, хиљада, хартија, арома, авлија, аналогија, организација, азил, симбол, пентаграм, харизма, пасуљ, кутија, театар, пластика, антипатичан, дијаметар, комад, идеја, метал, фраза, центар, цилиндар, гастрономија, биопсија, генерација, стоматолог, пирун, поема, стомак, гипс, глицерин, пиротехника ...

Ακολουθώντας το φαινόμενο της γλωσσικής εξέλιξης, η Ελληνική Γλώσσα ανανεώνεται και ανανεώνει, εμπλουτίζεται και εμπλουτίζει, και αποδίδει σύγχρονα εννοιολογικά σχήματα της σύγχρονης τεχνολογικής εξέλιξης και της πληροφορικής επανάστασης, όπως η πρόσφατη χρήση της λέξης "ΜΕΤΑ", η οποία έχει καθιερωθεί από μία εταιρεία της πληροφορικής. Οι δυνατότητές της  να αποδώσει νοήματα αποδεικνύονται ανεξάντλητες, προσδίδοντας στην Ελληνική Γλώσσα την δυναμική να συνεχίσει να λειτουργεί ως πυξίδα, σε μία σύγχρονη πραγματικότητα που μεταβάλλεται με ολοένα αυξανόμενο ρυθμό και ταχύτητα.  Είναι μία πραγματικότητα που ορίζεται από συνεχείς μικρές και μεγάλες κρίσεις, οι οποίες μας επιβάλλουν να αναζητούμε τον αλληλοσεβασμό, την δικαιοσύνη και την αρμονική συμβίωση, ανατρέχοντες σε τρεις ελληνικές λέξεις που εκφράζουν αυτές τις ανάγκες μας:  Διάλογος, Δημοκρατία και Διπλωματία.

" Οι συνεχείς κρίσεις μας επιβάλλουν να αναζητούμε τον αλληλοσεβασμό, την δικαιοσύνη και την αρμονική συμβίωση, ανατρέχοντες σε τρεις ελληνικές λέξεις που εκφράζουν αυτές τις ανάγκες μας: Διάλογος, Δημοκρατία και Διπλωματία.

(Ο συντάκτης του άρθρου είναι
ο Παναγιώτης Πάρτσος,
Πρέσβυς της Ελλάδος στο Μαυροβούνιο)

Εφημερίδα Dan, 16/02/2024
Σελίδα "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ"