Ομιλία Πρωθυπουργού και Υπουργού Εξωτερικών, Αλέξη Τσίπρα, στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για την υιοθέτηση του Παγκόσμιου Συμφώνου για τη Μετανάστευση στο Μαρόκο (Μαρακές, 10 Δεκεμβρίου 2018)

Το 2016 υιοθετήσαμε την Διακήρυξη της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες. Τότε, εν μέσω της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης που επηρέασε την Ευρώπη και άλλες περιοχές του κόσμου, όλοι μας δεσμευτήκαμε να ξεκινήσουμε μια διαδικασία διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων που θα οδηγούσε στην υιοθέτηση ενός παγκόσμιου συμφώνου για την ασφαλή, οργανωμένη και νόμιμη μετανάστευση.

Έχει φτάσει πλέον η στιγμή που έχουμε μπροστά μας το αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής, με την μορφή ενός πολιτικού πλαισίου συνεργασίας. Το πλαίσιο αυτό, αν και νομικά μη δεσμευτικό, καθορίζει τις κοινές αρχές και δεσμεύσεις μας απέναντι στην μετανάστευση και ζητεί την ανάληψη συγκεκριμένης δράσης. Με αυτή την έννοια, δεν είναι το τέλος της διαδρομής, αλλά μάλλον η αρχή της.

Ο κόσμος μας αλλάζει γρήγορα. Οι ανισότητες εντός και μεταξύ των χωρών διευρύνονται εξίσου γρήγορα. Επιπλέον, οι προκλήσεις που ενεργοποιούν τις μεταναστευτικές κινήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν, είτε αυτές σχετίζονται με την αύξηση του πληθυσμού, την έλλειψη εκπαίδευσης και ευκαιριών απασχόλησης, την ακραία φτώχεια και την κλιματική αλλαγή, είτε σχετίζονται με τις επιπτώσεις των πολέμων και των συγκρούσεων ανά την υφήλιο. Ταυτόχρονα, η πληροφορία διαδίδεται με μεγάλες ταχύτητες και φθάνει σε μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού του πλανήτη.

Αυτές οι παγκόσμιες προκλήσεις απαιτούν παγκόσμια αντιμετώπιση. Κατά τη γνώμη μας, ακριβώς αυτό αποτελεί το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση. Εφοδιάζει την παγκόσμια κοινότητα με δέσμη συμφωνημένων κανόνων ώστε:

-Να διευκολυνθεί η συνεργασία μας σε όλες τις πτυχές της μετανάστευσης, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες υποδοχής και τις ανάγκες των εθνικών αγορών εργασίας

-Να διευκολυνθεί η ενσωμάτωση των νόμιμων μεταναστών

-Να διασφαλιστεί η αξιοπρεπής επιστροφή ατόμων που δεν χρειάζονται διεθνή προστασία

-Να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της παράτυπης μετανάστευσης, και τέλος

-Να παταχθούν τα παράνομα κυκλώματα που διακινούν μετανάστες

Ενεργώντας με αυτό τον τρόπο, συμφωνούμε να προστατεύσουμε τις ζωές των μεταναστών με απόλυτη προτεραιότητα, να διασφαλίσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, να δράσουμε με τρόπο που θα λαμβάνει υπόψη την διάσταση του φύλου και προσαρμόζεται στις ανάγκες των παιδιών και να σεβαστούμε την εθνική κυριαρχία, τις εθνικές αρμοδιότητες και το κράτος δικαίου.

Η χώρα μου έχει βιώσει την μετανάστευση των δικών της πολιτών και επίσης έχει γίνει χώρα διέλευσης μεταναστών που επιδιώκουν να φτάσουν σε άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, η Ελλάδα επηρεάστηκε από πολύ μεγάλες και μικτές ροές προσφύγων και μεταναστών από το 2015. Ο ελληνικός λαός, παρά τις δοκιμασίες που αντιμετώπιζε, έδειξε στον υπόλοιπο κόσμο ποια είναι η σωστή μεταχείριση όσων ανθρώπων χρειάζονται αλληλεγγύη.


Με βάση αυτή την εμπειρία, πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία η κατανόηση των προτεραιοτήτων, των προσδοκιών και των ανησυχιών των χωρών προέλευσης, διέλευσης και προορισμού, αν θέλουμε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά και να προσφέρουμε αποτελεσματικές λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.

Είμαστε υποχρεωμένοι να υπερβούμε τις διαφορετικές προσεγγίσεις που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, παραδεχόμενοι ότι έχουμε μια υποχρέωση αλλά επίσης ένα δικαίωμα να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο σε εθνικό επίπεδο. Παράλληλα, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι καμία χώρα δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της αποτελεσματικά τη μετανάστευση. Χρειαζόμαστε πολυμερείς απαντήσεις με βάση το διεθνές δίκαιο.

Έχοντας επίγνωση αυτού, η χώρα μου συνέβαλε στη διαδικασία που μας οδήγησε εδώ, σήμερα, με γνήσιο ενδιαφέρον να βοηθήσουμε στην εξεύρεση κοινού εδάφους.

Πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει πλέον σε μια ευρεία συμφωνία όσον αφορά το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, η οποία μέσω των στόχων της και των προτεινόμενων δράσεων:

-αντανακλά τις προσδοκίες όλων των Κρατών – μελών των ΗΕ κατά ένα δίκαιο, ισορροπημένο και συνολικό τρόπο

-περιλαμβάνει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις αμφότερων των κρατών αποστολής και υποδοχής και των ίδιων των μεταναστών, και

-αναγνωρίζει τη μετανάστευση ως μια ανθρωποκεντρική διαδικασία, που αποτελεί ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία ανάπτυξης.

Επιβεβαιώνω, ως εκ τούτου, τη δέσμευση της χώρας μου να συμβάλει στη διαδικασία οικοδόμησης του Παγκόσμιου Συμφώνου για τη Μετανάστευση, ως ένα αποτελεσματικό πολιτικό πλαίσιο συνεργασίας που δεν θίγει αλλά αντίθετα, δημιουργείται για να υποστηρίξει τις προσπάθειές μας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο προς μια ασφαλή και ορθώς διαχειριζόμενη μετανάστευση.

Προς διασφάλιση αυτών, πρέπει να διαμορφώσουμε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό παρακολούθησης και αξιολόγησης, που θα αποφεύγει υπερβολικά γραφειοκρατικά και διοικητικά βάρη και θα αυξάνει τις συνέργειες με όλους τους σχετικούς μηχανισμούς.

Επιτρέψτε μου να κλείσω εκφράζοντας την ειλικρινή ευχή μου, οι πολιτικές δεσμεύσεις που αναλαμβάνουμε σήμερα να μετατραπούν σε συγκεκριμένα έργα και δράσεις, προς όφελος όλων.


Σας ευχαριστώ.